Piedralaves
Alministración
País	España
Autonomía	Castiella y Lleón
Provincia	provincia d'Ávila
Tipu d'entidá	conceyu d'España
Alcalde de Piedralaves (es)	Germán Ulloa (Partido Popular)
Nome oficial	Piedralaves (es)[1]
Códigu postal	05440
Xeografía
Coordenaes	40°19′02″N 4°41′53″W / 40.317222222222°N 4.6980555555556°O / 40.317222222222; -4.6980555555556
Piedralaves Piedralaves (España)
Superficie	55.25 km²
Altitú	717 m
Llenda con	Burgohondo, Navaluenga, Casavieja, La Iglesuela del Tiétar y La Adrada
Demografía
Población	2136 hab. (2023) - 1024 homes (2019) - 1037 muyeres (2019)
Porcentaxe	1.35% de provincia d'Ávila 0.09% de Castiella y Lleón 0% de España
Densidá	38,66 hab/km²
Más información
Estaya horaria	UTC+01:00
piedralaves.info

Piedralaves ye un conceyu d'España perteneciente a la provincia d'Ávila,^[2] na comunidá autónoma de Castiella y Llión. En 2016 cuenta con una población de 2.130 habitantes, siendo'l docenu pueblu más grande la provincia d'Ávila en númberu d'habitantes y el quintu de la contorna del Valle del Tiétar.

Trátase d'unos de los conceyos más turísticos de la provincia abulense por cuenta de la so guapura paisaxística, al bon clima y al calter atopadizu de les sos xentes. Tradicionalmente cuntó con una gran cantidá d'establecimientos hosteleros, qu'a pesar de menguar nos últimos años, siguen siendo numberosos. Tamién destaca la ufierta de campamentos infantiles que doten al pueblu de gran popularidá ente los alumnos de los colexos madrilanos.

Toponimia

El topónimu foi documentáu per primer vegada nel Llibru de la Montería d'Alfonsu XI cola forma Pie de Labas.^[3] Nos sieglos XV y XVI tamién se documentaron les formes de transición Piedelaves/Piedelabes y Piedalabes.^[4]

Xeografía

Allugamientu El

términu municipal de Piedralaves asítiase na aguada sur de la sierra de Gredos nel valle del Tiétar y llinda al norte cola llocalidá de Burgohondo y Navaluenga; al oeste con Casavieja; al este con La Adrada y al sur con La Iglesuela, esti postreru en Castiella-La Mancha. La llocalidá ta asitiada a una altitú de 717 msnm.^[5][6]

Noroeste: Burgohondo	Norte: Burgohondo y Navaluenga	Nordeste: Navaluenga
Oeste: Casavieja		Este: La Adrada
Suroeste: Casavieja	Sur: La Iglesuela	Sureste: La Adrada

COORDENAES :

- Llatitú 40 Graos 19 ' 3.6618"

- Llargor -4 Graos 41 ' 53.8794"

Cuenta con 55 km², y una densidá de 41 hab./km². El nucleu urbanu atopar a 717 m sobre'l nivel de mar anque nel términu municipal pueden atopase cotes de 1.528 m (Sarnosa) o 1.994 m (Lanchamala).

Atopar a 85 km d'Ávila Capital, 95 de Madrid, 90 de Toledo y a 54 km de Talavera de la Reina, la vía principal d'accesu a Piedralaves ye la carretera CL-501, autonómica de primer orde.

El ríu Tiétar fai de llinia fronteriza cola provincia de Toledo y a lo llargo de surecorrido recibe los caudales de los numberosos afluentes que vienen de la Sierra de Gredos y que se bastien dende los cumes por fondos gargüelu, ente estos afluentes que superen grandes desniveles y que tienen un marcáu réxime nivo-pluvial destaca'l ríu Escorial o Gargüelu de Valdetejo que trascurre pola llende municipal dixebrando Piedralaves de La Adrada.

Demografía

El conceyu, de 55,2 km², cuenta según el padrón municipal pa 2016 del INE con 2.130 hab.

Pirámide poblacional por sexos.

Clima

El clima de Piedralaves ye de tipu mediterraneu con influencia oceánica, que se caracteriza per iviernos templaos y branos secos y calorosos.

