 Bradford | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Alministración | |||
| País | .svg.png.webp){kind=small} Reinu Xuníu | ||
| Nación constitutiva |  Inglaterra | ||
| Rexón | Yorkshire y Humber | ||
| Condáu metropolitanu | Yorkshire del Oeste | ||
Distrito con estatus (es)  | Ciudá de Bradford | ||
| Tipu d'entidá | ciudá | ||
| Nome oficial | Bradford (en) | ||
| Nome llocal | Bradford (en) | ||
| Códigu postal |
BD1-BD99 | ||
| Xeografía | |||
| Coordenaes | 53°47′38″N 1°45′04″W / 53.794°N 1.751°O | ||
  Bradford Bradford (Reinu Xuníu) | |||
| Superficie | 64.361204 km² | ||
| Altitú | 214 m | ||
| Llenda con | Yorkshire Dales | ||
| Demografía | |||
| Población | 293 277 hab. (2001) | ||
| Porcentaxe |
100% de Ciudá de Bradford 12.33% de Yorkshire del Oeste 0% de Yorkshire y Humber 0% de Inglaterra 0.44% de Reinu Xuníu | ||
| Densidá | 4556,74 hab/km² | ||
| Más información | |||
| Prefixu telefónicu |
01274 | ||
| Estaya horaria | UTC±00:00 | ||
| Llocalidaes hermaniaes |
| ||
| bradford.gov.uk | |||
 | |||
Bradford ye una ciudá de Yorkshire del Oeste, Inglaterra. Asitiada nel cordal de los Peninos, a 13,8 km al oeste de Leeds y a 20,9 km al noroeste de Wakefield, Bradford atópase arrodiada de numberosos y pequeños asentamientos de población xunto colos que forma'l borough metropolitanu de la Ciudá de Bradford. La so población ye de 293 717 habitantes, ente que la totalidá del borough cuenta con un total de 493 100.
Formando históricamente parte de West Riding of Yorkshire, la ciudá algamó gran rellumanza mientres el sieglu XIX como centru internacional de la industria testil, cuantimás de la llana. Mientres la Revolución industrial y al atopase nuna rexón rica en carbón, fierro y agua blando, la ciudá tuvo un fuerte crecimiento demográficu ya industrial que lu convirtieron na "capital mundial de la llana".[1]
Historia
El nome de Bradford deriva de «broad ford», "el vau anchu", alcontráu en Church Bank y que cruciaba un regueru llamáu Bradford Beck. Nesi llugar empezó a apaecer un asentamientu de población antes de la invasión normanda. El nome de "Bradford" apaez yá en 1086 nel Domesday Book.
Bradford foi una de les ciudaes ingleses qu'algamó gran prosperidá mientres la revolución industrial. La industria testil de Bradford remontar al sieglu XIII, pero ye nel sieglu XIX cuando algama fama mundial. Mientres esti periodu importó llana en grandes cantidaes pa la realización d'estameña, na que Bradford taba especializada, o otros texíos como l'alpaca. El desenvolvimientu de la industria testil producir por una serie de carauterístiques propies de la rexón. De primeres, la rexón de Yorkshire yera rica en fierro, carbón y agua blando que yeren utilizaos pal procesáu de la llana virxe. Asina mesmu l'arenisca, roca bien abondosa en Bradford, sirvía pa la construcción de los molinos. A lo último, la numberosa población de la rexón aseguraba la disponibilidad de mano d'obra.
La innovación teunolóxica foi un factor fundamental nel dominiu exercíu por Bradford dientro de la industria testil mientres los sieglos XIX y XX. Diverses teunoloxíes aplicables a dicha industria fueron inventaes en Bradford. Un primer exemplu atopar nel trabayu de Samuel Lister. Esta cultura de la innovación llegó hasta anguaño.
Bradford foi una de les candidates a Capital Europea de la Cultura de 2008, y anque foi ganada por Liverpool, la candidatura infundió enfotu a la ciudá pa próximes tentatives.
Anguaño,en Chile esiste un colexu llamáu Bradford School.
Xeografía
Bradford ta alcontrada en 53°45′00″N 01°50′00″W / 53.75000°N 1.83333°O (53.7500, -1.8333). Topográficamente asítiase na parte este d'un pandorial, na rexón llamada South Pennines.
Cultura y ociu
Museos y galeríes d'arte
La ciudá cunta colos museos más visitaos d'Inglaterra, ensin cuntar los de Londres. El National Media Museum, enantes llamáu National Museum of Photography, Film & Television, cuenta con trés sales de cine incluyendo una con sistema IMAX. La principal galería d'arte de Bradford ta asitiada nel Cartwright Hall en Lister Park. El Salt's Mill cuenta cola mayor coleición d'obres de David Hockney. Nel Bradford Industrial Museum[2] esplícase les importantes meyores téuniques llograos pola industria de Bradford nel pasáu, dende la industria testil a la fabricación de motores pa vehículos. El color foi por demás importante nel desenvolvimientu de la industria testil, polo que l'educativu Bradford Colour Museum,[3]únicu nel Reinu Xuníu, ye un bon homenaxe.
