 | |
|---|---|
| Faláu en |  Brasil |
| Rexón | Estáu d'Amazones |
| Falantes | 10 mil (1999) |
| Familia | Maipureana (Arawak) Arawak meridional |
| Estatus oficial | |
| Oficial en | Nengún país |
| Reguláu por | Nun ta reguláu |
| Códigos | |
| ISO 639-1 | nengún |
| ISO 639-2 | {{{iso2}}} |
| ISO 639-3 | ter |
El terêna o etelena ye una llingua indíxena falada por unes 10 mil persones nel estáu brasilanu de Mato Grosso do Sul.[1]
Esiste un diccionariu y una gramática compilada del terêna, usaes p'alfabetizar a los terêna, de los que'l 20% tán alfabetizaos en terêna (arriendes el 80% ta alfabetizáu en portugués). Munchos terênafalantes sicasí tienen poca fluyencia en portugués lo que favoreció'l caltenimientu de la llingua indíxena.
Esisten cuatro variedaes principales de terêna-chané:
- El kinikinao (estinguíu a principios del s. XX)
- El terêna
- El guané (estinguíu)
- El chané (estinguíu nel s. XVIII)
que dellos autores consideren que son llingües distintes (Aikhenvald 1999). De toes estes variedaes namái'l terêna puramente dichu sigue falándose anguaño.
Clasificación
El terêna ye una llingua del subgrupu meridional de la familia llingüística arahuaca.
Descripción llingüística
Fonoloxía
Una carauterística destacada del terêna ye l'usu de la nasalización como marca suprasegmental pa marcar la persona gramatical (posesión, suxetu) en ciertes construcciones morfolóxiques:[1]
- e'moʔu, "la so pallabra" - ẽ'mõʔũ, "la mio pallabra"
- 'ayo, "el so hermanu (de él)" - 'ãỹõ, "el mio hermanu"
- owoku, "la so casa (de él)" - õw̃õŋgu, "la mio casa"
- piho, "[él] marchó" - mbiho, "marché"
- a'hyaʔaʃo, "[él] desea" - ã'nʒaʔaʃo, "deseo"
- iwaʔiʃo, "[él] cabalga" - ĩw̃ãʔĩnʒo, "cabalgo"
Referencies
- 1 2 Teréna, Teréno - Línguas Indígenas, Enciclopédia das Línguas no Brasil. Laboratório de Estudos Urbanos, Institutu de Estudos da Linguagem, Universidade Estadual de Campinas. ISBN 85-98807-04-4.