La pluviosidá ye alta, concentrándose les agües en primavera y seronda, lo que xenera un gran estrés hídricu na vexetación mientres el branu.

Vexetación

La situación de Piedralaves, al sur de la Sierra de Gredos, xunto cola altitú media pocu elevada y el clima condicionen el so paisaxe. Pueden contemplase distintos tipos de vexetación que se gradia en función de l'altitú, na zona más baxa (hasta los 900 m.) la encina atópase entemecida cola sufrera, rebollo, castañal, etc. En dellos sitios el encinar sumió en favor de la olivar, vide, figal o inclusive la jara o uz.

Na zona asitiada ente los 900 y los 1.700 m. aproximao, predomina'l carbayu melojo o rebollo. Esti melojar autóctonu foi sustituyíu en gran parte por repoblaciones de pinu resinero.

Percima de los 1.800 m d'altitú la vexetación dominante son piornos, enebros rastreros y cambrones.

Patrón

Imaxe de san Roque, patrón de Piedralaves.

El Patrón del conceyu ye San Roque, festividá que se celebra cada 16 d'agostu con una Misa y procesión, xunto con una gran variedá d'actividaes (bailles, festexos taurinos..) Mientres el restu del añu la imaxe del santu ye venerada na so ermita. El día 7 d'agostu ye llevada en procesión a la ilesia de Piedralaves pal empiezu de la novena. Ésta permanez nel templu parroquial hasta'l día 17, conocíu como "Día de san Roquito" cuando tres la puya d'ufriendes y bágares ye conducida de nuevu en procesión a la ermita del Santu.

Historia

Monumentu conmemorativo del 350 aniversariu de la independencia de Piedralaves.

El 23 mayu de 1639 Piedralaves llogró del monarca Felipe IV el privilexu de villazgo independizándose del señoríu de la Adrada^[7][8] —daquella un marquesáu—.^[9]. Esta efeméride foi celebrada na hestoria recién del conceyu en dos causes: el 23 de mayu de 1989, por cuenta de 350 aniversariu, inaugurándose un monumentu conmemorativo nel Parque del Venerito; y nel añu 2014 al festexar los 375 años trescurríos. Les celebraciones nesta última ocasión produciéronse'l 16 d'agostu, cuando se rindió nel Parque Municipal un homenaxe a los 19 alcaldes del conceyu, que rixeron los destinos d'esta villa dende l'añu 1900 hasta esi momentu. Amás el 6 d'avientu de 2014 inauguróse un nuevu parque a la entrada del pueblu, denomináu "Parque de la Villa" onde destaca una sufrera, que ye l'árbol que caracteriza a los habitantes del conceyu.

Patrimoniu y llugares d'interés

Piedralaves tien una bella ilesia alzada n'honor de S. Antonio de Padua, na que puede reconocese a güeyu una primer construcción nel S. XVII y una reconstrucción nel S. XVIII. N'aportando al traviés d'una pequeña puerta con bóveda de cañón, aportar a la capiya en qu'esiste un artesonado mudéxar y un magníficu retablu barrocu dignu de ser almiráu pola ciencia del arte.

La Torre del Reló ye otru de los símbolos d'esti pueblu, y ye tan singular porque ta dixebrada del edificiu consistorial

Tamién tien una ponte "romanu" denomináu asina, anque en realidá ye medieval, n'escelente estáu de caltenimientu que foi nel so tiempu paso obligáu nel camín de Madrid a Plasencia. Tamién destaquen les numberoses cases con balconaes de madera y mampostería de granitu, especialmente la Casa de los Balcones (conocida como Casa de los Cartaxena).

Otros de los sitios mas pintorescos y de Piedralaves son:

Vista del Gargüelu de Nuño Coxu, asitiada nel términu municipal.

. La Llamarga de la Nieta,

. La Presa del Forcayu,

. La Ermita de San Roque,

. La Ermita de la Concepción, conocida como Ermita del Parque,

. La Cruz de los Namoraos,

. La Ponte de Madera,

. El Gargüelu del Nuño Coxu,

. El Venerito,

. La Ponte y la Fonte de los Forestales,

. La Fonte del Venero,

. La Casa de les 4 Cais,

. La Casa de la Naranxal,

Alministración política

Homenaxe a los alcaldes del sieglu XX con motivu del 375 aniversariu de la independencia de Piedralaves (16 d'agostu de 2014).

