Les esclusas son obres hidráuliques que dexen vencer desniveles concentraos en canales navegables, alzando o baxando los navíos que s'atopen nelles. Pueden formar parte de les estructures complementaries d'una presa, cuando ésta constrúi sobre ríos navegables.
Son bien conocíes les esclusas de la Canal de Panamá. N'Europa, onde la navegación interior ta desenvuelta, puede salease dende'l Mar del Norte hasta'l Mar Negru travesando delles esclusas.
L'encruz d'una esclusa ye una operación bastante lenta; yá que hai que permediar los niveles d'agua, primero col tramu de canal onde s'atopa la embarcación y depués col otru nivel escontra'l que va salir el navío. El consumu d'agua ye considerable; pa mengualo procúrase nunca faer un enllenáu o vaciáu de la esclusa si nun hai un navío que rique de travesala. Ési tamién ye unu de los motivos polos cualos polo xeneral construyir dos esclusas en paralelu; asina, parte de l'agua de vaciáu d'una puédese utilizar pal enllenáu de la otra.
Téunicamente, la llende de desnivel que puede ser vencíu con una sola esclusa ye d'aproximao 25 m. Pa desniveles mayores tien de pensase en esclusas concatenadas, lo qu'enzanca entá más la so operación, o tien de pensase n'otros dispositivos como:
- ascensores de barcos, de los cualos yá construyir dellos tipos planos inclinaos d'agua
En Bélxica, sobre la Canal du Centre, inauguróse en 2002 l'ascensor funicular de Strépy-Thieu, que dexa devasar un desnivel de 73 m.
Ver tamién
- Canal (vía artificial d'agua)
- Canal de Panamá
- Compuerta tipo esclusa
- Rueda de Falkirk