Céleo Arias
Presidente d'Hondures 26 xunetu 1872 - 13 xineru 1874 ← José María Medina - Ponciano Leiva →
Vida
Nacimientu	Goascorán (es) , 2 de febreru de 1835
Nacionalidá	Hondures
Muerte	Comayagua, 28 de mayu de 1890 (55 años)
Familia
Padre	Juan Ángel Arias
Fíos/es	Juan Ángel Arias Boquín
Estudios
Estudios	Colegio Tridentino de Comayagua (es)
Oficiu	políticu, abogáu
Creencies
Relixón	catolicismu
Partíu políticu	Partíu Lliberal d'Hondures

Carlos Céleo Arias Lope (2 de febreru de 1835, Goascorán ^(es)  – 28 de mayu de 1890, Comayagua) foi'l presidente de la república d'Hondures qu'exerció mientres venti meses (12 de mayu 1872 al 13 de xineru 1874).

Biografía

Carlos Céleo Arias Lope, nació'l 2 de febreru de 1835 na llocalidá de Goascorán, Valle, Estáu d'Hondures y finó na ciudá de Comayagua el 28 de mayu de 1890, a la edá de 55 años. Foi fíu del ex Xefe d'Estáu Interín Juan Ángel Arias asesináu en 1842 y la señora Juana Lope.

Céleo Arias realizó los sos estudios nel Colexu Tridentino de Comayagua siguiéndolos na Academia Lliteraria de Tegucigalpa, que pasaría a ser la Universidá Nacional d'Hondures onde llogró'l so títulu d'Abogáu, heredó a temprana edá la Facienda San Isidro, allugada pasando'l ríu San José, allegante a la Facienda'l Coyol de propiedá d'Abel Boquín en Comayagua.

Casóse cola dama comayaguense, Francisca Boquín Boquín,^{[Nota 1]} el 10 de marzu de 1857, con quien procreó los siguientes fíos: María del Carmén (1/ochobre/1868-¿?), Dolores, Águeda, Rosa y Juan Ángel Arias Boquín.

Arias llegó al poder de resultes de la guerra qu'españó en marzu de 1872 ente Hondures, gobernada pol xeneral José María Medina, y l'alianza de Guatemala y El Salvador, que taben rexíos por gobiernos lliberales y anticlericales. Les tropes d'estos dos países ganaron a les fuercies de Medina ya impunxeron como gobernante a Céleo Arias el 12 de mayu de 1872 en Candelaria. Medina se replego y atacó Comayagua de nuevu, siendo refugáu poles fuercies comandadas pol Teniente coronel Lóngino Sánchez, Medina dempués foi deteníu en Omoa y conducíu a Comayagua, onde tuvo en prisión hasta 1874.

El 25 de payares de 1872, el presidente Arias, enviá nota onde suma a Honduras al "Plan Colombianu" esponiendo les virtúes de dicha anexón y proyeutu en Hispanoamérica, coles mesmes desvelar como una "Obra d'hermanos"; esti títulu d'aries foi publicáu pol Diariu "La Independencia" de Nueva York según lo espresao pol embaxador Juan Nepomuceno Venero.

Sol gobiernu d'Arias, promulgóse la Constitución d'Hondures de 1873, que confirmó'l mandatu presidencial en 4 años. En 1873 llegó a les mariñes caribeñes el vapor estauxunidense Sherman, procedente del puertu costarricanu de Limón, llevando a bordu a un grupu de exiliaos hondureños, guatemalianos y salvadoreños, que se proponíen derrocar a los gobiernos de los sos países. Anque la espedición fracasó, por cuenta de elles Honduras xunir a la Triple Alianza formada por El Salvador, Guatemala y Nicaragua contra Costa Rica, que pasó a ser conocida como Cuádruple Alianza. Sicasí, esta alianza nun llevó a cabu nenguna aición y eslleióse de fechu.

Como Presidente d'Hondures, Céleo Arias formuló la idea d'una xunta de gobernantes de tolos países centroamericanos, p'aldericar la posibilidá de restablecer la unión rexonal. La idea foi sofitada y promovida viviegamente pol Ministru de los Estaos Xuníos en Centroamérica, George Williamson, col respaldu del so gobiernu, y llogró'l sofitu de Costa Rica, El Salvador y Guatemala, pero'l Presidente de Nicaragua manifestó que la Constitución nun-y dexaba salir del país. La propuesta debilitóse y pocu dempués agriáronse les rellaciones d'Hondures con Guatemala y El Salvador.

A fines de 1873, los Presidentes de Guatemala Rufino Barrios y de El Salvador Santiago González, axuntaos en Chingo, alcordaron atacar Honduras y derrocar a Arias. En xineru de 1874, fuercies d'esos dos países al mandu del xeneral Enrique Palacios colaron sobre Comayagua, ganaron a les tropes d'Arias, quien capítulu'l 13 de xineru y los invasores impunxeron como nuevu Presidente d'Hondures al Xeneral Ponciano Leiva.^[1] Arias foi fechu prisioneru y dempués desterráu a El Salvador y pa conducir al doctor Arias a la frontera se comisionó al Coronel Luis Bográn.^[2]

salió d'Hondures con camín de Guatemala n'exiliu, del cual tornaría en 1876 xunto a Marco Aurelio Soto.^[3]

Filosofía lliberal

Carlos Céleo Arias Lope, ta consideráu un baluarte dientro de la filosofía lliberal hondureña, los sos entamos en crear un partíu coincidieron coles ideoloxíes de Marco Aurelio Soto y Policarpo Bonilla. Nel so casu, Arias foi candidatu pol so propiu partíu Lliga Lliberal d'Hondures colos cualos sostuvo candidatures oficiales nes Eleiciones xenerales d'Hondures de 1881, onde ganó'l doctor Marco Aurelio Soto candidatu del Partíu Lliberal, darréu nes Eleiciones xenerales d'Hondures de 1883 ganaría'l xeneral conservador Luis Bográn y nel so últimu intentu nes Eleiciones xenerales d'Hondures de 1887 volvería perder con Bográn, que foi reelecto como presidente d'Hondures. A la muerte d'Arias en 1890, Policarpo Bonilla atraería al Partíu Lliberal la filosofía de la Lliga Lliberal, fundándose asina l'actual Partíu Lliberal d'Hondures.

Descendencia

Del matrimoniu habíu ente Carlos Céleo Arias Lope, cola señora Francisca Boquín Boquín, nacieron:^[4]

• María del Carmén Arias Boquín, casada col políticu doctor José María Ochoa Velásquez, *

Dolores Arias Boquín, casada con Francisco Pineda Múñoz.

• Águeda Arias Boquín, *

Rosa Arias Boquín, y * Doctor Juan Ángel Arias Boquín tamién foi presidente d'Hondures en 1903.

Notes

Referencies

Bibliografía

• Biografía del dr. Céleo Arias. Tipo-litografía, Fotograbáu y Encuadernación Nacionales, Honduras, 1931.
• Pagoaga. Raúl Arturo. Honduras y los sos gobernantes. Tegucigalpa, Honduras, 1979.
• Valle, Rafael Heliodoro. Anecdotariu del mio güelu. Volume 2 de Biblioteca Rafael Heliodoro Valle. Universidá Pedagóxica Nacional Francisco Morazán, Honduras. 2003. ISBN 9992619155, ISBN 9789992619155

Predecesor: Juan Antonio Medina Orellana

Presidente d'Hondures 1872 – 1874

Socesor: Conseyu de Ministros d'Hondures de 1873