Evaristo Fernández de San Miguel
Diputáu nel Congresu de los Diputaos d'España 14 payares 1854 - 2 setiembre 1856 Distritu: Uviéu miembru del Senáu español 20 ochobre 1851 - 29 mayu 1862 Distritu: senador vitalicio (es) Ministru de la Guerra 2 mayu 1841 - 17 xunu 1842 ← Pedro Chacón y Chacón (es) - José Ramón Rodil y Gayoso (es) → Diputáu nel Congresu de los Diputaos d'España 7 payares 1837 - 3 xineru 1843 Distritu: Zaragoza Ministru de la Guerra 30 agostu 1837 - 1r ochobre 1837 ← Baldomero Espartero - Ignacio Balanzat de Orvay y Briones (es) → Ministru de Marina d'España 18 agostu 1837 - 1r ochobre 1837 ← Ramón Gil de la Cuadra - Francisco Javier de Ulloa (es) → Diputáu nel Congresu de los Diputaos d'España 19 avientu 1836 - 4 payares 1837 Distritu: Oviedo (es) capitán general de Aragón (es) xunetu 1836 - agostu 1837 ← Felipe Montes presidente de la Diputación Provincial de Zaragoza (es) 16 xunu 1836 - 21 agostu 1836 ← Joaquín Pérez Arrieta - Luis María de Cistué y Martínez de Ximénez Pere → secretario de Estado de España (es) 5 agostu 1822 - 25 abril 1823 ← Francisco Martínez de la Rosa - José Manuel de Vadillo →
Vida
Nacimientu	Xixón, 26 d'ochobre de 1785[1]
Nacionalidá	España
Muerte	Madrid, 29 de mayu de 1862[1] (76 años)
Estudios
Estudios	Universidá d'Uviéu
Llingües falaes	castellanu
Oficiu	historiador, militar, políticu
Llugares de trabayu	Madrid
Premios	ver Gran Cruz de la Orde de Carlos III Gran Cruz de la Orden de San Hermenegildo Real y Militar Orden de San Fernando  (1835)
Miembru de	Real Academia de la Historia Real Academia de Nobles y Bellas Artes de San Luis (es)
Seudónimu/os	Ángel de la Paz
Serviciu militar
Graduación	Capitán General del Ejército (es)
Lluchó en	Guerra de la Independencia Española Primer Guerra Carlista
Creencies
Partíu políticu	Partíu Progresista

Evaristo Fernández de San Miguel y Valledor (26 d'ochobre de 1785, Xixón – 29 de mayu de 1862, Madrid) foi un noble, militar, políticu ya historiador asturianu, duque de San Miguel.

Biografía

El so padre, José Benito Fernández San Miguel, treslladóse a Xixón como emplegáu de la Real Renta de Salinas. Tuvo un hermanu llamáu Santos Fernández de San Miguel.^[2]

Estudiante d'Humanidaes na Universidá d'Uviéu, integrar nes unidaes de voluntarios col españíu de la guerra de la Independencia integrándose nel Batallón de Voluntarios del Estáu en Madrid en 1807. Fuxó de la capital al empecipiase la guerra dirixiéndose a Asturies onde ingresó nel Batallón Cuadonga integráu nel Reximientu L'Infiestu. Les sos aiciones militares na zona van ser decisives nel intentu de lliberación de Santander. Amosóse como home fuerte, lleal y, n'ocasiones, duru col enemigu. Sicasí nes aiciones pal aproximamientu a la capital cántabra, los franceses esbarataron les columnes españoles, siendo fechu prisioneru y treslladáu a Francia. Ellí tomó contautu con munchos de los militares lliberales que seríen decisivos nel aportar de la historia d'España años más tarde.

Tres la so lliberación y regresu a España en 1814 cola firma de la paz, participó nos movimientos opuestos a la restauración absolutista de Fernando VII, polo que foi arrestáu cuando formaba parte del Regimiento Asturies que, cerca de Cádiz, se aprestaba a viaxar a América en defensa de les colonies. Sicasí, lleváu a la isla de Lleón, les circunstancies dexen la so lliberación y ye nomáu segundu xefe d'Estáu Mayor, siendo unu de los primeros homes que se xune'l 1 de xineru de 1820 al alzamientu de Rafael del Riego, dirixiéndose con él dende San Fernando escontra la capital d'España. Nesti momentu ye xubíu a coronel. Anque ye aldericáu, paez ser l'autor de la lletra del Himnu de Riego.^{[ensin referencies]}

