srpskohrvatski jezik, hrvatskosrpski jezik, хрватскосрпски језик, српскохрватски језик, хрватскосрпски, српскохрватски, hrvatskosrpski y srpskohrvatski | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Faláu en | |||||||||||
Faláu en | Bosnia y Herzegovina, Serbia, Croacia y Montenegru | ||||||||||
Númberu de falantes | |||||||||||
| |||||||||||
Datos | |||||||||||
Familia | Western South Slavic (en) | ||||||||||
Sistema d'escritura | alfabetu croata, alfabetu cirílicu serbiu, alfabetu cirílicu y alfabetu llatín | ||||||||||
Códigos | |||||||||||
ISO 639-1 | sh | ||||||||||
ISO 639-2 | ensin valor | ||||||||||
ISO 639-3 | hbs | ||||||||||
El serbocrata ye un idioma faláu na antigua Yugoslavia por diferentes pueblos eslavos.
Fálanlu los serbios (8, 5 mill.), los montenegrinos (600.000), los croates (6,5 millones) y los musulmanes bosnios (2,1 mill.). Amás ye usáu tolos díes poles minoríes serbias y croates nos siguientes países: Austria, Hungría, Rumanía, na provincia italiana de Molise (italocroata), nos EEXX, Canadá, Australia, Suecia y Alemaña.
El termu llingüísticu y xeneral ye serbo-croata. en Serbia y na República Serbia llámase oficialmente.
Esta llingua tien cuatro nomes, ún históricu y llingüísticamente motiváu (serbocroata) y otres tres políticamente motivaos nún sentíu relixosu (étnicamente los tres pueblos -serbios, croates y bosnios musulmanes- son de la mesma etnia: eslavos meridionales occidentales):
- Serbiu: nome emplegáu en Serbia, Montenegro y na República Serbia en Bosnia (serbocroata faláu pelos cristianos ortodoxos d'estes fasteres).
- Croata: emplegáu en Croacia y pelos croates de la Federación croato-musulmana de Bosnia (serbocroata faláu pelos cristianos católicos d'estes fasteres).
- Bosniu: namás ye emplegáu pelos musulmanes bosnios (serbocroata faláu pelos musulmanes de Bosnia).
Dialeutos
Hai tres dialeutos principales (que nun se cuerresponden coles denominaciones política-relixoses "serbiu"/"croata"/"bosniu"):
- Štokavianu (la pallabra pa "qué" ye "što"). Ye la base del serbocroata moderno. Toa Bosnia y la mayor parte de Serbia, Montenegro y Croacia son de dialeutu "što".
- Kajkavianu (pa "qué" emplégase "kaj"). Siéntese en delles partes de Croacia.
- Čakavianu (pa "qué" úsase "ča"). Siéntese en delles partes de Croacia.
Dientru del štokavianu hai otra diferenciación dialeutal:
- Ekavianu (una antigua vocal del antiguu eslavu eclesiásticu da "e", p.e. "mleko", lleite): faláu en Serbia Central, Vojvodina (tamién parte de Serbia) y en Croacia occidental (redolada de Osijek y Našice (Eslavonia). Ye la base del "serbiu estándar".
- Ijekavianu (esta vieya vocal > "ije", p.e. "mlijeko"): faláu en Dalmacia meridional (Croacia), Serbia occidental y pelos serbios de la República Serbia, en Montenegro y pelos croates y musulmanes bosnios al oriente del ríu Neretva. Ye la base del "croata estándar" y del "bosniu estándar".
- Ikavianu ("mliko"): faláu en Croacia septentrional y occidental y pelos croates y musulmanes bosnios al oeste del Neretva.
Diferencies lésiques
Asturllionés | Serbiu | Croata | Bosniu musulmán |
---|---|---|---|
milenta/mil | hiljada | tisuća | hiljada tisuća |
Xineru 1 | januar | siječanj | januar siječanj |
mesa | sto astal trpeza | stol trpeza | sto hastal |
fábrica | fabrika | tvornica | fabrika tvornica |
arroz | pirinač | riža | riža |
cenahoria | šargarepa | mrkva | mrkva |
aceite | ulje zejtin | ulje | ulje |
espinaques | spanać | špinat | špinat |
fútbol | fudbal | nogomet | nogomet |
tren | voz | vlak | voz |
onda | talas | val | talas |
proporiu | sopstveno | vlastito | vlastito |
carretera 2 | put cesta drum džada | put cesta | put cesta džada |
Poro: | |||
pa | otac | otac | babo; |
tomate | paradajz | rajčica | paradajz |
Los meses
Asturllionés | Croata | Serbiu | Bosniu musulmán |
---|---|---|---|
Xineru | Siječanj | Januar | Januar Siječanj |
Febreru | Veljača | Februar | Februar Veljača |
Marzu | Ožujak | Mart | Mart Ožujak |
Abril | Travanj | April | April Travanj |
Mayu | Svibanj | Maj | Maj Svibanj |
Xunu | Lipanj | Jun | Jun Lipanj |
Xunetu | Srpanj | Jul | Jul Srpanj |
Agostu | Kolovoz | Avgust | August Kolovoz |
Setiembre | Rujan | Septembar | Septembar Rujan |
Ochobre | Listopad | Oktobar | Oktobar Listopad |
Payares | Studeni | Novembar | Novembar Studeni |
Avientu | Prosinac | Decembar | Decembar Prosinac |
Referencies
Enllaces esternos
- Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Idioma serbocroata.