محمد حسنى مبارك

محمد حسنى السيد مبارك معروف بـ " حسنى مبارك "(اتولد فى كفر المصيلحه ، المنوفيه ، 4 مايو 1928 - 25 فبراير 2020) كان رابع رئيس مصري يمسك الحكم فى مصر من ساعة اعلان جمهورية مصر سنة 1952. كان من قواد مصر الكبار فى حرب اكتوبر 1973 و ساهم فى انتصارات مصر و حمايتها فى مواجهة الطيران الاسرائيلى القوى. حكم مصر 29 سنه و تلات شهور و 28 يوم من 14 اكتوبر 1981 لحد أما اضطر يستقيل يوم 11 فبراير 2011 و هو عنده 83 سنه بعد ما قامت ضده ثورة 25 يناير اللى طالبت بعزله و محاكمته .

محمد حسنى مبارك هوه حاكم مصر رقم 464 (اتخلع بثوره)
محمد حسنى مبارك
 

معلومات شخصيه
الميلاد 4 مايو 1928 [1][2][3][4][5][6] 


كفر المصيلحه [7] 

الوفاة 25 فبراير 2020 (92 سنة)[8][9][10][4][5] 


القاهره [10] 

مكان الدفن مصر الجديده  
مكان الاعتقال سجن طره  
الاقامه القاهره  
مواطنه
المملكه المصريه (1928–1952)
جمهورية مصر (1953–1958)
الجمهوريه العربيه المتحده (1958–1971)
مصر (1971–2020) 
الزوج/الزوجه سوزان مبارك (1959–25 فبراير 2020) 
ابناء علاء مبارك ،  وجمال مبارك  
مناصب
نائب رئيس الجمهوريه فى مصر  
في المنصب
16 ابريل 1975  – 14 اكتوبر 1981 
حسين الشافعى  
عمر سليمان  
رئيس وزرا مصر  
في المنصب
7 اكتوبر 1981  – 2 يناير 1982 
محمد انور السادات  
فؤاد محيى الدين  
رئيس مصر  
في المنصب
14 اكتوبر 1981  – 11 فبراير 2011 
صوفى ابو طالب  
محمد حسين طنطاوى  
الحياه العمليه
المدرسه الام الكلية الحربيه المصريه (التخصص:علوم عسكرية و طيران ) (الشهادة:بكالوريوس ) (–1949) 
تخصص اكاديمى علوم عسكرية و طيران   
شهاده جامعيه بكالوريوس  
المهنه سياسى [7]،  وطيار ،  وعسكرى  
الحزب الحزب الوطنى الديمقراطى
الاتحاد الاشتراكى العربى  
اللغه الام عربى  
اللغات المحكيه او المكتوبه عربى [11]،  وانجليزى  
مجال العمل سياسه [12] 
تهم
التهم فساد سياسى  
الخدمة العسكرية
الفرع القوات الجويه المصريه  
المعارك والحروب العدوان الثلاثى ،  وحرب اليمن ،  وحرب 67 ،  وحرب الاستنزاف ،  وحرب اكتوبر ،  والحرب المصريه الليبيه ،  وحرب الخليج التانيه  
الجوايز
 وسام الجمهوريه
 وسام الاستحقاق (مصر)
 قلادة النيل العظمى  
التوقيع
 
المواقع
IMDB صفحته على IMDB 

مناصبه

اتخرج حسنى مبارك من الكليه الحربيه فى القاهره سنة 1949 و من الكليه الجويه سنة 1950 ، بعدها اشتغل فى تشكيلات القوات الجويه و بعدين اتعين مدرب فى كلية الطيران و بعدها بقى أركان حرب الكليه. بعد دراسته فى الاكاديميه العسكريه فى الاتحاد السوفييتى (1964) اتولى قيادة لواء قاذفات و بعدها بقى قائد قاعده جويه فى بنى سويف. فى سنة 1967 اتعين مدير للكليه الجويه و قعد فى الوظيفه دى لغاية سنة 1969 لما اتعين رئيس أركان القوات الجويه لحد سنة 1972 و بعدها اتعين قائد للقوات الجويه لغاية سنة 1975 لما اتعين نائب لرئيس الجمهوريه و استمر فى المنصب ده لغاية مااتعين رئيس للجمهوريه سنة 1981.

