Juan Donoso Cortés
Diputáu nel Congresu de los Diputaos d'España 27 avientu 1837 - 11 payares 1851 embaxador embajador de España en Prusia (es)
Vida
Nacimientu	Valle de la Serena, 6 de mayu de 1809[1]
Nacionalidá	España
Muerte	París, 3 de mayu de 1853[2] (43 años)
Sepultura	cementerio de San Isidro (es)
Estudios
Estudios	Universidá de Salamanca Universidá de Sevilla
Llingües falaes	castellanu[1]
Oficiu	escritor, filósofu, políticu, diplomáticu, profesor universitariu, periodista
Emplegadores	Universidá Central
Premios	ver Lexón d'Honor
Miembru de	Real Academia Española
Creencies
Relixón	catolicismu

Juan Francisco María de la Salú Donoso Cortés y Fernández Canedo, I marqués de Valdegamas (6 de mayu de 1809, Valle de la Serena – 3 de mayu de 1853, París), foi un filósofu, parllamentariu, políticu y diplomáticu español, funcionariu de la monarquía española sol réxime lliberal. Foi evolucionando faía una ideoloxía conservadora, perteneciendo a la redolada política del moderantismo, hasta llegar al movimientu de los neocatólicos o tradicionalistes.^[3]

Vida

Estudió Derechu nes universidaes de Salamanca y Sevilla. El 20 de xineru de 1830, en Cáceres, casóse con Teresa García Carrasco y Gómez Benítez, procedente d'una les más fanegueres families estremeñes y hermana del futuru primer conde de Santa Olalla. El 24 d'ochobre d'ese mesmu añu nació la so única fía, María Josefa, que finó a los dos años d'edá.^[4] En 1832 instalar en Madrid, onde publicó Memoria sobro la monarquía, de llinia lliberal-conservadora, y onde dio empiezu la so actividá como periodista políticu, influyíu pol lliberalismu doctrinariu de Royer-Collard y otres figures de la Restauración Francesa. Recibió tamién fuerte influencia del filósofu italianu Giambattista Vico, introduciendo'l so estudiu en llingua española. En 1833 ingresó na secretaría d'Estáu y empecipió la so carrera política. El 3 de xunu de 1835 finó la so esposa Teresa.

Foi secretariu del gabinete y de la presidencia del Conseyu en 1836, col gobiernu de Mendizábal. En 1837 foi escoyíu diputáu por Cádiz y en 1840 coló a Francia, poco primero de que fora depuesta la rexente María Cristina. Donoso convertir n'home d'enfotu y axente de María Cristina y nun volvió instalar se n'España hasta la cayida d'Espartero, en 1843, como diputáu por Badayoz, pol Partíu Moderáu

Sofitó a los isabelinos na Primer Guerra Carlista y participó na reforma constitucional de Narváez en 1845.

Contautó en Francia con movimientos católicos y eso determinó la so evolución escontra una actitú más amestada a la defensa del réxime tradicional. Ello ye que ye famosu per este entorno escontra la tradición, a partir de 1848, en que llevó a la imprenta'l so famosu Discursu sobro la Dictadura que contién la so teoría de la dictadura del sable", una apoloxía del gobiernu fuerte como efeutu del caos qu'él vía na revolución de la modernidá. En 1851 salió a la lluz la so famosa obra Ensayo sobro'l catolicismu, el lliberalismu y el socialismu, el so saltu a la filosofía política.

Rellación como diputáu

Tumba de Donoso nel Campusantu de San Isidro de Madrid.

Foi escoyíu diputáu'l 22 de setiembre de 1837 per Cádiz que dempués repitiría'l 18 de xineru de 1840. En 1843 saldría escoyíu esta vegada pola circunscripción de Badayoz aprovechando la cayida d'Espartero siendo dau d'alta'l 18 d'ochobre. Dende esi momentu volvería ocupar esi escañu en 4 llexislatures más consecutives hasta'l 5 de payares de 1851.^[5]

Xunto con Jaime Balmes representen una referencia pal desenvolvimientu de la ideoloxía conservadora n'España y tamién del pensamientu tradicionalista, influyendo tantu en Marcelino Menéndez y Pelayo, como en Juan Vázquez de Mella o José Antonio Primo de Rivera.

Foi nomáu marqués de Valdegamas y embaxador en París, onde morrió. Los sos restos atopar nel campusantu de San Isidro de Madrid.

