Bobby Fischer | |
|---|---|
.jpg.webp) | |
| Vida | |
| Nacimientu | Chicago[1], 9 de marzu de 1943[2] |
| Nacionalidá |
 Estaos Xuníos (1943 - 2005) Islandia (2005 - 2008) |
| Muerte | Reikiavik[3], 17 de xineru de 2008[4] (64 años) |
| Sepultura | Selfoss[5] |
| Causa de la muerte | insuficiencia renal[6] |
| Familia | |
| Padre | Paul Nemenyi |
| Casáu con | Miyoko Watai [7] |
| Estudios | |
| Estudios |
Erasmus Hall High School (es)  1958) |
| Llingües falaes |
inglés[8] Islandés |
| Alumnu de |
Carmine Nigro Norman T. Whitaker (es) William Lombardy |
| Oficiu | |
| Oficiu | axedrecista, escritor, inventor |
|
| |
| Puntuación ELO | 2785 (xunetu 1972) |
| Premios |
ver
|
| IMDb | nm1648139 |
| bobbyfischer.net | |
 | |
Robert James Fischer, más conocíu como Bobby Fischer Chicago, Illinois, Estaos Xuníos, 9 de marzu de 1943 - Reikiavik, Islandia, 17 de xineru de 2008,[10] foi un gran maestru d'axedrez, campeón mundial ente 1972 y 1975. Llogró'l títulu máximu del axedrez mundial al vencer al soviéticu Borís Spassky nel denomináu «Match del Sieglu». Sicasí, dempués de llograr el títulu nun volvió xugar nunca más. Estauxunidense de nacencia, el so país dictó orde de busca y captura contra él en 1992 y más tarde revocó'l so pasaporte. En xunetu de 2004 Fischer foi deteníu nel aeropuertu Narita, de Tokiu (Xapón), por intentar salir del país utilizando un pasaporte non válidu; foi lliberáu ocho meses dempués y autorizáu a viaxar a Islandia, país qu'acababa de concede-y la nacionalidá islandesa a pesar del malestar qu'ello xeneró nes autoridaes d'EEXX. Finó n'Islandia tres años dempués.
Primeros años
Puramente falando, Bobby Fischer nun foi un neñu maravía como lo fueron José Raúl Capablanca, Samuel Reshevsky o Arturo Pomar. El so desarrollu de primeres foi más bien lentu. Hasta los trelce años nun empezó a espuntar como un xugador de capacidá cimera; enantes d'esa edá nun s'apreciaben nes sos resultaos y la so calidá de xuegu signu d'estraordinariu talentu axedrecísticu. Ye exacta l'aseveración del árbitru internacional español Pablo Morán nel sentíu de que "Como neñu maravía nun foi bien brillosu; sicasí, como adolescente maravía nun tuvo comparanza na hestoria del axedrez".[11]
Foi fíu de la enfermera suiza Regina Wender, intelixente y políglota, y del físicu d'orixe alemán Hans-Gerhardt Fischer, anque esiste discutiniu respeuto de si esti postreru foi'l padre biolóxicu de Bobby, pos Regina y Hans-Gerhardt nun vivíen xuntos dende 1939.[12] Considérase cuasi seguro que so padre biolóxicu foi'l físicu húngaru Paul Nemenyi, dotáu d'estelante intelixencia de tipu matemáticu. Sía que non, Regina y Hans-Gerhardt nun llograron el divorciu hasta 1945; Bobby, qu'entós tenía dos años, quedó, xunto cola so hermana mayor Joan, al cuidu de so madre. En 1949 Regina treslladóse colos sos dos fíos a New York, a un pequeñu apartamentu en Brooklyn. Fischer aprendió a xugar axedrez por sigo mesmu, a partir de les instrucciones que veníen nun estoxu con diversos xuegos que-y regaló la so hermana. La so afición pol axedrez foi aumentando hasta llegar a la obsesión; so madre, esmolecida, llevólu a la consulta d'un psiquiatra pero l'actitú del mozu nun varió. En xineru de 1951, gracies a un anunciu nel periódicu, Bobby participó nuna sesión de simultánees contra'l maestru Max Pavey; esa foi la so primer apaición pública como axedrecista, y anque perdió sirvió-y, según confesión propia, pa siguir esmerándose n'axedrez. El presidente del Brooklyn Chess Club, Carmine Nigro, foi'l so mentor d'axedrez, enseñó-y los fundamentos de la estratexa ya introduciólu nel mundu del axedrez de competición.
