Fundación del partíu

Nel añu 1824, l'antiguu Partíu Demócrata-Republicanu de los Estaos Xuníos, que gobernaba'l país de forma ininterrumpida dende 1801, entró en crisis; esi añu, en munchos estaos del país escoyíanse por primer vegada por sufraxu popular directu de los mayores d'edá (salvaes les muyeres y los afroamericanos) a les "electores" que teníen d'escoyer al Presidente d'Estaos Xuníos (anque en dellos estaos inda yeren les Llexislatures Estatales les qu'escoyíen a les "electores").

Esti fechu causó una división nel Partíu Demócrata-Republicanu, porque presentabanse dellos candidatos presidenciales que se autoproclamaben demócrates-republicanos y reclamaben direutamente'l votu popular; unu d'ellos yera'l xeneral Andrew Jackson, un popular héroe de la Guerra ente Gran Bretaña y Estaos Xuníos de 1812 a 1815 (anque Jackson nunca fuera cercanu a los líderes demócrata-republicanos).

Jackson perdió la elección presidencial a pesar de ser el candidatu más votáu, por cuenta de que la Docena Enmienda axustaba que si nengunu de los candidatos llograba la mayoría absoluta nel Colexu Eleutoral, la Cámara de Representantes del Congresu de los Estaos Xuníos tenía d'escoyer al Presidente ente los trés candidatos más votaos; y la Cámara escoyó a John Quincy Adams.

Pero entós Jackson y los sos partidarios empezaron a fundar por tol país les filiales d'un nuevu partíu qu'entá nun tenía un nome claru o definitivu; un partíu que'l so principal oxetivu yera llevar a la presidencia al xeneral Jackson y face-y oposición al Gobiernu del "usurpador" Quincy Adams. Esti partíu cuntaba cola poderosa "maquinaria" partidista del Estáu de Nueva York que perteneciera enantes al yá difuntu Partíu Demócrata-Republicanu; y foi'l primer partíu "popular" de la historia d'Estaos Xuníos, al movilizar a les mases y valise d'una rede de periódicos "populares" y "sensacionalistes".

En 1829 el nuevu partíu llegó al poder al tomar posesión de la Presidencia'l xeneral Jackson (ganador de les eleiciones del añu anterior); énte'l plasmu de la élite política que vio a les mases de probes llegar per miles a la fiesta d'ascensión al poder de Jackson na Casa Blanca.

El partíu "jacksoniano" (o "los homes de Jackson") introdució importantes novedaes na so organización interna; foi'l tercer partíu d'Estaos Xuníos que celebró una "Convención Nacional" partidista pa escoyer al so candidatu presidencial (los dos primeros fueron el Partíu Antimasónico y el Partíu Nacional-Republicanu que celebraron les sos convenciones en 1831, ente que la primer Convención Nacional Demócrata celebrose ente'l 21 de mayu y el 23 de mayu de 1832 y ratificó la candidatura a la reelección del xeneral Jackson). D'ésta manera avanzose na democracia interna de los partíos. Tamién foi unu de los primeros partíos qu'estableció una plataforma del partíu, na que s'axustaben tolos principios ideolóxicos de la organización.

En 1834 el nome de "Partíu Demócrata" impúnxose definitivamente; anque nun sería sinón hasta 1844 cuando foi oficializáu formalmente pola Convención Nacional d'esi añu.

Etapa anterior a la Guerra Civil

Primera aparación del asnu, que nel futuru representaría a les demócrates n'Estaos Xuníos. Nela caricatura apaecen Andrew Jackson y Martin Van Buren.

Cuando Jackson dexó la Presidencia, el Partíu Demócrata volvióse cada vez más conservador; el partíu yera bien popular nos Estaos del Sur del país pol so defensa de los derechos de los estaos frente al poder federal, pero esto traxo de resultes que los políticos blancos suriegos tuvieren un enorme pesu dientro de la organización y convirtióse nuna defensora de la esclavitú.

