Les Cortes Catalanes hasta 1714

Los primeros antecedentes de la institución parllamentaria catalana remóntense al sieglu XI, coles asamblees de "Paz y Tregua" y la Corte Condal. Mientres el reináu de Xaime I, la Corte Condal tresformóse nes Cortes Xenerales de Cataluña, institución que se consolidó en reinaos posteriores. Les Cortes Xenerales teníen tres brazos: el brazu militar, qu'axuntaba los representantes de la nobleza; el brazu eclesiásticu, colos representantes de la xerarquía relixosa, y el brazu real, colos representantes de los conceyos. Hai de dicir que sectores bien amplios de la población nun taben representaos.

Nel sieglu XIV, les Cortes Xenerales crearon la Diputación del Xeneral o Xeneralidá. Mientres los sieglos XVI y XVII, esta institución actuó como gobiernu de Cataluña ente los monarques de la Casa d'Austria.

Nel sieglu XVIII, tres la Guerra de Socesión Española, el Decretu de Nueva Planta promulgáu por Felipe V abolió cualquier institución catalana d'autogobiernu. Nun foi hasta'l sieglu XX que volvió haber un órganu d'autogobiernu catalán, la Mancomunidá de Cataluña (1913-1925), que foi abolida pola dictadura de Miguel Primo de Rivera.

Sellu de la Diputación del Xeneral del Principáu de Cataluña de finales del sieglu XV que representa al so patrón portando l'escudu de la Cruz de San Xurde que yeren les armes de la Xeneralidá de Cataluña. En redol la lleenda: S(igillum) : CORTIUM : ET : PARLAMENTORUM : GENERALIUM : PRINCIPATUS : CATHALONIE ('Sellu de les Cortes y el Parllamentu del Xeneral del Principáu de Cataluña').^[2]

Thomas Bisson afirma que dende tiempos antiguos los historiadores consideraron les Cortes Catalanes el verdaderu modelu de parllamentu medieval. D'esta forma, l'historiador del constitucionalismu inglés Charles Howard McIlwain escribió: "na definición d'organización y regularidá de procedimientu, nin el parllamentu inglés nin los Estaos Franceses pueden comparase coles Cortes de Cataluña" del sieglu XIV.^[3]

El Parllamentu de la Cataluña republicana (1932-1939)

En 1931, reinstituyó la Xeneralidá de Cataluña, y con ella, el Parllamentu. Les primeres eleiciones al Parllamentu de Cataluña tuvieron llugar el 20 de payares de 1932, nes que Esquerra Republicana de Catalunya llogró mayoría absoluta, al consiguir 56 de los 85 escaños de la cámara. Na sesión constitutiva, que tuvo llugar el 6 d'avientu del mesmu añu, escoyóse presidente de la Xeneralidá a Francesc Macià, qu'ocupó'l cargu hasta la so muerte n'avientu de 1933. Lluís Companys reemplazólu hasta la so muerte'l 1940.

La vida del Parllamentu de Cataluña viose gravemente alteriada polos fechos del 6 d'ochobre de 1934, cuando se produció la denominada "Revolución de 1934". En respuesta a la incorporación de miembros de #CEDA nel gobiernu de la República, el gobiernu de la Xeneralidá de Cataluña presidíu por Lluís Companys proclama l'Estáu Catalán dientro d'una República Federal Española, na nueche del 6 al 7 d'ochobre. Esti fechu provocó la instauración del estáu de guerra y l'intervención del Exércitu, que detuvo al presidente de la Generalitat Lluís Companys.

L'autonomía catalana foi suspendida pol Gobiernu de la República y la Xeneralidá de Cataluña sustituyóse por un Consell de la Generalitat designáu pol Gobiernu, nel que participaron distintos dirixentes de la Lliga Rexonalista de Cataluña y el Partíu Republicanu Radical.

La vida política quedó atayada nel Parllamentu de Cataluña hasta 1936, cuando se retomó tres el trunfu del Frente Popular nes eleiciones xenerales españoles de 1936.

Sicasí, la torna de l'actividá parllamentaria foi curtia yá qu'en xunetu de 1936 empecipióse la Guerra Civil Española, que provocó munches dificultaes nel normal funcionamientu del Parllamentu catalán ente 1936 y 1939.