En 1955 ingresó nel Manhattan Chess Club y participó per primer vegada nel Campeonatu Junior d'Estaos Xuníos, rematando en décimu llugar. Un añu dempués, en Filadelfia, conquistaría'l títulu xuvenil, ganando ocho partíes, faciendo tables nuna y perdiendo otra. Poco dempués d'esta victoria, Fischer abandonó la Erasmus Hall High School a los 16 años pa dedicase por completu al axedrez; aducía qu'estudiar yera una perda de tiempu. Los sos profesores recordábenlu como un rapazu difícil. Tenía un coeficiente intelectual peraltu, anque yera antisocial. En 1956, John Collins, que fuera tutor d'otros xugadores sobresalientes como Robert Byrne y William Lombardy, aceptólu como alumnu. En delles ocasiones describióse a Collins como una figura paterna pa Fischer.
Sobre la so partida con Donald Byrne, conocida por dalgunos como la "partida del sieglu", el doctor Max Euwe, campeón del mundu ente 1935 y 1937, comentó: "Qu'un renombráu Maestru confíese demasiáu ante un xugador nuevu en plenu progresu, y sufra por ello una seria derrota, nun tien en sí nada de particular, y na hestoria del axedrez rexístrense bastantes exemplos. Mas lo que nun asocede tolos díes ye qu'un escolar de trece años supere francamente na combinación a unu de los meyores xugadores d'América. Les combinaciones de Fischer nun son particularmente fondes, anque tampoco evidentes".[13]
Cuando Bobby tenía 17 años so madre decidió que nun podía siguir conviviendo con él y camudóse al Bronx, dexando solu al so fíu nel apartamentu de Brooklyn, apurríu totalmente al axedrez.
Axedrez profesional
La so carrera coincide col encumbramiento de la escuela soviética d'axedrez que, subvencionada pol Estáu, apoderó la disciplina dende 1948 hasta la desintegración de la XRSS en 1991, col paréntesis de Fischer; y entá dempués de dicha desintegración, los xugadores formaos en dicha escuela soviética tuvieron nel visu mientres años. El campeonatu d'Estaos Xuníos de 1957 tuvo pa la Federación Internacional d'Axedrez (FIDE), nel sistema de Candidatos al títulu mundial, categoría Zonal. Bobby, yá campeón xuvenil d'Estaos Xuníos y que terminara novenu na edición anterior del campeonatu absolutu, alzar col primer llugar, y clasificóse pal Tornéu Interzonal de Portoroz (güei Eslovenia) del añu siguiente, nel que llogró'l sestu puestu. Una resultancia magnífica que-y dexó aportar al tornéu de Candidatos y llograr de forma automática'l títulu de Gran Maestru. Munchos xugadores superaron dende entós el récor de precocidá de Fischer en llograr el títulu de Gran Maestru (facer con quince años y mediu); cabo señalar, sicasí, que l'estauxunidense algamar con recursos bien llindaos, nuna dómina na que la información ajedrecística, particularmente la que llegaba a Estaos Xuníos, yera mínima; en solitariu y ensin entrenadores ( ente que los xugadores soviéticos recibíen sofitu oficial), y ensin l'auxiliu de potentes programes de xuegu y bases de datos disponibles pa los xugadores actuales. Tuvieron De pasar trenta y tres años por que la húngara Judit Polgár estableciera una nueva marca.