Los demócrates del Sur defendíen la institución de la esclavitú de los negros, y la mayoría de los demócrates del Norte acompangaben y nun s'atrevíen a oponese a los sos compañeros del Sur; los demócrates anti-esclavistes taben descontentos col so partíu (y munchos terminaríen pasándose al Partíu Republicanu a partir de 1854).

Les presidentes demócrates que gobernaron Estaos Xuníos la mayor parte del periodu ente 1837 (cuando terminó'l mandatu de Jackson) y 1861 (cuando entamo la Guerra Civil) sofitaron les midíes que favorecíen non yá la permanencia de la esclavitú, sinón tamién la so estensión a los nuevos estaos qu'entraríen a la Unión. Anque dacuando trataren de pasar por "neutrales" ente partidarios y enemigos de la esclavitú; casi siempres s'inclinaben a favor de les polítiques propuestes polos esclavistes del Sur. Amás, toleraben el creciente desafíu de los estaos del Sur a l'autoridá del Gobiernu Central de la nación, ensin adoptar midíes enérxiques que frenaren ésta actitú precursora de la secesión. Polo xeneral, acúsase-yos de ser presidentes débiles y apurríos a los intereses del Sur.

Tamién nela materia económica, los gobiernos demócrates contentaron a los suriegos rebaxando los aranceles a les importaciones y adoptando una política de llibre comerciu internacional; lo que disgustaba a los industriales y trabayadores del Norte que queríen aranceles más altos (proteccionistas). Tou esto fizo que'l partíu perdiera sofitu popular nos Estaos del Norte.

Magar tou, el Partíu Demócrata namái perdió dos eleiciones presidenciales nesi periodu (les de 1840 y 1848) frente a los sos rivales del Partíu Whig; y foi necesariu que se fundara'l Partíu Republicanu en 1854 por que'l descontentu colos demócrates fuera finalmente capitalizáu pola oposición.

El Partíu Demócrata y la Guerra Civil

A finales del gobiernu del Presidente James Buchanan (1857-1861) el Partíu Demócrata taba en crisis; munchos demócrates importantes del Norte rompieren con Buchanan pola so escesiva enclín a los intereses suriegos, y los demócrates del Sur volvíense cada vez más intransixentes.

Caricatura de les eleiciones de 1860, nela que pueden vese a les cuatro candidatos, ente elles a les dos demócrates.

Na Convención Nacional Demócrata de 1860 les diferencies fixéronse insalvables y la rotura inevitable. Les delegaciones de dellos estaos del Sur retiraronse de la Convención cuando ésta nun aprobó la inclusión d'una midida a favor de la esclavitú na Plataforma Eleutoral del partíu; y darréu el restu de los demócrates del Sur tamién se retiró de la Convención.

Abraham Lincoln foi'l Presidente de los Estaos Xuniós d'America ente la guerra civil. Foi'l primer presidente anti-esclavista del país.

Con namái los representantes de los estaos del Norte, la Convención Demócrata nomó a Stephen A. Douglas candidatu presidencial del Partíu Demócrata; pero los demócrates del Sur reaccionaron nomando a otru candidatu presidencial, que yera nada menos que el Vicepresidente de los Estaos Xuníos nesi momentu: John C. Breckinridge. El partíu allegó con dos candidatos distintos a les eleiciones presidenciales, facilitando la victoria del candidatu republicanu Abraham Lincoln.

Cuando los estaos del Sur declararon la so separación de los Estaos Xuníos para crear un nuevu país independiente (los Estaos Confederaos d'América) y alzáronse n'armes, el Partíu Demócrata del Sur convirtióse na fuerza política que sofitaba la rebelión armada, lo que faía de los sos miembros delincuentes responsables de rebelión y traición.

