Mosi-oa-Tunya / Catarata Victoria

Patrimoniu de la Humanidá — UNESCO
Los tabayones mientres la estación seca.
Llugar	Zambia  Zimbabue
Criterios	Natural: vii, viii
Referencia	509
Inscripción	1989 (XIII Sesión)
Área	África
Coordenaes	Non

Les catarata Victoria, asitiaes na frontera de Zambia y Zimbabue, constitúin un saltu d'agua del ríu Zambeze.

Tán allugaes nel distritu de Livingstone, na Provincia del Sur, de Zambia y nel distritu de Hwange, na rexón de Mashonalandia Occidental, de Zimbabue.

Sobre les catarates atopa'l ponte de les Catarates Victoria, un antiguu arcu d'aceru termináu en 1905.

Les catarates tienen un anchor averáu de 1,7 km y 108 m d'altu. Considérense un espectáculu estraordinariu debíu al estrechu y raru abismu en que l'agua cai.

David Livingstone, el misioneru y esplorador escocés, visitó la cascada en 1855 y bautizar col nome de la reina Victoria, anque son conocíes llocalmente como Mosi-oa-Tunya, el fumu que truena. La cascada forma parte de dos parques nacionales, Parque Nacional de Mosi-oa-Tunya en Zambia y el Parque Nacional de les Catarates Victoria en Zimbabue, y son una de les mayores atraiciones turístiques del África austral.^[1]

Les Catarates Victoria fueron declaraes Patrimoniu de la Humanidá pola Unesco, nel añu 1989, protexendo una área de 8.780 ha.

Dende 2010, tán integraes dientro del Área de Caltenimientu Kavango-Zambeze.

Orixe

Les catarata Victoria tán formaes pola cayida en picáu nuna sola vertical d'un visu d'ente 60 y 120 m d'anchu, esculpida peles sos agües a lo llargo d'un pandu de basaltu.

La fondura del visu, llamada Primer gargüelu, varia ente los 80 m na so parte más occidental hasta los 108 m nel centru.

La única salida del Primer gargüelu ye un espaciu de 110 m d'anchu a unos dos terceres partes del pasu a lo llargo del anchor de les catarates dende la parte oeste, al traviés de la cual tol volume del ríu cai nos gargüelos de les catarates Victoria.

El pandu pola qu'escurre'l ríu Zambeze esperimenta una estación lluviosa dende finales de payares hasta principios d'abril; y una estación ensuga'l restu del añu. L'hinchente añal tien llugar ente febreru y mayu con un picu n'abril. L'agua pulverizada de les cascaes llega a algamar los 400 metros ya inclusive los 800 dependiendo de la estación.

Sicasí, mientres el periodu d'llenes nun ye posible ver el pie de la cascada nin tampoco parte de la cortina de la catarata, amás los paseos a lo llargo del cantil resulten ser una ducha constante por cuenta de la abondosa agua vaporizada. Cerca del cantu del cantil, el vapor d'agua xube como una agua invertida, especialmente nel cantu de Zambia.

Según va entrando la estación seca, los visos fáense más anches y numberoses, dende setiembre a xineru más de la metá de la cara de les catarates puede llegar a quedase seca y puede reparase el Primer gargüelu en cuasi toa'l so llargor. Nesta estación resulta posible —anque non necesariamente seguro— caminar a lo llargo de dalgunos de los tramos de les crestes del ríu.

Tamién, ye posible caminar dende la parte inferior del Primer gargüelu hasta la parte de Zimbabue. El menor caudal asocede en payares, y ye una décima parte del d'abril; esta variación de caudal tamién ye mayor que n'otres grandes cascaes y fai que la media añal de caudal de les Victoria seya menor de lo esperao si comparar cola máxima.

El tamañu de les catarata Victoria ye cuasi'l doble que les catarates del Niágara, y más de dos veces el tamañu de les Horseshoe. Namái anden a la tema coles catarates del Iguazú n'Arxentina y Brasil.

==

Ver tamién

• Catarates del Iguazú

Referencies

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Catarata Victoria.
• tabayones-victoria-mosi-oa-tunya Más información y fotografíes sobre los tabayones Victoria.
• Ficha del sitiu pola UNESCO (francés ya inglés).
• tabayones-victoria/ Videu de los Tabayones Victoria.