| ||||
|---|---|---|---|---|
| estáu desapaecíu | ||||
| ||||
| Alministración | ||||
| Capital |
Gaborone (de 1965 a 1966) Mahikeng (de 1885 a 1965) | |||
| Forma de gobiernu | Monarquía constitucional | |||
| Llingües oficiales | inglés | |||
| Xeografía | ||||
| Coordenaes | 24°39′13″S 25°54′16″E / 24.65348°S 25.904399°E | |||
 | ||||
| Economía | ||||
| Moneda | rand surafricanu y llibra esterlina | |||
 | ||||
.svg.png.webp)
El Protectoráu de Bechuanalandia (n'inglés: Bechuanaland Protectorate, o BP) foi un protectoráu establecíu en 1885 por Reinu Xuníu nel área de lo que güei día ye Botsuana, país que s'independizó en 1966.
Bechuanalandia quier dicir «país de los Bechuana» (escritu modernamente como batsuana o tsuana).
Historia y orixe de Bechuanalandia
Mientres el repartu d'África el territoriu de los tswana foi estremáu en dos. La parte sur, al sur del ríu Molopo, convertir na colonia británica de Bechuanalandia, que más tarde pasó a formar parte de la Colonia d'El Cabu y atópase anguaño en Sudáfrica. Este ye l'área alredor de la ciudá de Mafikeng (entós llamada "Mafeking"). El protectoráu de Bechuanalandia tenía nel so apoxéu en 1904 una superficie envalorada de 225.000 milles cuadraes y una población d'aproximao 120.776 habitantes, como resultáu de l'ampliación escontra'l norte en 1890.
En 1882 la Bechuanalandia británica nesi entós con una área de 51,424 milles cuadraes y una población de 84.210 habitantes; sufrió la secesión de dos estaos Bóer, Stellaland y Goshen, anque dambos fueron sometíos nuevamente so control británicu, en pocos años. En 1891 la Unión Aduanal d'África del Sur estender a la Bechuanalandia británica, y en 1895 el protectoráu foi amestáu a la Colonia d'El Cabu.
El gobiernu británicu había previstu orixinalmente apurrir l'alministración del protectoráu a Rhodesia o a Sudáfrica, pero la oposición tswana abandonó'l protectoráu británicu hasta la independencia en 1966.
El territoriu de Bechuanalandia yera téunicamente un protectoráu y non una colonia. Orixinalmente, los xefes tswana goberbaban el territoriu, y l'alministración británica llindar a protexer les fronteres de Bechuanalandia contra otres empreses coloniales europees. Pero'l 9 de mayu de 1891 el Gobiernu británicu dio l'alministración del protectoráu al Altu Comisionado pa Sudáfrica, qu'empezó a nomar funcionarios en Bechuanalandia, fechu que remató de facto la independencia de Bechuanalandia.
Llendes
El protectoráu yera alministráu dende Mafeking, convirtiendo a esta llocalidá nuna especie de segunda capital nel África austral. En 1885, cuando se declaró'l protectoráu, definióse que Bechuanalandia llindaría al norte cola llatitú de 22 ° sur; pero la llende norte del protectoráu definióse definitivamente cola anexón de Ngamiland, que foi anexonada al territoriu tswana el 30 de xunu de 1890.
Tea fechu foi formalmente reconocíu pol vecín réxime colonial alemán a otru día pol artículu III del tratáu de Heligoland-Zanzíbar , que definió la llende occidental del protectoráu británicu de Bechuanalandia cola colonia alemana d'África del Suroeste, amás esti tratáu declaró la creación del corredor de Caprivi, anguaño parte de Namibia.
Nel tratáu tamién se delimitó l'área d'influyencia alemana so les siguientes condiciones:
- al sur, pela llinia qu'empieza na desaguada del ríu Orange y sigue pel norte de la so ribera hasta la so interseición col puntu 20° de llargor esti;
- al este, cola llinia qu'empieza nel puntu antes mentáu y sigue la llinia de los 20° de llargor esti hasta la so interseición col puntu 22° de latitud sur;
- al norte, siguiendo la llinia trazada dende esti grau de llatitú escontra l'este hasta la so interseición colos 21° de llargor esti, siguiendo esti aldu escontra'l norte hasta la so interseición colos 18° de latitud sur, corriendo a lo llargo d'esta llatitú escontra l'este hasta la so interseición col ríu Chobe. Baxando la vaguada de la canal principal hasta la so confluencia col ríu Zambeze, onde desagua;
En virtú d'esti tratáu, la colonia alemana va tener llibre accesu al Zambeze per mediu d'una franxa de tierra de siquier venti milles ingleses d'anchu en permediu. L'área d'influyencia británica ta llindada al oeste y noroeste pela llinia descrita enantes, ya inclúi l'área alredor del llagu Ngami. Los funcionarios británicos nun aportaron a la rexón del llagu Ngami (Ngamilandia) hasta 1894.
L'Acta de Repartición de Tierres del Tati, promulgada'l 21 de xineru de 1911 tresfirió'l control del nuevu territoriu oriental al Protectoráu:
Les llendes del distritu que son los siguientes: Dende la nacencia del ríu Shashe hasta'l so encruz colos ríos Tati y Ramokgwebana, siguiendo la ribera del Ramokgwebana dende la so nacencia hasta'l puntu antes mentáu.
Esti territoriu foi reclamáu por Matabeleland. En 1887 Samuel Edwards llogró concesiones mineres nel área per parte de Cecil Rhodes, y en 1895 la Compañía Británica del África Austral intentó mercar el territoriu, pero trés xefes tswana viaxaron a Londres pa reclamar, y llograron evitar l'adquisición. Esti territoriu constitúi'l modernu distritu nororiental de Botsuana.
Alministración
El protectoráu de Bechuanalandia foi unu de los "territorios del Altu Comisionado", los otros fueron Basutolandia (anguaño Lesothu) y Suazilandia. L'alministración d'estos territorios recayía nes oficines del Altu Comisionado. El títulu de gobernador foi orixinalmente dau orixinalmente al Gobernador de la Colonia d'El Cabu, y depués al Gobernador Xeneral de Sudáfrica, y depués a distintos embaxadores y comisionados de Sudáfrica hasta la independencia de Botsuana. En cada territoriu había un comisionado residente, quien cumplíen les mesmes funciones d'un gobernador, pero con un pocu menos d'autoridá.
Ver tamién
- Guerres de los Bóeres
- África del Suroeste alemana
Referencies
Enllaces esternos