Finalmente, la ocupación de Cataluña pol exércitu del xeneral Francisco Franco en xineru de 1939 supunxo'l zarru del Parllamentu mientres más de cuarenta años. El so edificiu convirtióse en galería d'arte y l'hemiciclu, tapióse.

Fernandu II d'Aragón nel so tronu enmarcáu por dos escudos col emblema de la señal real. Frontis d'una edición de 1495 de les Constituciones catalanes.^[4]

Del exiliu al restablecimientu (1939-1980)

Na etapa ente 1939 y 1980, el Parllamentu sobrevivió nel exiliu. Mientres esti periodu, Josep Irla asumió automáticamente, como Presidente del Parllamentu de Cataluña, la Presidencia de la Xeneralidá, una vegada fusiláu Lluís Companys pol aparatu del Estáu en 1940. Tres la dimisión d'ésti en 1954, foi escoyíu presidente l'ex primer conseyeru Josep Tarradellas, que lo foi hasta les eleiciones al Parllamentu de Cataluña de 1980.

El Parllamentu, güei (1980-2015)

El Parllamentu actual constituyóse tres la restauración de la Xeneralidá de Cataluña (Generalitat de Catalunya) en 1977, y de l'aprobación del Estatutu d'autonomía de 1979. Les primeres eleiciones al Parllamentu de Cataluña restablecíu tuvieron llugar el 20 de marzu de 1980 y la sesión constitutiva producióse'l 10 d'abril del mesmu añu. La coalición de Convergència i Unió foi la fuercia más votada. En virtú de los respeutivos alcuerdos poselectorales alcanzaos con Esquerra Republicana de Catalunya y Centristes de Catalunya, el Parllamentu de Cataluña invistió a Jordi Pujol como nuevu Presidente de la Xeneralidá de Cataluña, en sustitución del republicanu Josep Tarradellas. Pujol foi repetidamente investíu presidente de Cataluña tres toles guerres eleutorales en qu'encabezó la candidatura de Convergència i Unió.

N'avientu de 2003, magar la séptima victoria (esta vegada namái n'escaños, pero non en votos) consecutiva de la federación de Convergència i Unió, el socialista Pasqual Maragall formó Gobiernu gracies al sofitu d'Esquerra Republicana de Catalunya y d'Iniciativa per Catalunya Verds - Esquerra Alternativa.

Coles mesmes, nes eleiciones de 2006 entró nel Parllamentu una nueva formación política, Ciudadanos-Partíu de la Ciudadanía, polo que na llexislatura de 2006-2010 los partíos con representación parllamentaria fueron Ciudadanos-Partíu de la Ciudadanía, Convergència i Unió, Esquerra Republicana de Catalunya, Iniciativa per Catalunya Verds - Esquerra Alternativa, Partíu de los Socialistes de Cataluña y Partíu Popular.

Les eleiciones autonómiques del 28 de payares de 2010 dieron de nuevu la victoria a Convergència i Unió, esta vegada con una mayoría abonda pa formar gobiernu, polo que'l so candidatu y cabeza de llista per Barcelona, Artur Mas, foi investíu como presidente de la Xeneralidá'l 23 d'avientu d'esi mesmu añu. Amás de los partíos que yá tuvieren representación parllamentaria nel periodu anterior, tamién consiguió entrar nel Parllamentu una nueva coalición de partíos independentistes, arrexuntaos sol nome de Solidaritat Catalana per la Independència y col lideralgu de Joan Laporta.

Les Eleiciones al Parllamentu de Cataluña de 2012 correspondientes a la X llexislatura celebráronse'l 25 de payares de 2012, antemanaes más de dos años, yá que teníen de celebrase el 28 d'avientu de 2014. Anunciáronse pol presidente de la Xeneralidá de Cataluña, Artur Mas, el 25 de setiembre de 2012.

Artur Mas volvió ser investíu presidente, a pesar de que la coalición CIU amenorgó a 50 escaños nesta llexislatura. La composición final de tolos partíos representaos pue vese embaxo.