Nel planu políticu, dende la finalización de la Guerra Civil Española hasta la restauración democrática, Piedralaves cuntó con 4 alcaldes: Manuel Sánchez Domínguez, mientres el periodu de posguerra; Mariano García Alonso, mientres 24 años, siendo la persona que más tiempu dirixió'l consistoriu piedralaveño; Emeterio Moreno López, dende mediaos de la década de los 60; y José María González López, a lo llargo de la Transición Democrática.

Dende les eleiciones municipales del 13 d'abril de 1979, el Conceyu de Piedralaves tuvo cinco alcaldes: José López Cuéllar (1979-1983) perteneciente a un partíu independiente; Julián García Sánchez (1983-1987) d'Alianza Popular, siendo hasta la fecha'l que candidatu qu'hai otenido mayor respaldu nes urnes y gobernó con más conceyales (7 de 11); Manuel Gómez López (1987-1995) del PSOE y primer alcalde d'izquierdes dende faía 50 años; Ángel Galeano Arianes (1995-1999) miembru del PP, y únicu rexidor non nacíu nel conceyu, so que'l so mandatu construyir la Presa; y María Victoria Moreno Sauga r (1999-Actualidá), del PP, primer muyer al frente del Conceyu y la rexidora qué más tiempu lo gobernó nel perido democráticu.

Na actualidá, la composición de la corporación municipal ye la siguiente:

Resultaos de les eleiciones municipales (11 conceyales)

Nel periodu 1983-2015, los partíos más votaos nes eleiciones municipales fueron los siguientes:

-1983: AP col 58,22% de los votos y 7 conceyales (mayoría absoluta).

-1987: PSOE col 36,13% de los votos y 4 conceyales (a pesar de que'l posible pactu ente los partíos de centru derecha AP y el Partíu Lliberal sumara mayoría absoluta, la falta d'alcuerdu ente dambes formaciones, dio l'alcaldía al PSOE, que fuera'l partíu más votáu)

-1991: PSOE col 52,62% de los votos y 6 conceyales (mayoría absoluta).

-1995: PP col 45,95% de los votos y 5 conceyales (pactu de gobiernu alcanzáu col conceyal del partíu Agrupación Independiente d'Ávila).

-1999: PP col 45,26% de los votos y 5 conceyales (pactu de gobiernu alcanzáu cola conceyal del partíu Unión Centrista-CDS. Nes siguientes eleiciones, dicha formación quedó integrada dientro de la candidatura del PP).

-2003: PP col 47,50% de los votos y 6 conceyales (mayoría absoluta).

-2007: PP col 48,66% de los votos y 6 conceyales (mayoría absoluta).

-2011: PP col 47,54% de los votos y 6 conceyales (mayoría absoluta).

-2015: PP col 46,52% de los votos y 6 conceyales (mayoría absoluta).

Evolución del númberu de conceyales nes llexislatures 1983-2015.

Hai de solliñar, qu'a diferencia de lo qu'asocede en múltiples Conceyos d'España, en Piedralaves siempres gobernó'l partíu que nes urnes recibió mayor númer de votos. Cuando la formación vencedora nun llogró mayoría absoluta (6 conceyales), emplegó la fórmula de gobiernos en coalición (llexislatures 1995-1999 y 1999-2003); o la busca de sofitos puntuales (llexislatura 1987-1991) pa l'aprobación de los presupuestos y tomar d'otres decisiones (por aciu el votu favorable o l'astención).

Conceyos hermanaos

Robla del hermanamiento ente Moral de Calatrava y Piedralaves. Moral de Calatrava, 20 d'abril de 2017.

Piedralaves atópase hermaniáu col conceyu de Moral de Calatrava (Ciudá Real). Dichu hermanamiento llevar a cabu por cuenta de la conmemoración del segundu centenariu del "Fechu Prodixosu" atribuyíu a Frai Julíán de Piedralaves.