El Partíu Demócrata del Norte caltuvose fiel a la Constitución y les lleis, y reconoció al gobiernu de Lincoln; sofitando l'usu de la fuerza para reprimir la rebelión. Pero en dellos estaos suriegos que nun quixeren dixebrase de los Estaos Xuníos y caltuviéronse fieles a la Constitución, la situación volvióse difícil; munchos de los sos habitantes queríen xunise a los estaos rebalbos y formaron guerrilles para lluchar contra'l Gobiernu Federal.

Énte esta situación, Lincoln ordenó la suspensión de les garantíes constitucionales y fixo arrestar a miles de demócrates que taben implicaos n'actividaes subversives, magar la protesta del Partíu Demócrata, que lo consideraba una persecución política. Sicasí, nesos mesmos estaos había tamién munchos demócrates que refugaben les actividaes subversives y compartíen colos sos compañeros de partíu del Norte la so llealtá al orde constitucional; inclusive nos estaos rebalbos había unos pocos dirixentes demócrates que refugaren la secesión y fuxeren al norte pa collaborar na defensa de la Unión.

En 1864 el Partíu Demócrata del Norte (y de los estaos suriegos lleales) postuló como candidatu presidencial al xeneral George B. McClellan, quien lluchara contra los rebeldes del Sur con pésimes resultancies (polo que Lincoln lo destituyera de la Comandancia Xeneral del Exércitu) y qu'agora se presentaba con una Plataforma Eleutoral pacifista (cola qu'él personalmente nun taba d'alcuerdu, pero que-y foi impuesta pol Partíu) a favor de entablar negociaciones colos rebeldes pa terminar la guerra. Los republicanos acusaron de derrotistas a los demócrates y de que la so propuesta podía da-y a los suriegos la victoria que nun consiguieren na batalla. Pa complicar entá más la situación un grupu de demócrates del Norte y de los estaos suriegos lleales decidió nun sofitar al candidatu oficial del partíu y dar el so votu a Lincoln, dientro d'una boleta eleutoral d'Unión Nacional; a cambéu llograron qu'unu de los sos dirixentes, Andrew Johnson (unu de los pocos demócrates de los estaos rebalbos que se negaren a sofitar la secesión y que lluchaben contra la rebelión), fora postuláu pa Vicepresidente dientro d'esa boleta. Finalmente, Lincoln ganó a McClellan per ampliu marxe (Lincoln llogró'l 55% de los votos populares y McClellan el 45%).

Gabinete del Gobiernu de la Confederación, conformada integramente por demócrates suriegos.

Les Demócrates mientres el periodu 1865-1933

Dempués del final de la Guerra Civil, el Partíu Demócrata quedó bien debilitáu, ente que'l Partíu Republicanu salió de la guerra convertíu nel partíu hexemónicu de la política d'Estaos Xuníos.

Nos estaos del Sur que se xunieren a la rebelión secesionista, el Congresu de los Estaos Xuníos (apoderáu pola ala radical del Partíu Republicanu) prohibió a los blancos suriegos exercer el drechu al votu mientres nun fueren perdonaos pol so sofitu pasáu a la rebelión; sicasí, sí dieron el derechu a votar a los afroamericanos que fueren esclavos de los terratenientes blancos. Na práctica esto significó qu'un puñáu de blancos nortizos qu'emigraren a los estaos del Sur para faer dineru cola corrupción, y que pertenecíen al Partíu Republicanu (los carpetbaggers), y dellos políticos blancos suriegos que se fixeren republicanos per oportunismu (los scalawags); fixérense dueños de casi tolos cargos d'elección popular de los estaos del Sur, gracies al votu de los negros.

Los ex-miembros del sumíu Partíu Whig de los Estaos Xuníos nos estaos del Sur, intentaron reorganizase dempués de la guerra, dempués d'intentar fundar varios partíos fallíos nos años anteriores a la guerra; acabáu'l conflictu fundaron nel Sur una organización llamada Partíu Conservador, cola esperanza de xunise a otros ex-whigs del Norte que nun se xunieron al Partíu Republicanu. Pero a los pocos años l'intentu fracasó, y entós éstos antiguos whigs suriegos fueron absorbíos pol Partíu Demócrata nel Sur. Pero nin siquier ésta unificación de demócrates del Norte y del Sur y de whigs del Sur nun solu partíu llograba vencer el dominiu republicanu.