Donald Byrne vs Bobby Fischer, New York, 1956. Posición dempués de 16 - Ae6.
Apostó nueve veces el Tornéu Rosenwald de New York, nel que se dirimía el campeonatu d'Estaos Xuníos. Na so primer participación namái pudo ganar un par de partíes, anque una d'elles, la so victoria ante Donald Byrne de la que yá falemos, proyeutar a la fama internacional pos se publicar en revistes especializaes práuticamente de tol mundu. En dichu xuegu Fischer venció por aciu un perbrillante xuegu combinativo, entá más sorprendente si tomar en cuenta qu'apenes cuntaba con trece años d'edá. Nos sos restantes ocho apaiciones llogró en toes el títulu nacional con siquier un puntu de ventaya sobre'l segundu clasificáu. Na edición de 1963 llogró amás la proeza de coronase campeón venciendo en toles partíes; una fazaña ensin precedentes pos participaben nel certame figures de la talla de Reshevsky, Larry Evans, Pal Benko y Robert Byrne. Olimpiaes d'AxedrezRobert Fischer allegó a cuatro Olimpiaes d'axedrez col equipu d'Estaos Xuníos. En toes elles consiguió resultaos sobresalientes, incluyendo dos medayes de plata y una de bronce defendiendo'l primer tableru del so país. Los sos enfrentamientos contra l'equipu de la XRSS, que'l so primer tableru xeneralmente ocupaba'l campeón del mundu, producieron partíes estraordinaries que recueyen les antoloxíes. En Leipzig (Alemaña), en 1960, empató espectacularmente col soviéticu entós campeón del mundu Mijaíl Tal; al términu del xuegu, Fischer díxo-y con sorna al campeón: "Nun xuega usté mal", a lo que Tal respondió: "Ye la primer vegada qu'usté lo reconoz, y si ganárame afirmaría que xugué como un xeniu".[14] En Varna (Bulgaria), dos años dempués, atopar col llexendariu Mijaíl Botvinnik, al qu'apoderó mientres tola partida anque ésti salvaría l'empate gracies a l'ayuda nel analís de la posición aplazada de los sos compañeros d'equipu, especialmente d'Efim Geller, algamando un final de tables teóriques en desventaxa material. Na Olimpiada de L'Habana (Cuba), l'equipu de la Xunión Soviética acutó al campéon mundial Petrosián, polo que Fischer enfrentar al entós subcampeón Borís Spassky con quien roblaría les tables dempués de cincuenta y siete movimientos nuna partida qu'empezó cola Apertura Española o Ruy López. Na so última presentación "olímpica", en Siegen ( Alemaña), Spassky, yá como campeón mundial, ganaría brillantemente al gran maestru de Brooklyn. Fischer en total ganó cuarenta partíes, empató dieciocho y perdió siete nes máxima competición por equipos del axedrez, con un porcentaxe d'efectividá de 75,4 per cientu. Torneos internacionalesEntá col so enorme talentu y dedicación al xuegu, el campeonatu del mundu habría d'esperar dellos años. Nel maratoniano tornéu de Candidatos 1959, en Yugoslavia (xugar en tres ciudaes: Bled, Zagreb y Belgráu), terminó en quintu llugar, empatáu a puntos con Svetozar Gligorić, gran figura del axedrez internacional; nesta ocasión Fisher perdió los sos cuatro partíes con Tal. En 1962, trunfó nel Interzonal d'Estocolmu (Suecia), con dos puntos de ventaya sobre Tigran Petrosián, quien se coronaría campéon del mundu un añu dempués, y Geller. Nel tornéu de Candidatos de Curaçao (Antilles Holandeses), sicasí, Fischer terminaría sorprendentemente nun llonxanu cuartu llugar, detrás de Petrosián, Paul Keres y Geller, y denunciaría nun artículu de revista que los soviéticos xugaben n'equipu, asistiéndose, y faciendo tables fáciles ente ellos pa partise los puntos y acutar, con oxetu d'alloñar de los puestos preferentes a otros