Fray Julián foi un monxu que nació en Piedralaves, nel senu d'una familia humilde, y qu'en ordenándose franciscanu ingresó nun comento de Moral de Calatrava. A pesar de los 200 años trescurríos, ye recordáu con veneración y ciñu nel conceyu ciudadrealeño por cuenta de la so fama de santidá, especialmente poles sos oraciones y sacrificio ante la seca qu'afaraba Moral de Calatrava na primavera de 1817.

Según cuentes les cróniques, tres meses d'oración y rogatarorias, el día 20 d'abril de 1817 el pueblu enteru, a instancies del monxu, salió en procesión rogando a Dios l'agua. Fray Julián, se arrodilló, y en pronunciando les pallabres. " Señor, fuimos pecadores de la to viña los postreros, pero mándanos l'agua, pa regar los nuesos güertos", el cielu escureció de secute, empezando a llover.

Ratificación del hermanamiento ente Piedralaves y Moral de Catalatrava. Piedralaves, 10 de xunu de 2017.

Esti sucesu foise tresmitiendo de xeneración en xeneración ente les xentes de Moral de Calatrava. Los sos habitantes profesen un fondu agradecimientu y respetu escontra la figura de Fray Julián de Piedralaves, teniendo dedicada una plaza y un parque nel so honor.

Col fin de fomentar el contautu humanu y los enllaces culturales ente los conceyos de Moral de Calatrava y Piedralaves, el hermanamiento ente dambes llocalidá roblóse'l día 20 d'abril de 2017 nel Salón de Plenos del Conceyu de Moral de Calatrava (Ciudá Real), dientro de los actos festivos de conmemoración del "Fechu Prodixosu" atribuyíu a Fray Julián de Piedralaves.

Dichu hermanamiento foi ratificáu en Piedralaves el día 10 de xunu de 2017 nun Plenu Estraordinariu celebráu al campu, nel esterior de la Ilesia Parroquial. Cuntó cola participación de la Corporación Municipal Moraleña y vecinos de dambes llocalidaes. Pela tarde producióse la inauguración del monolitu cola imaxe de Fray Julián de Piedralaves allugáu frente al consultoriu médicu del conceyu, dientro de la cortil denomada "Cotano Moral de Calatrava".

Principales Fiestes

• Antroxos: son la primer fiesta que se celebra nel añu en Piedralaves y una de les más conocíes y reconocíes. Cuatro díes de baille, amarutes, entusiasmu y esfrute apinaos d'actividaes pa grandes y pequeños. Los grandes protagonistes d'esta fiesta son los quintos, qu'añu tres d'añu s'encarguen de caltener viva una tradición que sobrevivió mientres décades. Asina puede vese a los mozos xugando un partíu de fútbol colos quintos del añu siguiente o tirando de la lluria nuna prestosa competición colos sos padres. El día grande d'estes fiestes ye'l martes, fiesta llocal dende va dellos años. Esi día, los piedralaveños llanzar a la cai pa llucir los traxes qu'igüen mientres dellos meses.Hai Desfile d'amarutes, baille pela nueche y un día dedicáu a los neños.es típicu d'estos díes, los llamaos bollos d'antroxu, fechos de mantega o aceite qu'antaño, ellaborar nel fornu del pan los víspores d'estos díes. Na actualidá pueden tastiase mientres tol añu na panadería tradicional del pueblu.^{[ensin referencies]}
• 

