Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Cherusalem ירושלים القدس | |||
Localidat d'Israel | |||
| |||
Estau • Districto |
Israel Cherusalem | ||
Superficie | 123.000 km² | ||
Población • Total |
865721 hab. (2015) | ||
Altaria • Meyana |
650-840 m. | ||
Codigo postal | 91000–91999 | ||
Chentilicio | Cherosolimitano/a[1] | ||
Coordenadas | |||
Cherusalem | |||
Web oficial |
Cherusalem (en hebreu ירושלים, Yerushalayim; en arabe القدس, al-Quds) ye una ciudat d'Israel en o situata en o Proximo Orient Asiatico). Ye a principal ciudat israelina y a capital declarata d'o estau d'Israel y, d'igual modo, ciudat an l'Autoridat Palestina pretende d'establir a suya capital (Cherusalem Este). En l'anyo 2011 teneba una población aproximata de 801.000 habitants.
Ye una d'as mas antigas ciudaz d'o mundo, habitada por os cananitas chebuseus antis d'a plegada d'as tribus hebreas a Canaán a primers d'o sieglo XIII aC. Fa parte d'a Organización d'as Ciudaz d'o Patrimonio d'a Humanidat.
Orichen etimolochico
Shalom significa paz en hebreu, por lo que Cherusalem, ye un termin ta exprisar ciudat d'a paz.
Capital d'Israel
Israel proclamó a Cherusalem capital d'o suyo estato en 1950, y hi establió a seu d'a residencia presidencial, o Parlamento israelín (Knesset), a Cort Suprema y atras institucions administrativas. Como a ciudat heba estato dividita entre Israel y Chordania dezaga o armisticio d'a guerra arabe-israelín de 1948, ista declaración de capitalidat solo afectaba a la parte occidental d'a ciudat, que yera l'administrata por Israel.
Historia
O 15 de chulio de 1099 as tropas cristianas d'a Primera cruzada dentran en a ciudat.[2]
Cultura
Puestos santos d'o chudaísmo, cristianismo y o Islam
Cherusalem ye considerata ciudat sagrada por as tres grans relichions monoteístas: o cristianismo, o chudaísmo y o Islam. Ta o cristianismo ye a on que pedricó Chesús y a on que estió crucificato; ta o chudaísmo ye a on que o Rei David establió a capital d'o Reino d'Israel, o puesto d'asentamiento de l'Arca de l'Alianza y a on que o suyo fillo Salomón d'Israel construyó o Templo, ta on han de dirichir as pregarias; o Islam replega d'istas relichions o caracter sagrau d'a ciudat, a on que miraban os primers musulmans en rezar, antes de pasar a fer-lo cara A Meca.
Localidaz achirmanatas
- Praga (Republica Checa).
- Nueva York (Estaus Unius).[3]
- Ayabe (Chapón).
Se veiga tamién
- Cherusalem Este.
- Muro de Cherusalem.
- Santo Sepulcre.
Referencias
- ↑ (an) Diccionario ortografico de l'aragonés (Seguntes la Propuesta Ortografica de l'EFA). Versión preliminar. Estudio de Filología Aragonesa. ISSN 1988-8139. Octubre de 2022.
- ↑ (es) David González Ruiz: Breve Historia de la Corona de Aragón. Ediciones Nowtilus, S.L., Madrit, abril de 2012, p. 66, ISBN 978-84-9967-306-6
- ↑ (en)Lista de ciudaz achirmanatas con ciudaz d'a rechión d'o Meyo Oeste d'Israel
Vinclos externos
- Se veigan as imáchens de Commons sobre Cherusalem.
- (en)/(he)/(ar)Pachina web oficial de Cherusalem.