Ernest Rutherford
Miembru de la cámara de los Lords 22 xineru 1931 - 19 ochobre 1937 44. presidente de la Royal Society (es) 1925 - 1930 ← Charles Scott Sherrington - Frederick Gowland Hopkins (es) → Langworthy Professor (en) 1907 - 1919
Vida
Nacimientu	Spring Grove (en) [1], 30 d'agostu de 1871[2]
Nacionalidá	Nueva Zelanda [3]
Residencia	Nueva Zelanda
Llingua materna	inglés
Muerte	Cambridge[4], 19 d'ochobre de 1937[5] (66 años)
Sepultura	Abadía de Westminster[6]
Familia
Padre	James Rutherford
Madre	Martha Thompson
Casáu con	Mary Georgina Rutherford (1900 – )[7]
Fíos/es	Eileen Mary Rutherford (en) [8]
Familia	ver Ralph H. Fowler (es) (xenru)
Estudios
Estudios	Universidá de Canterbury Trinity College (es) Universidá de Cambridge Nelson College (en)
Nivel d'estudios	Grau n'Artes Maestría n'Artes bachiller de ciencies Doctor en Ciencies
Direutor de tesis	Alexander William Bickerton Joseph John Thomson
Direutor de tesis de	Nazir Ahmed Norman Alexander Edward Victor Appleton (es) Robert William Boyle Rafi Muhammad Chaudhry Alexander MacAulay (es) Cecil Frank Powell (es) Henry DeWolf Smyth Ernest Walton C. E. Wynn-Williams (es) Yuli Jaritón (es) Hans Geiger (es) Piotr Kapitsa (es) David Shoenberg Charles Drummond Ellis James Chadwick Ralph H. Fowler (es) Douglas Hartree (es) Mark Oliphant (es) John Douglas Cockcroft (es) Leslie Fleetwood Bates Patrick Maynard Stuart Blackett (es) Ernest Marsden Henry De Wolf Smyth (en) John Douglas Cockcroft (en) Alexander Leicester McAulay Ernest Marsden Mark Oliphant (es) Ernest Walton Harriet Brooks George Laurence
Llingües falaes	inglés[9]
Alumnu de	Joseph John Thomson
Profesor de	Niels Bohr Charles Galton Darwin Piotr Kapitsa (es) Mark Oliphant (es) Patrick Maynard Stuart Blackett (es) Hans Geiger (es) Frederick Soddy Ernest Walton James Chadwick John Douglas Cockcroft (es) Edward Victor Appleton (es) Otto Hahn
Oficiu	físicu nuclear, químicu, físicu, profesor, políticu, profesor universitariu
Participante 1st Solvay Conference on Physics (en) 3rd Solvay Conference on Physics (en)
Emplegadores	Universidá de Manchester Universidá McGill  (1898 –  1907) Universidá Victoria de Manchester  (1907 –  1919) Laboratorios Cavendish (es)  (1919 –  20 ochobre 1937)
Premios	ver Honorary Fellow of the Royal Society Te Apārangi [10] Orde del Méritu del Reinu Xuníu [11] Knight Bachelor Honorary Fellow of the Royal Society of Edinburgh miembru de la Royal Society [7] Medaya y Premiu Faraday Premio Bressa  (1903) [12] Medaya Rumford  (1904) [7] Silliman Memorial Lectures  (1905) Premiu Nobel de Química  (1908) [13] Medaya Elliot Cresson  (1910) [7] Medalla Barnard por Servicio Meritorio a la Ciencia  (1910) Medaya Matteucci  (1913) [7] Hector Medal  (1916) [7] Dalton Medal  (1919) Bakerian Lecture  (1920, 1904) IET Kelvin Lecture  (1922) Medaya Copley  (1922) [7] Medaya Franklin  (1924) [7] Guthrie Lecture  (1927) Medalla Albert  (1928) [7] Medaya Faraday  (1930) [7] Medaya Echegaray  (1931) T. K. Sidey Medal  (1933) [14] Wilhelm Exner Medal  (1936) [7] Premio de la cátedra de Faraday  (1936) [7]
Nominaciones	ver Premiu Nobel de Física (1907)[15] Premiu Nobel de Química (1907)[15] Premiu Nobel de Química (1908)[15] Premiu Nobel de Física (1908)[15] Premiu Nobel de Física (1922)[15] Premiu Nobel de Física (1923)[15] Premiu Nobel de Física (1924)[15] Premiu Nobel de Física (1931)[15] Premiu Nobel de Física (1932)[15] Premiu Nobel de Física (1933)[15] Premiu Nobel de Física (1935)[15] Premiu Nobel de Física (1937)[15]
Miembru de	Orde del Méritu del Reinu Xuníu[7] Royal Society[7] Academia Alemana de les Ciencies Naturales Leopoldina[16] Academia Pontificia de les Ciencies[17] Academia de les Ciencies de Baviera[7] Academia de Ciencies de la Xunión Soviética[7] Real Academia de les Ciencies de Suecia[7] Academia Francesa de les Ciencies[7] Academia de les Artes y les Ciencies d'Estaos Xuníos[7] Academia de Ciencies de Rusia[7] Academia Prusiana de les Ciencies[7] Sociedá Filosófica Americana[18] Accademia Nazionale delle Scienze detta dei XL[7] Real Academia d'Artes y Ciencies de los Países Baxos Academia Nacional de Ciencies de los Estaos Xuníos Sociedad Filosófica y Literaria de Manchester (es) Accademia delle Scienze di Torino[4]