Entós, anque'l Partíu Demócrata del Norte habíase reunificao col Partíu Demócrata del Sur, siguía ensin tener el sofitu eleutoral de los estaos del Sur pol réxime de partíu únicu de facto qu'esistía nesos estaos a favor de los republicanos.

Nos estaos del Norte una importante mayoría de los electores inclinar pol Partíu Republicanu, y el Partíu Demócrata tenía de conformase con una minoría que, anque significativa, nun dexaba de ser minoría. La mayoría de los inmigrantes estranxeros que llegaben al país nesa dómina terminaben convirtiéndose en republicanos (sacante les irlandeses que preferíen a les demócrates); y como éstos inmigrantes (mayoritariamente europeos) instalóse en mayor cantidá nos nuevos estaos del Mediu Oeste, la desigualdá xeográfica a favor de los republicanos aumentaba.

Rutherford B. Hayes foi'l 19º presidente d'Estaos Xuníos, dempués de un procesu eleutural nel que les demócrates acusaronle de manipular el procesu.

Nesi contestu, el Partíu Demócrata convirtióse nun eternu perdedor de les eleiciones presidenciaes y llexislatives nacionales; conformándose con ganar eleiciones pa gobernadores y alcaldes en dellos sitios. La situación ameyoró un pocu cuando los blancos del Sur recuperaron el derechu de votar (y obligaron a los negros a nun votar, coaccionándolos col usu de la fuerza); yá que a partir d'esi momentu la rexón convirtióse nel "Sólidu Sur", una parte del país onde'l Partíu Demócrata ganaba toles eleiciones con más del 90% de los votos y los republicanos casi nun esistíen.

Gracies a los votos del Sur y el descontentu cola corrupción republicana, un candidatu demócrata casi gana les eleiciones presidenciales de 1876; pero a la fin ganó'l republicanu Rutherford B. Hayes dempués d'un procesu llenu de denuncies de fraude ya irregularidaes en dellos estaos clave.

Cuando por fin un demócrata volvió ganar la presidencia d'Estaos Xuníos nes eleiciones de 1884 foi un acontecimientu raru y casi milagrosu; yá que pasaren nada menos que 28 años dende la última vegada que ganaren (1856), y 24 desque perdieren el poder (1860). Esti presidente demócrata foi Grover Cleveland, que ganó per un marxe bien pequeñu de votos; y ta consideráu unu de los meyores presidentes de finales del sieglu XIX.

Cleveland rebaxó los aranceles descomanadamente altos que dexaren los republicanos, caltuvo la disciplina fiscal y reguló los escesos de les empreses privaes de ferrocarriles. Nun foi reelixíu en 1888, polos tecnicismos del sistema eleutoral; pero en 1892 ganó les eleiciones y tornó al poder por un últimu periodu.

Woodrow Wilson, presidente demócrata mientres la Primer Guerra Mundial.

Dempués de los dos gobiernos de Cleveland (1885-1889 y 1893-1897) el Partíu Demócrata volvió ser desterráu del poder hasta les eleiciones de 1912, cuando'l so candidatu presidencial Woodrow Wilson ganó gracies a la división del Partíu Republicanu en dos candidatures distintes. Wilson gobernó por dos periodos ente 1913 y 1921; amás de dirixir al país mientres la Primer Guerra Mundial, foi'l responsable de reformes internes como la creación de la Reserva Federal d'Estaos Xuníos (Bancu central d'Estaos Xuníos), la puesta en marcha del Impuestu sobro la renta, lleis llaborales a favor de muyeres y neños, y la creación d'entes gubernamentales anti-monopoliu.

Mientres la etapa entre Cleveland y Wilson el Partíu Demócrata fuera tentáu poles corrientes populistes y antimperialistes que taben de moda na sociedá de los Estaos Xuníos de finales del sieglu XIX.

