Una pedanía ye una entidá subnacional de calter territorial que, según los países, da autonomía de gobiernu o control sobre determinaos derechos de los mesmos.
Regulación por países
España
N'España ye una entidá llocal menor dependiente d'un conceyu que puede gociar o non de mayor o menor autonomía con respectu d'ésti. En tol Estáu español esisten más de 3.000 entidaes llocales menores.
Si tienen autonomía, haber de regular pol artículu 45 de la Llei de Bases de Réxime Llocal:
- La entidá va haber de cuntar con un órganu unipersonal executivu d'eleición direuta (alcalde pedáneo).
- Coles mesmes tendrá de cuntar con órganu colexáu de control, que'l so númberu de miembros nun va poder ser inferior a dos nin superior al terciu del númberu de conceyales qu'integren el respeutivu Conceyu. La designación de los miembros del órganu colexáu de la Pedanía va facer de conformidá coles resultancies de les eleiciones pal Conceyu na Seición o Seiciones constitutives de la circunscripción pa la eleición del órganu unipersonal. Sicasí, va poder establecese'l réxime de conceyu abiertu.
- Los alcuerdos sobre disposición de bienes, operaciones de creitu y espropiación forzosa tendrán de ser ratificaos pol Conceyu.
Amás, suelen ser de calter rural. La división en pedaníes ye carauterística, por casu, de les provincies d'Asturies, Burgos, Cantabria, Llión y Galicia (concretamente de Galicia y Asturies son les parroquies les entidaes naturales reales y básiques), d'Andalucía o de la Rexón de Murcia, con dellos conceyos que raspien o inclusive superen los 1.000 km² d'estensión anque tamién se da en llugares de recién formación relativa (anterior al sieglu XX) por treslláu de competencies históriques en llugares más poblaos como'l casu d'Isla Cristina con La Redondela na provincia d'Huelva, una y bones los nuevos nucleos del sieglu XX suelen segregase direutamente de los sos conceyos matrices.
Rexón de Murcia
Al igual que no citao nel ámbitu de Castiella y Llión, na Rexón de Murcia y les contornes estremeres d'otres provincies ye típica la distribución municipal en forma de nucleu urbanu más pedaníes. Como exemplu, ente que la rexón ta compuesta por 45 conceyos, el de Murcia tien 54 pedaníes, Lorca 39 y Cartaxena 25. Nestos últimos conceyos les pedaníes reciben el nome de diputaciones. Esti fechu fai que por casu haya pedaníes de Lorca a más de 40 km de distancia de la capital municipal.
Como datu interesáu puede citase a El Palmar, que cunta con una población de 21.409 habitantes (2007) superando en demasía a otres llocalidaes que sí tienen conceyu propiu. Tocantes a la historia más recién, caben destacar como pedaníes secesionadas nos años 80 de la so llocalidá matriz a Los Alcázares, que'l so territoriu taba encuadráu nos conceyos de Torre Pacheco y San Javier.
A 2008, siguen d'igual forma los pidimientos más o menos formales de secesión per parte de pedaníes con entidá abonda como El Palmar (Murcia), Almendricos (Lorca), El Algar (Cartaxena) o La Manga del Mar Menor, subdividida en dos partes pertenecientes a Cartaxena y San Javier.
Comunidá Valenciana
Lo mesmo que na Rexón de Murcia asocede con munchos conceyos de la Comunidá ente los que destaca Orihuela, dientro de la provincia d'Alicante, coles sos 26 pedaníes.
Como datu interesáu puede citase a Pilar de la Horadada, 22.555 habitantes (2010), que se secesionó del conceyu d'Orihuela, asitiáu ésti a 32 km de la so antigua cabecera municipal.
Arxentina
Na provincia arxentina de Córdoba, les pedaníes son les subdivisiones de los departamentos. Como escarecen d'órganos de gobiernu, la so función ye principalmente catastral. Pa una llista de les mesmes, vease Pedaníes de la Provincia de Córdoba (Arxentina).
Méxicu
Axencia municipal
N'estaos como Oaxaca, les llocalidaes que nun son cabecera municipal, esto ye, nun son sede de los poderes del conceyu, teniendo entós un papel alministrativu secundariu, reciben el nome d'axencies municipales. Acordies cola Llei Orgánica Municipal d'Oaxaca[1] tienen de tener una población mayor a 10 000 habitantes.
Delegación
N'estaos como Baxa California y Baxa California Sur, los conceyos estremar en delegaciones, encabezaes por un delegáu municipal.
Presidencia de Comunidá
Nel estáu de Tlaxcala los poblaos dependientes de la cabecera municipal que cunten con más de mil habitantes tienen el derechu d'escoyer, con base nos usos y costumes de la circunscripción, a un presidente de comunidá. Una de les potestaes más importantes d'estos funcionarios ye la d'intervenir nes sesiones del Conceyu como rexidor, con voz y votu.[2] Sicasí, el 7 d'ochobre 2015 el Congresu de dicha entidá política dispunxo reformar la figura de los presidentes de comunidá, de cuenta que perdieron tanto'l so calter de regidor ante'l cabildru municipal como la so facultá de votu.[3] Por cuenta de lo cual dellos presidentes de comunidá hanse inconformado ante'l Palaciu Llexislativu tlaxcalteca.[4]
Sindicatura
N'estaos como Sinaloa,[5] los conceyos estremar n'entidaes menores llamaes sindicaturas y éstes en comisaríes.
Comisaría
N'estaos como Sonora,[6] dellos conceyos subdividir n'entidaes non territoriales, pero sí poblacionales, llamaes comisaríes. Dáse-y el nomamientu de comisaría a una llocalidá cuando los sos pobladores pidir por escritu ante'l gobiernu municipal, axuntando requisitos pa llograr el nomamientu, adquiriendo como autoridá a un comisariu designáu pol conceyu por un periodu de trés años.
Ver tamién
Referencies
- ↑ Llei Orgánica Municipal del Estáu d'Oaxaca.
- ↑ Llei Municipal del Estáu de Tlaxcala, Tít. V, Cap. I.
- ↑ «llei municipal-de-tlaxcala Congresu: Dictame de Reforma a Llei Municipal de Tlaxcala.». Códigu Tlaxcala. Revista dixital.. 8 d'ochobre de 2015. http://www.codigotlaxcala.com/index.php/seiciones/especiales/item/13195-congresu-dictame-de-reforma-a llei municipal-de-tlaxcala. Consultáu'l 27 d'ochobre de 2015.
- ↑ «llei municipal-en-el-congreso/ Externan presidentes de comunidá refugo a reforma a la llei Municipal nel Congresu.». La Jornada d'Oriente. 23 d'ochobre de 2015. http://www.lajornadadeoriente.com.mx/2015/10/23/externan-presidentes-de-comunidá-refugo-a-reforma-a-la llei municipal-en-el-congreso/. Consultáu'l 27 d'ochobre de 2015.
- ↑ Llei Orgánica Municipal del Estáu de Sinaloa, Cap. I., Art. 6.
- ↑ «LLEI ORGANICA DEL PODER XUDICIAL DEL ESTÁU DE SONORA». Institutu d'Investigaciones Xurídiques (28 de febreru de 2013). Consultáu'l 3 d'ochobre de 2016.