حرب اكتوبر

وقت حرب اكتوبر 1973 كان قائد سلاح الجو المصرى ، و قام بدور كبير فى تحقيق عبور الجيش المصرى لقناة السويس و فى انتصار الطيران المصرى فى معركة المنصوره الجويه فاتلقب بـ " نسر مصر ".

اسرته

متجوز سوزان مبارك و له ابنين متجوزين هما علاء و جمال.

أوسمه و نياشين عسكريه

حسنى مبارك اخد اوسمه و نياشين تكريميه كتيره. اتكرم بوسام النيل الاكبر و وشاح النيل و جوايز تانيه. فى العسكريه اخد كذا وسام و ميداليه منها :

  • ميدالية نجمة سينا من نوط الدرجه الاولانىى
  • الشعار العسكرى للشجاعه من نوط الدرجه الاولانىى
  • وسام نجمة الشرف
  • ميدالية النجمه العسكريه
  • شعار الجمهوريه العسكرى من نوط الدرجه الاولانىى
  • شعار الواجب العسكرى من نوط الدرجه الاولانىى

تكريمات دوليه

اخد حسنى مبارك وشاحات و اوسمه دوليه كتيره من أعلى المستويات من كذا بلد و منظمه فى الشرق و الغرب و قبل و بعد مابقى رئيس ، فى 1983 كرمه المركز الدولى للسلام بدرع رجل السلام ، و فى 2005 كرمته هيئة مكتب الاتحاد الفيدرالى لسلام الشرق الأوسط التابع للأمم المتحده بدرع السلام العالمى ، و فى 2008 كرمته الهند بجايزة نهرو للسلام. و كمان اتكرم دولى بدرجات الدكتوراه الشرفيه من كذا جامعه و أكاديميه. فى 1999 اخد دكتوراه شرفيه من جامعة واشينطون الأمريكيه و من جامعة بيچينج الصينيه.

نايب رئيس مصر

فى شهر ابريل سنة 1975 اتعين محمد حسنى مبارك فى منصب نائب رئيس الجمهوريه فى مصر ، و خدم باخلاص سياسات السادات و شارك فى المشاورات الحكومية اللى اتعاملت مع عملية فك اشتباك القوات مع اسرائيل.[13]

حكم و انجازات

وقت اغتيال الرئيس السادات سنة 1981 كان حسنى مبارك هو نايبه ، و مسك الحكم من يوم 14 اكتوبر 1981 و قدر يتحكم فى الموقف و يخرج بمصر من مخاطر كبيره.

أول اعمال حسنى مبارك الملحوظه كرئيس لمصر انه طلع حوالى 3500 واحد و واحده كان انور السادات اعتقلهم و حطهم فى السجن و كان من ضمنهم فؤاد سراج الدين و محمد حسين هيكل و نوال السعداوى. و بعد ما طلعهم استقبلهم و اتكلم معاهم.

حسنى مبارك حافظ على اتفاقية السلام بين مصر و اسرائيل عشان يحافظ على مصر و يحميها من الحروب وسط منطقه مليانه صراعات و مشاكل و دعاة حروب و دمار و انسحبت اسرائيل من سينا فى عهده و هو اللى رفع علم مصر فوق سينا المحرره اللى كانت احتلتها اسرائيل سنة 1967 فى عهد جمال عبد الناصر.

حسنى مبارك رفض ان مصر تكون مكان تتحط فيه قواعد عسكريه اجنبيه زى حال بلاد كتيره فى المنطقه ، و قدر يسترد طابا بالطرق القانونيه المتحضره عن طريق التحكيم الدولى ، و قدر يطور الاقتصاد و يخلى اقتصاد مصر اقوى اقتصاد حقيقى فى المنطقه و تانى اقوى اقتصاد فى المنطقه العربيه بعد السعوديه.[14] ، و برغم الازمه الاقتصاديه العالميه قدر الاقتصاد المصرى فى 2009/2008 انه يحقق معدل نمو عالى مقداره 4.7% رغم توقعات الاقتصاديين الدوليين و صندوق النقد الدولى [15] و ده بيعتبر انجاز اقتصادى ضخم لحسنى مبارك.

بينت دراسه نشرتها رويترز فى يونيه 2010 ان اقتصاد مصر فى حالة نمو سريع و ان اداءه اتخطى دول تانيه كتيره فى الشرق الاوسط منها دول خليجيه .[16] بطبيعة الحال استقرار مصر الداخلى و تجنب جرها فى نزاعات اقليميه وسط منطقه مليانه بالعنف و الصراعات بيساهم فى استقرار الاقتصاد المصرى و نموه.