Dempués de Wilson, surdieron delles tensiones ente los demócrates que queríen reformar el partíu y los más reaccionarios; especialmente pola tema de la estrecha rellación ente bona parte del partíu y el grupu racista Ku Klux Klan (en 1924 por un solu votu nun foi aprobada una propuesta de resolvimientu na Convención Nacional Demócrata que condergaba al Ku Klux Klan y llamaba a romper rellaciones con él).

El New Deal y la "era Roosevelt"

Franklin D. Roosevelt en 1933. Foi acusao polos republicanos de "socialista" poles sos midies escontra la desigualdá y l'aumentu del gastu públicu.

Como resultáu de la catastrófica crisis económica y social conocida como la Gran Depresión, el pueblu d'Estaos Xuníos castigó al Partíu Republicanu. Nes elecciones presidenciales de 1932 ganó'l candidatu del Partíu Demócrata, Franklin Delano Roosevelt.

El Presidente Roosevelt empecipió un programa de reformes radicales conocíu como'l New Deal ("Nuevu Tratu" n'asturianu) pa enfrentar la caótica situación social del país. Roosevelt nun quería esaniciar el sistema capitalista y muncho menos enllantar una economía marxista o comunista; yera un decidíu partidariu de la economía de llibre mercáu. Pero creía que l'Estáu tenía de tener un papel muncho más grande del que tuviera hasta'l momentu na economía nacional, y los sos asesores creíen nuna cierta planificación central de la economía.

El presidente combatió'l desemplegu con programes masivos d'obres públiques y faciendo que l'Estáu emplegara direutamente a los sacupaos en planes d'emerxencia (como'l Cuerpu Civil de Caltenimientu). La so principal contribución foi empezar a crear l'Estáu de bienestar d'Estaos Xuníos. El so gobiernu fixo aprobar pol Congresu la llexislación qu'estableció'l derechu de tolos trabayadores d'Estaos Xuníos a tener una pensión de xubilación financiada poles aportaciones de trabayadores, patronos y Estáu. D'ésta manera, fundóse la Seguridá Social d'Estaos Xuníos, con una caxa única alministrada pol Gobiernu Federal.

Protesta nuna granxa escontra les pollíteques derivaes del New Deal de Roosevelt.

Tamién Roosevelt foi'l responsable de la creación del Salariu mínimu nos Estaos Xuníos; a partir d'esi momentu, nel casu de los tipos d'empleos amparaos pola llei federal (que son la mayoría de los tipos d'empleos esistentes), los patronos nun podíen rebaxar el sueldu de los sos emplegaos per debaxo d'una llende fita pol Congresu de los Estaos Xuníos y que los estaos tán en llibertá de xubir, pero non de rebaxar, polo qu'en dellos estaos el salariu mínimu ye mayor que nel restu del país (sacante nos tipos d'empleos ensin amparar pola llei federal onde los estaos si pueden establecer topes per debaxo del mínimu federal).

Roosevelt aumentó enforma'l gastu públicu para financiar los sos numberosos programes destinaos a solliviar la probeza, combatir el desemplegu y aguiyar la economía; y para ello tuvo qu'aumentar tamién los impuestos, siendo lo único en que se paecía a los conservadores fiscales el fechu de que nun-y gustaba'l déficit fiscal.

Roosevelt tamién fundó una empresa estatal para ufiertar el serviciu de lluz eléctrico nes árees rurales (l'Autoridá del Valle del Tennessee), onde les empreses privaes eléctriques nun amosaben interés n'invertir, daqué insólitu para la nación y sobremanera el periodu históricu. Estableció munches regulaciones sobro la empresa privada.

Esta serie de midíes fizo que los críticos de Roosevelt acusar a él y los sos asesores de ser "socialistes" ensin remediu qu'amenaciaben la llibertá d'empresa y la manera de vida d'Estaos Xuníos.

