Orusco de Tajuña
Alministración
País España
AutonomíaBandera de la Comunidá de Madrid Comunidá de Madrid
Tipu d'entidá conceyu d'España
Nome oficial Orusco de Tajuña (es)[1]
Códigu postal 28570
Xeografía
Coordenaes 40°17′05″N 3°12′39″W / 40.284722222222°N 3.2108333333333°O / 40.284722222222; -3.2108333333333
Orusco de Tajuña alcuéntrase n'España
Orusco de Tajuña
Orusco de Tajuña
Orusco de Tajuña (España)
Superficie 21.51 km²
Altitú 649 m
Llenda con Valdilecha, Villar del Olmo, Ambite, Mondéjar, Almoguera y Carabaña
Demografía
Población 1415 hab. (2023)
- 637 homes (2019)

- 607 muyeres (2019)
Porcentaxe 0.02% de Comunidá de Madrid
0% de España
Densidá 65,78 hab/km²
Más información
Estaya horaria UTC+01:00
orusco.com
Cambiar los datos en Wikidata

Orusco de Tajuña (denomináu Orusco hasta 1991)[2] ye un conceyu español perteneciente a la Comunidá de Madrid, asitiáu al sureste de la capital. Tamién ta adscritu a la contorna de Las Vegas, una organización pa la dinamización de la rexón. Con una superficie del términu de 21,51 km², en 2017 cuntaba con una población de 1218 habitantes. Falta 31 km d'Alcalá de Henares y unos 55 km de Madrid.

Símbolos

Escudu de Orusco de Tajuña
Escudu de Orusco de Tajuña

L'escudu heráldicu y la bandera que representen al conceyu fueron aprobaos oficialmente'l 24 d'abril de 1989. L'escudu se blasona de la siguiente manera:

Escudu mediu cortáu y partíu. Primero, de plata, un lleón rampante de púrpura, armáu y llinguáu. Segundu, de plata, un risco de peñascos nel so color. Terceru, cuartelado en sotuer; primero y cuartu de sinople con una banda de gules perfilada d'oru; segundu y terceru d'oru pleno. Al timbre, corona real zarrada.
Boletín Oficial del Estáu nᵘ149 de 23 de xunu de 1989[3]

La descripción testual de la bandera ye la siguiente:

Bandera de color verde, con una banda colorada perfilada de mariellu. Al centru, l'escudu municipal nos sos colores.
Boletín Oficial del Estáu nᵘ149 de 23 de xunu de 1989[3]

Xeografía

Allugamientu La llocalidá ta asitiada a una altitú de 646 msnm.[4][5]
Noroeste: Villar del Olmo Norte: Ambite Nordeste: Mondéjar (Guadalaxara)
Oeste: Valdilecha Este: Almoguera
Suroeste: Carabaña Sur: Carabaña Sureste: Almoguera (Guadalaxara)


Historia

La toponimia municipal tien orixe ligur o prerromanu y vien de la derivación del términu “Usco”. Caltién restos qu'atestigüen el so pasáu romanu y figura nes cróniques de Ptolomeo. Perteneció a la xurisdicción alcalaína hasta 1554, fecha en que llogra la so independencia.

Demografía

El conceyu, que tien una superficie de 21.51 km²,[6] cuenta según el padrón municipal pa 2017 del INE con 1218 habitantes y una densidá de 56,62 hab./km².

Gráfica d'evolución demográfica d'Orusco de Tajuña ente 1842 y 2017

     Población de derechu (1842-1897, sacante 1857 y 1860 que ye población de fechu) según los censos de población del sieglu xix.[7]      Población de derechu (1900-1991) o población residente (2001) según los censos de población del INE.[7]      Población según el padrón municipal de 2011[8] y de 2017 del INE.

Patrimoniu arquiteutónicu

Ilesia de Orusco
Interior de la Ilesia de San Xuan Evanxelista vista dende la entrada

Ente'l so patrimoniu arquiteutónicu atópase la

Ilesia de San Xuan Evanxelista

Foi construyida nel sieglu xvii y ye d'estilu barrocu. Foi restaurada delles vegaes, la postrera por Leopoldo Eijo y Garay en 1964 (caltiénse una placa na fachada). El templu cunta con tres naves con columnes toscanes y una torre de campanariu de dos cuerpos. Tien nel so interior una pila bautismal renacentista del sieglu xiv (asitiada a la derecha de la entrada), y un bellu artesonado central. La imaxe de la Virxe de Bellaescusa, qu'antes baxaba namái en romería mientres les fiestes, en mayu y setiembre, preside agora'l templu. La imaxe foi coronada y declarada alcaldesa perpetua del pueblu en 1962, cargu ratificáu nel 2000.