xugadores. En concencia, les acusaciones de Fischer nun pudieron probase, pero pocu dempués la FIDE camudaría les regles del campeonatu del mundu, sustituyendo'l sistema del tornéu de Candidatos pol de los enfrentamientos individuales. Fischer estremóse temporalmente del axedrez profesional mientres dellos meses ente 1964 y 1965, dedicar a dar exhibiciones y nun participó nel ciclu de candidatos que remató col match pol títulu mundial ente Petrosián y Boris Spassky en 1966, nin allegó a la Olimpiada de Tel Aviv (Israel). En 1967, sicasí, presentaríase al Interzonal de Sousse (Túnez) nuna nueva acometida pol títulu mundial. Dempués de diez rondes, Fischer encabezaba la clasificación con un récor impresionante de siete victories y trés empates, cuando decidió intempestivamente abandonar el tornéu, alegando un calendariu cargáu. La crítica de Fischer paecía inxusta pos el tornéu habíase estructurado, ente otres coses, pa respetar los díes de descansu que los sos creencías relixoses imponíen-y. D'esi certame ye memorable la so partida frente a Reshevsky, pos Fischer apaeció na sala de xuegu pocos minutos enantes de perder por incomparecencia, y cola metá del tiempu asignáu nel so reló ganó con relativa facilidá al so pernomáu contrincante.  Planilla d'anotación de Fischer correspondiente a la tercer ronda de les Olimpiaes d'Axedrez de 1970, frente a Miguel Najdorf. Bobby Fischer ganó tolos torneos nos que participó dende'l mes d'avientu de 1962 hasta'l Campeonatu del Mundu de 1972, con namái dos esceiciones: el Tornéu Memorial Capablanca de 1965 (que se celebró en L'Habana y Bobby xugó por teletipu dende Nueva York), nel que quedó empatáu en segundu llugar con Borislav Ivkov y Geller, mediu puntu por detrás del ganador Smyslov; y la Copa Piatigorsky de 1966, na qu'ocupó'l segundu llugar, un puntu y mediu detrás de Spassky. En tola so carrera enxamás perdió un enfrentamientu individual o match, como se-y conoz na xíriga ajedrecística. Ganó al filipín Cardoso en 1957, y en 1961 dexó inconcluso un duelu con Reshevsky, que quedó n'empate dempués d'once partíes, por causa de desalcuerdos colos organizadores; nel so camín al campeonatu del mundu axudicóse trés victories inapellables (ante'l danés Bent Larsen y los soviéticos Mark Taimanov y Petrosián), y finalmente ganó a Spassky nel yá mentáu y famosu Match del Sieglu. Venti años dempués, en 1992, apostó frente al so vieyu rival Spassky un alcuentru d'exhibición, del que vamos falar. Una de les carauterístiques qu'estremaben a Fischer yera la rapidez del so xuegu. En bien contaes ocasiones víase n'apuros de tiempu, pos cuasi siempres xugaba de manera axilosa y bien correuta. Nun ye d'estrañar que col so escepcional talentu convertir n'unu de los meyores xugadores de partíes rápides (llamaes "blitz", onde cada xugador dispón de cinco minutos pa tola partida). En 1970 apostar en Herceg Novi (Montenegro, antigua Yugoslavia), el tornéu de partíes rápides más importante celebráu hasta entós. Fischer trunfó al llograr diecinueve de los ventidós puntos posibles contra rivales de primerísima fila, como los ex campeones mundiales Tal, Petrosián y Smyslov y los ex aspirantes David Bronstein y Reshevsky. Namái Fischer y Tal fueron capaces de reproducir de memoria, una vegada terminada la competencia, les partíes que xugaren. Esi mesmu añu llevar a cabu en Belgráu (Serbia, antigua Yugoslavia) l'entós añal alcuentru ente la XRSS y el restu del mundu. Bobby Fischer aportó a xugar nel segundu tableru, dexando'l primeru a Larsen, que llograra