فى عهد حسنى مبارك اتعملت مشروعات ضخمه اكتر من أى بلد فى جنوب البحر المتوسط. اتبنت فى مصر مدن حديثه و اتعمرت مدن قديمه و اتبنت موانى و مطارات و ازدهرت الحركه السياحيه فى المنتجعات الجديده، و اتعملت مشروعات هايله زى مترو انفاق القاهره أول مترو انفاق فى كل منطقة الشرق الأوسط و افريقيا ، و ترعة السلام ، و مشروع توشكى ، و انطلقت اقمار صناعيه مصريه للفضا كان اخرها نايل سات 201 فى 4 اغسطس 2010 و هو اكتر قمر صناعى متطور فى منطقة الشرق الأوسط ، و حصلت تطورات ثقافيه مهمه زى احياء مكتبة اسكندريه و افتتاح دار الاوبرا الجديده ، و تطوير و ترميم اثار مصر و تحفها اللى فضلت مهمله لسنين طويله ، و بداية بنا المتحف المصرى الكبير اللى حايكون اكبر متحف للأثار فى العالم. فى مجال الاتصالات مصر بقت بتملك اكبر شبكة انترنت فى المنطقه. فى 19 ديسمبر 2010 اعلن حسنى مبارك ان مصر حاتبدأ مشروع بنا محطات نوويه فى منطقة الضبعه فى شمال غرب مصر. و فى المجال العسكرى زادت قوة مصر العسكريه فى عهد حسنى مبارك و بقت بتملك أحدث انواع الطيارات المقاتله زى اف-16 فالكون اللى مابتملكهاش غير اعداد قليله من البلاد ، و بقت مصر من أقوى 15 دوله على مستوى العالم.

فى عهد مبارك كسب مصريين جوايز نوبل فى الأدب و العلم لأول مره فى تاريخ مصر و كل المنطقه العربيه فأخد نجيب محفوظ جايزة نوبل للأداب سنة 1988 و أخد أحمد زويل جايزة نوبل فى الكيميا سنة 1999.

مصر شافت فى عهد حسنى مبارك انجازات كبيره.[17]

