Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Sancho Garcés IV de Navarra | |
---|---|
Rei de Navarra | |
1054-1076 | |
Predecesor | García Sánchez III O de Nachera |
Succesor | Sancho V Remíriz |
Naixencia | 1039 ? |
Muerte | 4 de chunio de 1076 |
Consort | Placencia de Normandía |
Pai | García Sánchez III de Navarra |
Mai | Estefanía de Foix |
Sancho Garzés IV de Navarra, O de Penyalén, naixito arredol de 1039 y muerto en Penyalén (hue un lugar d'o municipio navarro de Funes) o 4 de chunio de 1076, estió un rei de Navarra, dende 1054 dica a suya muerte.
Orichens familiars
O rei Sancho Garcés IV de Navarra yera fillo de García Sánchez III de Navarra y d'a suya muller Estefanía de Foix, d'a casa d'os contes de Foix, y yera naixito arredol de 1039.
O suyo reinau
Sancho Garcés IV fue proclamato rei de Navarra cuan teneba 14 anyadas, en o memo campo de batalla d'a batalla d'Atapuerca, a on heba muerto o suyo pai. Dica a edat de 18 anyadas, recibió aduya d'a suya mai, que morió en 1058 luego de fer cumplir a manda d'o suyo esposo d'establir en Nachera (hue La Rioja) o monesterio de Santa María la Reyal, a on yera apedacato García Sánchez III.
Sancho Garzés III, en alianza con su tío Remiro I, rei d'Aragón, presionaba a la taifa de Saraqusta, encara que Al-Muqtadir, o soberano d'ista taifa, feba afrontar a o navarro con o suyo primo Sancho Remíriz, que heba sucedito a lo suyo pai luego d'a suya muerte en 1063.
En tener encara biens patrimonials en o reino de Castiella, a sobén bi habió luitas con iste reino, rematando en 1067 en a clamata Guerra d'os Tres Sanchos, en a que o navarro recibió l'aduya militar d'o suyo primo aragonés, que estió impresccndible ta lograr a victoria.
O suyo asasinato
Sancho Garcés IV de Navarra fue asasinato en o lugar de Penyalén (que hue fa parte d'o termin municipal d'a localidat de Funes)[1] por una alianza entre os suyor chirmans, que s'heban conchurato en a suya cuentra. Asinas, o suyo chirmán Remón li tiró a un cinglo (hue clamato o cinglo d'o rei)[2] mientres yera de cazata, o 4 de chunio de 1076.[3]
Luego d'a suya muerte, o reino de Navarra fue invadito por Alifonso VI, rei de Castiella, qui s'apoderó de La Rioja, y tamién por Sancho Remíriz, rei d'Aragón. A nobleza navarra, que temeba a desaparición d'o reino de coronar nuevo rei a o fillo de Sancho Garcés IV, que yera encara un nin, coronó rei de Navarra a iste zaguer, que unió asinas as dos coronas.
Matrimonios y fillos
Sancho Garcés casó dimpués de 1068[4] con Placencia de Normandía, muerta dimpués d'o 14 d'abril de 1088. Tenioron dos fillos:
- García Sánchez de Navarra, que morió de nin.
- García de Navarra, o hereu, que fue desplazato por o reparto d'o reino entre os reinos de Castiella y Aragón, y que morió en Toledo dimpués de 1091.
Antiparte, d'a suya relación con a suya amant Ximena d'Esquiroz, tenió dos fillos bordes:
- Raimón Sánchez, naixito antis de 1071 y muerto dimpués de 1110, que estió sinyor d'Esquiroz (hue en Galar).
- Urraca Sánchez, muerta dimpués de 1072, educata en Larrasoain.
Predecesor: García Sánchez III O de Nachera |
Rei de Navarra 1054 - 1076 |
Succesor: Sancho V Remíriz |
Referencias
- ↑ (es) www.VillaDefunes.com.
- ↑ (es) Articlo en o periodico Deia.
- ↑ (es) www.VillaDefunes.com.
- ↑ En 1068 apareixe Plazentia en una donación d'o lugar de Legardeta a o monesterio de Santa María la Reyal d'Irache, en a suy primera presencia en a documentación historica.