Antonio Villavicencio | |
---|---|
Vida | |
Nacimientu | Quitu, 9 de xineru de 1775 |
Nacionalidá | Ecuador |
Muerte | Bogotá, 6 de xunu de 1816 (41 años) |
Causa de la muerte | mancada por arma de fueu |
Estudios | |
Estudios | Universidad del Rosario (es) |
Oficiu | políticu, militar |
Antonio Villavicencio y Verástegui (9 de xineru de 1775, Quitu – 6 de xunu de 1816, Bogotá) foi un patriota ecuatorianu nacíu en Quito, de madre santafereña, foi fíu de Juan Fernando de Villavicencio, conde del Real Presto. Estudió nel Colexu Mayor de La nuesa Señora del Rosario en Santafé. Darréu los sos padres unviar a España y ellí realizó estudios militares na Real Armada, onde algamó a recibir los graos d'oficial de marina en 1801. Tuvo en Cartagena de Indias como alférez de fragata y en 1804 tornó a España. Engarró na batalla de Trafalgar, el 25 d'ochobre de 1805 como segundu de Manuel Escaño, mayor xeneral de la escuadra.
Nel añu 1810, la Xunta Suprema Central, depués Conseyu de Rexencia d'España defensor de los derechos de Fernandu VII, en vista de les revoluciones nes colonies americanes resolvió unviar comisarios regios como representantes del gobiernu español, el so fin esencial yera caltener l'autoridá real nos dominios americanos. Para Quito foi nomáu Carlos Montúfar, pal Virreinatu de Perú, José de Cos Iriberri y pal Nuevu Reinu de Granada foi nomáu Antonio Villavicencio. A bordu de la goleta Carmen, Villavicencio y los sos colegues lleguen al puertu de La Guaira el 17 d'abril y dos díes depués guarden la revolución de 1810 en Caraques que desagua na destitución de Vicente Emparan, capitán xeneral de Venezuela. Darréu, dirixir a Cartagena de Indias y asistió a los actos revolucionarios del 14 de xunu, nos cualos el cabildru destituyó al gobernador por abusu d'autoridá y nel so reemplazu nomó a Blas de Soria.
Les autoridaes del virreinatu y el cabildru preparaben la venida del comisariu regio Antonio Villavicencio a Santafé de Bogotá. El plan de los criollos revolucionarios el 19 de xunetu, tenía por oxetu aprovechar la presencia del comisariu regio pa faer la revolución política y reemplazar al virréi Antonio Amar y Borbón por una Xunta Suprema de Gobiernu. Los fechos conocíos como El Floreru de Llorente asocedieron tal como fueron entamaos. El comisario regio Antonio Villavicencio enterar d'ello metanes el so viaxe a la capital pol ríu Magdalena. Recibió l'informe del vicepresidente de la Xunta, José Miguel Pey, por entemediu del alcalde d'Honda, Juan Merín. Cuando llegó a Santafé de Bogotá recibió la nota oficial de la Xunta Suprema sobre'l desconocimientu al Conseyu de Rexencia. La respuesta de Villavicencio foi d'acatamientu a la Xunta Suprema y declaró suspendíes les sos funciones como comisariu regio yá que decidió abrazar la causa patriota. En 1813 participó en llamada Campaña del Sur col xeneral Antonio Nariño y en 1814 foi nomáu asesor militar nel Congresu de les Provincies Xuníes de la Nueva Granada.