Tamién cabo destacar que gracies a eses reformes sociales Roosevelt pudo establecer una sólida alianza ente'l so Partíu Demócrata y los sindicatos d'Estaos Xuníos; una alianza que sigue hasta l'actualidá y que condicionó poderosamente al partíu.

Mientres la Segunda Guerra Mundial el gobiernu de Roosevelt foi más lloñe, imponiendo controles de precios (daqué que nunca esistiera n'Estaos Xuníos) y un racionamientu llindáu. Pero a la fin de la guerra los controles de precios fueron esaniciaos pol Congresu apoderáu polos republicanos.

Cuadru oficial del presidente Harry Truman. Foi'l socesor de Roosevelt tras el so fallecimientu.

El so socesor, Harry Truman (1945-1953), siguió munches de les midíes económiques de Roosevelt. Tanto Roosevelt como Truman, a pesar de ser demócrates, empezaron a tomar midíes pa protexer dellos derechos de les persones negres; lo que nun-yos gustó a los demócrates del Sur.

La llucha contra la segregación racial y polos derechos civiles

Nes elecciones presidenciales de 1948 Truman buscaba siguir siendo presidente (llegara a selo en 1945, por causa de la muerte de Roosevelt, ya que él yera'l vicepresidente cuando asocedió'l decesu); pero los demócrates del Sur negaronse a sofitalo pol compromisu de Truman colos derechos civiles de los negros. Los demócrates del Sur dixebráronse temporalmente del partíu y llanzaron otru candidatu, que yera l'entós Gobernador de Carolina del Sur Strom Thurmond.

Cuando'l demócrata John F. Kennedy ganó les elecciones presidenciales de 1960, defendió la igualdá ente los ciudadanos de cualquier raza (blancos o negros). Promovió que'l Congresu aprobara reformes llegales p'acabar cola discriminación contra los negros (segregación racial) y faer respetar los derechos civiles de les persones de color. Los demócrates del Sur acusáron-y de "traidor"; pa ellos el Partíu Demócrata traiciono a los ciudadanos blancos del Sur, que-y dieren siempres los sos votos. Munchos llíderes y militantes demócrates de los estaos del Sur empezaron a camudase al Partíu Republicanu (qu'antes casi nin esistía nesos estaos, polo que la mayoría de los republicanos del Sur yeren antiguos demócrates).

Cuando Kennedy foi asesináu y el so vicepresidente, Lyndon B. Johnson, convirtióse nel presidente, completó'l trabayu a favor de los afroamericanos, faciendo que s'aprobaren les últimes midíes que dexaron que los negros podieren votar ensin peligros nin amenaces contra les sos vides; amás d'otres lleis que-yos garantizaben l'accesu al trabayu y a la educación en condiciones d'igualdá colos blancos.

La Guerra escontra la probeza

Pero la contribución personal de Johnson al so partíu foi la so "Guerra contra la probeza"; un ambiciosu programa de política social p'amenorgar la probeza y la desigualdá nel so país. Dientro de la 2Guerra contra la probeza" Johnson creó una gran cantidá de programes sociales p'ameyorar la calidá de vida de los probes; programes de viviendes, d'alimentación, d'ayuda a madres solteres, d'ayuda a la infancia, etc.

El presidente Johnson roblando la llei del Medicare, que garantiza l'accesu a la sanidá a millones de ciudadanos d'Estaos Xuníos de pocos recursos.

Los más importantes d'esos programes son el Medicaid, un programa pol cual el Gobiernu Federal y los gobiernos de los estaos financien los servicios médicos de los más probes que nun pueden pagar un seguru médicu priváu (nun país onde casi nun esisten hospitales públicos nin seguros médicos financiaos pol estáu); y el Medicare que tien la mesma finalidá pero que ta dirixíu específicamente a la población mayor de 65 años d'edá. Con éstos programes avanzose por primer vegada escontra l'oxetivu d'una cobertoria médica universal.

