Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Bichuesca
Municipio d'Aragón
Castiello y ilesia de Bichuesca.
Entidat  • País  • Provincia  • Comarca	Municipio  Aragón  Zaragoza Comunidat de Calatayú
Partiu chudicial	Calatayú
Superficie	57,10 km²
Población  • Total	95 hab. (2013)
Altaria  • Meyana	920 m.
Distancia  • 139 km	enta Zaragoza
Alcalde	Angel Millan Marin Rubio
Codigo postal	50316
Parroquial  • Diocesi  • Arcipestrau	Tarazona Alto Xalón
Ríos	Manubles
Coordenadas	41°32’25’’N 1°55’13’’U
Bichuesca Bichuesca en Aragón

Bichuesca (Bijuesca en castellano) ye un municipio d'a provincia de Zaragoza situato en a comarca d'a Comunidat de Calatayú.

A suya superficie ye de 57,10 km² y a suya población de 114 habitants (2009, en l'anyo 1920 bi heba 896 habitants). A suya densidat de población ye de 2,00 hab/km².

Cheografía

A localidat de Bichuesca se troba situata a una distancia de 50 km d'a ciudat de Calatayú, a capital d'a suya comarca, 56 de Soria y 139 de Zaragoza, a capital d'Aragón.

Trescruzato por o río Manubles, afluent d'o Xalón, se troba a una altaria de 920 metros dencima d'o livel d'a mar.

Toponimia

Seguntes Joaquín Caridad Arias ye un toponimo d'orichen celta que sería relacionato con bels toponimos gallegos actuals (Vixoi, Vixou, Vixán, Vixoteira), bels toponimos celtas antigos (Vigiacum, Vigobri y talment Bigorra), y bels antroponimos antigos (Vigius, Vigio y una trobata en as inscripcions de Luixón, Biho-tus). A terminación -uesca vendría d'a terminación -essica.

Esta localidat ye citata en a Bula de Lucio III de 1183, en a que aprobaba a patrimonialidat d'as ilesias d'a Comunidat de Calatayú dimpués que Alifonso I d'Aragón lis dase lo fuero:

Si s'escribiba con -ll- se puet explicar como una hipercorrección feita por o escriba, en base a que en bellas variedaz d'aragonés como o tensino a -LL- latina evolucionó ta -ch-, feito que ye en retacule. Manimenos en a Edat Meya bi ha chent con apellito de Villuesca en os textos provinients de Calatayú.

En "Rationes decimarum Hispaniae (1279-80): Aragón y Navarra" s'escribe Viivesca.

En atros textos medievals como as Cronicas d'os Chudeces de Teruel la claman Vijuesca. En o Fogache de 1495 s'escribe Vixuesca, castellanizato ya con x como atros lugars de l'este de Zaragoza y Teruel (Castexón, Val de Conexos, Foz de la Viexa, ecetra..., que en aragonés cheneral estioron con -ll- y en aragonés d'as comunidaz aragonesas estioron con -ch-). En 1610 l'astronomo João Batista Labanha escribe Biguesca. En o sieglo XVII a x castellana esdeviene a j velar actual.

Demografía

Administración

Molimentos y puestos intresants

O suyo castiello estió una fortaleza mui important estratechicament por a suya situación mugant con Castiella. En 1357 Pero IV lo Cerimonioso mandó fortificar o castiello y a ilesia anque o rei de Castiella Pero I lo Cruel lo conquistó en a invasión de 1358. Dimpués se tornó a conquistar por parti d'Aragón y se perdió atra vegada en a enrestida de 1362. Dezaga d'a remontadura zaguera Pero IV lo mandó escatumbar, encara que nomás se fació en parti.

Tamién son intresants o "Pozo de los Chorros", cascant d'augua con una gorga en o río Manubles poco antis de dentrar en Bichuesca, a Fuent de "los canyos" y o puent romano.

Fiestas

As fiestas patronals se celebran o día 15 d'agosto, festividat d'a Virchen d'o Castiello, y o 16 d'agosto día de Sant Roque.