  Procesión del día de san Roque.
  Fiestes de San Roque: celébrense ente'l 13 y el 18 d'agostu y el día grande ye'l 16. Mises, procesiones, bailles, festexos taurinos y actividaes pa neños acopen los cinco díes de fiesta. Mientres esa selmana, Piedralaves poner de gala pa recibir a los turistes y a la xente del pueblu a les que, el trabayu o otres circunstancies de la vida, lleváronlos a vivir lloñe y vuelven a casa mientres les fiestes. Son díes de realcuentros, de comíes familiares, de rises, de recordar vieyos tiempos y xenerar nueves alcordances
• Concursu de tapes. Cita'l día 9 y 10 abril del 2016. Los chigres preparen una tapa y hai dos premios , el que da'l xuráu y un premiu popular, col to votu participes nel sortéu de distintos artículos.^{[ensin referencies]}
• Romería. Nun ye una fiesta tradicional, instauróse nos últimos años. Ye'l sábadu más próximu al día 15 de mayu. Concentración de caballistes nel prau de san roque, percorríu peles cais del pueblu, Na puerta de la ilesia entónase la salve rociera, y tórnase al parque de san roque, onde se guarda una exhibición de sevillanes, Remataos los actos direición a la pradería del vaho , onde'l conceyu prepara una paella .^{[ensin referencies]}
• Les Lluminaries y Romería de San Isidro dende tiempos ancestrales, ye típicu en Piedralaves celebrar la viéspora de San Isidro les luminaria. El chavales van al campu a recoyer jaras, retamas y romeru coles que faer les fogueres polos distintos barrios del pueblu. Pasiar pol pueblu de lluminaria en lluminaria al empar que se güel el romeru mientres se quemar ye una sensación verdaderamente prestosa. Más moderna ye la Romería, que se celebra'l fin de selmana dempués del 15 de mayu. Caballos, flamencu, volantes y rises vuelven tomar les cais de Piedralaves. Una misa, un percorríu coles carretes peles cais del pueblu y, finalmente, una comida na zona del ríu faen les delicies de los amantes del sur d'España. Por tradiciones como esta y pol so clima Piedralaves tamién recibe'l nome de L'Andalucía d'Ávila.
• Calbotada. Ye una celebración nueva. Celébrase'l primer fin de selmana de payares. Amagostar, qu'equí asaes llamar "calbotes" nel prau de San Roque (castañes) pola nochey cúntense hestories típiques.^{[ensin referencies]}
• Cencerrada . Una fiesta recién estrenada y, quiciabes, la más ruidosa de toes. La primer vegada que se celebró foi en 2014. Celébrase'l 13 d'avientu y los habitantes de Piedralaves axuntar na Plaza del Conceyu con llueques pa festexar Santa Lucía. La tradición cunta que yera esta fecha la que marcaba l'entamu de la Navidá. D'ende'l refrán que diz : “Santa Lucía les fiestes aviva”.

Comunicaciones

Vista de la CL-501 na entrada oeste a la llocalidá.

La principal vía d'accesu a Piedralaves ye la carretera comarcal CL-501, de normal conocida como autovía de los banzaos que naciendo nel conceyu d'Alcorcón percuerre tol Valle del Tiétar llegando hasta Plasencia perteneciente a Estremadura. Esta carretera transita pol cascu urbanu de la llocalidá, lo que fai qu'en parte'l pueblu vertébrese en redol a ella, xenerando gran riqueza a los negocios instalaos na mesma. Al traviés d'esta carretera puede llegase, amás d'a los pueblos d'alredor, a les llocalidaes d'Arenas de San Pedro o Madrid.

A bien pocos quilómetros de la llocalidá, cerca de San Martín de Valdeiglesias atópase la carretera nacional N-403 que xune les ciudaes de Toledo y Ávila.

En cuanto al tresporte n'autobús, esisten dos empreses que comuniquen la llocalidá cola capital de provincia, Ávila, y cola capital del estáu, Madrid:

Pertenecientes al grupu Samar, dan serviciu a la llocalidá coles llinies:

• Arenas de San Pedro-Madrid (Comunica Sotillo de la Adrada, al traviés de la C-501 con Madrid y Arenas de San Pedro).

Pa llegar a la llocalidá dende Madrid tienen de coyer los autobuses na Estación de Méndez Álvaro.

• Pedro Bernardo-Ávila (Comunica Sotillo de la Adrada, al traviés de la C-403 con Ávila).

Destacar qu'esti serviciu ye bien amenorgáu.

Esta compañía da serviciu tamién al traviés de la llinia Sotillo de la Adrada - Madrid.

