De materia medica | |
---|---|
obra escrita | |
Datos | |
Autor | Dioscórides |
Fecha | 50 |
Xéneru | tratáu |
Llingua de la obra | llatín |
País orixinal | Antigua Roma |
Peri Ylis Iatrikis [1] (Περί ὕλης ἰατρικής nel griegu orixinal), más conocida como De materia medica (Alrodiu de la materia melecinal n'asturianu), ye una obra en cinco volúmenes escrita por Dioscórides y precursora de la farmacopea moderna. Nel prefaciu describe l'oxetivu de la obra: "sobre la preparación, propiedaes y pruebes de drogues". El testu describe unes 600 plantes melecinales, incluyendo la mandrágora, unos 90 minerales y alredor de 30 sustancies d'orixe animal. A diferencia d'otres obres clásiques, esti llibru tuvo un enorme espardimientu na Edá Media tantu nel so orixinal griegu como n'otres llingües, tales como'l llatín y l'árabe.
Escrita alredor de 65 d. C.,[1] el más antiguu códiz que se caltién de la obra data d'empiezos del sieglu VI, y foi copiáu pa usu de la patricia romana Anicia Xuliana, fía del emperador Anicio Olibrio. Esti manuscritu tien un total de 491 folios, y cuasi 400 ilustraciones a páxina completa. En 1569 foi adquiríu pol emperador Maximiliano I, y caltiénse na Biblioteca Nacional d'Austria. Ye conocíu como Codex Vindobonensis (Códiz de Viena) o, a cencielles, como'l Dioscórides de Viena.
La obra foi traducida per primer vegada al árabe nel sieglu IX, nel Bagdag abasí. Nel sieglu siguiente, l'emperador bizantín Constantino Porfirogéneta unvió'l llibru como presente al califa cordobés Abderramán III un exemplar en griegu, que foi traducíu al árabe por un monxu llamáu Nicolás, cola ayuda del xudíu Hasdai ibn Shaprut. Imprimir por primer vegada, en llatín, en 1478, en Colle (Toscana) por Pedro Paduano.
De materia medica foi conocida mientres la Edá Media en griegu, en llatín y n'árabe —que nesi entós yeren los trés llingües utilizaes pa los testos científicos—, lo qu'anició l'apaición de múltiples copies nes que s'amestaron cambeos que malvaron el testu orixinal.[2]
La incorporación al mundu de la imprenta del testu de Dioscórides facer en dos etapes. Primero imprimióse en 1478 la qu'en dellos testos consideróse como la so edición princeps, pero qu'en realidá ye un compendiu farmacolóxicu redactáu na Escuela de Salerno, conocíu como'l Dyoscorides, qu'añadía al testu orixinal dellos agregaos de Galeno, Isidoru y otros con comentarios de Pietro d'Abano. La primer edición del llibru de Dioscórides, yá parcialmente depurada d'agregos medievales, foi llevada a cabu pol imprentador venecianu Aldo Manuzio en 1499.[2]
Ver tamién
Referencies
- 1 2 Janick1, Jules; Harry S. Paris y David C. Parrish (2007) (n'inglés) «The Cucurbits of Mediterranean Antiquity: Identification of Taxa from Ancient Images and Descriptions.» en Ann Bot (2007) 100 (7): 1441-1457. doi: 10.1093/aob/mcm242 (publicada en llinia n'ochobre 2007). Annals of Botany. Consultáu'l 16 de xineru de 2015.
- 1 2 MIGUEL ALONSO, Aurora, «Les ediciones de la obra de Dioscórides nel sieglu XVI. Fontes testuales y iconográficas», en LLAGUNA, Andrés, Pedacio Dioscórides Anazarbeo. Alrodiu de la materia melecinal y de los venenos mortíferos, edición de 1566, Madrid, Fundación de Ciencies de la Salú, 1999
Bibliografía
- Pedacio Dioscórides Anazarbeo (1555). Alrodiu de la materia melecinal y de los venenos mortiferos. Edición digitalizada. Biblioteca Dixital Hispánica. Identificador dixital http://bibliotecadigitalhispanica.bne.es:80/webclient/DeliveryManager?application=DIGITOOL-3&owner=resourcediscovery&custom_att_2=simple_viewer&pid=228705.
- Dioscórides / Pseudo Dioscórides (1998). Plantes y remedios melecinales. Obra completa. Madrid: Editorial Gredos. ISBN 978-84-249-1957-3.
- Volume I: Llibros I-III. ISBN 978-84-249-1958-0.
- Volume II: Llibros IV-V. ISBN 978-84-249-1959-7.
- Sobre De materia medica
- Grout, J. (2007). Encyclopaedia Romana: De Materia Medica. University of Chicago. Consultáu 4 d'agostu de 2009.
Enllaces esternos
- Biblioteca Nazionale di Napoli, Páxines del códiz Dioscurides Neapolitanus, s. VI - s. VII
- Facsímil del códiz Dioscórides. De materia médico. s. XV - s. XVI
- Dioscórides Interactivo Presentación dinámica del testu de Dioscórides con imáxenes del manuscritu griegu de Dioscórides de la Biblioteca de la Universidá de Salamanca. Contién imáxenes antigües y modernes de les plantes, mapes de distribución, traducción completa y testu griegu, comentarios farmacognósticos actuales sobre les plantes de Dioscórides, múltiples buscadores y selectores ente ellos d'efectos terapéuticos asociaos a cada remediu.