| Premiu Carlomagno | ||
|---|---|---|
| Nome orixinal | Internationaler Karlspreis zu Aachen | |
| Llocalización |
Aquisgrán  Alemaña | |
| Historia | ||
| Inspiráu por | Carlomagno | |
| Primer entrega | 1950 | |
| Sitiu oficial | ||
| [editar datos en Wikidata] | ||
El Premiu Carlomagno (Internationaler Karlpreis der Stadt Aachen, y dende 1998 Internationaler Karlspreis zu Aachen) ye un premiu dau dende 1950 pela ciudá alemana d'Aquisgrán. Ye'l premiu más antiguu y conocíu col que son estremaes les personalidaes o instituciones nel ámbitu européu polo xeneral y de la Xunión Europea en particular.[1]
Historia
L'orixe del premiu remontar al 19 d'avientu de 1949, cuando un comerciante de la ciudá de Aquisgrán, Kurt Pfeiffer, que fundara un círculu cultural col nome de Corona Legentium Aquensis col enfotu de fomentar el diálogu ente políticos, científicos y personalidaes culturales de toa Europa, anuncia la creación d'un premiu que bautiza col nome del emperador Carlomagno, quien nel sieglu VIII afitara la so residencia en Aquisgrán.
L'oxetivu del Premiu Carlomagno definir pol so fundador nos siguientes términos:
El premiu actúa escontra'l futuru y trai un deber de conteníu por demás ético. Diríxese, refechu por una nuevu fuercia, a la unificación de los pueblos europeos pa defender los más altos valores humanos: la llibertá, la humanidá y la paz, p'ayudar a los pueblos primir y marxinar, y p'asegurar el futuru de los fíos y de los nietos.
Nel añu 2004, amás del premiu ordinariu concedióse un premiu especial al papa Xuan Pablo II, que nun s'apurrió en Aquisgrán, sinón na Ciudá del Vaticanu. Al añu siguiente, una iniciativa ciudadana intentó ensin ésitu retirar el premiu a Henry Kissinger, quien llograra'l gallardón en 1987. La so xestión nel gobiernu d'Estaos Xuníos foi criticada pol so corresponsabilidad nel golpe d'Estáu contra'l presidente chilenu Salvador Allende en 1973.
El premiu
El Premiu Carlomagno otorgar a l'aportación (añal) más pervalible a la comprensión y el desenvolvimientu de la comunidá na Europa Occidental y por servicios a la humanidá y a la paz mundial. L'aportación puede ser nos campos de la lliteratura, ciencies, economía o política.
El xuráu que da'l Premiu Carlomagno ta formáu por 17 persones, ente les que s'atopen l'alcalde de Aquisgrán, el deán de la Catedral y el rector de la Escuela Téunica Cimera de Renania-Westfalia, aniciada igualmente en Aquisgrán, según representantes de los partíos políticos.
El premiu consiste en 5000 euros, una medaya cola imaxe de Carlomagno nel tronu y un certificáu.[2]
Otorgar mientres el mes de mayu na Sala de la Coronación del conceyu de Aquisgrán, dempués de lo que pronúnciense tres discursos, unu pol alcalde la ciudá, otru d'allabancia por un invitáu especial y el terceru por el mesmu premiáu.
Premiaos
| Añu | Premiáu | Actividá | Nacionalidá | Galería |
|---|---|---|---|---|
| 1950 | Richard Nikolaus Graf von Coudenhove-Kalergi | Fundador del movimientu europeísta | Austria |
 George Marshall (1959).  Xuan Carlos I (1982). .jpg.webp) Gyula Horn (1990).  Bill Clinton (2000).  Jean-Claude Trichet (euru) y Javier Solana (2007).  Angela Merkel (2008).  Francisco (2016-actual). |
| 1951 | Hendrik Brugmans | Rector del Colexu d'Europa | Bélxica | |
| 1952 | Alcide de Gasperi | Primer Ministru d'Italia | Italia | |
| 1953 | Jean Monnet | Comunidá Europea del Carbón y del Aceru Presidente de la Alta Autoridá de la CECA | Francia | |
| 1954 | Konrad Adenauer | Canciller de la República Federal d'Alemaña | Alemaña | |
| 1956 | Winston Churchill | Primer Ministru del Reinu Xuníu | Reinu Xuníu | |
| 1957 | Paul Henri Spaak | Secretariu Xeneral de la OTAN | Bélxica | |
| 1958 | Robert Schuman | Presidente del Parllamentu Européu | Francia | |
| 1959 | George Marshall | Secretariu de Estáu de los Estaos Xuníos | Estaos Xuníos | |
| 1960 | Joseph Bech | Primer Ministru de Luxemburgu | Luxemburgu | |
| 1961 | Walter Hallstein | Presidente de la Comisión Europea | Alemaña | |
| 1963 | Edward Heath | Miembru de la Cámara de los Lores | Reinu Xuníu | |
| 1964 | Antonio Segni | Presidente d'Italia | Italia | |
| 1966 | Jens Otto Krag | Primer Ministru de Dinamarca | Dinamarca | |
| 1967 | Joseph Luns | Ministru de Asuntos Esteriores de los Países Baxos | Países Baxos | |
| 1969 | La Comisión Europea | Xunión Europea | ||
