Fuentespreadas | |
---|---|
Alministración | |
País | España |
Autonomía | Castiella y Lleón |
Provincia | provincia de Zamora |
Tipu d'entidá | conceyu d'España |
Alcalde de Fuentespreadas (es) | José Gallego Domínguez |
Nome oficial | Fuentespreadas (es)[1] |
Códigu postal |
49714 |
Xeografía | |
Coordenaes | 41°19′36″N 5°37′38″W / 41.3267°N 5.6271°O |
Fuentespreadas Fuentespreadas (España) | |
Superficie | 20.07 km² |
Altitú | 763 m[2] |
Llenda con | El Piñero, San Miguel de la Ribera, Argujillo, El Maderal, Cuelgamures, Santa Clara de Avedillo y Jambrina |
Demografía | |
Población |
290 hab. (2023) - 153 homes (2019) - 133 muyeres (2019) |
Porcentaxe |
0% de provincia de Zamora 0.01% de Castiella y Lleón 0% de España |
Densidá | 14,45 hab/km² |
Fuentespreadas ye un conceyu d'España na provincia de Zamora,[3] y la comunidá autónoma de Castiella y Lleón.
Xeografía
Forma parte de la contorna de la Tierra del Vinu, llindando al norte con Jambrina y El Piñero, al sur con El Maderal, al este con San Miguel de la Ribera y Argujillo y al oeste con Cuelgamures y Santa Clara de Avedillo.
Toponimia y xentiliciu
Rexístrense formes similares a l'actual mientres el Medievu.[4] Una cita en llatín de 1233 amuesa'l llocativu, probablemente cultista Fontibus Predatis.[5][6][7] Nel participiu de la segunda parte del nome puede afayase un descendiente del llatín “praedata-“ (robada), del verbu “praedō“ ([yo] saquéu), forma vulgar de praedor, -ārī, que'l so valor semánticu precisa, nesti contestu romance, dalguna aclaración. Un descendiente direutu ye'l portugués “prear” (escalar), acepción tamién común nel castellán antiguu. Son descendientes tamién el castellán y aragonés antiguos “prear” (robar), y el gallegu “preá” (‘atracón, bon taragañu). En lleonés dialeutal pervive l'acepción “prear” y “priar” (echase a perdersobremanera referíu a la fruta);[8] tamién “priado” (estropiáu, deterioráu, maltratáu) en Maragatería.[9] Vease'l refrán aducíu por Correas: “Al soldáu, pan seko i vinu preado”.[10]
Puede en consecuencia interpretase Fuentespreadas como “fontes arruinaes, fontes cayíes”. Puede tratase d'una muerte arqueolóxica atopáu polos repobladores medievales, una fonte abovedada o techada, seique de dómina tardorromana o visigótica, que la so estructura tuviera derruida nel momentu de la designación. Hipótesis alternativa y non descartable sería interpretar Fuentespreadas como “fontes que la so agua ye non potable o de mal sabor”.[4] Según otra opinión posterior, podría significar fontes de poco valor.[5]
El xentiliciu d'esta llocalidá ye fuentesiano.
Historia
Nel pueblu atopáronse importantes restos arqueolóxicos de toles dómines históriques, destacando la dote de la tumba de Fuentespreadas, que s'esibe nel Muséu Arqueolóxicu Nacional de Madrid.
Na Edá Media quedó integráu nel Reinu de Lleón, tomando cierta importancia al pasar pol so territoriu rutes de viaxeros y comerciantes. Nesta dómina'l pueblu tuvo so la Orde de San Xuan de Xerusalén[11] [ensin referencies], llegando a cuntar con un hospital rexíu pola Orde de San Juan.
Mientres la Edá Moderna Fuentespreadas tuvo integráu nel Partíu del Vinu de la provincia de Zamora, tal que reflexaba en 1773 Tomás López en Mapa de la Provincia de Zamora. Asina, al reestructurase les provincies y crease les actuales en 1833, la llocalidá caltener na provincia zamorana, dientro de la Rexón Lleonesa,[12] integrándose en 1834 nel partíu xudicial de Fuentesaúco,[13] pasando tres la desapaición d'esti al Partíu Xudicial de Zamora.[14]
Demografía
2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
407 | 398 | 388 | 380 | 374 | 368 | 357 | 345 | 342 | 330 | 329 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(Fonte: INE 2011) |
Gráfica d'evolución demográfica de Fuentespreadas ente 1900 y 2017 |
Fonte: Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia. |
Patrimoniu
Destaca la Ilesia parroquial de San Cristóbal, que foi modelada orixinariamente con arenisca de la zona, anque la espadaña tuvo que ser reconstruyida. L'ábside ye románicu y l'interior abovedáu y artesonado. Hai un Crucifixu de tamañu cimeru al normal del sieglu XIV o XV con faldilla, y otru Cristu -tamién con faldilla- de menor tamañu datáu nel XV. Atopamos tamién imáxenes de San Blas, San Roque y San Gregorio -del Sieglu XVI- en retablos llaterales d'un namái cuerpu con dos columnes d'estilu barrocu salomónicu, mientres el retablu mayor ye barrocu ensin demasiao valor. El titular ye San Cristóbal xunto al que s'atopa San Xuan Bautista.[15]
Pasiando peles cais pueden reparase tamién escudos heráldicos nes portaes de delles viviendes.