meyores resultaos nos meses anteriores, pos l'estauxunidense permaneciera inactivu. Fischer tuvo qu'enfrentase a Petrosián, entós subcampeón mundial, a quien venció convincentemente 3 a 1 (dos victories y dos tables), a pesar de permanecer alloñáu de los tableros. Na edición 1971, l'americanu ganaría per primer vegada'l Óscar del Axedrez, distinción que repitiría los dos años siguientes. Alcuentros de CandidatosEn 1972, finalmente, algamó'l derechu a apostar el Campeonatu del Mundu. Llogró'l primer llugar nel Tornéu Interzonal de Palma de Mallorca (islles Baleares, España), nel que ganó quince de los venticuatro partíes qu'apostó, daqué verdaderamente inusual tomando en considerancia'l nivel del tornéu. Darréu, nel apoxéu de la so fuercia, arolló nel ciclu de Candidatos a los grandes maestros Taimánov y Larsen, dexando a dambos en cero nos sos respeutivos enfrentamientos. Lo escepcional d'estos resultaos solamente puede esplicase diciendo que'l gran talentu de Fischer llegara a la so máxima rellumanza. Nel axedrez d'altu nivel l'empate ye un resultáu natural, pos lo normal ye qu'a los contendentes cuéstelos trabayu romper l'equilibriu. Hai que remontase a 1876, una dómina d'axedrez entá rudimentariu, concretamente l'enfrentamientu ente Wilhelm Steinitz y Joseph Henry Blackburne, pa topar un resultáu similar. Na final de Candidatos, Fischer ganó en Buenos Aires (Arxentina) al ex campeón mundial Petrosián por 6,5 a 2,5, ganando con ello'l derechu a enfrentase a Spassky col títulu mundial en xuegu. La so cadena de 19 victories consecutives (los seis últimes del Interzonal, les de los sos enfrentamientos con Taimánov y Larsen y la primera del so alcuentru con Petrosián) constitúi un auténticu finxu na hestoria del axedrez d'élite. Fuercia de xueguA partir de 1970, la Federación Internacional d'Axedrez adoptó la fórmula del científicu húngaru Árpád Élő pa envalorar la fuercia de xuegu nel axedrez. Robert Fischer, a la lluz d'esti sistema, vixente nos nuesos díes, algamó la marca de 2785 puntos, rexistru que mientres enforma tiempu consideróse'l meyor rendimientu consiguíu por un axedrecista. Col tiempu, dellos xugadores notables fueron superando la barrera de los 2800 puntos, ente ellos, cinco campeones del mundu, Gari Kaspárov, Veselin Topálov, Vladímir Krámnik, Viswanathan Anand y Magnus Carlsen, según los grandes maestros Levon Aronian, Alexander Grischuk y Fabiano Caruana. Esti fechu por sigo solo, sicasí, nun significa que'l so desempeñu fuera cimeru al llográu por Fischer años tras, siquier dende'l puntu de vista estadísticu. Esto debe al fenómenu conocíu como "inflación del Elo".[15] Los ratings de los xugadores fueron aumentando de manera imperceptible pero sostenida al traviés de los años, y anque entepasa'l propósitu d'esti artículu referir les causes del fenómenu en cita, al que constantemente se-y busca solución,[16] ye cosa establecida que la evaluación Elo nun resulta un criteriu fiable pa comparar el nivel d'axedrecistes pertenecientes a distintes dómines. Sicasí hai que reconocer, siendo xustos, que'l nivel xeneral de los maestros d'axedrez nos tiempos modernos aumentó considerablemente, lo que fai más difícil xubir nel "escalafón". Con independencia de cómo pueda midise la potencia d'un axedrecista, Fischer foi, ensin dulda, un xugador escepcional. El so estilu nun ye bono de definir, pero, según los sos propios rivales, basar nuna combinación d'enerxía y ambición de victoria, precisión táctica, preparación teórica, firmeza estratéxica y enfotu en sí mesmu. El