Juan Ángel Arias Boquín | |||
---|---|---|---|
1r febreru 1903 - 13 abril 1903 ← Terencio Sierra - Manuel Bonilla → | |||
Vida | |||
Nacimientu | Comayagua, 7 d'agostu de 1859 | ||
Nacionalidá | Hondures | ||
Muerte | Guatemala, 29 d'abril de 1927 (67 años) | ||
Familia | |||
Padre | Céleo Arias | ||
Estudios | |||
Estudios |
Universidá de San Carlos de Guatemala Universidá d'El Salvador | ||
Oficiu | políticu | ||
Creencies | |||
Partíu políticu | Partíu Lliberal d'Hondures | ||
Juan Ángel Arias Boquín (7 d'agostu de 1859, Comayagua – 29 d'abril de 1927, Guatemala) foi médicu y políticu honduranu y Presidente de la República en 1903, anque consideráu como'l "Gobiernu Usurpador".
Biografía
Los sos padres fueron el Doctor Celeo Arias presidente d'Hondures nel periodu de 1872-1874; y Doña Francisca Boquín, los sos estudios de Medicina, realizar na Universidá d'El Salvador.[1]
- En fecha 31 de xineru de 1884 foi nomáu rector de la Universidá Nacional d'Occidente na ciudá de Santa Rosa de Copán onde conoció a la distinguida señorita Margarita Fiallos Castellanos,[Nota 1] con quien se casaría darréu y con quien procearía a Lastenia Josefa,[Nota 2] Clementina[Nota 3] y Judith Francisca Arias Fiallos.[Nota 4]
- Dióse-y la direición del Institutu Científicu "San Carlos" nel periodu de 1884-1886.
- Ente 1886 a 1889 foi editor de “La Voz de Copán” un selmanariu que se publicar na ciudá de Santa Rosa, este foi un mediu pa faese públicu nes sos pretensiones polítiques.
- 1899 a 1903, foi Ministru d'Instrucción Pública, nel gabinete de gobiernu del presidente Terencio Sierra.
- Ente'l 30 de xineru al 18 de febreru de 1903, ye miembru del Conseyu de Ministros d'Hondures de 1903.
Por cuenta de la necesidá de botiques na rexón, el Doctor Ángel Arias Boquín, fundó la "Farmacia Central", que tuvo onde güei s'atopa les oficines principales del Bancu d'Occidente, S.A..
Vida política
Juan Ángel Arias Boquín foi proclamáu como candidatu del Partíu Lliberal, pa les eleiciones presidenciales hondureñes a asoceder en 1902; pa dar impulsu a la candidatura fundóse "L'Alderique" un selmanariu políticu, lliberal, redactáu na ciudá de San Pedro Sula y siendo Direutores: Manuel F. Barahona y Teodoro F. Boquín y n'oposición a la del xeneral Manuel Bonilla candidatu del Partíu La Democracía.[2]
Eleiciones xenerales de 1902
Manuel Bonilla yera'l candidatu oficial del Partíu La democracia (Base que foi del güei Partíu Nacional d'Hondures), llogrando 28,550 votos (48.7%) proclamándose ganador, los otros candidatos fueron el mesmu doctor Juan Ángel Arias Boquín del Partíu Lliberal d'Hondures que llogró 25,118 votos (42,9%); y el doctor Marco Aurelio Soto del Partíu Club Unión patriótica que llogró 4,857 votos (8.3%)[3]
Presidente
El doctor Arias Boquín en fecha 18 de febreru de 1903 y ante el presidente del Congresu Nacional d'Hondures, tomo posesión como Presidente de la República, a la cual los opositores nacionalistes, llamar, tantu inconstitucional, como usurpadora.
Gabinete de Gobiernu
El presidente Arias Boquín, conformo'l gabinete del so gobiernu con declaraes personalidaes siguidores del lliberalismu "Arismo" fundáu pol doctor Céleo Arias.
- Ministru de Fomentu y Obres Públiques, Francisco Altschul.
- Ministru de Gobernación, Manuel Bueso Cuéllar.
- Ministru de Guerra, Máximo Betancourt Rosales.
- Ministru de Facienda y Creitu Públicu, presbíteru Jesús María Rodríguez.
- Ministru de Xusticia ya Instrucción Pública, Joaquín Soto.
- Ministru de Rellaciones Esteriores, Jesús Bendaña.