Johnson tamién creó una gran cantidá d'axencies federales pa supervisar a la empresa privada, y estableció numberoses regulaciones.

Poro, les presidencies de Kennedy y Johnson resultaron decisives pa comprometer de manera irreversible al Partíu Demócrata col programa progresista, o lliberal como ye más conocíu n'EEXX. A partir d'esi momentu les distancies ideolóxiques ente los dos partíos nun dexaron de crecer, yá que cada vez quedó más claru que los demócrates asitiárense a la izquierda del espaciu políticu d'Estaos Xuníos, mientres los republicanos monopolizaban la derecha.

En 1968, de nuevu un grupu bien numberosu de demócrates del Sur (arrexuntaos nel Partíu Independiente Americanu) llanzó'l so propiu candidatu presidencial (George Wallace) escontra'l candidatu oficial del partíu (Hubert H. Humphrey). Los votos de Wallace nun fueron abondos pa clisar a Humphrey, pero sí pa facilitar la victoria al republicanu Richard Nixon.

Nes elecciones de 1972 los postreros demócrates racistes intentaron ganar la candidatura presidencial col so abanderáu Wallace (que tornara al partíu dempués de la so candidatura independiente de 1968); pero fueron ganaos de forma apolmonante na Convención Nacional Demócrata. La esquierda ganara definitivamente'l control del partíu y la meyor prueba d'ello foi la elección de George McGovern como'l candidatu para les elecciones presidenciales d'esi añu. McGovern, al que munchos votantes consideraben un estremista d'esquierdes, sufrió una apolmonante derrota énte Nixon, collechando namái 17 votos eleutorales frente a los 520 del republicanu. Neses primaries demócrates del '72 la congresista de Nueva York Shirley Chisholm fizo historia al ser la primera afroamericana qu'optaba a la candidatura d'unu de los dos grandes partíos d'Estaos Xuníos, otru signu del cambéu habíu nel Partíu Demócrata.

Na década de los 70 fíxose evidente que la economía nun soportaba'l pesu del escesivu gastu públicu y de los elevaos impuestos, amás de les regulaciones; y tou aquello yera productu de les polítiques económiques demócrates. El Gobiernu del presidente demócrata Jimmy Carter (1977-1981) foi un auténticu desastre; con una inflación bien elevada y una alta tasa de desemplegu. La resultancia foi la victoria de los republicanos col actor de cine Ronald Reagan en 1980, que pondría a los demócrates énte nuevos desafíos.

El Partíu Demócrata dende finales del sieglu XX a l'actualidá

Mientres el gobiernu de Reagan los demócrates apoderaron el Congresu de los Estaos Xuníos; y opunxéronse a munches polítiques del presidente republicanu.

Nel aspeutu económicu los demócrates tuvieron qu'aceptar de mala gana les enormes rebaxes d'impuestos que propulsó Reagan; sí oponer a estos amenorgamientos fiscales los senadores y representantes demócrates podíen enfurecer a los electores y en consecuencia perder los sos puestos nes elecciones. Por eso preferíen sofitar les populares rebaxes impositives.

Barack Obama foi'l primer presidente afroamericanu de la historia de los Estaos Xuníos d'America y ye una prueba del profundu cambiu que había sufrio el partíu ende los sos orixenes hasta güei. Nela fotografía pue vese al gabinete completu en 2009.

Non que sí opunxeron una enérxica resistencia foi en materia d'amenorgamientu del gastu públicu; los demócrates nun queríen menguar los fondos que l'Estáu gastaba nos numberosos programes sociales creaos polos pasaos gobiernos demócrates. Pero Reagan tampoco daba'l so brazu a torcer na so decisión d'amenorgar el tamañu del Estáu y evitar el clientelismu y el paternalismu nos programes sociales. La resultancia de la tira y afloxa ente'l republicanu y el Congresu demócrata foi que los impuestos baxaron bien de más de lo que baxaron los gastos públicos; y como resultancia creció'l déficit fiscal y la delda pública. Con tou, el país vivió una de les sos meyores etapes de crecedera económica y prosperidá, lo que benefició la popularidá de Reagan y perxudicó la de los demócrates.