llamáu «Match del Sieglu»L'alcuentru pol campeonatu del mundu de 1972 foi singular por diversu razones, anque dalgunes d'elles nada teníen que ver col axedrez. Reikiavik, capital d'Islandia, representó l'enfrentamientu de dos mitos del tableru. El primeru yera'l mesmu Fischer, que nunca despintara'l so fobia deportiva escontra los grandes maestros soviéticos. Les sos escentricidaes, esixencies y reacciones eventualmente infantiles, para bien o pa mal llograron interesar al gran públicu, d'ordinariu ayenu a les incidencies del axedrez profesional. Lo escepcional del norteamericanu, sicasí, yeren les sos resultaos. La so puntuación Elo yera 125 puntos cimeru a la de Spassky. Si nun se tratara del númberu unu y dos del escalafón mundial, la estadística indicaría solamente l'enfrentamientu de dos axedrecistes de distinta categoría. Tal yera la distancia que Fischer llegó a tener con rellación a los sos contemporáneos. El retador, n'efeutu, paecía invencible. Sicasí, enfrentaba a un rival tarrecible, otru auténticu mitu de invulnerabilidad. Esi rival nun yera solamente Spassky, un xugador de talentu escepcional al que Fischer nun pudiera vencer enantes d'esti alcuentru, sinón la poderosa estructura d'axedrez de la Xunión Soviética, dirixida pol Comité d'Educación Física y Deportes, que produxera a tolos campeones y subcampeones mundiales dende 1948, y ganara toes y caúna les Olimpiaes que s'efectuaren dende entós. Nengún campeonatu del mundu dende 1951 apostárase fuera de Moscú. L'axedrez, a última hora, yera una cosa bien seria na Xunión Soviética, con importantes implicaciones polítiques, pos los sos frecuentes trunfos yeren consideraos una prueba de la superioridá del réxime; nun podíen dexase, arriendes d'ello, perder el títulu a manes d'un aspirante d'Estaos Xuníos. L'ex campeón mundial Mijaíl Botvinnik punxo a disposición del equipu de Spassky un analís refechu de les partíes de Fischer; Igor Bondarevsky encetaría la parte téunica; Efim Geller el repertoriu d'apertures; Nicolay Krogius, de l'asistencia psicolóxica; y Ivo Ney encargar de la puesta a puntu física del campeón.[17] El sofitu de Fischer componer Lombardy, l'abogáu Paul Marshall (que tuvo un papel destacáu) y Fred Cramer, per parte de -y Federación d'Axedrez d'EEXX. El match nun podía ser, poles sos circunstancies particulares, un meru eventu deportivu. Enfrentábense dos maneres bien distintes d'entender al mundu qu'aspiraben a la supremacía. Per unos meses la Guerra Fría treslladóse a un tableru d'axedrez. Al cabu de llegar a la xugada númberu 30 los dos xugadores llegaron a una posición dafechu simétrica ( 2 alfiles de caxellu negru y 6 peones partíos d'igual manera por dambos lladrales ) .Fischer pierde al cometer un error amateur al comer un peón col so alfil ,que depués con un movimientu de peón de Spassky dexaría al alfil de Fischer ensin escapadera siendo una presa fácil pal rei que s'atopaba cerca . Nun se presentó a la segunda alegando disconformidá cola organización. Paecía que Spassky retendría'l títulu pal axedrez soviéticu; pero Bobby venció na tercera. La cuarta partida foi tables, y dende la quinta impúnxose rotundamente el gran maestru estauxunidense. Dempués d'un tirante desarrollu, Fischer venció al so rival tres 21 partíes (Spassky abandonó per teléfonu la última partida, qu'había quedáu aplazada) y coronóse campeones del mundu d'axedrez campeón mundial el 1 de setiembre de 1972 con un total de 7 partíes ganaes, 3 perdíes y 11 tables. Foi l'únicu estauxunidense en conquistar el títulu.