Gastronomía
Llegume como fabes, llenteyes, garbanzos y el tradicional cocíu conformen la dieta básica local, ensin escaecer los productos llograos de la matanza del gochu.
Fiestes
El primer domingu d'ochobre celebra les fiestes patronales n'honor de La nuesa Señora del Rosario, nes qu'amás de les actividaes relixoses propies, destaquen los encierres a campu llibre acompañaos d'otres modalidaes d'espectáculos taurinos, viacrucis de peñes, bailles, xuegos infantiles, comida popular.
El día 26 d'Avientu, los quintos de la llocalidá celebren les sos fiestes, reflexu d'antiguos ritos de iniciación.
El 2 de febreru celebra la fiesta de les Candeles, el 3 de febreru San Blas, y el 5 de febreru Santa Águeda.
Dende l'añu 2004 celébrase'l Mercáu Romanu "FONTIBVS PREDATIS", el tercer fin de selmana d'agostu.
Personalidaes
- Manuel García Amigo (1933-2012). Xurista y políticu, que aportó a Decanu de la Facultá de Ciencies Polítiques de la Universidá Complutense de Madrid y Catedráticu de Derechu Civil nes Universidaes de La Laguna, Uviéu, Zaragoza y Complutense de Madrid. Coles mesmes, foi diputáu al Congresu ente 1982 y 1985,[16] y diputáu del Parllamentu Européu ente 1985 y 1994.[17]
Bibliografía
- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ URL de la referencia: https://www.aemet.es/es/eltiempo/prediccion/municipios/fuentespreadas-id49084.
- ↑ Diputación de Zamora: Fuentespreadas
- 1 2 RIESCO CHUECA, Pascual “Medio natural y poblamiento en la toponimia mayor de Zamora”, Anuariu 2000, Institutu d'Estudios Zamoranos "Florián de Ocampo", Diputación de Zamora, p. 449-500
- 1 2 GONZÁLEZ AGUADO, José María (2005), "Curtia historia de la villa de Fuentespreadas". Zamora.
- ↑ LLERA MAÍLLO, José Carlos de (1999) Catálogu de los documentos medievales de la Catedral de Zamora, Institutu d'Estudios Zamoranos Florián de Ocampo.
- ↑ MARTÍN, José Luis (1982) Documentos zamoranos. I. Documentos del Archivu Catedraliciu de Zamora. (1128-1261), Univ. de Salamanca, Salamanca.
- ↑ MIGUÉLEZ RODRÍGUEZ, Eugenio (1993) Diccionariu de les fales lleoneses. Lleón, Salamanca, Zamora. Lleón.
- ↑ ALONSO GARROTE, Santiago (1909), El dialeutu vulgar lleonés, Astorga.
- ↑ CORREAS, Gonzalo (1967) Vocabulariu de refranes y frases proverbiales (1627), Louis Combet, Institut d'Études Ibériques et Ibéro-Américaines de l'Université de Bordeaux (Burdeos).
- ↑ Sánchez Herrero, José (1978). 'Les diócesis del reinu de Lleón: sieglos XIV y XV'. Centru d'Estudios ya Investigación "San Isidoro". Páx. 429
- ↑ «Real Decretu de 30 de payares de 1833 sobre la división civil de territoriu español na Península ya islles axacentes en 49 provincies» (castellanu). Gaceta de Madrid.
- ↑ Subdivisión en partíos xudiciales de la nueva división territorial de la Península ya islles axacentes / aprobada por S. M. nel real decretu de 21 d'abril de 1834
- ↑ Real Decretu 529/1983, de 9 de marzu, pol que se determinen los Partíos Xudiciales de cada provincia, a considerar a efeutos de les eleiciones de Diputaos provinciales.
- ↑ Torguvi: Fuentespreadas
- ↑ http://www.congreso.es/portal/page/portal/Congreso/Congreso/Diputados/BusqForm?_piref73_1333155_73_1333154_1333154.next_page=/wc/fichaDiputado&idDiputado=58&idLegislatura=2
- ↑ http://www.europarl.europa.eu/meps/es/1343/Manuel_GARC%C3%8DA%20AMIGU.html