El vocablu quimbanda o kimbanda provién del kimbundu (idioma bantú de la zona d'Angola) y ye rellacionáu col doctor tradicional o "curanderu" de les zones d'Angola. El significáu ye: "Aquél que se comunica col Más allá" o tamién aquél que puede comunicase col "arte de curar", una y bones esi ye otru de los significaos de la terminación "MBANDA". La Mbanda, ye'l tipu de ritual practicáu pol kimbanda n'Angola pa efectuar sanamientos y invocaciones a ancestros espirituales (otros kimbandas o tatas) que podríen comunicase coles persones al traviés del so cuerpu, talo como lo faen los espíritus al traviés d'un médium. ^{[ensin referencies]}

Dellos entendíos afirmen que la pallabra Mbanda en Brasil tresformar en "Umbanda" por razones fonétiques, términu que col que se fundó un cultu nel que determinaos Espíritus de mestrones africanos y xamanes indíxenes, ente otros, pueden tomar contautu colos creyentes al traviés del trance mediúmnico, col fin de traer paz, esperanza, caridá y ayuda espiritual a los adeptos.^{[ensin referencies]}

Oríxenes de la Quimbanda como cultu en Brasil

Esti tipu de rituales y práutiques llegaron al Brasil al traviés de los esclavos traíos dende les rexones bantúes dende Angola y Congo. Yá en Brasil afacer al mediu y aquellos esclavos que yeren kimbanderos o kimbandas, empiecen a recibir influencies de les creencies indíxenes locales, d'otros grupos d'esclavos como los Nagó, los Fon, Malés, ente otros y amás del home blancu, de quien tomen emprestáu'l conceutu del mal identificáu como'l Diañu o Demoniu, que ye usáu xustamente p'asustar al propiu amu. De too esi crisol surden diverses formes de cultos denominaos "macumbas" o "makumbas", ente ellos un tipu de macumba que finalmente termina siendo denominada "kimbanda".^{[ensin referencies]} Antiguos sacerdotes curadores provenientes de les tribus d'Angola (kimbandas) yá podíen vese nos rituales de Umbanda. Estos llegaben col nome d'Exú (machu) y Pomba-Xira^[1] (fema); lo que fai la Kimbanda ye da-yos un cultu propiu a estes entidaes espirituales. ^{[ensin referencies]}

El Cultu de los Exú en Quimbanda

La Kimbanda nun tien un credo, sinón que ye un cultu compatible con otres relixones afro que religuen a cosmovisiones más amplies alrodiu de la divinidá. La pallabra "exu" provién del nome del Orixá Exu, Bará pal Batuque, Exú pal Candomblé, quien ta encargáu de fiscalizar esti cultu. Esti cultu nun ye dependiente de la Umbanda, sinón que ye más allegáu de dalguna manera a les corrientes africanes (yá que equí si hai asentamientos, l'usu del sangre, los "axés" que s'apurren, ente otres coses). Esti cultu nun fala del camín del bien o'l mal una y bones estos viven en cada persona, sinón qu'estos espíritus emponen a les persones al traviés de los pasos o decisiones más convenientes na so vida. El ritual ye naturalista, utilícense símbolos una y bones la kimbanda ye simbolista, na so forma, tou tien un significáu. ^{[ensin referencies]}

Consagraciones

En kimbanda nun esiste'l bautismu o "llaváu de cabeza" y tampoco se fai borí (alimentar espiritualmente la cabeza de daquién, como parte del Ser Humanu que representa a la divinidá), yá que Exu nun recibe cabeces, esto ye, nun tien "fíos de orixá", pos Exu nun ta consideráu como un "orixá"; pero si hai una llinia de xerarquía, una y bones la entidá en xefe nun ye la qu'abre pasu al restu d'entidaes "nueves", sinón que ye l'Axente Cósmicu Universal que regula l'equilibriu de toles coses y fai posible que se dea'l movimientu y la transmutación nel mundu material y espiritual. Siendo asina, la cabeza de la persona que practique kimbanda siempres ye "llavada en orixá" y nunca ye tocada en kimbanda anque verdaderamente esiste un filo conductor que xune nun mesmu llinaxe o llinia a toles entidaes que recibe un medium col so orixa rexente. Les consagraciones en kimbanda facer del pescuezu escontra baxo y la "casa" onde habitaría exu nel cuerpu de los mediums prepararíase al traviés del "cruzamientu per dientro" y esti parte del sincretismu del ritual. Cada entidá tien les sos particularidaes pero na Kimbanda puramente dicha, la meyora astral de la entidá y del medium faise al traviés d'obligaciones, puede vese cuan avanzáu ta esi espíritu al traviés de pruebes que va demandar el Xefe de Kimbanda´del llugar, depués d'aprobada cada prueba va otorgáse-y a esa entidá y al médium que lu recibe una "imperial" o collar que va llevar según el grau d'aprendizaxe qu'esta entidá tien. Cada "imperial" va dicir que grau tien esi Exú como tamién el llugar al que pertenez según los colores qu'esta tenga. Les "obligaciones son rituales de pasaxe de grau, por dicir, nun tienen un fin, esa entidá ye siempres perteneciente a una familia y siempres fai obligaciones p'avanzar nel so astral. Como munchos cultos espiritistes, los espíritus nun tán solos sinón que son acompañaos polos sos "families" astrales.^{[2] [ensin referencies]}

Entidaes

Les Entidáes que lleguen na Kimbanda son toes denominaes genéricamente "Exu", asina se presenten como espíritus masculinos o femeninos. Sicasí, pa estremar les enerxíes, a los Exu femeninos o Exu-Mulher llámase-yos "Pomba-Xira". Estes entidaes incorporen nos médiums de kimbanda a traer conseyos, paz, adoctrinar y a ayudar espiritualmente a tolos adeptos. Cuando tán presentes nos sos médiums o "cabalhos" usen vistimientes típiques de la dómina en que vivieron, por eso ye común ver qu'usen capes, galeres, capelines y vistíos de dames antigües. Yá que ye una relixón desenvuelta en Brasil, l'idioma que xeneralmente utilicen les entidaes pa comunicase ye'l portugués. ^{[ensin referencies]}

Quimbanda como ritual

Quimbanda en Brasil

El ritual más común dientro d'esti cultu ye la "Xira de Exú" onde los médiums axuntar pa realizar incorporaciones espirituales, estos espíritus son invocaos al traviés de variaos cantaraes (dalgunos bien eufóricos y otros non tantu) bien populares ente los sos adeptos que narren hestories y lleendes d'estes entidaes espirituales mientres la so vida terrenal, estes cantaraes son acompañaos de dellos preseos tradicionales del cultu afro como tambores,^[3] Xequerês^[4] y Agogo; Mientres la incorporación los médiums vistíos con ropes d'estilu colonial antiguu, que reflexen costumes d'estos entes, son prestaos con distintos bebíes, habanos y pitos; los concurrentes y espectadores que nun pertenecen a la lliturxa averar a parolar colos médiums pol so principal peculiaridá de realizar trabayos d'unión de pareya, apertures de caminos, llimpieces, proteición, etc.

Referencies bibliográfiques