En 1815 foi gobernador de la Provincia de Tunja. Cuando'l xeneral Custodio García Rovira arrenunció al so cargu nel triunviratu, Villavicencio foi designáu nel so llugar ya integróse al cuerpu colexáu de gobiernu'l 31 de xunetu, asumiendo la presidencia del mesmu'l 17 d'agostu siguiente. El 15 d'ochobre foi reconocíu poles tropes como xeneral comandante del exércitu de reserva, disponiendo díes dempués l'allugamientu de destacamentos en Monserrate, Guadalupe, Laches, Ponte de Santa Catalina, de Aranda, Ríu del Arzobispu y demás paraxes d'entrada y de salida de la ciudá, dende onde aprehendía a tou aquel que pretendiera salir ensin pasaporte pa depués ser condergaos a la pena d'ordenanza. El 14 de payares expedió l'escudu nacional. A otru día dispunxo que tou oficial fuera pagu pola provincia de la so xurisdicción y non la del gobiernu nacional, mientres el Congresu aprobaba'l fin del gobiernu tripartitu y el reestablecimientu d'un únicu presidente y un vicepresidente. A la fin de la tarde escoyeron a Camilo Torres y a Manuel Rodríguez Torices nesos destinos. Otramiente, foi creáu un Conseyu d'Estáu compuestu por unu de gobiernu y otru xeneral, responsabilidá que pasaron a asumir los salentes mandatarios Pey y Villavicencio, respeutivamente.
El 23 de setiembre foi afayada una combalechadura realista contra'l gobiernu, na que fueron prindaos dellos ciudadanos. L'acusáu Cornelio Rodríguez confesó que Camilo Torres, Pedro Groot Olea, el canónigu Lleón y el presbíteru José Antonio Torres Peña y los sos dos hermanos yeren parte de la intriga. Tamién surdió'l rumor que'l miembru del triunviratu, Manuel Rodríguez Torices tamién fixo parte de la combalechadura, polo qu'arrenunció a la presidencia por que se-y investigara. El gobiernu convocó a la Xunta de Vixilancia y a l'Alta Corte de Xusticia, que enfrentó en caréu a Vanegas y a Groot. Vanegas negó la so participación y responsabilizó a Groot, quien de la mesma acusó al presidente de la xunta de vixilancia, Ignacio de Vargas, quien fadio pol señalamientu retirar de la cortil anunciando'l so arrenunciu. Poques hores pasaron por que'l gobiernu llamara a Vargas a asumir la presidencia y decretar sentencia. L'asuntu volvióse tan engarrosu, qu'ante la enfermedá del gobernador García Hevia, correspondía-y a de Vargas asumir el gobiernu de la Provincia, pero al tener qu'actuar na Xunta de Vixilancia, el tribunal de xusticia pidiólu que priorizara la xera de la Xunta primero qu'asumir la Gobernación. La primer sentencia a los conxuraos foi expedida'l 26, condergando a muerte primeru y depués conmutando la pena con destierru a Cartagena a Ramón Rico, Gregorio Martínez, Patriciu Parada, Francisco López, el negru Lafama, José Antonio Mendoza y Francisco Ancízar; cárcel ente 4 y 8 años al teniente coronel Ignacio Salcedo, a Bonaventura Millán, Pedro Ballesteros, Nicolás Rodríguez y Manuel Hurtado; cuatro años de grillete a Mariano Pinzón; destierru a Agapito Barreto, Francisco Javier Vanegas, Eusebio Otaola, Antonio Álvarez Lozano, Laureán Sandoval, Narciso Carretero y Camilo Manrique; unviaos al exércitu de Casanare los soldaos José Bernal, Santiago Castillo, Andrés Moncada, José María Lluna y Mariano Rodríguez; y absueltos Trinidad Álvarez y José Antonio Pérez. El 3 de payares salió la condena de destierru a Cartago contra Pedro Groot.
El 15 de xineru de 1816, Villavicencio foi releváu del comandu de reserva pol xeneral José María Mantiella pa reemplazar a Custodio García Rovira. Derrotáu, llegó'l 15 de marzu a Santafé, d'onde salió pa Fonda con nomamientu de gobernador, ciudá na que foi prindáu por tropes realistes y conducíu a Santafé, a onde llegó'l 29 de mayu y xulgáu pol Conseyu de Guerra trés díes depués, condergándose-y a muerte. El 6 de xunu foi sacáu de la cárcel, d'onde salió uniformado y al llegar al camín de San Victorino, degradar y sentar nun banquín nel que foi fusiláu pel costazu.
Casóse con Gabriela Sánchez Barriga y Brito, vilba de Juan Esteban Ricaurte y cuñada de Genoveva Ricaurte Mauris
- ABELLA RODRIGUEZ, Arturo. El Floreru de Llorente. Bogotá, 1969.