Publio Carisio | |||
---|---|---|---|
| |||
Vida | |||
Nacimientu | Antigua Roma, sieglu IedC | ||
Nacionalidá | Antigua Roma | ||
Muerte | valor desconocíu, sieglu IedC | ||
Familia | |||
Padre | valor desconocíu | ||
Madre | valor desconocíu | ||
Oficiu | militar, militar de l'Antigua Roma, legado romano (es) | ||
Publio Carisio (sieglu IedC, Antigua Roma – probablemente sieglu IedC, valor desconocíu)[1] foi legáu del emperador César Augusto en Lusitania. Intervieno nes guerres cántabres contra los ástures.
Vida
Foi fíu de Tito Carisio. Ganóse l'enfotu de César Augusto nes guerres civiles, cuando lo noma legáu de Lusitania. Exerz esti cargu ente l'añu 26 e. C. y el 22 e. C..
La so intervención nes guerres cántabres foi decisiva pa la derrota de los ástures en Lancia y pa la posterior conquista de l'Asturies transmontana. Al mandu d'un exércitu formáu por trés lexones —la Legio V Alaudae, la Legio VI Victrix y la Legio X Gemina— y un númberu indetermináu d'unidaes auxiliares, gracies a la traición de los brigaecinos, pudo repeler l'ataque por sorpresa que los ástures entamaben contra les lexones acampaes xunto al Esla y dempués llanzar un contraataque contra la ciudá ástur de Lancia (Villasbariego, Llión).[2]
Carisio taba tamién al mandu de les lexones que sitiaron a los galaicos, cántabros y ástures nel monte Medulio.
Na conquista de l'Asturies transmontana (l'actual Asturies), les sos lexones abrieron una vía d'entrada al traviés de los montes de la cordal Cantábricu qu'inda caltién el so nome: la vía de la Carisa. Al pie de esta vía atopáronse los restos del campamentu romanu, nel monte Curriechos, qu'allugó a les sos tropes.
Terminada les guerres contra cántabros y ástures nel añu 25 e. C., funda la ciudá d'Emérita Augusta (Mérida) colos soldaos llicenciaos de les lexones V Alaudae y X Gemina.[3]
Mientres el so mandatu acuñó denarios de plata cola efixe d'Augusto nel anverso y el so nome y cargu —P. CARISIVS LEG AVGVSTI— nel aviesu; acuñó tamién dos series de rustas de bronce nun taller itinerante y en Lucus Augusti (Lugo) col bustu d'Augusto nel anverso y la caetra o escudu redondu indíxena nel aviesu.
A pesar de les sos victories, tuvo que faer frente a una sulevación de los ástures nel añu 22 e. C. na que foi aidáu por Cayo Furnio, mandáu de la Tarraconense, y que provocó'l so cese.[4]
Dión Casio atribúi esti llevantamientu a un comportamientu severo y cruel per parte de Carisio colos ástures; sicasí, Carisio tamién supo ganase les simpatíes de los pueblos indíxenes na so xestión, como prueba l'enfotu amosáu polos brigaecinos y el fechu de que'l so nome fuera tomáu por dalgunos d'ellos.
Ver tamién
- Conquista de Hispania
- Romanización de Hispania
Referencies
Bibliografía
- Jorge Camino, Yolanda Viniegra y Rogelio Estrada (2005): La Carisa: Ástures y Romanos Frente por frente, ISBN 84-7925-287-1.
- Edmund Groag, "Carisius 1)", RE, Stuttgart 1899, vol. III-2, col. 1592.
Enllaces esternos
- Visita virtual interactiva a una recreación de los campamentos de la vía de la Carisa realizada pola empresa asturiana Virtway