En xurando Fernando VII la Constitución lliberal de Cádiz, treslladar a Madrid, onde foi nomáu pa ocupar diversos puestos en redol al Ministeriu de la Guerra. Los movimientos contrarrevolucionarios de Fernando VII fáense más patentes en Madrid que n'otros llugares. San Miguel tien, ente les sos obligaciones, tar a cargu del Batallón de Patriotes y, poro, de la Milicia Nacional na ciudá. En xunetu de 1822 vese obligáu a usar la fuercia contra les unidaes de la Guardia Real qu'intentaben tomar la capital. Nesti tiempu foi miembru del Gabinete como Secretariu del Despachu d'Estáu, con rangu equivalente a ministru d'Asuntos Esteriores dende'l 5 d'agostu de 1822 al 2 de marzu de 1823 en que lo sustitúi Álvaro Flórez Estrada, teniendo d'enfrentase mientres el so ministeriu a les aiciones de les potencies estranxeres xuníes na Santa Alianza en favor del absolutismu. Cola llegada de los Cien Mil Fíos de San Luis, xunto con Espoz y Mina, combate en Cataluña pero ye gravemente mancáu, fechu prisioneru y treslladáu al país galu.

Lliberáu en 1824, mientres la Década Ominosa nun pudo volver a España y se exilió en Londres. Tornó en 1834 cola amnistía xeneral, xuniéndose darréu a la causa de María Cristina de Borbón en defensa de la llexitimidá de Sabela II nel enfrentamientu col infante don Carlos pola Corona española. Xunióse asina al exércitu cristino mientres la primer guerra Carlista onde llegó a xubir hasta mariscal de campu, destacando la so participación na batalla de Mendigorría —pola que llogró la Cruz Gallardoniada de San Fernando—. Aportó a nomáu xeneral en xefe de los Exércitos del Centru.

Al rematar la guerra carlista foi nomáu capitán xeneral provisional d'Aragón y sofitó de forma esplícita los movimientos revolucionarios de 1836 que desencadenó'l motín de la Granxa de San Ildefonso pal reestablecimientu de la Constitución gaditana de 1812 en perxuiciu del Estatutu Real de 1834.

Foi escoyíu diputáu nes Cortes qu'aprobaron la Constitución de 1837. Foi ministru de la Guerra mientres la rexencia de Baldomero Espartero, siendo Presidente del Conseyu de Ministros Eusebio Bardají Azara.

Del 16 de xunu de 1836 al 21 d'agostu de 1836 foi presidente de la Diputación Provincial de Zaragoza. Foi presidente de la Xunta Cimera de Gobiernu d'Aragón.^[3]

De 1836 a 1850 foi escoyíu diputáu socesivamente per Uviéu, Zaragoza y Madrid. En 1851 foi escoyíu senador vitaliciu anque nun tornó a l'actividá política efectiva hasta la llegada del Bieniu Progresista en 1854, de nuevu con Espartero y O'Donnell, siendo parte activu de los movimientos revolucionarios de la Xunta de Madrid, capitán xeneral de Castiella La Nueva y comandante xeneral del Real Cuerpu de Alabarderos. L'alcordanza de la so actuación al mandu de la Milicia Nacional en 1822 en defensa de Madrid lleváronlu a ser moteyáu polos sos conciudadanos Ángel de la Paz.

Amás de la Gallardoniada de San Fernando, foi caballeru gran cruz de la Orde de Carlos III y caballeru de la Orde de San Hermenegildo

Foi tamién académicu d'honor dende 1836 de la Real Academia de Nobles y Belles Artes de San Luis.

Referencies

Bibliografía

• Álvarez-Valdés y Valdés, Manuel, El xeneral Evaristo Fernández San Miguel y Valledor, en Girón, José (ed.) "Historia militar d'Asturies", vol. 1, páxs. 69-89, Real Institutu d'Estudios Asturianos, Uviéu, 2004, ISBN 84-89645-93-0.
• Feito, Honorio, Evaristo San Miguel. La moderación d'un aponderáu, 1995, ISBN 84-605-4422-2
• Sánchez Lecha, Alicia, 175 años d'historia de les Diputaciones Provinciales, Diputación Provincial de Zaragoza, 2008, 57 pp.

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Evaristo Fernández de San Miguel .
• Biografía en ARTEHISTORIA.COM.
• Biografía en 1808-1814.org.
• Biografía en dreamers.com.
• Biografía.
• Ficha biográfica nel Congresu de los Diputaos.

Predecesor: Francisco Martínez de la Rosa	Secretariu d'Estáu d'España 1822-1823	Socesor: José Manuel Vadillo (interín)
Predecesor: Ramón Gil de la Corte	Ministru de Marina 1836 - 1837	Socesor: Francisco Javier Ulloa
Predecesor: Joaquín Pérez Arrieta	Presidente de la Diputación Provincial de Zaragoza 16 de xunu de 1836-21 d'agostu de 1836	Socesor: Luis María de Cistué, barón de la Menglana

Predecesor: Miguel Cortés y López

Real Academia de la Historia Medaya 22 1852-1862

Socesor: José Moreno Nieto