- Pa la rexón de Chad con esti nome, ver Rexón de Ennedi.
Patrimoniu de la Humanidá — UNESCO | |
---|---|
Guelta de Archei, nel corazón de Ennedi, onde ye frecuente atopar camellos y raros exemplares de cocodrilu. | |
Llugar | Chad |
Criterios | Mixto: iii, vii, ix |
Referencia | 1475 |
Inscripción | 2016 (XL Sesión) |
Área | África |
El pandu de Ennedi, asitiada nel nordeste de Chad, na rexón de Ennedi, ye un enorme bastión d'arenisca n'El Sáḥara. Considérase una de les rexones más remotes del planeta, cerca de les fronteres con Libia y Sudán y arrodiada de sable perdayures, qu'invade los fondos cañones que la derruempen, y que solo s'atreven a cruciar les caravanes. Nun hai carreteres y precísase un tou terrenal pa enfusase nos gargüelos y planicies interiores. El macizu foi declaráu Patrimoniu de la Humanidá pola Unesco en 2016.
Tola rexón ta formada por arcos y pilastres de piedra de grandes dimensiones, paecíos a los d'Utah, n'Estaos Xuníos. La impresión, por cuenta de los cañones, ye que ta formada por dellos macizos encadenaos, qu'algamen un altor máximu de 1.450 m. Nos llugares más fondos atópense depresiones denominaes gueltas onde hai agua de forma permanente. Son l'únicu abellugu de flora y fauna qu'entá persiste nesti llugar.
Los arcos de piedra
Equí atópase unu de los arcos de piedra más grandes del mundu, el Arcu de Aloba, que tien 120 m d'altor y un anchor de 77 m.
Otros llugares destacables son los Cinco Arco, una especie d'arcu triunfal con cinco abertures, la más grande de les cualos tien un altor de 22,6 m y una arcada de 19,2 m; el Arcu Elefante, cola forma d'una trompa que na so parte cimera tien una abertura que paez el güeyu d'esti animal, con un altor de 23,2 m y una abertura de 18 m; la Mázcara, que fai honor al so nome; los arcos .
En 2010, un equipu d'escaladores comandado por Mark Synnott xunto con Alex Honnold Briton, James Pearson, Tim Kepler y Renan Ozturk convertir nel primeru en xubir a los grandes arcos de Ennedi.
Fauna
El pandu de Ennedi tien una rica variedá d'animales qu'inclúi los famosos cocodrilos del desiertu (Crocodylus suchus), que vivió d'antiguo a lo llargo de los ríos que travesaben el Sahara mientres el Neolíticu subpluvial (ente 7500–7000 a.C y 3500–3000 e.C. ). Estos cocodrilos nanos yeren corrientes nel norte d'África. Nos años venti entá se llograben exemplares nel Nilo en Sudán. Sobreviven nes poques llamargues (gueltas) qu'hai nos cañones, por casu, nel bien conocíu guelta de Archei, a cuatro díes de viaxe en tou terrén dende Yamena, la capital del Chad y cerca del pueblu de Fada.
Equí vivieron los últimos lleones del Sahara, vistos per última vegada nos años cuarenta. Esisten entá dellos exemplares de órix blancu (Oryx dammah) y caltiénse la lleenda de la esistencia d'una especie de tigre dientes de sable (Machairodus) nos llugares más remotos, noctámbulo y que viviría de la caza de grandes antílopes.
Pintures rupestres
Les primeres investigaciones en busca d'arte rupestre realizar nos años cincuenta por Gérard Bailloud, pero la inestabilidá política de la rexón fizo que nun se pudiera volver hasta l'añu 2003. Atopáronse pintures rupestres qu'indiquen qu'esta zona tuvo habitada mientres l'Holocenu, nel cuartu mileniu e.C. Nesa dómina realizó una intensa producción que se caracteriza pola presencia de ganáu y que s'allargar hasta hai unos dos mil años, cola presencia de caballos y camellos. En dellos llugares apaecen representaos grupos d'homes montaos a caballu, por casu, en Terkei Kassala. N'otros, vaques coloriaes, como en Mornou, onde apaecen representaes con gran detalle. Unu de los llugares más visitaos ye Niola Doa, onde s'atopen estilizadas figures de muyeres de más de dos metros d'altor, afataes con tatuaxes astractos, dataes en 3000 e.C.
Referencies
Referencies
Enllaces esternos
- http://mathildasanthropologyblog.wordpress.com/2008/05/02/the-rock-art-of-chad-at-ennedi-massif/
- http://armchairtravelogue.blogspot.com.es/2010/06/ennedi-plateau-saharas-secret-garden.html
- http://www.naturalarches.org/gallery-ChadPortfolio.htm (llistáu y fotografíes de los arcos de piedra de Ennedi)