Ernest Rutherford, OM, PC, FRS, conocíu tamién como Lord Rutherford (30 d'agostu de 1871, Spring Grove ^(en)  – 19 d'ochobre de 1937, Cambridge), foi un físicu y químicu neozelandés.

Dedicar al estudiu de les partícules radioactives y llogró clasificales n'alfa (α), beta (β) y gamma (γ). Topó que la radioactividá diba acompañada por una desintegración de los elementos, lo que-y valió ganar el Premiu Nobel de Química en 1908. Débese-y un modelu atómicu, col que probó la esistencia del nucleu atómicu, nel que s'axunta tola carga positiva y cuasi tola masa del átomu. Consiguió la primera transmutación artificial cola collaboración del so discípulu Frederick Soddy.

Mientres la primer parte de la so vida consagrar por completu a les sos investigaciones, pasó la segunda metá dedicáu a la docencia y dirixendo los Llaboratorios Cavendish de Cambridge, onde s'afayó'l neutrón. Foi maestru de Niels Bohr y Otto Hahn.

Los primeros años

El so padre, James, yera un escocés granxeru y mecánicu, y la so madre, Martha Rutherford, nacida n'Inglaterra, yera maestra, emigró enantes de casase. Dambos deseyaben dar a los sos fíos una bona educación y tratar de que pudieren prosiguir los sos estudios.

Rutherford destacó bien llueu pol so interés y la so capacidá pa l'aritmética. Los sos padres y el so maestru animar enforma, y resultó ser un alumnu brillosu, lo que-y dexó entrar nel Nelson College, nel que tuvo tres años. Tamién tenía grandes cualidaes pal rugbi, lo que-y valía ser bien popular na so escuela. L'últimu añu, terminó en primer llugar en toles asignatures, gracies a lo cual entró na Universidá, nel Canterbury College, nel que siguió practicando'l rugby y nel que participó nos clubes científicos y de reflexón.

Por esa dómina empezó a manifestase'l xeniu de Rutherford pa la esperimentación: les sos primeres investigaciones demostraron que'l fierro podía magnetizarse per mediu d'altes frecuencies, lo que de por sí yera un descubrimientu. Les sos escelentes resultaos académiques dexáron-y prosiguir los sos estudios y les sos investigaciones mientres cinco años en total nesa Universidá. Llicencióse en Christchurch y pocu dempués consiguió la única beca de Nueva Zelanda pa estudiar matemátiques, y sobrevivió l'últimu añu como maestru. Llogró d'esa manera'l títulu de Master of Arts con una doble primer clase en matemátiques y física.

