Glacioloxía
campu d'estudiu, rama de la xeoloxía y especialidá
xeoloxía y hidroloxía

Cuña de xelu n'Islandia, desiertu de Sprengisandur.

La glacioloxía ye una caña de la xeografía física, y por tanto de les ciencies de la Tierra, esmolecida de los múltiples fenómenos actuales y pasaos, rellacionaos cola estensión, distribución, causes, carauterístiques, procesos, dinámiques, clasificaciones y implicancias de l'agua n'estáu sólidu, en toles manifestaciones que puede presentase na naturaleza (glaciares, xelu, nieve, xarazo, neviza, etc).

Descripción

Esto inclúi dende los mantos de xelu de L'Antártida y Groenlandia hasta la escarcha y el xarazo, pasando polos glaciares de monte, la nieve, el xelu marino, el xelu llacustre y el xelu fluvial. Per otru llau l'estudiu del suelu permanentemente conxeláu o permafrost, ye campu d'estudiu de la geocrioloxía.

Historia

L'interés humanu pola nieve, el xelu y los glaciares remóntase bien tras nel tiempu. Tal ye asina que ye posible atopar referencies a glaciares en sagues islándicas y otros rellatos antiguos. Sicasí nun foi sinón hasta'l Sieglu XVIII que la glacioloxía empezar a xestar como disciplina. Esto debió a una combinación de factores como los grandes viaxes d'esploración a zones polares y tamién a la esistencia d'una nueva clase alta europea que solía viaxar y vacacionar nos Alpes. La resultancia de dambes ye'l natural desenvolvimientu d'un interés científicu pola naturaleza del xelu y de la nieve. El desenvolvimientu de la glacioloxía ta, dende los sos oríxenes, bien emparentáu col de la xeografía glacial. Vital importancia tienen los trabayos de quien ye consideráu'l padre de la glacioloxía, el patriarca de la xeografía rusa; Mijaíl Lomonósov quien a mediaos del sieglu XVIII ye unviáu pol almirantazgo rusu en distintes oportunidaes a realizar relevamientos xeográficos na zona del árticu siberianu. En 1763 publica la so obra titulada “Curtia Descripción de les Distintes Travesíes nos Mares del Norte y Demostración de la Posibilidá de Llegar a les Indies Orientales Travesando l'Océanu Siberianu” onde propón una llei xeneral de los movimientos de los xelos, de los cualos apurre una clasificación qu'inda rixe no básico. Siguiendo'l legáu de Lomonosov foi la escuela xeográfica rusa cola so visión integradora la que siguió na investigación de los xelos. Muncho depués sumáronse investigaciones importantes d'otres partes del mundu como fueron la del suizu Ignaz Venetz, la teoría glacial de Agassiz y les qu'impulsó la contrastación de la teoría del ciclu xeográficu de William Morris Davis col modeláu de la xeografía glacial. La glacioloxía puramente dicha naz a principios del Sieglu XX, especialmente colos trabayos de británicos ya italianos pero tomó énfasis a partir del final de la Segunda Guerra Mundial, por causa de los desarrollos teunolóxicos y tamién de les actividaes béliques en zones polares y de tundra, qu'esixíen conocencia de la xeografía del terrén.

Intereses

• Mientres la postrera yera de xelu, los glaciares cubrieron 1/3 del planeta.
• 68,7% de l'agua fresco del planeta ta concentrada nos glaciares y capes de xelu.
• El xelu glaciar cubre 10% de la superficie del planeta.
• L'Antártida contién 90% del xelu del planeta.
• La capa de xelu más grueso descubierta en L'Antártida; mide 4,770 m de grosez.
• Groenlandia esta cubierta por 2.5 millones de quilómetros cúbicos de xelu.
• La muestra de xelu más antiguo data de 750,000 años.
• Si tolos glaciares se derritieran simultáneamente, el nivel del mar alzaríase 70 metros.
• Cada añu asoceden nel mundu un millón d'ábanos de nieve.
• La temperatura más baxo rexistrada en L'Antártida foi de -89.6 °C.

Ver tamién

• Cronoloxía de la glacioloxía
• Campos de xelu
• Presa de xelu
• Louis Lliboutry

Referencies

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Glacioloxía.
• Llaboratoriu de Glacioloxía del Departamentu de Xeografía de la Universidá de Chile y el Centru d'Estudios Científicos (CECS)
• Proteición glaciares d'Arxentina