L'eclísResultó incomprensible pa tol mundu que'l momentu culminante de la carrera de Bobby Fischer al conquistar el campeonatu mundial significara tamién el so abrupto y completu final, pos nunca más quixo volver xugar una sola partida de competición oficial a pesar de tener solamente 29 años. La única esplicación plausible pa esta actitú ye una medrana insuperable a ser derrotáu, lo cual sumir a los diversos nicios d'obsesión y desequilibriu mental qu'hasta entós diera. Amás de que al nun volver xugar atayó les mires de tolos aficionaos y organizadores del mundu, hai que reparar que la única fonte de futuros ingresos de Bobby sería l'axedrez o taría n'estrecha rellación con este. Cumplíu'l siguiente ciclu de clasificación tres años más tarde, en 1975, llegó una vegada más la ocasión de que'l campeón defendiera'l so títulu frente al nuevu aspirante, nesti casu'l mozu soviéticu Anatoli Kárpov, de 24 años. Entós Bobby plantegó a la FIDE que nun deseyaba defender el so títulu de la mesma forma que lo ganara, sinón según otru esquema anterior a 1948, que consistía, ente otres coses, en que la victoria sería pa quien primero algamara 10 victories (ensin cuntar les tables), reteniendo'l títulu'l campeón en casu d'empate a 10. Hasta equí puede dicise que ye un planteamientu equitativo y razonable; de gustos personales, si quierse, pero razonable. El gran inconveniente ye que Fischer pretendía introducir amás la condición de qu'él (Fischer) tamién retendría'l títulu si empatar a nueve. Anque la FIDE y la delegación soviética aceptaron les restantes esixencies de Fischer, la cuestión del empate a nueve nun yera razonable nin almitible. Por que s'entienda meyor lo irracional d'esta condición, podemos enunciala asina: El campeón va ser Kárpov si gana diez partíes, y Fischer si gana nueve. Esta condición sería risible n'otros deportes que s'apuesten a un tantéu prefijado, como'l tenis, o cuando en fútbol hai que recurrir al llanzamientu de penaltis. Botwinnik calificó esta condición de "unfair" (inxusta). La FIDE desautorizó esta pretensión, pero entós Fischer negar en redondu a xugar. Nun quedó otra opción que quitar a Fisher del so títulu y proclamar campeón a Kárpov, quien, colos sos resonantes trunfos en grandes torneos y matches pol campeonatu mundial mientres los diez años siguientes, fíxose merecedor indiscutible al títulu mundial y, col pasu del tiempu, demostró ser unu de los xugadores más terribles de la hestoria del axedrez, que ganó un cuasi increíble total de 160 torneos d'axedrez d'élite. Fisher, decepcionando fondamente a l'afición mundial, siguió ensin xugar ya inclusive sumió de la vida pública. Kárpov, que dixo sentise como un neñu al que nun-y dan un xuguete llargu tiempu prometíu, entrevistar en 1976 con Bobby p'alcordar un alcuentru, pero'l so intentu nun tuvo ésitu. En 1981 Bobby, con aspeutu de vagamundu, foi deteníu en Pasadena (California) cuando la policía confundió-y col atracador d'un bancu. Muncho depués, en 1992, Fischer, coles mesmes de 49 años, aceptó xugar un alcuentru amistosu d'exhibición contra'l so antiguu adversariu Spassky, d'entós 55 años d'edá. El match empezaría en Sveti Stefan, a veres del Adriáticu, y acabaría en Belgráu, enclaves ambos de la República Federal de Yugoslavia, nación procedente del esmembramientu de l'antigua Yugoslavia. Anque tuvo notoriedá por ser el remanecimientu de Fischer dempués de venti años, esti alcuentru taba bien lloñe de ser una repetición del famosu de 1972, pos: la Xunión Soviética habíase disueltu y yá nun había intereses nin tensiones internacionales; Spassky habíase