En 1894 llogró'l títulu de Bachelor of Science, que-y dexó prosiguir los sos estudios en Gran Bretaña, nos Llaboratorios Cavendish de Cambridge, so la direición del descubridor del electrón, J.J. Thomson a partir de 1895. Foi'l primera estudiante d'ultramar qu'algamó esta posibilidá. Antes de salir de Nueva Zelanda, prometer con Mary Newton, una moza de Christchurch. Nos llaboratorios Cavendish, reemplazaría años más tarde al so maestru J.J. Thomson.

Cambridge, 1895-1898

En primer llugar prosiguió les sos investigaciones alrodiu de les ondes hercianes, y sobre la so receición a gran distancia. Fixo una estraordinaria presentación de los sos trabayos ante la Cambridge Physical Society, que se publicar nes Philosophical Transactions de la Royal Society, fechu pocu habitual pa un investigador tan nuevu, lo que lu sirvió p'algamar notoriedá.

N'avientu de 1895, empezó a trabayar con Thomson nel estudiu del efeutu de los rayos X sobre un gas. Afayaron que los rayos X teníen la propiedá de ionizar el aire, yá que pudieron demostrar que producía grandes cantidaes de partícules cargaes, tanto positives como negatives, y que eses partícules podíen recombinarse pa dar llugar a átomos neutros. Pela so parte, Rutherford inventó una téunica pa midir la velocidá de los iones, y la so tasa de recombinación. Estos trabayos fueron los que lu conducieron pel camín a la fama.

En 1898, en pasando tres años en Cambridge, cuando cuntaba con 27 años, propunxéron-y una cátedra de física na Universidá McGill de Montreal, qu'aceptó darréu, yá que amás la cátedra representaba pa él la posibilidá de casase cola so prometida.

Montreal, 1898-1907: radioactividá

Becquerel afayó por esa dómina (1896) que l'uraniu emitía una radiación desconocío, la "radiación uránica". Rutherford publicó en 1899 un documentu esencial, nel qu'estudiaba la manera que podíen tener eses radiaciones de ionizar l'aire, asitiando al uraniu ente dos plaques cargaes y midiendo la corriente que pasaba. Estudió asina'l poder de penetración de les radiaciones, cubriendo les sos muestres d'uraniu con fueyes metáliques de distintes espesures. Diose cuenta de que la ionización empezaba menguando rápido conforme aumentaba la espesura de les fueyes, pero que percima d'una determinada espesura menguaba más sele. Por ello dedució que l'uraniu emitía dos radiaciones distintos, yá que teníen poder de penetración distintu. Llamó a la radiación menos caltriante radiación alfa, y a la más caltriante (y que producía necesariamente una menor ionización yá que travesaba l'aire) radiación beta.

En 1900, Rutherford cásase con Mary Newton. D'esti matrimoniu nació en 1901 la so única fía, Eileen.

Por esa dómina, Rutherford estudia'l toriu y dase cuenta, al utilizar el mesmu dispositivu que pal uraniu, de qu'abrir una puerta nel llaboratoriu alteria notablemente l'esperimentu, como si los movimientos del aire pudieren alteriar l'esperimentu. Llueu va llegar a la conclusión de que'l toriu esprende una emanación, tamién radiactiva, yá que al aspirar l'aire qu'arrodia'l toriu, dase cuenta de qu'esi aire tresmite la corriente fácilmente, inclusive a gran distancia del toriu.

Tamién nota que les emanaciones de toriu namái permanecen radiactives unos diez minutos y que son partícules neutres. El so radioactividá nun se ve alteriada por nenguna reacción química, nin por cambeos nes condiciones (temperatura, campu llétrico). Dase cuenta coles mesmes de que la radioactividá d'eses partícules escai exponencialmente, yá que la corriente que pasa ente los electrodos tamién lu fai, y afaya asina'l periodu de los elementos radiactivos en 1900. Cola ayuda d'un químicu de Montreal, Frederick Soddy, llega en 1902 a la conclusión de que les emanaciones de toriu son efeutivamente átomos radiactivos, pero ensin ser toriu, y que la radioactividá vien acompañada d'una desintegración de los elementos.