ازمات

حسنى مبارك استلم حكم مصر فى ظروف صعبه و معقده بعد اغتيال الرئيس انور السادات و احداث العنف اللى حصلت بعده ، لكن مبارك قدر يتماسك و يحافظ على مصر و يخرجها من حالة عدم الاستقرار اللى سادت قبل و بعد قتل السادات. وقت اغتيال السادات الظروف السياسيه و الاقتصاديه كانت معقده بدرجه كبيره. جوه مصر كانت فيه حالة غليان شعبى و فتنه طائفيه بين المسلمين و الاقباط ، و كان السادات معتقل حوالى 3500 واحد واحده من المثقفين و الكتاب و السياسيين المصريين. من ناحيه تانيه وقت اغتيال السادات اسرائيل ما كانتش انسحبت من سينا و لما اغتيل السادات اللى وقع معاها اتفاقية السلام ابتدت تقلق و تتلكلك فى الانسحاب ، و كان العرب محاصرين مصر بسبب اتفاقية السلام اللى ماكانوش راضيين عنها. الظروف الاقتصاديه كانت هى كمان صعبه بسبب قلة الموارد و كانت بنية مصر التحتيه زى خطوط التليفونات و الكهربا و شبكة الطرق و المواصلات و غيرها متهالكه بسبب الحروب و الاهمال. فى السنه الرابعه لحكم مبارك ، فى 7 اكتوبر 1985 خطف فلسطينيين الباخره اكيلى لاورو قدام سواحل بورسعيد و اتسبب الموضوع فى حصول مشكله كبيره مابين مصر و امريكا و ايطاليا ، و فى 23 نوفمبر خطف فلسطينيين طيارة مصر للطيران 648 الرايحه من اتينا على القاهره و انتهت العمليه بمدبحه فى مطار لوكا فى مالطا و اتسببت العمليه فى حصول مشاكل دوليه لمصر. فى 2 اغسطس 1990 غزا الرئيس العراقى صدام حسين الكويت و حست السعوديه و دول الخليج بتهديد كبير و قامت فى العالم ازمه كبيره و وقف حسنى مبارك فى صف الكويت بكل قوه و بعت قوات مصريه عشان تشارك فى عملية تحرير الكويت . فى يونيه 1995 حصلت محاوله لاغتيال مبارك فى اديس ابابا فى اثيوبيا و هو فى السكه من المطار لمكان اقامته لحضور مؤتر القمه الافريقيه ، و اتوجهت صوابع الاتهام جهة السودان اللى اتقال ان نظامه اوى عناصر ارهابيه متطرفه. من ناحيه تانيه ضرب الارهاب و التطرف مصر بقوه و حصلت عمليات ارهابيه ضد السياح كان ابشعها مدبحة الدير البحرى فى الاقصر سنة 1997 اللى راح ضحيتها عشرات السياح اتقتلوا بطريقه همجيه و كان للعمليه اثر سلبى كبير على سمعة مصر و اقتصادها. فى 9 ابريل 2003 غزت امريكا العراق و اتخلخلت منطقة الشرق الاوسط. مشكله تانيه ظهرت على حدود مصر الشرقيه بعد ما سيطرت حركة حماس الاسلاميه الفلسطينيه على قطاع غزه و طردت السلطه الفلسطينيه منها و اتعرضت اسرائيل لضرب بالصواريخ من القطاع فحاصرت اسرائيل غزه و هاجمتها عسكريا و اتهم عرب نظام حسنى مبارك بانه بيشارك فى الحصار و استخدم الراديكاليين قنوات فضائيه كان اهمها قناة الجزيره القطريه فى عمل بروباجاندا شرسه ضد حسنى مبارك. فى 2010 حصلت ازمه كرويه بسبب التنافس على المشاركه فى مونديال 2010 ما بين مصر و الجزاير اتطورت لأزمه كبيره بين البلدين. فى اواخر سنة 2010 زادت حدة التعصب الدينى و العنف فى مصر و عمل الاقباط مظاهرات كتيره ، و فى 1 يناير 2011 حصل تفجير فى كنيسة القديسين فى اسكندريه راح فيه عدد كبير من الاقباط ، و دى كانت بداية اكبر ازمه اتعرض ليها حسنى مبارك فى فترة حكمه الطويله و ما قدرش ينجا منها انها انتهت بثوره شعبيه ضد نظامه اطاحت بيه.

قانون الطوارىء

فى الظروف دى ساب حسنى مبارك قانون الطوارىء اللى كان موجود من ايام السادات طول فترة حكمه و لعب الارهاب اللى اتعرضت ليه مصر و الموجود فى المنطقه اللى حواليها دور فى التحجج لمد العمل بقانون الطوارىء. حسنى مبارك اعتبر القانون وسيله لحماية مصر و نظامه لكن مناؤيه و غيرهم اعتبروه قانون ضد الحريه المدنيه.

السياسه

حسني مبارك فى الفوروم العالمى الاقتصادى (2008)

امتاز حسنى مبارك بالهدوء وعدم الاندفاع و الاقدام على مغامرات و توريط مصر فى مشاكل و صراعات الغير و اتوصفت سياسته بـانها براجماتيه.لكن رغم كده مواقفه كانت بتستعدى الغير على مصر من غير مايكون له رد فعل مناسب و اتسمت سياستة الخارجيه بالتخبط و قلة القدره على التمييز بين العدو والصديق و نقص ملحوظ فى امكانيات التحليل السياسى السليم للوقايع و الأحداث ، و ده سبب مشاكل و ازمات كتيره لمصر مع دول العالم و القوى الكبرى. حسنى مبارك ماكانلهوش نشاط دولى له قيمه فلا كان بيشارك فى مؤتمرات و اجتماعات دوليه و اقليميه و لا كان بيزور دول تانيه الا فى النادر و ده بطبيعة الحال انعكس بطريقه سلبيه على مكانة مصر الدوليه و الاقليميه. فوق كده شهد عهد حسنى مبارك دخول مصر عناصر اجنبيه من لاجئين و غيرهم بأعداد كبيره من مناطق متخلفه بتعانى من الصراعات الثيولوجيه و الاثنولوجيه ممكن يكون ليها اثر وحش على الثقافه المصريه الهوموجينيه و تطورها للأحسن و على السلام الاجتماعى فى المجتمع المصرى ، و كمان حشر مصر فى مشاكل العرب و صراعاتهم ولعبها دور الأخ الطيب اللى جاب لمصر و المصريين المشاكل و سبب اختراقات خطيره فى الثقافه المصريه.

