Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Louis Pasteur | |
---|---|
Louis Pasteur, arredol de 1895, en una fotografía de Nadar. | |
Información personal | |
Calendata de naixencia | 27 d'aviento de 1822 |
Puesto de naixencia | Dole (Jura, Franco Condau) |
Calendata de muerte | 28 de setiembre de 1895 |
Puesto de muerte | Marnes-la-Coquette (Altos d'o Sena, Isla de Francia) |
Ocupación | Quimico y fisico |
Louis Pasteur, naixito de Dole (Jura, Franco Condau) o 27 d'aviento de 1822 y muerto en Marnes-la-Coquette (Altos d'o Sena, Isla de Francia) o 28 de setiembre de 1895, estió un quimico y fisico francés, que establió as bases d'a microbiolochía.[1] y estió conoixiu por os suyos escubrimientos d'os prencipios de vacunación, fermentación microbiana y pasteurización. Se le recuerda por os suyos notables abances en as causas y a prevención de malotías, y os suyos escubrimientos han salvau muitas vidas dende alavez. Redució a mortalidat por calentura puerperal y creyó as primeras vacunas contra a rabia y o mal de banzo.
Os suyos escubrimientos medicos proporcionoron emparo directo a la teoría d'os chermens d'a malotía y a suya aplicación en a medicina clinica. Ye mas conoixiu por o publico en cheneral por a suya invención d'a tecnica de tractamiento d'a leit y o vin pa aturar a contaminación bacteriana, un proceso que agora se diz pasteurización. Se le considera como un d'os tres fundadors prencipals d'a bacteriolochía, de conchunta con Ferdinand Cohn y Robert Koch, y se le ha clamau Pai d'a bacteriolochía y Pai d'a microbiolochía, encara que a zaguera denominación tamién s'ha aplicau a Antoine van Leeuwenhoek.
Pasteur estió o responsable de refetar a teoría d'a cheneración espontania. Realizó experimentos que contrimostroron que, sin contaminación, os microorganismos no podrían desembolicar-se. Baixo os auspicios de l'Academia Francesa de Ciencias, contrimostró que en potes esterilizaus y sellaus, nunca no se desembolica brenca; y, a la inversa, en matraces esterilizaus pero ubiertos, os microorganismos podrían creixer.[2] Encara que Pasteur no estió o primer en proposar a teoría d'os chermens, os suyos experiments indicoron a suya exactitut y convencioron a la mayor parti d'Europa que yera verdat.
Hue en día, a ormino se le considera como un d'os pais d'a teoría d'os chermens.[3] Pasteur fació importants escubrimientos en quimica, sobre tot sobre a base molecular d'a asimetría de bel cristal y a racemización. A o prencipio d'a suya cursa, a suya investigación d'o acido tartarico resultó en a primera resolución d'o que agora se diz isomeros opticos. O suyo treballo ubrió o camín ent'a comprensión actual d'un prencipio fundamental en a estructura d'os compuestos organicos.
Estió director de l'Instituto Pasteur, establiu en 1887, dica a suya muerte, y o suyo cuerpo estió enronau debaixo de l'instituto. Encara que Pasteur fació experiments innovadors, a suya reputación s'asoció con cuantas contraversias. A reevaluación historica d'o suyo cuaderno reveló que practicó l'enganyo pa vencer a os suyos rivals.[4][5]
Referencias
- ↑ (es) https://www.biografiasyvidas.com/biografia/p/pasteur.htmBiografía Louis Pasteur].
- ↑ (en) Seckbach, Joseph (editor) (2004). Origins: Genesis, Evolution and Diversity of Life. Dordrecht, The Netherlands: Kluwer Academic Publishers. p. 20. ISBN 978-1-4020-1813-8.
- ↑ (en) Ullmann, Agnes (August 2007). "Pasteur-Koch: Distinctive Ways of Thinking about Infectious Diseases". Microbe. 2 (8): 383–387.
- ↑ (en) Geison, Gerald L (1995). The Private Science of Louis Pasteur. Princeton, NJ: Princeton university press. ISBN 978-0-691-01552-1.
- ↑ (en) Anderson, C. (1993). "Pasteur Notebooks Reveal Deception". Science. 259 (5098): 1117.
Vinclos externos
- Se veigan as imáchens de Commons sobre Louis Pasteur.