Bioloxía | |
---|---|
rama de la ciencia, disciplina académica, especialidá, especialidá, campu d'estudiu y ciencia | |
ciencies naturales | |
Esti artículu forma parte de la serie Ciencies |
Ciencies naturales |
Astronomía • Bioloxía |
Ciencies sociales |
Antropoloxía •
Derechu |
Ciencies aplicaes |
Agricultura •
Ciencies de la salú |
Bioloxía[1] ye la ciencia que trata de los seres vivos. El términu "Bioloxía", propúnxolu nel sieglu XVIII el naturalista francés Pierre Antoine de Monet, Chevalier de Lamarck, de bios, qu'en griegu significa vida, y logos, que significa estudiu. (tamién inventó'l términu 'invertebráu').
Ye una rama de les Ciencies naturales qu'estudia la vida dende tolos puntos de vista:
- Tipos, y carauterístiques de los seres vivos: zooloxía, botánica, microbioloxía...
- La Estructura de los seres vivos y el so funcionamientu, dende un aspeutu químicu (bioquímica), molecular (bioloxía molecular), xenéticu (xenética), celular (bioloxía celular), orgánicu (organografía), etc (anatomía, fisioloxía...).
- Rellaciones col entornu físicu y biolóxicu: ecoloxía.
- Estudiu de la clasificación de les especies d'alcuerdu a la so historia evolutiva o filoxenia: Sistemática
Les clasificacines son munches: de Carlos Linneo nel sieglu XVII, ente animales y plantes, hasta les propuestes actuales de los sistemes cladísticos con tres dominios que comprenden más de 20 reinos. Una clasificación, bastante aceptada pola so utilidá anque nun seya mui natural, divide los seres vivos en cinco reinos:
Reinos:
La clasificación más aceptada, siguiendo criterios cladísticos, propón los dominios que vienen darréu:
- Archaea, Eubacteria o Bacteria, Eukarya o Eukaryota.
Tamién estudia "organismos" que munchos consideren que nun son seres vivos:
Disciplines biolóxiques y temes rellacionaos:
- Zooloxía, Botánica, Microbioloxía, Bacterioloxía, Micoloxía, Taxonomía, Paleontoloxía, Fisioloxía, Biofísica, Bioquímica, Bioloxía molecular, Bioloxía celular, Citoloxía, Bioloxía Estructural, Xenética, Anatomía, Bioteunoloxía, Bioloxía del desendolcu, Bioloxía marina, Ecoloxía, Etoloxía, Evolución, Immunoloxía, Enfermedaes infeccioses, Oncoloxía, Toxicoloxía, Parasitoloxía, Neurobioloxía, Ontoxenia, Filoxenia.
- Animalia - Bos primigenius taurus
- Planta - Triticum
- Fungi - Morchella esculenta
- Stramenopila/Chromista - Fucus serratus
- Bacteria - Gemmatimonas aurantiaca (- = 1 Mikrometer)
- Archaea - Halobacteria
- Virus - Gamma phage
Referencies
- ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: bioloxía