Historia de San Mamés

Según cuenta la lleenda, Mamés ("el que foi dau de mamar") nació nel senu d'una familia modesta. Dellos historiadores daten la fecha de la so nacencia en 259 y la del so martiriu en 275.

Fíu de Teodoto y Rufina, Mamés nació en prisión al tar encarcelaos los sos padres por ser cristianos. Poco dempués de la so nacencia morrieron el padre y la madre, tando dambos elevaos a los altares. A partir d'entós, Mamés foi criáu por una vilba rica llamada Ammia, tamién santa, que morrió cuando Mamés tenía quince años dexando al nuevu herederu de la so facienda.

El gobernador de Cesárea de Capadocia (Asia Menor, actual Turquía) sometió a tormentos a Mamés, ensin consiguir que abjurara de la so fe. Dempués, unviar al emperador Aureliano qu'ordenó somete-y a nueves tortures. Cunta la lleenda qu'un ánxel lliberar y mandó-y abellugar se nun monte cercanu a Cesárea.

Al paecer, Mamés consiguió amansar a los lleones a los que fuera apurríu nel circu y, ante esti portentu, decidieron acabar cola so vida clavándo-y un tridente nel abdome. Anque sangrando, el mozu Mamés consiguió llegar hasta la cueva cerca del teatru, onde morrió convidáu al cielu polos ánxeles.

Tamién, hai versiones de que Mamés foi refundiáu y taramiáu polos lleones.

Inda se caltién la estatua d'esti neñu mártir, sofitáu nun pequeñu lleón, na Santa y Real Casa de Misericordia de Bilbao, d'antiguo el conventu de San Mamés y darréu unu de los mayores orfanatos d'Europa. Na actualidá reconvirtióse en residencia de vieyos.

Anque los datos tradicionales del martiriu baxu Aureliano (275 d. C.) nun tán dafechu confirmaos, pueden considerase creíbles.

Tradicionalmente, ye consideráu como'l proteutor de les persones con frayatos de güesos y de los lactantes. Sicasí na llocalidá de Murero (Zaragoza) considérase-y l'abogáu de los que sufren d'hernia.