Romanía
Romanía
Esti artículu fai parte de la serie
Llingües romániques
Grupos llingüísticos

Iberorrománicu
Occitanorrománicu
Galorrománicu
Retorrománicu
Galoitalianu
Italorrománicu
Balcanorrománicu
Sardorrománicu

Les llingües romániques (tamién denomaes llingües romances o neollatines) son una rama indoeuropea de llingües mui emparentaes ente sí, que remanecen del llatín vulgar o rústicu (entendíu nel sentíu etimolóxicu de "faláu pol pueblu", como opuestu al llatín clásicu y lliterariu).

Clasificación

Llingües romániques occidentales

Sonorizen o pierden les oclusives sordes intervocaliques (formica >> formiga, vita >> vida, sapere >> saber) y formen el plural con (s).

Llingües romániques orientales

Conserven les oclusives sordes intervocaliques (formica >> formica, vita >> vita, sapere >> sapere) y formen el plural con (e, i).

Tabla de comparanza ente delles llingües romániques

LlatínSarduItalianuCastellanuPortuguésCatalánFrancésRumanuLombarduRomanche
acquam acqua acqua agua agua aigua eau apă acqua aua
clave clave chiave llave chave clau clef cheie ciav clav
noctem nòte notte noche noite nit nuit noapte nott notg
pontis ponte ponte puente ponte pont pont punte pont pont
tempus témpus tempi tiempos tempos temps temps timp temps temps
nōvum nóvu nuovo nuevo novo nou nouveau nou noeuv/nöf nov
hospitalis ispidale ospedale hospital hospital hospital hôpital spital ospedaa ospedal
caballum cabadhu cavallo caballo cavalo cavall cheval cal cavâl cheval
cantare cantare cantare cantar cantar cantar chanter a cânta cantà chantar
ego égo io yo eu jo je eu mi/me jau
filium filiu figlio hijo filho fill fils fiu fioeu figl
facere facere fare/facere hacer fazer fer faire face fà far
lingua lingua/límba lingua lengua lingua llengua langue limbă lengua lingua
terram tèrra terra tierra terra terra terre țarǎ terra terra
pluviam próida pioggia lluvia chuva pluja pluie ploaie pieuva plievgia
ārbore àrbore albero árbol árvore arbre arbre arbore alber arbre
hōmo ómo uomo hombre homem home homme om ómm um
cælum chélu cielo cielo céu cel ciel cer cel chiel
manum mànu mano mano mão mà main mână man maun
digitus digtu dito dedo dedo dit doigt deget dit digt


Llingües romániques
Sardorrománicu Sardu
Iberorrománicu Galaicoportugués (Portugués • Gallegu • Gallegoasturianu • Fala de Xálima) • Asturlleonés (Asturianu • Lleonés • Mirandés • Estremeñu • Cántabru) • Castellanu • Navarroaragonés (Navarru • Aragonés)
Occitanorrománicu Gascón • Llinguadocianu • Provenzal • Catalán-valencianu-balear (Balear • Catalán • Valencianu)
Galorrománicu Llingües d'Oïl (Borbonés • Francés • Galó • Normandu • Picardu • Pictavín-santonxés • Franc-Comtois • Valón)
Galoitalianu Piamontés • Lombardu • Ligur • Emiliano-Romañol • Vénetu
Retorrománicu Romanche • Friulanu • Ladín
Italorrománicu Italianu • Corsu • Napolitanu • Sicilianu
Balcanorrománicu Dálmata • Rumanu • Macedorrumanu • Istriorrumanu • Meglenorrumanu


Referencies

    Enllaces esternos

    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.