Enériz
Alministración
País España
Comunidá foral Navarra
Tipu d'entidá conceyu d'España
Alcalde de Enériz (es) Traducir José Alberto Valencia Trueba (es) Traducir
Nome oficial Enériz (es)[1]
Eneritz (eu)[1]
Nome llocal Enériz (es)
Eneritz, Eneritze (eu)[1]
Códigu postal 31153
Xeografía
Coordenaes 42°39′53″N 1°44′37″W / 42.66462354°N 1.74372507°O / 42.66462354; -1.74372507
Enériz alcuéntrase n'España
Enériz
Enériz
Enériz (España)
Superficie 9.45 km²
Altitú 423 m
Llenda con
Demografía
Población 301 hab. (2023)
- 147 homes (2019)

- 139 muyeres (2019)
Porcentaxe 0.05% de Navarra
0% de España
Densidá 31,85 hab/km²
Más información
Estaya horaria UTC+01:00
Cambiar los datos en Wikidata

Enériz (n'euskera y de forma cooficial Eneritz) ye un conceyu de la Comunidá Foral de Navarra, asitiáu na merindad de Pamplona, na contorna de Puente la Reina, nel Valdizarbe y a 22 km de la capital de la comunidá, Pamplona. La so población en 2017 foi de 293 habitantes (INE). Orixinalmente yera la propiedá d'un señor llamáu Xineru, y de ende deriva'l nome llatín de Enerici (fíos del señor Xineru).

Primeramente adscrita a la zona non vascófona pola Llei Foral 18/1986, en xunu de 2017 el Parllamentu navarru aprobó'l pasu de Enériz a la Zona mista de Navarra por aciu la Llei foral 9/2017.[2]

Símbolos

Escudu

L'escudu d'armes del llugar de Enériz tien el siguiente blasón:

Trai de gules y una cepa cargada de recímanos, tou nel so color natural, terrazada de lo mesmo, sumada en xefe d'una media lluna ranversada de plata y acompañada de dos lleones d'oru.

L'alcalde de Enériz dirixir a la Diputación Foral de Navarra nel añu 1953 manifestando les variaciones que sufriera l'escudu y solicitando el verdaderu. Contestóse-y que nun esistíen datos concretos anteriores a 1840 y que venía usando una cepa cargada de recímanos. Terminaba l'escritu de la siguiente forma: «Creemos que Enériz, pa demostrar la so nobleza y antigüedá y p'estremase d'otres villes que tamién usen nos sos sellos cepes, olivares y otres plantes, tendría d'añader al so escudu actual, y na so parte cimera, dalgunos de los blasones qu'apaecen nel perantiguu de la casa solariega d'esta llocalidá, que bien pudiera ser la media lluna de plata y dos lleones rampantes, encaraos d'oru, tal que apaez nel dibuxu axuntu». Unviando esti informe al Ministeriu de la Gobernación, foi aprobáu en toles sos partes el 7 d'ochobre del mesmu añu, quedando como blasón de la villa.[3]

Xeografía física

Situación

Enériz ta asitiáu na parte central de la Comunidá Foral de Navarra y del Valdizarbe, na carretera que xune Campanas con Puente la Reina, a una altitú de 425 msnm. El so términu municipal tien una superficie de 9,45 km² y llinda al norte colos conceyos de Muruzábal y Adiós, al este col d'Úcar, al sur col d'Añorbe y al oeste col d'Obanos.

Relieve ya hidrografía

Anque s'alluga no fondero del valle, el so términu entiende parte del monte al sur, na que destaquen les elevaciones Montemocha, Chaparral, Castellán y Monte. Bañar el ríu Robu y el regueru Gabildoa. Les tierres de cultivu, arenoses y fondes, destinar a cebera y viñéu.

Historia

Los primeros restos topaos son un castru de la edá del fierro, nel montículo de La Nobla (escontra'l s.VI aC), a 1.500 metros del pueblu. De dómina romana (s.I-III dC) llegar cachos de cerámica, monedes y restos de murios. Na Edá Media hubo una ilesia románica y los primeros pelegrinos a Santiago.

Monumentu al Camín de Santiago, al so pasu por Eneriz.

Destaca ente los sos paisanos Don Sebastián d'Eslava y Lazaga, nacíu en Enériz el 19 de xineru de 1685 y fináu en Madrid el 21 de xunu de 1759, que foi Virréi de Nueva Granada y en 1741 venció a los británicos na defensa de Cartagena de Indias.

Demografía

Evolución de la población

Gráfica d'evolución demográfica d'Enériz ente 1900 y 2017

     Población de derechu (1900-1991) o población residente (2001) según los censos de población del INE.[4]      Población según el padrón municipal de 2017 del INE.

Cultura

Fiestes y evento

  • Fiestes Patronales en setiembre del 3 al 6.
  • Fiestes pequeñes el 3º fin de selmana de xunetu
  • Día de Santu Domingo'l 1 de mayu
  • Día de San Isidro Llabrador el 15 de mayu
  • Día de la Cofradería de la Vera Cruz el segundu fin de selmana de setiembre
  • Día de San Nicolás el 6 d'avientu.
  • Día de la Mocedá'l 6 de xineru.

Ver tamién

Referencies

  1. 1 2 3 Afirmao en: Euskaltzaindia.
  2. Naiz.info (22 de xunu de 2017): 44 llocalidaes navarres ganen derechos pal euskara al pasar a la zona mista’
  3. OTAZU RIPA, Jesús Lorenzo (1990). Heráldica Municipal Merindad de Pamplona (II) - Navarra. Temes de Cultura Popular nº 303. Gobiernu de Navarra, páx. 5. ISBN 84-235-0131-0.
  4. Institutu Nacional d'Estadística (España) (ed.): «Censos de población de Enériz». Alteraciones de los conceyos nos Censos de Población dende 1842. Consultáu'l 16 de payares de 2011.

Enllaces esternos




This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.