Paraes d'Autobuses :

Dende l'añu 2015 hai dos paraes d'Autobuses en Piedralaves. Dambes tán asitiaes na Avenida de Castiella y Llión :

1. La más antigua, nel paséu cerca de San Roque (frente a Avenida de Castiella Y Llión nᵘ19)
2. La nueva, cerca de la Quinta de San José (frente a Avenida de Castiella Y Llión nᵘ91)

Ociu y deporte

• Piedralaves cuenta con distintos eventos deportivos :
• Duatlon: tien llugar mientres el mes de mayu .
• Cross Pinar: eventu que tien llugar mientres el mes de xunu.
• Maraton de Fútbol sala: mes de xunu
• Campeonatu de branu de fútbol sala: del 15 de xunetu al 13 d'agostu.
• Ciclomarcha nocherniega: eventu programáu mientres la primer selmana d'Agostu.
• Autos llocos: carrera que se realiza mientres la última selmana de setiembre. Dia de diversion garantizáu.

Pueden realizase actividaes como vuelu en parapente o senderismo.^{[ensin referencies]}

Educación

• Colexu públicu San Juan de la Cruz: construyíu nel añu 2007, y ta asitiáu na C/ Navarejos, 77. Cuenta con 176 alumnos, estremaos n'aules dende 1ᵘ d'Educación Infantil (alumnos con trés años) hasta 6ᵘ d'Educación Primaria, una aula Sustitutoria y un equipu de 19 profesores.
• Guardería Infantil Chiqui Piedra: tien un horariu central de 9:00 a 13:30, con posibilidá d'aumentar estes hores de 8 a 9 h (almuerzu) y/o de 13.30 a 16.00 (comida y pigazu). Ta xestionada na actualidá por una empresa privada, Educagroup Escuela SL.
• Aula Mentor: ye un Centru de formación dirixíu a moces y adultos de tola zona del Valle del Tiétar. L'oxetivu de l'Aula Mentor centrar n'apurrir una alternativa en materia de formación a la población adulta que nun tien la oportunidá d'asistir a la ufierta presencial.
• Escuela Oficial d'Idiomes: ye una seición de la Escuela Oficial d'Idiomes d'Ávila creada nel cursu 2006-2007. Anguaño pueden cursase estudios d'inglés nos niveles Básicu, Entemediu y Avanzáu. Les clases impartir nes instalaciones del Colexu Públicu San Juan de la Cruz, asitiáu en cai Navarejos númberu 77, n'horariu de tarde.
• Escuela de Música: presenta la siguiente ufierta de clases: Música y Movimientu, Llinguaxe Musical (4 Niveles) Entonación y Cantar Coral. Aules de preséu a partir de 5 años :Clarinete, Trompeta, Trombón, Bombardín, Violín, Guitarra, Percusión, Pianu, Flauta y Música Actual.

Ver tamién

• Gastronomía de la provincia d'Ávila

Referencies

Bibliografía

• Chavarría Vargas, Juan Antonio (2010-2011). «Primer documentación histórica del topónimu Pie de Labas (Piedralaves) nel Libo de la Montería d'Alfonsu XI (c. 1344)». Trasierra (II.ª dómina). (9):  páxs. 49-56. ISSN 1137-5906. http://www.sevatrasierra.org/n9/Trasierra%209%20PDF/Piedralaves/Piedralaves.pdf. 
• González Muñoz, José María (2000). (obra coleutiva coordinada por J. A Chavarría Vargas y J. M. González Muñoz). «Monografía Villes y Villazgos nel Valle del Tiétar abulense (sieglos XIV-XVIII) - Analises de los procesos de villazgo nel Estáu señorial de la Adrada (sieglu XVII)». Revista Trasierra. ISBN 8493082317. ISSN 1137-5906. http://www.sevatrasierra.org/Monograficos/VillasYvillazgos/LaAdrada.pdf. 
• Lorenzo Pinar, Francisco Javier (2001). «Ventes xurisdiccionales abulenses en tiempos de Felipe III y Felipe IV». Studia Historica. Historia Moderna 23:  páxs. 199-231. ISSN 0213-2079. http://gredos.usal.es/jspui/bitstream/10366/70336/1/Ventas_jurisdiccionales_abulenses_en_tie.pdf. 

Bibliografía adicional

• Luis López, Carmelo (1990). Piedralaves, d'aldega a villa. El privilexu de villazgo de 1639. Ávila: Conceyu de Piedralaves. ISBN 84-404-7063-0.

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Piedralaves .

• Sitiu web oficial

• Piedralaves n'OpenStreetMap.