| 1970 | François Seydoux de Clausonne | Embaxador francés na RFA | Francia | |
| 1972 | Roy Jenkins | Políticu británicu | Reinu Xuníu | |
| 1973 | Salvador de Madariaga | Filósofu ya historiador español | España | |
| 1976 | Leo Tindemans | Primer Ministru de Bélxica | Bélxica | |
| 1977 | Walter Scheel | Presidente de la RFA | Alemaña | |
| 1978 | Konstantinos Karamanlis | Primer Ministru de Grecia | Grecia | |
| 1979 | Emilio Colombo | Presidente del Parllamentu Européu | Italia | |
| 1980 | Nun se concedió | |||
| 1981 | Simone Veil | Presidente del Parllamentu Européu | Francia | |
| 1982 | Xuan Carlos I | Rei d'España | España | |
| 1984 | Karl Carstens | Presidente de la RFA | Alemaña | |
| 1986 | El pueblu de Luxemburgu | Luxemburgu | ||
| 1987 | Henry Kissinger | Secretariu de Estáu de los Estaos Xuníos | Estaos Xuníos | |
| 1988 | François Mitterrand | Presidente de la República Francesa | Francia | |
| 1988 | Helmut Kohl | Canciller d'Alemaña | Alemaña | |
| 1989 | Roger Schutz | Fundador de la Comunidá de Taizé | Suiza | |
| 1990 | Gyula Horn | Ministru d'Asuntos Esteriores d'Hungría | Hungría | |
| 1991 | Václav Havel | Presidente de Checoslovaquia | Checoslovaquia | |
| 1992 | Jacques Delors | Presidente de la Comisión Europea | Francia | |
| 1993 | Felipe González Márquez | Presidente del Gobiernu d'España | España | |
| 1994 | Gro Harlem Brundtland | Primer Ministru de Noruega | Noruega | |
| 1995 | Franz Vranitzky | Canciller d'Austria | Austria | |
| 1996 | Beatriz I | Reina de los Países Baxos | Países Baxos | |
| 1997 | Roman Herzog | Presidente d'Alemaña | Alemaña | |
| 1998 | Bronisław Geremek | Ministru d'asuntos esteriores de Polonia | Polonia | |
| 1999 | Tony Blair | Primer Ministru del Reinu Xuníu | Reinu Xuníu | |
| 2000 | Bill Clinton | Presidente de los Estaos Xuníos | Estaos Xuníos | |
| 2001 | György Konrád | Escritor y sociólogu | Hungría | |
| 2002 | El Euru | Unión Europea | ||
| 2003 | Valéry Giscard d'Estaing | Presidente de la Convención Europea | Francia | |
| 2004 | Pat Cox | Presidente del Parllamentu Européu | Irlanda | |
| 2004 | Xuan Pablo II (Premiu Estraordinariu) | Papa de la Ilesia católica | Polonia / Ciudá del Vaticanu | |
| 2005 | Carlo Azeglio Ciampi | Presidente d'Italia | Italia | |
| 2006 | Jean-Claude Juncker | Primer Ministru de Luxemburgu | Luxemburgu | |
| 2007 | Javier Solana | Alto Representante pa la Política Esterior y de Seguridá Común de la Unión Europea | España | |
| 2008 | Angela Merkel | Canciller d'Alemaña | Alemaña | |
| 2009 | Andrea Riccardi | Fundador de la Comunidá de San Egidio | Italia | |
| 2010 | Donald Tusk | Primer Ministru de Polonia | Polonia | |
| 2011 | Jean-Claude Trichet | Presidente del Bancu Central Européu | Francia | |
| 2012 | Wolfgang Schäuble[3] | Ministru de Finances | Alemaña | |
| 2013 | Dalia Grybauskaitė | Presidenta de la República de Lituania | Lituania | |
| 2014 | Herman Van Rompuy | Presidente de la Unión Europea | Bélxica | |
| 2015 | Martin Schulz | Presidente del Parllamentu Européu | Alemaña | |
| 2016 | Francisco | Papa de la Ilesia católica | Arxentina / Ciudá del Vaticanu | |
| 2014 | Timothy Garton Ash | Historiador | Reinu Xuníu | |
| 2015 | Emmanuel Macron | Presidente de Francia | Francia | |
| 2019 | António Guterres | Secretariu Xeneral de les Naciones Xuníes | Portugal | |
| 2020 | Klaus Iohannis | Presidente de Rumanía | Rumanía | |
| 2022 | Svetlana Tijanóvskaya, María Kolésnikova, Weranika Zepkala | política opositora bielorrusia | Bielorrusia | |
| 2023 | Volodímir Zelenski, el pueblu d'Ucraína | Presidente d'Ucraína | Ucraína |
Referencies
- ↑ «Internationaler Karlspreis zu Aachen» (alemán). karlspreis.de. Archiváu dende l'orixinal, el 5 de mayu de 2008. Consultáu'l 11 de mayu de 2008.
- ↑ «Juncker gallardoniáu col Premiu Carlomagno 2006» (castellanu). Deutsche Welle 10.12.2005. Consultáu'l 11 de mayu de 2008.
- ↑ Sánchez, Rosalía (18 de mayu de 2012). Alemaña quier un presidente escoyíu de forma direuta pa la Unión Europea. El Mundo. https://www.elmundo.es/elmundo/2012/05/18/union_europea/1337329003.html. Consultáu'l 19 de mayu de 2012.
Enllaces esternos
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Premiu Carlomagno.- (n'alemán) Páxina oficial del Premiu Internacional Carlomagno
- (n'inglés) Páxina oficial de la ciudá de Aquisgrán sobre'l Premiu Internacional Carlomagno
