Salteras | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Alministración | |||||
País | España | ||||
Autonomía | Andalucía | ||||
Provincia | provincia de Sevilla | ||||
Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
Alcalde de Salteras (es) | Antonio Valverde Macías | ||||
Nome oficial | Salteras (es)[1] | ||||
Códigu postal |
41909 | ||||
Xeografía | |||||
Coordenaes | 37°25′06″N 6°06′41″W / 37.418333333333°N 6.1113888888889°O | ||||
Salteras Salteras (España) | |||||
Superficie | 57.46 km² | ||||
Altitú | 152 m | ||||
Llenda con | Sevilla, Santiponce, Valencina de la Concepción, Espartinas, Olivares, Gerena, Guillena y La Algaba | ||||
Demografía | |||||
Población |
5627 hab. (2023) - 2679 homes (2019) - 2851 muyeres (2019) | ||||
Porcentaxe |
0.29% de provincia de Sevilla 0% de Andalucía 0.01% de España | ||||
Densidá | 97,93 hab/km² | ||||
Más información | |||||
Estaya horaria | UTC+01:00 | ||||
Salteras ye un conceyu español de la provincia de Sevilla, Andalucía, España. La so estensión ye de 57 km². Atopar a 12 quilómetros de la capital de provincia. Forma parte de la contorna del Aljarafe.
Llocalización
Gerena | Guillena | La Algaba |
Olivares | Santiponce | |
Villanueva del Ariscal | Espartinas | Valencina de la Concepción |
Demografía
2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
4,142 | 4,391 | 4,692 | 4,897 | 5,009 | 5,177 | 5,298 | 5,368 | 5,449 | 5,468 | 5,492 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(Fonte: INE [Consultar]) |
Rellación d'unidaes poblacionales | |||
Entidaes de población | Hab. (2015) | Distancia a Salteras (km) | |
---|---|---|---|
Salteras | 5.041 | - | |
La Fuemblanca | 348 | 0,3 | |
La Calandria | 79 | 3 | |
La Dehesilla | 8 | 0,7 | |
Total conceyu | 5.492 |
Historia
El nucleu principal atopar nun cuetu que debió de tar pobláu dende la Prehistoria. Na dómina romana esta llocalidá llamábase Paesula (nome qu'apaez nel escudu). De la etapa romana caltuviéronse dalgunos cipos funerarios que, ataño, fueron usaos como marmolillos en delles cais. Tamién hai constancia de presencia visigoda, como atestigua una llábana funeraria del sieglu VI que s'atopa na parroquia. Mientres la etapa árabe foi una alquería que se xunió a caseríos cercanos pa crear un nucleu mayor. Tres Reconquistar Fernandu III dio-y el títulu de "villa" y apurrir como realengu a daquién de la so corte. Nel sieglu XV Xuan II concedió-y el privilexu de ser "cai, guarda y collación de Sevilla" (esto ye, considerar jurídicamente como un barriu de Sevilla, colos mesmos fueros y derechos).[2]
En 1594 cuntaba con 355 vecinos pecheros.[3] Nel sieglu XVII esta población foi adquirida pol caballeru Juan de Federegui, que va traer a más población. En 1641, Gaspar de Guzmán, conde-duque d'Olivares mercó la villa, pero como nun satisfixo'l pagu esta foi adquirida finalmente por Luis Méndez de Haro, que, de la mesma, vender a la casa d'Alba.[2]
Mientres la Guerra de la Independencia, una vecina, Francisca Pérez-Cerpa, convertir n'heroína. Foi considerada como tal poles Cortes de Cádiz, que lu concedieron, amás d'una pensión vitalicia, el grau militar de coronel. Con siete fíos, armó y vistió a los trés mayores, pa lo cual hubo de vender tolos sos bienes, incluyida la vaca de la que se sofitaben, viéndose obligada a subsistir de la llimosna pública.[4]
Patrimoniu
Ente los monumentos de la llocalidá destaquen la ilesia mudéxar de La nuesa Señora de la Oliva, d'ente finales del sieglu XV y principios del XVI;[2] la capiya de La nuesa Señora de la Oliva, cercana a la parroquia; la Facienda del Mayoralgu, del sieglu XVIII y güei dedicada a casa de la cultura municipal;[2] y el Pozu de la Alberquilla, d'orixe romanu.[2]
