| Derechu | |
|---|---|
| disciplina académica | |
| regla | |
 | |
 |
El Derechu ye l'orde normativu ya institucional de la conducta humano en sociedá inspiráu en postulaos de xusticia, basáu nes rellaciones sociales esistentes que determinen el so conteníu y calter. Notres pallabres, ye'l conxuntu de normes que regulen la convivencia social y permiten resolver los confliutos interpersonales.
L'anterior definición define'l drechu positivu o efeutivu, pero nun desplica'l so fundamentu; ye por eso que xuristes, filósofos y teóricos del drechu lleven propuestes estremaes definiciones alternatives, ensin qu'haiga consensu hasta la data. L'estudiu del conceutu de Drechu realízalu una de les sos rames, ye la Filosofía del drechu.
Dende'l puntu de vista oxetivu, dizse del conxuntu de lleis, reglamentos y otres resoluciones, de clater permanente ya obligatoriu, feches pol Estáu pa a conservación del orden social.
Orixe
Ye de ñatura controversa, sobro'l tema los autores orientáronse a varies postures, ente les de mayor aceutación acostumen a ser les que vienen darréu:
- El Drechu ñaz como una rellación de fuercia ente persones desiguales, seya material o psíquicamente.
- El Drechu ñaz como reparación a una ofensa física o moral qu'una persona infrinxe a otra.
- El Drechu ñaz pa regular la indeterminación debida pol incumplimientu d'una pallabra dada. En xeneral pa regular los ñegocios xurídicos ente les persones.
- El drechu ñaz de la ñecesidá de regular les rellaciones que xurden ente los estremaos suxetos de drechu. A midía que les rellaciones interpersonales tórnense más complexes, el drechu va faciéndose más ñecesariu.
Fontes
Son l'"alma" del Drechu, son fundamentos ya idees qu'aiden al Drechu a realizar el so fin.
El Drechu Occidental (Nel Sistema Romanu Xermánicu o Sistema de Drechu continental) tiende a entender como fontes les que vienen darréu:
- La Constitución
- La Llei
- La Xurisprudencia
- La Costume
- Los Entamos xenerales del drechu
- La Doctrina.
Amás, nel marcu del Drechu internacional, l'Estatutu de la Corte Internacional de Xusticia, enumbera como fontes:
- Los trataos
- La costume internacional
- Los Entamos xenerales del drechu
- Les opiniones de la doctrina
Conteníu
Tradicionalmente, el Drechu dixebróse nes categoríes de Drechu público y de Drechu priváu. Poro, esta división foi ampliamente criticada y na actualidá nun tien tanta fuercia, ente l'apaición de parceles del Ordenamientu xurídicu nes que les estremaúres ente lo público y lo privao nun son tan evidentes. Ún de los esponentes d'esta situación ye'l Drechu llaboral, no qu'a rellación privao ente trabayaor y emplegador alcuéntrase fuertemente intevenida por una normativa xurídica pública.
Les estremaes rames xurídiques son les que vienen darréu:
- Drechu alministrativu
- Drechu urbanísticu
- Drechu ambiental
- Drechu civil
- Drechu de les persones
- Drechu de les coses
- Drechu de obligaciones
- Drechu de socesiones
- Drechu nobiliariu
- Propiedá inteleutual
- Drechu de familia
- Drechu económicu
- Drechu informáticu
- Drechu internacional
- Drechu internacional priváu
- Drechu internacional públicu
- Drechu fiscal
- Drechu llaboral
- Drechu sindical
- Drechu de la seguridá social
- Drechu mercantil
- Drechu penal
- Drechu políticu
- Drechu constitucional
- Ciencia política
- Drechu procesal
- Drechu procesal alministrativu
- Drechu procesal civil
- Drechu procesal llaboral
- Drechu procesal penal
- Filosofía del Drechu
- Teoría del Drechu
- Teoría de la xusticia
- Socioloxía del Drechu
- Historia del Drechu
- Drechu romanu
- Drechos animales