Ermita de la Virxe de Bellaescusa

Construyida polos pobladores nel sieglu xiii al llau de la figal onde la tradición cunta que la virxe apreciar a dos cazadores miembros de la orde de Santiago, que taben a puntu de desenfundar les espaes por una pieza. Unu d'ellos al velo dixo que Bella Escusa pa dexar de reñer y decidieron llevantar una ermita nel so honor. Más tarde foi ocupada por trés eremitas que la curiaron. La ermita foi reconstruyida nos años 1960

La figal de l'apaición presenta frutos pequeños que se caltienen ensin deteriorase mientres años, siendo usaos como signos de bona suerte. Tien tres tipos de fueyes (tipo parra, tipo morera y tipo higuera) y ta declaráu árbol singular pola comunidá de Madrid.

Fuentes

Fonte del Barranquillo, vista llateral
Fonte de la Primi

Nel pueblu hai en total nueve fontes que se nutren de los manantiales de lo que vien el nome del pueblu. Podemos citar :

  • El Llavaderu asitiáu a lo cimero de la cai de los Peligros, la de mayor pendiente del pueblu, ye onde antes les muyeres realizaben la tendalada.
  • El Pilón de la Primi o Fonte de la Primi, que debe'l so nome a una vecina que vivía enfrente y tenía una pastelería. Cuenta con tres caños y un pilón. Ta asitiada nel
  • Fonte de la placituela
  • Fonte del barranquillo
  • Fonte de la Plaza de la Constitución asitiada frente al conceyu de Orusco
  • L'antigua fonte de la plaza, asitiada anguaño enfrente del consultoriu médicu de la llocalidá.

Educación

En Orusco de Tajuña hai 1 guardería (pública),1 ludoteca (pública) y 1 colexu públicu d'educación infantil y primaria.

Cultura

Moza de Orusco, por Medina Vera (Blanco y Negro, 9 d'ochobre de 1909)

La Banda Municipal de Orusco fundar en 1903 (Sociedá Filarmónica de Orusco, fundada por Eduardo Yuste) En 2014 vuelve formase la banda qu'ensaya nel Centru Cultural.

Ríu Tajuña

Orusco (que significa agües fríes y abondoses) asitiar na fastera d'una llomba que tien a los sos pies el ríu Tajuña. Precisamente cerca de la ponte sobre'l Tajuña xunir a ésti'l regueru de Valdeolmeya, enriáu nesti últimu tramu.

Por Orusco pasó'l tren del Tajuña, de los que pueden vese güei el depósitu d'agua o l'apeaderu, convertíu güei nun chigre. L'antiguu cursu del tren convertir na Vía Verde del Tajuña, la más importante Vía verde ciclista de la Comunidá de Madrid. Nes cercanía del pueblu escurre per debaxo d'unu de los güeyos de la ponte, viniendo de Val y La Arbolea.

Les paraes de los autobuses interurbanos, na M-204, asitiaos xunto a una gasolinera, brinden la posibilidá de xunise a dicha vía. De llombu de l'asitiada más cerca del ríu hai una pequeña escampada onde revisar les bicicletes; depués namái hai que cruciar la ponte, tomar la esviadura que conduz a los pies de la ponte (al pie de un cartelu de les obres de recuperación de rivera realizaes en 2009) y escoyer el sentíu.

Antes de cruciar la ponte hai una finca particular delimitada por una valla de piedra con una espectacular filera d'árboles altos pa caltener la intimidá, y con una figura d'un xefe indiu na so entrada. Al actuar de cortavientos apurre una solombra prestosa. Na zona onde se xune'l regueru hai delles güertes con vides, un cañizal y delles zarzamoras xunto a los habituales árboles de ribera, como los trés desmayos próximos a la ponte.

Ver tamién

Referencies

Enllaces esternos

Orusco de Tajuña en Ruta 179

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.