 Sønderborg | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Alministración | |||
| País |  Reinu de Dinamarca | ||
| Estáu federáu | Dinamarca | ||
| Rexón alministrativa | Dinamarca Meridional | ||
| Conceyu | Sønderborg | ||
| Tipu d'entidá | ciudá | ||
| Nome oficial | Sønderborg (da) | ||
| Códigu postal |
DK-6400 Sønderborg | ||
| Xeografía | |||
| Coordenaes | 54°54′41″N 9°47′12″E / 54.9114°N 9.7867°E | ||
  Sønderborg Sønderborg (Dinamarca) | |||
| Superficie | 13.4 km² | ||
| Altitú | 17 m | ||
| Demografía | |||
| Población | 27 595 hab. (2016) | ||
| Porcentaxe |
100% de Sønderborg 2.25% de Dinamarca Meridional 0.47% de Dinamarca 0.47% de Reinu de Dinamarca | ||
| Densidá | 2059,33 hab/km² | ||
| Más información | |||
| Estaya horaria |
UTC+01:00 (horariu estándar) UTC+02:00 (horariu de branu) | ||
| Llocalidaes hermaniaes | Finsterwalde, Sundsvalls, Pori, Sigtuna y Olsztyn | ||
| sonderborg.dk | |||
 | |||
Sønderborg (n'alemán: Sonderburg) ye una ciudá danesa asitiada na Rexón de Dinamarca Meridional. Ye la ciudá más importante y la sede alministrativa del Sønderborg. Tien una población de 27.237[1] habitantes de los 76.793 del conceyu.
La ciudá de Sønderborg ye famosa pol Castiellu de Sønderborg (Sønderborg Slot), que s'atopa nel centru de la ciudá, y alluga un muséu dedicáu a la historia y la cultura de la zona. El muséu ta abiertu tol añu. Amás, Sønderborg tien un cuartel que paez un castiellu construyíu pol exércitu alemán en 1906, asitiáu centralmente pol fiordu de Als. Anguaño'l cuartel ye la sede de la Escuela de Suboficiales del Exércitu danés.
La parte antigua de Sønderborg ta na islla d'Als, pero la ciudá estendióse a la parte continental de Xutlandia no que fuera l'interior de la fortaleza de Dybbøl.
Historia
La historia temprana de Sønderborg nun ta acreditada. Sicasí, los sos oríxenes remontar a feches posteriores a 1169, posiblemente a iniciativa del rei Valdemar el Grande, quien pensaría nun sitiu fortificáu nel llugar pa prevenir ataques de los wendos. Sábese tamién que Sønderborg ye posterior a Nordborg, llocalidá al norte de la islla Als. Sønderborg ye mentada per primer vegada nuna escritu fecháu'l 15 de xunetu de 1256, una carta que'l duque Valdemar Abelsøn, residente nel castiellu, escribió a los monxos de Løgumkloster.
Na redoma del castiellu desenvolvióse darréu una población que tomó tamién el nome de Sønderborg. En 1353 moró nel castiellu'l duque Valdemar V de Schleswig, quien fuera tamién rei de Dinamarca col nome de Valdemar III ente 1326 y 1330. Nun se sabe cuándo llogró Sønderborg los privilexos de ciudá, pero ye un fechu que pal sieglu XV yera yá una ciudá de plenu derechu, con representantes nes asamblees provinciales.
Ente 1532 y 1549, el depuestu rei Cristián II permaneció encarceláu nel castiellu. La reina Dorotea de Saxonia-Lauemburgu, consorte de Cristián III de Dinamarca, recibió'l castiellu y la ciudá como parte de la so dote de vilba. A la muerte de Dorotea, el so fíu Juan el Mozu recibe la posesión de Sønderborg y fai de la ciudá la capital del so ducáu. Juan tenía fama de duru y llogró faese de tantes tierres como-y foi posible en Als y Sundeved. Mientres el so gobiernu, los barcos de Sønderborg recibieron exenciones arancelaries cuando saleaben al traviés del Øresund, y la ciudá recibió del duque'l privilexu de ciudá comercial (købstad). El fíu de Juan, Cristián Adolfo nun pudo caltener la estabilidá del pequeñu ducáu de Sønderborg, declarar en quiebra, y les sos tierres tornaron a posesión de la corona danesa en 1658. El restu del sieglu y la primer metá del siguiente la economía de la ciudá aparra, y deteriórase entá más cola Gran Guerra del Norte. Sicasí, dende mediaos del sieglu XVIII la ciudá resurde, convirtiéndose nun importante centru de la industria naviero.
A mediaos del sieglu XIX, un creciente nacionalismu rioló na ciudá, abrir una fienda ente les etnies danesa y alemana que moraben nella. Mientres la primer guerra de los ducaos (1848-1851), qu'enfrentó a Dinamarca contra Prusia, Sønderborg permaneció tol tiempu en manes daneses y nun foi parte direuta del teatru bélicu, anque'l so castiellu foi habilitáu como hospital militar. Na segunda guerra de los ducaos, sicasí, la ciudá foi atacada pola artillería prusiana n'abril de 1864, resultando estropiáu severamente el so cascu históricu. Tropes prusianes ocuparon la ciudá y tola isla'l 29 de xunu de 1864, y en 1867, cola anexón de Schleswig-Holstein per parte del reinu de Prusia, Sønderborg convertir nuna ciudá alemana.
Mientres la etapa alemana, el castiellu foi ocupáu como cuartel d'infantería; instalar na ciudá una base naval y una escuela d'artillería naval. Nesta dómina inauguróse tamién el ferrocarril escontra Tinglev y Padborg que xunió Sønderborg cola principal llinia ferroviaria de Schleswig. La ciudá adquirió mayor importancia, y construyéronse dellos edificios modernistes que la enguapecer y qu'entá na actualidá son parte importante del so paisaxe urbano.
En 1920, dempués de la derrota d'Alemaña na Primer Guerra Mundial, los Aliaos entamaron los Plebiscitos de Schleswig. Anque Sønderborg votó mayoritariamente por permanecer dientro d'Alemaña, tornó a manes daneses yá que la gran mayoría de llocalidaes del norte de Schleswig votaron nesi sentíu.
Mientres la Segunda Guerra Mundial, los alemanes ocuparon la base naval de Sønderborg.
En 1946 fúndase una escuela privada de llingua alemana. En 1969 inaugúrase'l aeropuertu de Sønderborg. Al añu siguiente, el conceyu crez cola integración de los conceyos vecinos d'Ulkebøl y Dybbøl. En 1998 créase la Universidá de Dinamarca del Sur, con campus en 6 ciudaes, ente elles Sønderborg.
En 2004, los 7 conceyos del Alssund deciden integrase al conceyu de Sønderborg. La fusión faise efectiva'l 1 de xineru de 2007, cuando'l conceyu adquier les sos llendes actuales.
En 2005, nel salón principal del castiellu de Sønderborg, el primer ministru danés Anders Fogh Rasmussen y el canciller alemán Gerhard Schröder roblen un alcuerdu de cooperación con motivu del 50 aniversariu de les Declaraciones de Copenhague y Bonn.
Galería
Ponte del Rei Cristián X de Dinamarca sobre'l Alssund
Castiellu de Sønderborg y el KDM Dannebrog
Llau sur del Castiellu de Sønderborg
Molín de Dybbøl
Sønderborg dende'l cielu.jpg.webp)
Vista del puertu cola ponte levadizo
Sønderborg en 1925
Referencies
Enllaces esternos
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Sønderborg.
