Les ciudaes ximielgues son un casu especial de formación urbana na que dos ciudaes o centros urbanos que foron fundaos de forma independiente pero próximos nel espaciu van medrando hacia l'otru al pasar del tiempu hasta facer desaparecer, o cuasi, la so separtación física. Nun esiste un criteriu específicu pa calificar a dos ciudaes como ximielgues, pero aveza a ponese como condición pa facelo que dambes tean un estatus alministrativu similar y un tamañu comparable, de forma que'l suburbiu d'una ciudá muncho mayor qu'elli nun se considera que forme una ciudá ximielga con ella. Asina, por exemplu, South San Francisco, con 65.000 habitantes, nun ye considerada una ciudá ximielga con San Francisco, con 850.000 habitantes. La consideración de ciudaes ximielgues básase namái en criterios xeográficos, y nun ye preciso, pa que tengan esa consideración, que compartan característiques demográfiques, económiques o polítiques.
En munchos casos les ciudaes que medraron hasta fundise acabaron perdiendo la so identidá individual, y la llende que les separtaba nún principiu convirtióse n'irrelevante. Asina, los dos centros urbanos de Buda y Pest, que miraben uno pal otru separtaos namái pol ríu Danubiu, fundiéronse en 1873 na actual Budapest. Y les trés antigües ciudaes chines de Hankou, Hanyang y Wuchang, separtaes pola xuntura de los ríos Yangtsé y Hanshui, fundiéronse en 1927 núna única ciudá, Wuhan. Notros casos la esistencia d'una frontera nacional fai imposible la fusión de les dos ciudaes ximielgues, que sicasí caltienen bien de semeyances culturales ya históriques: ye'l casu de Haparanda (Suecia) y Tornio (Finlandia), de Leticia (Colombia) y Tabatinga (Brasil), o de Valga (Estonia) y Valka (Letonia).