nacionalizáu francés y -esto ye destacable- reculara na clasificación internacional Elo hasta'l puestu 124; y, a lo último, nun había en xuegu nengún títulu oficial nin estraoficial. Lo único realmente relevante yera l'apartáu financieru, pos la exhibición taba dotada con sustanciosos premios en metálicu: 3,65 millones de dólares pal vencedor y 1,35 pal perdedor. Estaos Xuníos prohibió a Fischer -como a tolos sos conciudadanos- arreyase nel match por causa de les restricciones nel comerciu impuestes a la República Federal de Yugoslavia pola so intervención na recién guerra de Bosnia. Ante les cámares, Fischer (que xugaba con una bandera estauxunidense na mesa) cuspió sobre la carta del gobiernu del so país que-y encamentaba a arrenunciar de xugar. L'alcuentru celebróse y acabó cola victoria del estauxunidense, anque la calidá de les partíes y el desarrollu xeneral del acontecimientu espertaron escasu interés nel mundu del axedrez. Les autoridaes d'Estaos Xuníos dictaron orde de busca y captura contra Fischer, lo cual podía llegar a costar hasta 10 años de cárcel. A lo llargo d'años, coles mesmes que la so salú mental empezaba a deteriorase, Bobby Fischer caracterizárase por llanzar gafientos pronunciamientos antisemita y antiestauxunidenses. A pesar de ser él mesmu d'ascendencia xudía pel llau maternu, almiraba a Hitler y yera un negacionista del Holocaustu.[18][19] En siquier una oportunidá declarárase a favor d'un hipotéticu golpe militar derechiegu nel so país, siguíu de la destrucción de sinagogues y l'execución de cientos de miles de xudíos.[20] Nuna entrevista a una radio filipina'l 12 de setiembre de 2001, Fischer proclamó'l so prestu polos ataques terroristes contra les Torres Ximielgues y el Pentágonu asocedíos el día anterior y pronuncióse en perduros términos contra EE. UU ya Israel.[21] Sicasí, cabo esclariar que'l so odiu nunca se extrapoló al tableru pos mientres tola so vida caltuvo una cordial rellación con otros axedrecistes xudíos. El finalEn xunetu de 2004 foi deteníu nel aeropuertu de Narita, en Tokiu (Xapón) por utilizar un pasaporte non válidu, pos Estaos Xuníos lo anulara. Bobby, permaneció ocho meses deteníu hasta qu'en marzu de 2005, finalmente, Islandia concedió-y la ciudadanía islandesa, colo que les autoridaes xaponeses autorizáronlu a que viaxara a esi país. Islandia fixo esti xestu por razones sentimentales, pos el match de 1972 fixo famosa la so capital, Reikiakiv, en tol mundu. Les autoridaes estauxunidenses, sicasí, espresaron el so malestar pola concesión de dicha nacionalidá, pos reclamaben que l'axedrecista fuera estraditáu Balta de Fischer en Selfoss, Islandia. Tres años más tarde, el 18 de xineru de 2008, Fischer finó a los 64 años en Reikiavik (Islandia) por causa d'una enfermedá renal y foi soterráu nuna tumba senciella nun campusantu cercanu a Selfoss, pequeña llocalidá costera al suroeste del país. En xunu de 2010 la Corte Suprema d'Islandia determinó que'l cuerpu de Fischer fuera desenterráu pa llograr una muestra de la so ADN y poder asina establecer si fuera'l padre de Jinky Young, una neña filipina de nueve años que la so madre aseguraba tener una rellación col ex campeón. En xunetu de 2010 el cuerpu foi desenterráu y, en tomando amuesa del so ADN, soterráu de nuevu. Magnus Skulason, íntimu amigu de Fischer, sostenía que l'axedrecista nun yera'l padre de la neña. N'agostu de 2010 informar de que la prueba d'ADN revelara que Jinky Young nun yera fía del ex campeón del mundu.
Ver tamién
Referencies
Bibliografía
Enllaces esternos
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