داخلياً، و بالذات فى السنين الاخيره لحكم حسنى مبارك مع كبر سنه زادت سطوة الحزب الوطنى الديموقراطى اللى كان بيترئسه و زادت سطوة رجال الاعمال اللى منهم انضموا للحزب الوطنى و بقوا بيمثلوا مراكز قوى و بيسيطروا بدرجه ما على السياسه و التوجهات الاقتصاديه للدوله ، و برز اسم ابنه جمال مبارك اللى اعتبروه ناس انه بيتجهز عشان يورث دكة الحكم فى مصر. بعد حسنى مبارك عن القاهره عاصمة دولته و عاش فى شرم الشيخ فى جنوب سينا و دى كانت حاجه نادره ماحصلتش كتير فى تاريخ مصر. الحاجات دى مع مد قانون الطوارىء و اتهامات بتزييف انتخابات مجلس الشعب و انتشار الفساد فى ظل ظروف اقتصاديه صعبه بتعانى منها الطبقات الفقيره و المتوسطه قللت جامد من شعبية حسنى مبارك و مهدت للثوره ضد حكمه.

ازمة يناير 2011

شوف ثورة مصر سنة 2011

وصلت الكهربا نواحى كتيره فى مصر فى عهد حسنى مبارك.
مترو انفاق القاهره مشروع ضخم فى عهد حسنى مبارك.
مستشفى سرطان الأطفال صرح طبى كبير اتبنى فى عهد حسنى مبارك.
كوبرى قناة السويس اتفتح سنة 1995

اتعرض نظام الرئيس مبارك لأزمه مهوله فى شهر يناير 2011. مصر كانت اتعرضت سنة 2010 لاحداث متطرفه فى مصر حصلت مابين المسلمين و الاقباط بسبب التعصب الدينى اللى بقى منتشر فى مصر .[18]، و عمل الاقباط اللى حسوا انهم مش واخدين حقهم فى بلدهم و بيتعرضوا لعنصريه دينيه مظاهرات كتيره للاحتجاج كانت ناقوس خطر على ما يبدو نظام حسنى مبارك المتسم بالبطء ماوعاش ليه ، و حصلت حالة احتقان دينى اتوجت بتفجير كنيسة القديسين فى اسكندريه فى 1 يناير 2011 اتقتل و اتجرح فيه عدد كبير من المسيحيين.[19] التعصب الدينى و الاضطرابات الدينيه خدوا فى اواخر الشهر منحنى تانى لما جماعات الفيسبوك و غيرهم قدروا يجمعوا و ينظموا نفسهم و فى 25 يناير 2011 فجروا مظاهرات بتطالب بتنحى الرئيس مبارك و انضم للمظاهرات احزاب و جماعات و افراد مناؤين لنظام الحكم اهمهم حركة الاخوان المسلمين اللى عايزه تحول مصر لدوله اسلاميه و تطبق الشريعه الاسلاميه [20][21][22][23]، واتطورت الاحداث لشكل مريع و اتمركزت حركة المناؤين لنظام حسنى مبارك فى ميدان التحرير فى القاهره. حسنى مبارك اعلن فى خطبه للشعب انه مش ناوى يرشح نفسه تانى للحكم و انه حايعتزل فى سبتمبر 2011 لكن المناؤين استمروا فى مطالبتهم بتنحى مبارك الفورى ، و تانى يوم خرج مؤيدين لحسنى مبارك شافوا ان عرض مبارك حل معقول ، و وصل الموضوع لحصول صدامات ما بين المؤيدين و المناؤين لحسنى مبارك فى ميدان التحرير [24][25][26][27]، و بقت مصر معرضه لكارثه كبيره حاتأثر جامد على اقتصادها بعد ما كان حسنى مبارك اتمكن من تحقيق نمو اقتصادى عالى وقت الازمه الماليه العالميه بفضل استقرار مصر الداخلى و جذب الاستثمارات [28][29] ، الانجاز ده بقى فى مهب الريح و بقى متوقع ان المصريين حايواجهوا ازمه اقتصاديه طاحنه ما شافوهاش من وقت طويل [30][31] فى وقت بيزيد فيه عددهم و بيتضاعف فوق رقعه محدوده من الأرض مع شح فى مية النيل [32][33]، و فوق كده قوى اجنبيه اتدخلت فى الشئون المصريه الداخليه بشكل خطير [34][35][36][37][38] و فوق كده بقت مصر معرضه كمان للتحول لدوله دينيه [39][40] ، أو الوقوع تحت حكم خونتا عسكريه[23][41][42]