Derrocamientu
Esi mesmu añu (1903) el 23 de febreru, el candidatu ganador de les pasaes eleiciones de 1902, el xeneral Manuel Bonilla Chirinos, declárose Presidente na Isla de Amapala, les fuercies gubernamentales y les "manuelistas" entraron en combate, el xeneral Ezequiel Ferrera sufriera una derrota catastrófica al altor d'Ocotepeque coles tropes enemigues conservadores y siguidores de Bonilla; poro, el pueblu nun deseyaba un presidente débil y aición cola cual valió-y como danzadera al Doctor Arias Boquín, pola so fama publica. Darréu, declaróse'l so gobiernu como inconstitucional, y retiróse-y de la presidencia en fecha 13 d'abril de 1903[4] anque'l Xeneral Manuel Bonilla Chirinos de filosofía conservadora, yá tenía'l nomamientu como presidente de la república dende'l 1 de febreru del mesmu añu. Arriendes d'ello, el Doctor Juan Ángel Arias Boquín, decidió dise a la ciudá de Santa Rosa de Copán, onde fixo públicu les sos pretensiones d'allampar la presidencia.
Candidatu per segunda ocasión
En 1923 per segunda vegada foi candidatu a la presidencia, onde perdería les eleiciones.[5] Les resultancies de les eleiciones xenerales fueron les siguientes: el candidatu del Partíu Nacional d'Hondures doctor Tiburcio Carías Andino, llogró 48,541 votos (47.1%); siguíu del candidatu del Partíu Lliberal Constitucional doctor Policarpo Bonilla con 35,160 votos (33.4%) y del candidatu del Partíu Lliberal d'Hondures doctor Juan Ángel Arias Boquín, con 20,424 votos (19.4%).[3] Proclamándose ganador Carías Andino y quien nun xubió a la presidencia por cuenta de que'l presidente saliente xeneral Rafael López Gutiérrez declárose "Dictador" poro, nel mes de febreru de 1924 asocedería la Segunda Guerra Civil d'Hondures, razón pola cual Arias Boquín decidiera colase del país, con destín a Quirigua, república de Guatemala onde vivió hasta la fecha del so fallecimientu'l 29 d'abril de 1927.
Ascendencia
Esbozu del Árbol xenealóxicu de l'ascendencia del doctor Juan Ángel Arias Boquín.
4. Juan Ángel Arias | ||||||||||||||||
2. Carlos Céleo Arias Lópe | ||||||||||||||||
5. Juana Lópe | ||||||||||||||||
1. Juan Ángel Arias Boquín | ||||||||||||||||
3. Francisca Boquín | ||||||||||||||||
Notes
- ↑ Margarita Fiallos Castellanos, fía de Francisco Fiallos Cevallos y de Rosa Castellanos Milla, esta última fía de la mesma de Victoriano Castellanos Cortés.
- ↑ Lastenia Josefa Arias Fiallos, casó col inxenieru Manuel Bueso Pineda.
- ↑ Clementina Arias Fiallos, casó col inxenieru Abraham Bueso Pineda.
- ↑ Judith Arias Fiallos, casó col francés Armando Cournaud.
Referencies
- ↑ Rivera Williams, Carlos, Historia de la medicina n'Hondures, Graficentro Editores, Honduras, 2007. (páxina 192)
- ↑ Antúnez Castillo, Rubén. Retazu de la historia cultural de San Pedro Sula: diccionariu periodísticu, diccionariu d'autores, cronoloxía de la imprenta. Imprenta Antúnez, 1966, Honduras. (páxina 31)
- 1 2 Petra Bendel. Eleiciones n'Hondures sieglu XX. (Consultáu 2013)
- ↑ (Llistáu de Xefes d'Estáu y Presidentes d'Hondures)
- ↑ Contreras 2000:El arismo “yera una de les dos cañes en que s'estremara'l Partíu Lliberal en 1923.Tomó'l so nome del candidatu que sofitaba, Juan Ángel Arias. La otra caña yera'l policarpismo, que sofitaba al llicenciáu Policarpo Bonilla”(page 26),Historia Cronolóxica d'Hondures, Universidá de San Diego California,U.S.A. consultáu 2011
- Médicos Destacaos n'Hondures por: Doctor Julio Alberto Bourdeth Tosta
Predecesor: Emilio Delgado |
Universidá Nacional d'Occidente 1884 - 1884 Rector |
Socesor: Macario Araujo |
Predecesor: Conseyu de Ministros d'Hondures de 1903 |
Presidente d'Hondures 1903 |
Socesor: Manuel Bonilla Chirinos |