Obres

• 1829: «Discursu d'apertura del Colexu d'Humanidaes de Cáceres n'ochobre de 1829»
• 1834: «Considerancies sobro la diplomacia, y la so influencia nel estáu político y social d'Europa, dende la revolución de xunetu hasta'l Tratáu de la Cuádruple Alianza»
• 1835: «La Llei eleutoral considerada na so base y na so rellación col espíritu de les nueses instituciones»
• 1836: «Lleiciones de derechu políticu pronunciaes nel Atenéu de Madrid»
• 1837: «Principios constitucionales aplicaos al Proyeutu de Llei fundamental, presentáu a les Cortes pola comisión nomada al efeuto»
• 1839: «Discutiniu col doctor Rossi, xuiciu críticu sobro los doctrinarios»
• 1844: «Dictame y discursu sobro'l Proyeutu de reforma de la constitución de 1837» (5 de payares de 1844 y 16 de payares de 1844)
• 1845: «Discursu sobro dotación del cultu y cleru, pronunciáu'l 15 de xineru de 1845»
• 1846: «Discursu sobro los regios enllaces, pronunciáu nel Congresu'l 17 de setiembre de 1846»
• 1847: «Discursu sobro les rellaciones d'España con otres potencies, pronunciáu nel Congresu de los diputaos el 4 de payares de 1847»
• 1848: «Discursu de receición pronunciáu n'a l'Academia Española, el 16 d'abril de 1848» («Discursu sobro La Biblia»)
• 1849: «Discursu sobro la Dictadura», pronunciáu'l 4 de xineru nel Congresu
• 1850: «Discursu sobro la situación xeneral d'Europa, pronunciáu nel Congresu'l 30 de xineru de 1850, al aldericase'l proyeutu d'autorización al Gobiernu pa plantegar los presupuestos»
• 1850: «Discursu sobro la situación d'España, pronunciáu nel Congresu'l 30 d'avientu de 1850, al aldericase'l proyeutu d'autorización al Gobiernu pa plantegar los presupuestos»
• 1851: Ensayu sobro'l catolicismu, el lliberalismu y el socialismu, consideraos nos sos principios fundamentales.
• 1852: «Carta al Cardenal Fornari»

Bibliografía

• Casado Velarde, Manuel (2009). «Juan Donoso Cortés (1809-1853) y el mundu lliterariu del so tiempu» (PDF). Actes de los II Alcuentros d'Estudios Comarcales Vegas Altas, La Serena y La Siberia. Badayoz. pp. Casado Velarde, Manuel (2009). Actas de los II Encuentros de Estudios Comarcales Vegas Altas, La Serena y La Siberia (PDF), páx. 39-67. ISBN 978-84-613-7376-5. Casado Velarde, Manuel (2009). Actas de los II Encuentros de Estudios Comarcales Vegas Altas, La Serena y La Siberia (PDF), páx. 39-67. ISBN 978-84-613-7376-5. Casado Velarde, Manuel (2009). Actas de los II Encuentros de Estudios Comarcales Vegas Altas, La Serena y La Siberia (PDF), páx. 39-67. ISBN 978-84-613-7376-5. 
• Donoso Cortés, Juan (1946). Juretschke, Juan, ed. Obres completes de Don Juan Donoso Cortés. Biblioteca d'Autores Cristianos, nᵘ 12-13. Madrid: La editorial católica. Donoso Cortés, Juan (1946). Obras completas de Don Juan Donoso Cortés. Madrid: La editorial católica. Donoso Cortés, Juan (1946). Obras completas de Don Juan Donoso Cortés. Madrid: La editorial católica. 
• Galindo Herrero, Santiago (1956). Donoso Cortés. Temes españoles; nᵘ 26 (2ª edición). Madrid: Publicaciones españoles. OCLC 6756318. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2006. 
• Larios Mengotti, Gonzalo (2003). Donoso Cortés. Mocedá, política y romanticismu. Bilbao: Grafite. ISBN 84-95042-95-9. 
• Sánchez García, Raquel (2012). «Juan Donoso Cortés». En Lama Henández, José María. Los primeros lliberales españoles: l'aportación d'Estremadura, 1810-1854. pp. 597-616. ISBN 978-84-7796-223-6. 
• Schmitt, Carl (1950). Donoso Cortés in gesamteuropäischer Interpretation: vier Aufsätze. Colonia: Greven. OCLC 2852840. 
• Schramm, Edmund (1961). Donoso Cortés, exemplu del pensamientu de la tradición. Rialp. 
• Suárez Verdeguer, Federico (1997). Vida y obra de Juan Donoso Cortés. Pamplona: Eunate. 
• Westemeyer, Dietmar (1957). Donoso Cortés, home d'estáu y teólogu. Madrid: Editora Nacional. 

Referencies

Enllaces esternos