Festivales
Cada añu la ciudá alluga munchos festivales. En xunu celebra'l Book Festival (Feria del llibru) y l'allegáu Bradford Mela,[4] el más importante de la so clase fuera d'Asia. En setiembre y ochobre tien llugar el Ilkley Literature Festival[5] que ye'l mayor y más prestixosu de tol norte d'Inglaterra y qu'atrai a importantes personalidaes de les artes y del entretenimientu. A lo llargo de tol añu celebren feries gastronómiques ya instálense numberosos mercadinos, como por casu el Bradford International Market, que dura cuatro díes mientres el mes d'agostu. La ciudá tamién ye conocida polos sos festivales de cine entamaos pol National Media Museum, los más representativos son The Bradford Film Festival en marzu, Bite The Mango Film Festival (World Cinema) en setiembre, y el Bradford Animation Festival en payares.
Personaxes famosos
- John O'Connor, sacerdote católicu qu'inspiró'l personaxe chestertoniano del Padre Brown, foi párrocu en B.
- Zayn Malik, cantante y compositor,ex integrante de la banda Británica-Irlandesa One Direction
- Dynamo (Steven Frayne), magu ya ilusionista.
- Heather Peace, actriz, cantante y compositora.
- Tatiana Fritz, actriz y cantante.
- Emily Brontë , Poeta y novelista.
- Charlotte Brontë, Poeta y novelista.
- Anne Brontë, Poeta y novelista.
- Albert Crewe, físicu qu'inventó'l STEM (Scanning Transmission Electron Microscope).
Arquiteutura
L'edificiu más antiguu de Bradford ye la catedral, que mientres enforma tiempu foi una ilesia parroquial. A parte del Bolling Hall, calteníu como muséu, pocos más edificios medievales sobrevivieron.
Bradford cunta con importantes edificios victorianos: xunto a les fábriques del periodu de la revolución industrial, atópense'l City Hall (con estatues de tolos mandatarios ingleses incluyendo una d'Oliver Cromwell), la Wool Exchange (anguaño usada como biblioteca), y el campusantu victoriano de Undercliffe.
Little Germany ye un distritu comercial de carauterístiques victorianes, asitiáu al este del centru de la ciudá, que toma'l so nome de los inmigrantes llegaos d'Alemaña nel sieglu XIX. Cola escayencia de l'actividá industrial, la zona reconvirtióse pa usu residencial y d'oficines. A mediaos de 2005 empezó la rehabilitación del Eastbrook Hall.
Teatru
Hai cuatro teatros en Bradford. El Alhambra construyíu en 1914 pol empresariu teatral Frank Laidler, y anguaño propiedá del Moss Empire Group (propiedá d'Oswald Stoll y Edward Moss) y que foi restauráu en 1986; El Studio, que ye un pequeñu teatru nel mesmu complexu que'l Alhambra. Dambos son dirixíos pol Bradford Council. El Theatre in the Mill, pequeñu teatru asitiáu na Universidá de Bradford y d'últimes el Priestley.
Ente les principales compañíes teatrales con sede en Bradford tán:
- Kala Sangam
- la compañía satírica, Komedy Kollective.
- Lost Dog (con sede nel Theatre In The Mill)
- Mind the Gap, una de les más veteranes y que siempres cuntó con actores minusválidos dientro del so plantel.
Dientro de les escueles de teatru inclúyense:
- La Asian Theatre School
- Bradford Stage and Theatre School
- Stage 84
Música y danza
St George's Hall ye una gran sala de conciertos diseñada por Lockwood y Mawson, ya inaugurada en 1853. Nella la Topé Orchestra realizó actuaciones con regularidá a lo llargo de los años. Tamién la sala utilizóse n'ocasiones pa producciones teatrales.
Anque la Universidá de Bradford nun cunta con un departamentu de música, la organización Fellow in Music dependiente de la Universidá entama conciertos con regularidá en llugares como'l Tasmin Little Music Centre, y el Yorkshire Craft Centre.
La ciudá de Bradford foi'l llugar de nacencia del compositor Frederick Delius, pero anguaño nun cunta con importantes orquestes profesionales asitiaes na ciudá. Pero sí que cunta con grupos amateur como ye'l casu del Bradford Festival Chorus.
Jazz at The Priestley son una serie d'actuaciones de jazz que se celebren los vienres pela nueche nel chigre asitiáu nel suétanu de The Priestley.
Monu ye una revista mensual de rock, publicada en Bradford y que cubre tola escena llocal de rock alternativu.
La selmana de la música de Bradford celebrar con calter añal nel mes de xunu,y acueye seminarios, exhibiciones, películes, conciertos de bandes debutantes y otres actividaes.
Cine
El National Media Museum proyeuta películes y documentales. El complexu cunta con un cine IMAX, col cine Cubby Broccoli, y col cine Pictureville — consideráu por David Puttnam como'l meyor cine del Reinu Xuníu.[6] El muséu tien un ricu y variáu programa de películes de tol mundu.
Los cines tradicionales fueron reemplazaos por complexos multisalas. Bradford cunta con dos d'estos complexos el Cineworld nel centru de la ciudá, y el Odeon Leeds-Bradford nes contornes.
Referencies
- ↑ «History of Bradford». visitbradford.com. Consultáu'l 23 d'abril de 2008.
- ↑ www.bradfordmuseums.org Museos de Bradford
- ↑ www.colour-experience.org
- ↑ www.bbc.co.uk Seición Bradford- Subseición Festival Mela de Bradford
- ↑ www.ilkleyliteraturefestival.org
- ↑ «Oops - National Media Museum». Archiváu dende l'orixinal, el 26 de setiembre de 2006. Consultáu'l 2009.
Enllaces esternos
Wikiviaxes tien guíes de viaxes de o sobre Bradford.