Esti descubrimientu provocó una gran movición ente los químicos, bien convencíos del principiu de indestructibilidad de la materia. Una gran parte de la ciencia de la dómina basar nesti conceutu. Por ello, esti descubrimientu representa una auténtica revolución. Sicasí, la calidá de los trabayos de Rutherford nun dexaben marxe a la dulda. El mesmu Pierre Curie tardó dos años n'almitir esta idea, a pesar de que yá constatara con Marie Curie que la radioactividá causaba una perda de masa nes muestres. Pierre Curie cuntaba que perdíen pesu ensin camudar de naturaleza.

Les investigaciones de Rutherford tuvieron la reconocencia en 1903 de la Royal Society, que-y dio la Medaya Rumford en 1904. Resumió la resultancia de les sos investigaciones nun llibru tituláu Radioactividá en 1904, nel qu'esplicaba que la radioactividá nun taba influyida poles condiciones esternes de presión y temperatura, nin poles reacción químiques, pero que portaba una emisión de calor cimero al d'una reacción química. Esplicaba tamién que se producíen nuevos elementos con carauterístiques químiques distintes, mientres sumíen los elementos radiactivos.

Al pie de Frederick Soddy, calculó que la emisión d'enerxía térmica por cuenta de la desintegración nuclear yera ente 20.000 y 100.000 vegaes cimera al producíu por una reacción química. Llanzó tamién la hipótesis de que tal enerxía podría esplicar la enerxía desprendida pol sol. Él y Rutt cunten que si la tierra caltién una temperatura constante (no que concierne al so nucleu), débese ensin dulda a les reacciones de desintegración que se producen nel so senu. Esta idea d'una gran enerxía potencial almacenada nos átomos va atopar un añu dempués un principiu de confirmación cuando Albert Einstein afaye la equivalencia ente masa y enerxía. Tres estos trabayos, Otto Hahn, el descubridor de la fisión nuclear xunto con Fritz Strassmann, va allegar a estudiar con Rutherford en McGill mientres unos meses.

Al traviés numberosos estudios con elementos radiactivos repara qu'estos emiten dos tipos de radiación. El primer tipu de radiación al que denomina rayu alfa ye altamente enerxéticu pero tien pocu algame y ye absorbida pel mediu con rapidez. El segundu tipu de radiación ye altamente caltriante y d'enforma mayor algame, denominar rayu beta. Por aciu l'usu de campos llétricos y magnéticos analiza estos rayos y deduz la so velocidá, el signu de la so carga y la rellación ente carga y masa. Tamién atopa un tercer tipu de radiación bien enerxético al que va denominar rayu gamma.

Manchester, 1907-1919: el nucleu atómicu

En 1907, llogra una plaza de profesor na Universidá de Mánchester, onde va trabayar xunto a Hans Geiger. Al pie de ésti, va inventar un contador que dexa detectar les partícules alfa emitíes por sustancies radiactives (prototipu del futuru contador Geiger), yá que ionizando el gas que s'atopa nel aparatu, producen una descarga que puede detectase. Esti dispositivu déxa-yos envalorar el númberu de Avogadro de manera bien direuta: pescudando'l periodu de desintegración del radiu, y midiendo col so aparatu'l númberu de desintegraciones per unidá de tiempu. D'esa manera deducieron el númberu d'átomos de radiu presente na so amuesa.

Primer transmutación de la materia, de Nitróxenu a Osíxenu, efeutuáu por Ernest Rutherford

En 1908, xunto a unu de los sos estudiantes, Thomas Royds, demuestra de manera definitiva lo que se suponía: que les partícules alfa son nucleos d'heliu. En realidá, lo que prueben ye qu'una vegada lliberaes de la so carga, les partícules alfa son átomos d'heliu. Pa demostralo, aislló la sustancia radiactivo nun material abondo delgao por que les partícules alfa travesar efeutivamente, pero pa ello bloquia cualquier tipu de "emanación" d'elementos radiactivos, esto ye, cualquier productu de la desintegración. Recueye de siguío el gas que se topa alredor de la caxa que contién les muestres, y analiza el so espectru. Atopa entós gran cantidá d'heliu: los nucleos que constitúin les partícules alfa recuperaron electrones disponibles.

