Ficha d'oxetu celestePlanetoide
tipu d'oxetu astronómicu
Parte de sistema planetariu
Cambiar los datos en Wikidata

Planetoide[1] o planeta menor ye una clasificación, anguaño en desusu, qu'hasta 2006 englobaba los cuerpos del Sistema Solar que, nun siendo satélites nin cometas, resultaben ser más pequeños que los planetes «tradicionales» pero más grandes que los meteoroides, comúnmente definíos con un tamañu máximu de 10 metros.[2]

Definición

Dibuxu d'un planetoide.

Esta distinción realizábase basándose na apariencia visual al efectuase'l so descubrimientu; les cometes teníen d'amosar una coma, y yeren llistaos nos sos propios catálogos. En contraste, los planetes menores apaecen como estrelles («asteroide», del griegu αστεροειδές, asteroides = «como estrella», «con forma d'estrella», del griegu antiguu Aστήρ, astēr = «estrella»), y reciben una denominación provisional añal nel orde del so descubrimientu y una designación (númberu consecutivu) y nome si la so esistencia ta bien establecida con una órbita determinada.[3]

Tres la xunta de la Unión Astronómica Internacional (IAU) de 2006 redefiniéronse les categoríes d'oxetos celestes en tres tipos: planeta, planeta nanu y cuerpu menor del sistema solar,[4] polo que'l términu "planeta menor" perdió la so vixencia, pudiéndose utilizar agora de forma oficiosa como equivalente de cuerpu menor del sistema solar,[5][6] esto ye, pa designar de forma xenérica a toos aquellos cuerpos que, ensin ser satélites, nun algamaron un tamañu abondu como p'adoptar una forma esencialmente esférica, atributu identificativo de los planetes, tantu de los «tradicionales» o «mayores» como de los nanos».

A pesar de que la categoría planeta menor yá nun ye oficial, sí caltuvo esi nome'l catálogu de planetes menores de la UAI. Al nun crease un catálogu propiu pa la recién categoría de planeta nanu, la UAI siguió asignando un númberu nel catálogu de planetes menores a esta nueva categoría de cuerpos celestes,[7] motivu que, xuníu a la tradición, provoca que dellos autores sigan emplegando'l términu planeta menor pa referise a los planetes nanos», anque puramente nun lo sían.[8]

Ye relativamente común utilizar indistintamente les denominaciones «asteroide», planetoide y planeta menor, magar n'ambientes científicos el términu asteroide suelse acutar pa los oxetos allugaos nel cinturón d'asteroides ente Marte y Xúpiter, ente que los oxetos asitiaos nel cinturón de Kuiper o, polo xeneral, más allá de la órbita de Neptunu suelen denominase oxetos tresneptunianos.

Historia

El primer planeta menor foi Ceres, afayáu'l 1 de xineru de 1801 pol italianu Giuseppe Piazzi. Ceres foi consideráu orixinalmente un nuevu planeta, anque depués rebaxóse-y a asteroide o planeta menor, y dende 2006 ta clasificáu como planeta nanu.[9] William Herschel, descubridor d'Urano, acuñó'l términu «asteroide» pa los primeros oxetos descubiertos nel sieglu XIX, qu'orbiten el sol ente Marte y Xúpiter, y xeneralmente nuna órbita de baxa escentricidá relativa.[10] Dende entós atopáronse planetes menores en toles órbites planetaries dende Mercuriu hasta Neptunu, y un númberu creciente d'oxetos tresneptunianos (n'inglés: trans neptunian objects o TNO) más allá de la órbita de Neptunu.

Los planetes menores clasificar en grupos y families basaos nes carauterístiques de les sos órbites. Amás d'estes estenses divisiones, acostumar a denominar un grupu d'asteroides a partir del primer miembru del grupu descubiertu (de normal el mayor). Ente que los grupos» son asociaciones dinámiques relativamente sueltes, les families» son más estables y coherentes. Les families» solo reconócense dientro del cinturón d'asteroides, y fueron reconocíes per primer vegada por Kiyotsugu Hirayama en 1918, siendo llamaes «families Hirayama» nel so honor.

Ver tamién

Referencies

  1. Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: planetoide
  2. Beech, M.; Steel, D. I. (setiembre de 1995). «On the Definition of the Term Meteoroid». Quarterly Journal of the Royal Astronomical Society 30 (3f):  páxs. 281–28f. http://adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-bib_query?bibcode=1995QJRAS..36.crfv.281B&db_key=AST&data_type=HTML&formatu=&high=44b52c369007834. Consultáu'l 31 d'agostu de 2006.
  3. L. D. Schmadel (abril de 2000). Dictionary of Minor Planet Names, Springer-Verlag Telos; 4a edición. ISBN 978-3-540-66292-1
  4. UAI. «Definition of a Planet in the Solar Syste» (inglés). Consultáu'l 5 d'agostu de 2011.
  5. UAI. «Planet Definition Questions & Answers Sheet» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 8 d'agostu de 2011. Consultáu'l 5 d'agostu de 2011.
  6. «Planets, Dwarf Planets and Small Solar System Bodies» (inglés). Consultáu'l 5 d'agostu de 2011.
  7. «Inside the planet definition process» (inglés). Consultáu'l 5 d'agostu de 2011.
  8. «Solar System information #14: Planets» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 12 d'agostu de 2011. Consultáu'l 5 d'agostu de 2011.
  9. Carauterístiques de Ceres, Adín noticies, 26 d'agostu de 2006.
  10. James Lindsay Hilton. «When did asteroids become minor planets?». U.S. Naval Observatory. Archiváu dende l'orixinal, el 20 de mayu de 2006. Consultáu'l 25 de mayu de 2006..
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.