El socesor republicanu de Reagan, el presidente George H. W. Bush nun pudo caltenese nel poder gracies a les aciages polítiques monetaries de la Reserva Federal y por eso los demócrates pudieron volver al poder en 1993 col so líder, el presidente Bill Clinton.

Nos sos dos primeros años de gobiernu, Clinton gobernó como un típicu demócrata de la segunda metá del sieglu XX; faciendo que l'Estáu interviniera na economía y gastara enforma. Quería solucionar los problemes gastando más y ensin amenorgar la burocracia; ya inclusive deseyaba impulsar una reforma de la Salú (escurrida pola so esposa Hillary) qu'aumentaba abondo'l papel del Estáu nel sistema sanitariu (hasta'l puntu de que dellos críticos falaben de que se proponía "socializar" la salú) lo qu'implicaba tamién un aumentu considerable nel gastu del Estáu.

La resultancia de les sos midíes foi que la economía non yá nun ameyoró, sinón qu'empioró. Por eso, el Partíu Republicanu ganó les elecciones llexislatives de metá de periodu (1994) y, per primer vegada en delles décades, los republicanos pasaron a tener la mayoría nel Congresu.

Esto foi un terremotu políticu, sobremanera porque los republicanos ganaren con una propuesta programática llamada "Contratu con América" que plantegaba tolo contrario a les propuestes clásiques de los demócrates; los republicanos proponíense baxar más los impuestos, y amenorgar el gastu social de forma radical.

Énte la so tarrecible situación política, naide pensaba que la so reelección yera posible, Clinton decidió dar un xiru de 180° a la so política (y a la del so partíu). Llevó al Partíu Demócrata más a la derecha; empezando a tomar midíes económiques idéntiques a les que proponíen los republicanos (hasta'l puntu que la oposición republicana acusar de robalos el so programa económicu).

D'esta manera Clinton faía tolo que fadríen los republicanos pa reactivar la economía, anque de forma más moderada. Como resultáu d'esta coincidencia de criterios, aprobóse'l mayor amenorgamientu del gastu en programes sociales de la historia del país desque los demócrates crearen l'Estáu del bienestar". La resultancia foi que'l déficit fiscal foi baxando hasta sumir y el país vivió otra etapa ensin precedentes de prosperidá económica; lo que dexó a Clinton ganar la reelección.

Dempués del regresu de los republicanos al poder con George W. Bush nel 2001, los demócrates permanecieron na oposición mientres ocho años. Nes primaries demócrates de 2008 presentáronse dellos candidatos: una muyer (Hillary Clinton), el primer afroamericano (Barack Obama), y el primer hispanu (Bill Richardson gobernador de Nuevu México).

Tres una trabayosa campaña entre Hillary Clinton y Barack Obama, foi esti postreru que se quedó cola nominación en xunu de 2008, convirtiéndose nel candidatu de facto de los demócrates hasta la convención en Denver, nel estáu de Colorado, a fines d'agostu.

Finalmente, depués d'una de les campañes presidenciales más llargues y costoses de la historia de los Estaos Xuníos d'América hasta la fecha, el candidatu demócrata Barack Obama venció al so contrincante republicanu John McCain nes elecciones presidenciales de payares de 2008, poniendo de vuelta a un demócrata nel Despachu Oval, y faciendo historia como'l primer presidente de color de la historia del país.

Tres los ocho años de presidencia d'Obama, el partíu presentó a Hillary Clinton como la so candidata pa les elecciones presidenciales d'esi añu, siendo la primer muyer qu'ostentaba la candidatura d'unu de los dos grandes partíos d'Estaos Xuníos. Clinton foi finalmente ganada magar llograr casi trés millones de votos populares más que'l candidatu republicanu Donald Trump.