امازيغ
الامازيغ (امازيغى: ⵉⵎⴰⵣⵉⵖⵏ Imaziɣn, انجليزى: Berbers, فرنساوى: Berbères, اسبانى: Bereberes) هما السكان الاصليين بتاع منطقة شمال افريقيا من غرب مصر لحد مراكش و جزر الكنارى. مجموع تعداد الامازيغ هو حوالى 90 مليون, فيهم اللى بيتكلم امازيغى و فى اللى بيتكلم الدارجه (لهجات عربيه مغاربيه متأترة باللغه الامازيغيه).
| ||||
---|---|---|---|---|
صنف فرعى من | قبيله ، والشعوب الافروآسيويه | |||
مجموعه عرقيه | ||||
البلد | ||||
العدد الكلى | ||||
اللغه الام | ||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Total population | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
اكتر من 80 مليون | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Regions with significant populations | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
المغرب | ≈ 18.000.000 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
الجزائر | ≈ 25,000,000 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
فرنسا | اكتر من 2,000,000 |
الامازيغ موجودين فى مساحه شاسعه: مراكش, الجزاير, تونس, ليبيا, موريتانيا, شمال مالي, شمال و غرب النيجر, غرب مصر و جزر الكنارى. قبائل الطوارق فى شمال مالى و النيجر هى كمان القبائل الامازيغيه.
اللغه
المقاله الرئيسيه: لغه امازيغى
جزء كبير من الامازيغ النهارده لسه بيتكلمو امازيغى و الجزء الباقى بيتكلم الدارجه وهى لغات مغاربيه متأترة باللغه الامازيغيه.
اللغة الامازيغيه بتتكتب فى العاده بالحرف اللاتينى او بابجدية تيفيناغ, و هى ابجديه قديمه.
التاريخ
التاريخ القديم
فى العصر القديم كان بيطلق على الامازيغ اسم ليبو , زي ما كان بيطلق على شمال افريقيا بدون مصر, يعنى البلاد الامازيغيه, اسم ليبيا.
الامازيغ والحضاره الفرعونية
الامازيغ ليهم بردو تأتير و مساهمه فى الحضارة الفرعونية. فالاسرتان المصريتان 22 و 23 اسرتان امازيغيتان. الفراعنة كانو بيسمحو للقبائل الامازيغية انها تقيم فى الصحراء الشرقية وبمرور الزمن اتمصروا ووصل منهماسرتان للحكم
سنة 945 قبل الميلاد جلس الفرعون الامازيغى شيشنق الاول على عرش مصر مؤسسا الأسره المصريه 22 و بقى حكمو لحد سنة 924 قبل الميلاد حسب مانيتون.
سنة 880 قبل الميلاد, وصل ملوك امازيغ مشواش للحكم بتأسيسهم للاسره المصريه 23.
نوميديا
نوميديا هى مملكه امازيغيه قديمه كانت موجوده فى الجزاير و اجزاء من مراكش و تونس بتوع دلوقتى, و كانت عاصمتها سيرتا.
الامازيغ و دخولهم للاسلام
سنة 711, قام الامازيغ بغزو الاندلس بعد اسلامهم بقيادة القائد الامازيغى طارق بن زياد تحت قيادة الخليفه الاموى عبد الملك بن مروان, و الوالى بتاعو فى شمال افريقيا موسى بن نصير.