Ilesia parroquial de La nuesa Señora de la Oliva
Ye un templu de tres naves que data de finales del sieglu XV y principios del XVI, salvo les entraes, que daten de finales del XVI y la torre, que foi rematada nel XVII. Consta qu'en 1717 el maestru alarife Andrés de Silva realizó dellos arreglos y qu'en 1762 Marcos Lebrón trabayó so la direición de Pedro de Silva na construcción d'una nueva armadura pa la nave central.[5]
Capiya de La nuesa Señora de la Oliva
Ye un templu d'una sola nave de la segunda metá del XVIII pero foi tan reformáu que nun se paez en nada al orixinal. Nel so retablu mayor, d'estilu barrocu, hai una Virxe de la Oliva del sieglu XVIII. Na capiya tamién hai un Neñu Jesús similar a los de Montañés, una pintura de la Virxe col Neñu del XVII, un cuadru del sacrificiu de Isaac del XVIII y un cuadru del abrazo ante la Puerta Dorada. La llámpara ye de 1772 y foi realizada por Cárdenas y Amat.[5]
Economía
No que fai a agricultura hai 4.014 hai de cultivos herbales, ente les que s'atopen 70 hai de maíz y 1.695 hai de trigu. Hai 756 hai de cultivos maderizos, de les cualos 87 hai son hai naranxales y 565 hai son d'olivares d'aceituna de mesa.[6]
Al este del pueblu ta'l polígonu industrial Malpesa. A 6 km al nordeste del nucleu principal de población atopa'l parque empresarial Los Llanos, xunto a l'autovía A-66.[6]
La llocalidá tien una estación de RENFE de la llinia cercaníes C5.
Cultura y fiestes llocales
Salteras cunta con dos bandes conocíes que participen en dellos cortexos procesionales: la Sociedá Filarmónica Nuesa Señora de la Oliva, fundada en 1913,[7] y a la Sociedá Filarmónica Nuesa Señora del Carmen, fundada en 1928.[8]
Hai dos hermandad. Una ye la Hermandá de los Negros (Real, Pernomáu, Antigua y Fervorosa Hermandá del Trunfu de la Santa Cruz y Cofradería de Nazarenos del Santísimu Cristu de la Vera-Cruz, María Santísima de la Soledá Coronada, Santa María Madalena y La nuesa Señora del Rosariu en Los sos Misterios Gloriosos) y la otra ye la Hermandá de los Blancos (Antigua, Fervorosa Hermandá del Duce Nome del Neñu Jesús, El nuesu Padre Jesús Nazarenu, María Santísima de los Dolores, San Xuan Evanxelista y Santa Ángela de la Cruz).
La Hermandá de los Blancos sale en procesión el Martes Santu portando con un Jesús portando la cruz, el Jesús Nazarenu, y una Virxe de los Dolores acompañada del apóstol Juan.[2] La Hermandá de los Negros procesiona el Miércoles Santu procesiona con un Cristu de la Vera Cruz, una Virxe de la Soledá y María Madalena.[2]
Referencies
- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- 1 2 3 4 5 6 7 Javier Carrión, Miguel Gallardo y otros títulu=Ayalgues de la provincia de Sevilla. «Salteras», . ABC, páx. 62-63. «D.L. M-34.627-2000»
- ↑ Llibru de los Millones: Censu de población de les provincies y partíos de la Corona de Castiella nel sieglu XVI
- ↑ Juan José Antequera Luengo. Salteras na Guerra de la Independencia. La heroína Francisca Pérez-Cerpa y Benítez; Sevilla, Facediciones, 2008.
- 1 2 Alfredo J. Morales, María Jesús Sanz, Juan Miguel Serrera y Enrique Valdivieso (2004). «Salteras», Guía artística de Sevilla y la so provincia II. Diputación de Sevilla y Fundación José Manuel Lara, páx. 55-57. ISBN 84-96152-42-1.
- 1 2 . Sistema d'Información Multiterritorial d'Andalucía (TORCA). Institutu d'Estadística y Cartografía. Xunta d'Andalucía. Consultáu'l 15 de xunu de 2016.
- ↑ Homenaxe a la Banda de la Oliva nel so centenariu fundacional. ABC de Sevilla. 19 de setiembre de 2013.
- ↑ Antonio Carmona (7 de xunetu de 1984). La Sociedá Filarmónica cuenta con una nueva sede. ABC de Sevilla.
Enllaces esternos
- Web oficial del Conceyu de Salteras
- Salteras - Sistema d'Información Multiterritorial d'Andalucía *