Cerecinos de Campos
Alministración
País España
Autonomía Castiella y Lleón
Provincia provincia de Zamora
Tipu d'entidá conceyu d'España
Alcalde de Cerecinos de Campos (es) Traducir Jesús María Deza Anta
Nome oficial Cerecinos de Campos (es)[1]
Códigu postal 49640
Xeografía
Coordenaes 41°54′03″N 5°29′14″W / 41.900833333333°N 5.4872222222222°O / 41.900833333333; -5.4872222222222
Cerecinos de Campos alcuéntrase n'España
Cerecinos de Campos
Cerecinos de Campos
Cerecinos de Campos (España)
Superficie 28.58 km²
Altitú 705 m[2]
Llenda con
Demografía
Población 244 hab. (2023)
- 143 homes (2019)

- 116 muyeres (2019)
Porcentaxe 0% de provincia de Zamora
0.01% de Castiella y Lleón
0% de España
Densidá 8,54 hab/km²
Cambiar los datos en Wikidata

Cerecinos de Campos ye un conceyu y llocalidá d'española de la provincia de Zamora, na comunidá autónoma de Castiella y Lleón.

Enclaváu na contorna de Tierra de Campos, xunto a la carretera Nacional VI, Cerecinos ye un pueblu estremáu en dos barrios pol regueru la Vega, cada unu cola so propia ilesia: la de Santa Marta nel barriu de riba y la de San Xuan Bautista nel de baxo. L'actividá predominante ye l'agrícola y ganadera, complementada con otres actividaes como son dos mesones y una fábrica de farina.

Parte del so términu municipal intégrase dientro de la ZEPA Penillanuras-Campos Sur.

Símbolos

L'escudu heráldicu del conceyu de Cerecinos de Campos foi aprobáu por aciu alcuerdu de la Comisión de Gobiernu de la Diputación Provincial de Zamora de fecha 2 de setiembre de 1993, quedando blasonado de la siguiente forma:[3]

Campu partío, per llinia vertical dende l'exa a basar nel cuartel esquierdu o principal sobre gules cruz sanjuanista de plata. Nel cuartel derechu en campu d'azur cinco avellana d'oru dispuestes en sotuer.

Topónimu

El nome de la llocalidá puede venir de la pallabra llatina "ceres", lo qu'amuesa l'antigua vinculación d'esti conceyu cola producción de ceberes, especialmente'l trigu.

Historia

Nel términu de Cerecinos topáronse los restos fósiles d'un elefante primitivu, Deinotherium giganteum (2,5 millones d'años), remontándose la presencia humana más antigua a la Edá del Bronce (pagu de La Boyana) y a la Edá del Fierro (El Castiellu).

En dómina protohistórica ocuparon estos campos los vacceos, asitiando pela redolada de Cerecinos dellos autores l'allugamientu d'una de les sos ciudaes emblemátiques, Intercatia. Coles mesmes, topáronse restos romanos nos pagos d'El Centenal y la Fonte de Valdeáguila.[4]

Sicasí, Cerecinos naz como tal cola repoblación medieval entamada polos reis lleoneses nel sieglu XI, tando primeramente formáu por dos nucleos separaos pol regueru de la Vega, Cerecinos de los Barrios y Cerecinos de la Orde, cada unu cola so ilesia, Santa Marta y San Xuan Bautista, respeutivamente. Estos nucleos permanecieron dixebraos hasta que nel sieglu XIX unificáronse alministrativamente. El barriu de baxo (Cerecinos de la Orde) perteneció a la Orde de San Juan de Xerusalén como donación del rei Fernandu II de Lleón nel añu 1174. Cerecinos de los Barrios, pela so parte, pasó nel sieglu XIV a manes de los Fernández de Velasco, integrando la denomada Provincia de les Tierres del Condestable.[5]

Tres la perda de la condestabilía de los Velasco en 1711, Cerecinos de los Barrios xunto al restu de la Tierra de Villalpando pasó a depender de la ciudá de Lleón pal votu a Cortes, fechu pol cual apaez integrando en 1786 nel mapa de Tomás López tituláu ‘Mapa xeográficu d'una parte de la provincia de Lleón’.[6]

Tuvo parada de postas nel antiguu Camín de Madrid a La Coruña, y un Hospital de probes, yá bien deterioráu a mediaos del sieglu XVIII. Cerecinos foi una de los trelce villes del señoríu de Villalpando que defendió'l Votu de la Inmaculada (1466).