فى 10 سبتمبر 2011 اصدرت السلطه الحاكمه بيان اعلنت فيه ان قانون الطوارىء حايتم تنفيذ كل نصوصه بالكامل مش بس بطريقه جزئيه زى ماكان الحال وقت حكم الرئيس حسنى ميارك .[43]

استقالته

فى 10 فبراير 2011 فوض حسنى مبارك نايبه عمر سليمان لادارة الفتره الجايه لكن المظاهرات استمرت [44] ، و تانى يوم فى 11 فبراير 2011 استقال حسنى مبارك و سلم مصر للمؤسسه العسكريه [45] زى ما كان قال قبل كده اذا ما استقرش الوضع [46][47] ، و بكده استمرت مصر من 1952 لغاية دلوقتى تحت الحكم العسكرى لكن فى ضل الأحكام العرفيه. العسكريين أكدوا فى بيانهم بعد استقالة مبارك انهم مش حا يستمروا فى الحكم و حا يشرفوا على انتخابات ديمقراطيه حره و ده لسه حايبينه المستقبل.[41][42]

حكم مصر قبله من رؤسا الجمهوريه المصريه:

محمد نجيب و حكم من 1952 لحد 1954

جمال عبد الناصر الي حكم من 1954 لحد ما مات سنة 1970

محمد انور السادات اللي حكم من 1970 لحد اغتياله سنة 1981

حكم مصر بعده :

خونتا عسكريه [42]

محاكمته

محاكمة حسنى مبارك ابتدت فى مصر يوم ٣ اغسطس سنة 2011 علشان تحاكمه مع متهمين تانيين بتهم الفساد وقتل المتظاهرين.[48]

رئيس جمهورية مصر
حكم قبله
الجمهوريه المصريه
حكم بعده
محمد أنور السادات الحكم: 14 اكتوبر 1981 -11 فبراير 2011 خونتا عسكريه
رئيس وزراء مصر
سبقه:
محمد انور السادات
رؤسا وزارة مصر
1980-1978
خلفه:
فؤاد محيى الدين

وفاته

اتوفى محمد حسنى مبارك ف 25 فبراير 2020 بعد معاناه من المرض.[49]

