Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Francesc Macià i Llussà | |
---|---|
Francesc Macià (a ezquierda) con o pedagogo Manuel Ainaud Sánchez, en una imachen de 1932. | |
1 de chinero de 1932 – 25 d'aviento de 1933 | |
Precediu por | Josep de Vilamala (antis d'os Decretos de Nueva Planta) |
Succediu por | Lluís Companys i Jover |
Naiximiento | 21 d'octubre de 1859 Vilanova i la Geltrú (Garraf, Catalunya) |
Muerte | 25 d'aviento de 1933 Barcelona (Barcelonés, Catalunya) |
Partiu | Estat Català Esquerra Republicana de Catalunya |
Conchuche | Eugènia Lamarca |
Profesión | Militar y politico |
Alma Máter | Academia d'Incheniers Militars de Guadalachara |
Relichión | Catolico |
Francesc Macià i Llussà, naixito de Vilanova i la Geltrú (Garraf) o 21 d'octubre de 1859 y muerto en Barcelona (Barcelonés) o 25 d'aviento de 1933, estió un militar y politico catalán d'ideolochía nacionalista, President d'a Cheneralidat de Catalunya en 1932, cuan se restablió ixe organismo derogato en 1714 con os Decretos de Nueva Planta, dica a suya muerte.
Formato en l'Academia d'Incheniers Militars de Guadalachara, plegó como militar dica o ran de tenient coronel, encara que albandonó l'Exercito espanyol dimpués d'os Feitos d'o ¡Cu-Cut! en 1905, cuan bellos oficials asaltoron y cremoron a redacción d'o semanario satirico ¡Cu-Cut! que heba satirizato a suya actitut. Macià prencipió asinas a suya carrera politica en as filas de Solidaritat Catalana, estando esleito deputato en o Congreso d'os Deputatos. En 1919 establió Federació Democràtica Nacionalista t'arreplegar o catalanismo mas radical, y en 1922 establió Estat Català.
En 1926, Macià organizó o complot de de Prats de Molló, ta prebar de dentrar militarment en Catalunya y proclamar-ne a independencia, encara que o complot fracasó. Macià establió en l'exilio o Partit Separatista Revolucionari de Catalunya, y tornó a Catalunya dimpués d'a cayita d'a dictadura de Primo de Rivera. O 22 de febrero de 1931, s'adhibió, con Estat Català, a la creyación d' Esquerra Republicana de Catalunya. Dimpués d'a victoria republicana en as eleccions municipals en abril de 1931, Francesc Macià proclamó dende o Palacio d'a Cheneralidat a Republica catalana aintro d'una federación de republicas ibericas interpretando o Pacto de Sant Sabastián sinyato con atras fuerzas politicas catalanas, poquetas horas antis de que Manuel Azaña proclamase en Madrit a Segunda Republica Espanyola. Dimpués d'unas negociacions, alcordoron o restablimiento d'a Cheneralidat de Catalunya, organo que heba estat suprimito en rematar a Guerra de Succesión espanyola en 1714 con a redota d'o pretendient d'a Corona d'Aragón y l'aprobación d'os Decretos de Nueva Planta por Felipe IV d'Aragón.
Estió uno d'os impulsors d'o Estatuto d'autonomía de Catalunya de 1932, y se convertió en o primer President d'a restablita Cheneralidat de Catalunya en ganar as eleccions de 1932. Morió o 25 d'aviento de 1933, en a ciudat de Barcelona.
Vinclos externos
- Se veigan as imáchens de Commons sobre Francesc Macià.
Predecesor: Josep de Vilamala (en 1714) |
President d'a Cheneralidat de Catalunya 1931-1933 |
Succesor: Lluís Companys i Jover |