Esi mesmu añu gana'l Premiu Nobel de Química polos sos trabayos de 1908. Va Sufrir sicasí un pequeñu disgustu, pos él considérase fundamentalmente un físicu. Una de les sos cites más famoses ye que "la ciencia, o ye Física, o ye filatelia", colo qu'ensin dulda asitiaba la física percima de toles demás ciencies.

En 1911 va faer la so mayor contribución a la ciencia, al afayar el nucleu atómicu. Reparara en Montreal al bombardear una fina llámina de mica con partícules alfa, que se llograba una deflexión de diches partícules. Al retomar Geiger y Marsden de manera más concienzudo estos esperimentos y utilizando una llámina d'oru, diéronse cuenta de que delles partícules alfa esviábense más de 90 graos. Rutherford llanzó entós la hipótesis, que Geiger y Marsden enfrentaron a les conclusiones del so esperimentu, de que nel centru del átomu tenía d'haber un "nucleu" que contuviera cuasi tola masa y tola carga positiva del átomu, y que de fechu los electrones teníen de determinar el tamañu del átomu. Esti modelu planetariu fuera suxuríu en 1904 por un xaponés, Hantarō Nagaoka, anque pasara desapercibíu. Oxetábase-y que nesi casu los electrones tendríen qu'irradiar xirando alredor del nucleu central y, arriendes d'ello, cayer. Los resultaos de Rutherford demostraron qu'esi yera ensin duldar el modelu bonu, yá que dexaba prever con exactitú la tasa d'espardimientu de les partícules alfa en función del ángulu d'espardimientu y de un orde de magnitú pa les dimensiones del nucleu atómicu. Les últimes oxeciones teóriques (sobre la irradiación del electrón) esmorecer colos principios de la teoría cuántica, y l'adaptación que fizo Niels Bohr del modelu de Rutherford a la teoría de Max Planck, lo que sirvió pa demostrar la estabilidá del átomu de Rutherford.

En 1914 empieza la Primer Guerra Mundial, y Rutherford concentrar nos métodos acústicos de detección de submarinos. Tres la guerra, yá en 1919, lleva a cabu'l so primera transmutación artificial. Dempués de reparar los protones producíos pol bombardéu d'hidróxenu de partícules alfa (al reparar el ceguñu que producen en pantalles cubiertes de sulfuru de cinc), dase cuenta de que llogra munchos d'esos ceguños si realiza'l mesmu esperimentu con aire y entá más con nitróxenu puru. Deduz d'ello que les partícules alfa, al cutir los átomos de nitróxenu, producieron un protón, ye dicir que'l nucleu de nitróxenu camudó de naturaleza y tresformóse en osíxenu, al absorber la partícula alfa. Rutherford acababa de producir la primera transmutación artificial de la hestoria. Dalgunos cunten que foi'l primera alquimista que consiguió'l so oxetivu.

Cambridge, 1919-1937: la edá d'oru en Cavendish

Esi mesmu añu asocede a J.J. Thomson nel llaboratoriu Cavendish, pasando a ser el direutor. Ye'l principiu d'una edá d'oru pal llaboratoriu y tamién pa Rutherford. A partir d'esa dómina, la so influencia na investigación nel campu de la física nuclear ye enorme. Por casu, nuna conferencia que pronuncia ante la Royal Society, yá alude a la esistencia del neutrón y de los isótopos del hidróxenu y del heliu. Y éstos afayaránse nel llaboratoriu Cavendish, so la so direición. James Chadwick, descubridor del neutrón, Niels Bohr, que demostró que'l modelu planetariu de Rutherford nun yera inestable, y Robert Oppenheimer, al que se considera'l padre de la bomba atómica, tán ente los qu'estudiaron nel llaboratoriu nos tiempos de Rutherford. Moseley, que foi alumnu de Rutherford, demostró, utilizando la esviación de los rayos X, que los átomos cuntaben con tantos electrones como cargues positives había nel nucleu, y que d'ello resultaba que les sos resultaos "confirmaben con fuercia les intuiciones de Bohr y Rutherford".