Finalmente, cola creación de les actuales provincies en 1833, Cerecinos quedó adscritu primeramente nel partíu xudicial de Medina de Rioseco, na provincia de Valladolid, magar tres les reclamaciones de los conceyos del área villalpandina, quedó dafechu integráu a partir de 1858 na provincia de Zamora, dientro esta de la Rexón Lleonesa.[7][8]

Demografía

Gráfica d'evolución demográfica de Cerecinos de Campos ente 1900 y 2017
Fonte: Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia.

Patrimoniu

  • Ilesia de Santa Marta. Ye la más antigua que se caltién (sieglu XIV-XV), con un pervalible retablu que representa escenes de la vida de la santa titular. Acueye tamién la imaxe del Santísimu Cristu de les Agües (sieglu XIV).
  • Ilesia de San Xuan Bautista. Del sieglu XVI, álzase sobre una ilesia anterior presumiblemente románica que perteneció a la Orde de San Juan dende la donación fecha pol rei Fernandu II de Lleón nel añu 1174 hasta'l sieglu XIX. Los sos varios retablos siguen el modelu del retablu mayor (sieglu XVIII).
  • Casa de los Diezmos. Asítiase enfrente de la ilesia de Santa Marta, siendo'l llugar onde posiblemente s'instaló l'Hospital de Probes rexentáu pola cofradería de La nuesa Señora de la O, según la casa del inquisidor.
  • Palaciu de la Encomienda. Güei apenes constitúi unes ruines, pero en tiempos foi la residencia de los caballeros de la Orde de San Juan. Alzábase frente a la ilesia de San Xuan Bautista, viéndose arruináu tres la desamortización de Mendizábal.

Mancomunidá del Rasu de Villalpando

Cerecinos forma parte de la Mancomunidá Intermunicipal del Rasu de Villalpando xunto con otros dolce conceyos de la Tierra de Campos de la provincia de Zamora. Esti consorciu de conceyos, a pesar de que se autodenomina mancomunidá, nun tien tal naturaleza, consistiendo la so finalidá na esplotación del monte públicu denomináu'l "Rasu de Villalpando", esti postreru declaráu nel añu 2000 d'utilidá pública.[9]

El monte del "Rasu de Villalpando" asítiase nel términu municipal de Villalpando y tien una superficie total de 1.654 hectárees de les cualos 90 pertenecen a enclavaos. Tien calter patrimonial y aprovechamientu comunal, tando consorciado col númberu d'Repartu 3028. Les bases del Consorciu, ente'l Patrimoniu Forestal del Estáu y la Mancomunidá de Rasu de Villalpando fueron aprobaes con fecha 13 de febreru de 1948, anque los sos oríxenes remontar a finales del sieglu X o principios del sieglu XI por donación de los Reyes lleoneses, posiblemente Alfonsu V, a Villalpando, por aquella dómina cabeza de l'Alfoz, y a les aldegues del mesmu.[10]

Dende un puntu de vista botánicu, tratar d'un monte pobláu por especies como'l pinus pinea y pinus pinaster, anque tamién esisten rodales de pinus nigra. Tópase presente'l quercus rotundifolia y de manera bien aisllada crataegus monogyna, cistus ladaniferus y populifolius según chamaespartium tridentatum.

Fiestes

Los quintos piden l'aguilandu (5 de xineru) y en San Antón (17 de xineru) lleen los refranes y cuerren les cintes. Celebren les Candeles (2 de febreru), San Blas (3 de febreru), les Águedas (5 de febreru) y el Domingo Tortillero (l'anterior al Domingu de Ramos)

La nueche del 30 d'abril, los quintos asitien “el mayu”. Honren al Cristu de les Agües (primer Domingu de mayu) con misa y bendición de campos y a San Isidro, (15 de mayu). Cuerren la naranxa nes eres el día del Ángel (1 de marzu).

