Guerra puerca | |
---|---|
guerra | |
Esti revesosu términu utilizóse en distintos contestos pa indicar situaciones d'intervención del exércitu, paramilitares y terroristes na cual enfréntense contra grupos políticos disidentes y opositores nun país determináu.
Carauterístiques
Oxetivos militares
La guerra puerca tien ciertes diferencies con al respective de una guerra tradicional:[1]
- Mientres na guerra regular l'únicu oxetivu militar lícitu ye'l combatiente armáu n'aición bélica, o -como lo formula Jean Pictet, unu de los grandes espertos en derechu internacional humanitariu, que participó nos trabayos preparatorios de los Convenios de Xinebra de 1949- “Namái puede matase al soldáu que puede matar”,[2] nesta modalidá de guerra l'oxetivu militar humanu estiéndese más.
- Mientres na guerra regular ye posible delimitar claramente la población combatiente y la población civil, nesta modalidá de guerra les fronteres son más difuses y franxes más amplies de población civil tán arreyaes nel conflictu.
- Mientres na guerra regular solo son oxetivos militares los bienes físicos que tán al serviciu direutu de l'aición bélica, nesta modalidá de guerra'l blancu d'ataque ye muncho más ampliu, yá que la guerra de guerrilles propónse desmontar un modelu económicu social.
Como exemplu, en Colombia, los manuales de contra-insurxencia son bien esplícitos en señalar que l'enemigu al cual débese combatir ta principalmente ente la población civil. El manual de 1963 afirma que la guerra moderna consiste n'enfrentase “a una organización establecida nel mesmu senu de la población” y que “ye ente los habitantes que se desenvuelven les operaciones de guerra” y el manual de 1979 inclúi ente los aspeutos teóricos que tienen de conocer los soldaos nel so entrenamientu “el significáu de la población civil como unu de los principales oxetivos na guerra irregular”. El manual de 1979 clasifica los paros, les fuelgues, les organizaciones estudiantiles, el movimientu sindical y otres formes d'organización popular como maneres “como se manifiesta la guerra revolucionaria nel país”. Los capítulos más estensos d'estos manuales tán dedicaos a la Intelixencia” y a la Guerra Psicolóxica” y nellos prescriben infinidá de métodos de control, hostigamiento y represión contra la población civil, ensin detenese ante los procedimientos más repugnantes éticamente.[1]
En Guatemala, el "Plan d'operaciones Sofía" contién los detalles de les aiciones realizaes pol Exércitu "pa escorrer y aniquilar a la población civil nel área Ixil", nel departamentu indíxena de Quiché, mientres la guerra interna ente 1960 y 1996.[3]
Economía de sufrimientu
Según Pictet:[4]
La guerra consiste n'emplegar la coaición necesaria pa llograr una resultancia. Nun tien oxetu toa violencia que nun seya indispensable p'algamar esa finalidá. Poro, si tien llugar, ye absolutamente cruel y estúpida. Pa llograr el so oxetivu, que ye vencer, un Estáu implicáu nun conflictu va tratar de destruyir o debilitar el potencial bélicu del enemigu, col mínimu de perdes pa sigo mesmu. Esti potencial ta integráu por dos elementos: recursos n'homes y recursos en material. Pa foliar el potencial humanu –pol cual entendemos los individuos que contribúin direutamente nel esfuerciu bélicu- hai trés medios: matar, mancar o prindar. Agora bien, estos trés medios son equivalentes en cuanto al rendimientu militar; síamos francos: los trés medios esanicien con idéntica eficacia les fuercies vives del adversariu. No humanitario, el razonamientu ye distintu: la humanidá esixe que se prefiera la captura a la firida, la firida a la muerte, que, na midida de lo posible, non s'ataque a los non combatientes, que se manque de la manera menos grave –con cuenta de que que'l mancáu pueda ser operáu y dempués curáu- y de la manera menos doliosa, y que la cautividá resulte tan soportable como seya posible.
Como se ve, llindar la estensión -a quién pueden aplicase los ataques bélicos- y nin la guerra de guerrilles nin la guerra puerca cumplir. Tamién hai llendes en cuanto al llugar (la proteición de bienes de gran valor humanu y social, como son los bienes culturales y relixosos, o'l control d'alimentos que pueda producir fame en sectores de la población non combatiente, o'l pillaje). Tamién se llinden les condiciones (métodos y medios emplegaos: prohibir ciertos tipos d'armes y de procedimientos, como mines, cilindros, bombardeos dende l'aire, sulfatamientos, armes trampa, procedimiento-trampa cercanos a la perfidia, etc.)
Ver tamién
- Guerra puerca n'Arxentina
- Guerra puerca en Méxicu
- Guerra puerca n'España
- Terrorismu d'estáu
- Cultura del mieu
- Crímenes de guerra cometíos polos Estaos Xuníos
- Sofitu d'Estaos Xuníos a Rexímenes autoritarios
- Estaos Xuníos y el patrociniu al terrorismu
- Operaciones tapaes de cambéu de rexímenes estranxeros per parte de los Estaos Xuníos
- Sofitu de Rusia a rexímenes autoritarios
- Sofitu de China a rexímenes autoritarios
- Sofitu de Arabia Saudita a rexímenes autoritarios
- Sofitu d'Irán a rexímenes autoritarios
- Sofitu de la Unión Europea a rexímenes autoritarios
Referencies
- 1 2 Javier Giraldo M., S. J. (2003). escritu en Bogotá. Guerra Interna.pdf Miraes desvelaes sobre la guerra interna.. http://www.pasc.ca/IMG/pdf/Miraes_Desvelaes_sobre_la Guerra Interna.pdf.
- ↑ Jean Pictet (1997). Desenvuelvo y Principios del Derechu Internacional Humanitariu. Bogotá: TM Edit., páx. 76. Citáu por Giraldo.
- ↑ SM (23 d'abril de 2010). «Sopelexen plan de "guerra puerca" usáu pol Exércitu mientres conflictu en Guatemala».
- ↑ Jean Pictet. op. cit., páx. 74. Citáu por Giraldo.