El gran númberu de clases que dio nel llaboratoriu Cavendish, la gran cantidá de contactos que tuvo colos sos estudiantes dio una imaxe de Rutherford como una persona bien pegada a los fechos, entá ye más qu'a la teoría, que para él namái yera parte d'una "opinión". Esti apegu a los fechos esperimentales, yera'l niciu d'un gran rigor y de una gran honestidá. Cuando Enrico Fermi consiguió desintegrar diversos elementos cola ayuda de neutrones, escribiólu pa felicita-y d'haber consiguíu "escapar de la física teórica".

Sicasí, por fortuna, Rutherford nun se detenía nos fechos, y la so gran imaxinación dexába-y entever más allá, les consecuencies teóriques más alloñaes, pero nun podía aceptar que se complicaren les coses en devanéu. Con frecuencia faía observaciones nesti sentíu a los visitantes del llaboratoriu que veníen esponer los sos trabayos a los estudiantes y a los investigadores, cualesquier que fora la fama del visitante. El so apegu a la simplicidá yera cuasi proverbial. Como él mesmu dicía: "Yo mesmu soi un home senciellu".

La so autoridá nel llaboratoriu Cavendish nun se basaba na medrana que pudiera inspirar. Otra manera, Rutherford tenía un calter garapoleru. Sabíase que taba avanzando nos sos trabayos cuando se-y oyía canturrear nel llaboratoriu. El so alumnos respetar enforma, non tantu polos sos pasaos trabayos o pol mitu que lu arrodiaba como pola so curiosa personalidá, la so arrogancia y la so autoridá intelectual. El so discípulu rusu Peter Kapitza moteyó-y "el cocodrilu" y asina yera conocíu ente los sos colegues. Non porque fuera tarrecible o peligrosu, sinón porque pa un soviéticu tan alloñáu de los ríos africanos, el conceutu de cocodrilu representaba una terrible fuercia. Anque naide -y llamabe asina de frente, Rutherford saber bien y arguyecíase de callao. Ye más, l'edificiu construyíu pa los estudios de Kapitza, tenía un gran baxorrelieve d'un cocodrilu.^[19]

Tamién esta ye pa Rutherford la dómina de los honores: foi presidente de la Royal Society ente 1925 y 1930, y chairman de la Academic Assistance Council, que nesos políticamente aturbolinaos tiempos, ayudaba a los universitarios alemanes que fuxíen del so país. Tamién se-y concedió la Medaya Franklin en 1924 y de la Medaya Faraday en 1936. Realizó'l so últimu viaxe a Nueva Zelanda, el so país de nacencia, que nunca escaeció, en 1925 y foi recibíu como un héroe. Algamó la nobleza en 1931 y llogró'l títulu de Barón Rutherford de Nelson, de Cambridge. Pero esi mesmu añu morrió la so única fía, Eileen, nueve díes dempués de dar a lluz al so cuartu fíu.

Rutherford yera un home bien robezu y entró nel hospital en 1937 pa una operación menor, tres mancase podando unos árboles de la so propiedá. Al so regresu a la so casa, paecía recuperase ensin problemes, pero'l so estáu agravóse de secute. Morrió'l 19 d'ochobre y soterróse-y na abadía de Westminster, xunto a Isaac Newton y Kelvin.

Predecesor: Eduard Buchner

Premiu Nobel de Química 1908

Socesor: Wilhelm Ostwald

Notes y referencies

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Ernest Rutherford.
• Wikiquote tien frases célebres suyes o que faen referencia a Ernest Rutherford.
• Biografíes y Vides: Ernest Rutherford
• Esplicación del pensamientu químicu de Rutherford