Festexen al patrón, San Antonio de Padua (13 de xunu), con actos relixosos, cada añu nuna parroquia. Honren a San Juan (24 de xunu), barriu de baxo y Santa Marta (29 de Julio), barriu de riba.[4]

Ver tamién

Referencies

  1. Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
  2. URL de la referencia: https://www.aemet.es/es/eltiempo/prediccion/municipios/cerecinos-de-campos-id49046.
  3. BOCyL (ed.): «ALCUERDO de la Comisión de Gobiernu de la Excma. Diputación Provincial de Zamora, pol que s'aprueba l'Escudu Heráldicu con que pretende dotase'l Conceyu de Cerecinos de Campos.». BOCyL núm. 179/1993 (2 de setiembre de 1993).
  4. 1 2 Adri Palombares: Cerecinos de Campos
  5. Salgado Fuentes, Carlos Javier (2016). Universidá de Salamanca: La evolución de la identidad regional en los territorios del antiguo Reino de León (Salamanca, Zamora y León) (en castellanu), páx. 146-147. «pasó en dicha centuria a manes de los Velasco por una suerte d'enllaces matrimoniales, que los sos titulares a partir de 1473 tomaron el títulu de Condestables de Castiella, polo que'l Señoríu de Villalpando quedó amestáu a l'alministración de los Velasco en Burgos, onde taben el gruesu de les sos posesiones. D'esta miente, Villalpando pasó a depender pal votu en Cortes, nel sieglu XV, de Burgos, anque na Provincia de les Tierres del Condestable, dientro de la cual había una separación alministrativa ente los territorios lleoneses (la Tierra de Villalpando) y los castellanos (el restu), habiendo una receptoría menor pa cada conxuntu. Amás, hai que señalar el fechu de qu'una serie de documentos del sieglu XVI, calteníos nel Archivu de la Real Chancillería de Valladolid, acótennos la adscripción territorial de Villalpando y les llocalidaes del so Señoríu al Reinu de Lleón nesti periodu, al depender de la Notaría Mayor de Lleón, en llugar de la de Castiella na que quedaben circunscritos los territorios castellanos del Condestable»
  6. López, Tomás (1786). Biblioteca Dixital Real Academia de la Historia: Mapa xeográficu d'una parte de la Provincia de Lleón (en castellanu).
  7. Salgado Fuentes, Carlos Javier (2016). Universidá de Salamanca: La evolución de la identidad regional en los territorios del antiguo Reino de León (Salamanca, Zamora y León) (en castellanu), páx. 147-148. «na división de Javier de Burgos de 1833, la Tierra de Villalpando foi adscrita a la provincia de Valladolid, que formaba parte de Castiella la Vieya, fechu que provocó que les llocalidaes de la Tierra de Villalpando solicitaren, pola so pertenencia histórica al Reinu de Lleón, la so incorporación a la provincia de Zamora, fechu que se retrasó hasta 1858, en que s'integraron na mesma, volviendo con ello de manera oficial al Reinu de Lleón.»
  8. «Real Decretu de 30 de payares de 1833 sobre la división civil de territoriu español na Península ya islles axacentes en 49 provincies» (castellanu). Gaceta de Madrid.
  9. ORDE de 12 de xunetu de 2000, de la Conseyería de Mediu Ambiente, sobre la declaración d'utilidá pública ya inclusión nel Catálogu de Montes d'Utilidá Pública de la provincia de Zamora , del monte públicu «Rasos de Villalpando», númberu 3028 del Repartu propiedá de Mancomunidá de Rasu de Villalpando,nel términu municipal de Villalpando. Expte.: ZA-I.O.P.-97/00.
  10. “El Rasu” de Villa y Tierra, resume del trabayu d'investigación histórica ellaboráu por Ramón López González



This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.