اوسمه

مصادر


لينكات خارجيه و مصادر


مصادر

  1. مُعرِّف قاعدة بيانات الأفلام على الإنترنت (IMDb): https://www.imdb.com/name/nm0610804/ — تاريخ الاطلاع: 17 اكتوبر 2015
  2. معرف الشبكات الاجتماعيه: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6g761wx — باسم: Hosni Mubarak — تاريخ الاطلاع: 9 اكتوبر 2017
  3. مُعرِّف موسوعة بروكهوس على الإنترنت: https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/mubarak-mohammed-hosni — باسم: Mohammed Hosni Mubarak — تاريخ الاطلاع: 9 اكتوبر 2017 — المحرر: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus و Wissen Media Verlag
  4. مُعرِّف الموسوعة الكتالونية الكبرى (GEC): https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0044684.xml — باسم: Muḥammad Ḥusnī Mubārak — العنوان : Gran Enciclopèdia Catalana — الناشر: Grup Enciclopèdia
  5. مُعرِّف دليل الألماس العام: https://opac.diamond-ils.org/agent/20891 — باسم: Hosni Moubarak
  6. باسم: Mohammed Hosni Mubarak — مُعرِّف شخص في أرشيف مُونزِينجِر (Munzinger): https://www.munzinger.de/search/go/document.jsp?id=00000014272 — تاريخ الاطلاع: 9 اكتوبر 2017
  7. العمل الكامل مُتاحٌ في: http://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780195382075.001.0001/acref-9780195382075 — المحرر: ايمانويل ك و هنرى لويس جيتس — العنوان : Dictionary of African Biography — الناشر: دار نشر جامعة اكسفورد — ISBN 978-0-19-538207-5
  8. https://www.aljazeera.com/news/2020/02/egypt-president-hosni-mubarak-dies-91-200225105344417.html
  9. https://www.nytimes.com/2020/02/25/obituaries/hosni-mubarak-dead.html
  10. L’ancien président égyptien Hosni Moubarak est mort — تاريخ الاطلاع: 25 فبراير 2020 — المحرر: چيروم فينوجليو — الناشر: Societe Editrice Du Monde — تاريخ النشر: 25 فبراير 2020 — إقتباس: Hosni Moubarak est mort mardi 25 février à l’âge de 91 ans à l’hôpital militaire Galaa au Caire, a indiqué à l’AFP son beau-frère le général Mounir Thabet.
  11. http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb13973486z — تاريخ الاطلاع: 10 اكتوبر 2015 — المؤلف: مكتبة فرنسا الوطنية — الرخصة: رخصة حرة
  12. مُعرِّف الضَّبط الاستناديِّ في قاعدة البيانات الوطنيَّة التشيكيَّة (NKCR AUT): https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=jn20040223009 — تاريخ الاطلاع: 11 ابريل 2023
  13. "Eilts to Kissinger, July 22, 1975". Retrieved 29 January 2011.
  14. اقتصاد مش قايم على سلعة البترول بس. Economy: The Egyptian economy is the second largest in the Arab world after Saudi Arabia. ( bbc.co.uk )
  15. bloomberg.com
  16. Alquds.com
  17. http://www.aawsat.com/leader.asp?section=3&article=611863&issueno=11790%5B%5D
  18. http://www.youm7.com/News.asp?NewsID=166832
  19. http://www.youm7.com/News.asp?NewsID=328755
  20. http://sawah-egy.blogspot.com/2011/02/blog-post_2889.html%5B%5D
  21. http://www.almasry-alyoum.com/article2.aspx?ArticleID=76521&IssueID=801%5B%5D
  22. http://www.mltzm.com/vb/showthread.php?t=31360%5B%5D
  23. "Archive copy". Archived from the original on 2011-12-18. Retrieved 2011-03-08.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  24. http://www.al-marsd.com/news/view/15673-%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D8%A8%D9%8A%D9%86-%D9%85%D8%A4%D9%8A%D8%AF%D9%8A-%D9%88%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%87%D8%B6%D9%8A-%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%83-%D8%A8%D9%85%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%AD%D8%B1%D9%8A%D8%B1-%D9%81%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D9%88.html%5B%5D
  25. "Archive copy". Archived from the original on 2011-02-03. Retrieved 2011-03-08.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  26. http://alwanarabiya.se/2011/02/02/%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D8%A8%D9%8A%D9%86-%D9%85%D8%A4%D9%8A%D8%AF%D9%8A-%D9%88%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%87%D8%B6%D9%8A-%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%83-%D8%A8%D9%85%D9%8A%D8%AF%D8%A7/%5B%5D
  27. http://www.ajoory.com/news.php?action=view&id=181%5B%5D
  28. http://www.alquds.com/node/267150%5B%5D
  29. "Archive copy". Archived from the original on 2012-01-18. Retrieved 2011-03-06.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  30. "Archive copy". Archived from the original on 2011-02-01. Retrieved 2011-03-08.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  31. http://www.foxnews.com/world/2011/02/04/report-egypts-economy-lost-b-protests/#
  32. http://bikyamasr.com/wordpress/?p=14960%5B%5D
  33. http://www.youm7.com/News.asp?NewsID=367234&SecID=12%5B%5D
  34. http://100fm6.com/vb/showthread.php?t=241840
  35. http://www.shorouknews.com/ContentData.aspx?id=389714
  36. http://international.daralhayat.com/internationalarticle/232965%5B%5D
  37. http://www.nashwannews.com/news.php?action=view&id=10167
  38. http://www.al-jazirah.com/20110206/du19d.htm
  39. http://www.youm7.com/News.asp?NewsID=346956
  40. http://www.youm7.com/News.asp?NewsID=358538
  41. http://www.arabiyat.com/content/world/1287.html
  42. http://www.csmonitor.com/World/Middle-East/2011/0213/Egypt-revolution-With-a-military-junta-in-charge-now-the-politics-start
  43. http://www.alarabiya.net/articles/2011/09/11/166370.html
  44. "Archive copy". Archived from the original on 2011-02-15. Retrieved 2011-03-08.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  45. http://www.youm7.com/News.asp?NewsID=350156
  46. http://www.alwafd.org/index.php?option=com_content&view=article&id=14608
  47. http://albaladnews.net/arabic/8803.htm%5B%5D
  48. جريدة العلم
  49. {{cite news}}: Empty citation (help)
محمد حسنى مبارك على مواقع التواصل الاجتماعى
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.