![]() |
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Alastuei | |
Entidat local menor d'Aragón | |
![]() | |
Entidat • País • Provincia • Comarca • Municipio |
Entidat local menor![]() ![]() Chacetania Bailo |
Partiu chudicial | Chaca |
Población • Total |
19 hab. (2007) |
Altaria • Meyana |
826 m. |
Parroquial • Diocesi • Arcipestrau • Parroquia |
Chaca Chaca-Berdún Sant Miguel Arcánchel |
Coordenadas | |
![]() ![]() Alastuei Alastuei en Aragón |
Alastuei (Alastuey en castellano) ye un lugar d'a provincia de Uesca, situato en o municipio de Bailo, en a comarca d'a Chacetania y partiu chudicial de Chaca.
Toponimia
Seguntes Agustín Ubieto Arteta, os nombres documentatos d'o lugar son Alastuey, Alastue (1090) y Alastus, y a suya primera cita ye en 987, en o Cartulario de Sant Chuan d'a Penya.[1] En o Libro del Reparo del General de 1489-1491 s'escribe Alastue.
Seguntes Ramón Menéndez Pidal ye una deformación d'o basco Last-toi, "puesto con rigachuelo", sindembargo Gerhard Rohlfs considera que ye analogo con l'occitán Allasac en Corrèze, que deriva d'o chentilicio Alacius, documentato en Galia Cisalpina, con una terminación -ué que deriva d'un sufixo baixo imperial u altomeyeval que indica pertenencia, como ye o caso d'a terminación -ac en occitán y a terminación -asco en o norte d'Italia.[2]
Seguntes Manuel Benito Moliner, miembro de l'Instituto d'Estudios Altoaragoneses, tien o suyo orichen en un antrotoponimo latino, Alastarius, con un sufixo celta -uey, etimolochía comun con o toponimo Alastrué.[3]
Historia
O lugar d'Alastuei perteneixeba a lo Monesterio de Sant Chuan d'a Penya. As suyas primeras citas en os anyos 980 y en o sieglo XI son consideratas falsificacions d'o monesterio de Sant Chuan d'a Penya ta apoderar-se d'o lugar.[4]
En 1090, o rei Sancho Remíriz cedió os dreitos eclesiasticos d'o lugar a Chaca, y as rendas reyals a lo monesterio de Sant Chuan d'a Penya.[4]
En 1414 yera lugar de reyalenco.[5]
En 1428, o rei Alifonso V d'Aragón confirmó a cesión d'o lugar a lo monesterio, y en dependió dica a desamortización de Mendizábal en 1835.[6]
Dica os anyos 1860, estió a capital d'un municipio con Arbués, que en ixa calendata lo substituyó como capital d'o municipio.
Demografía
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
1717-1981: población de feito; 1990- : población de dreito. Fuent: Intercensal en l'INE, Series de población en l'INE y Relación d'unidatz poblacionals en l'INE. |
Molimentos
- Ilesia parroquial, consagrata a Sant Miguel Arcánchel, d'estilo romanico, d'o sieglo XII, muy modificata en o sieglo XVII.[4] En prencipio, yera un templo d'una sola nau con abside semicercular con cubierta de fusta y una torre-campanar adosata.[5]
- Retablo mayor, d'estilo barroco, obra de Melchor de Ruesta.[4]
- Retablo de Sant Bertolomeu, d'estilo barroco, procedent d'a desapareixita ermita de Sant Bertolomeu.[4]
Fiestas
- 28 y 29 de setiembre, por Sant Miguel.
- 30 de chulio, fiestas menors, por Sant Abdón y Sant Senén.
Vinclos externos
Referencias
- ↑ (es) Ubieto Arteta, Antonio: Toponimia aragonesa medieval, Valencia, 1972.
- ↑ (fr) Rohlfs, Gerhard: Le suffixe préroman -ué, -uy dans la toponymie aragonnaise et catalane, en Archivo de Filología Aragonesa IV, 1952.
- ↑ (es) Pueblos del Alto Aragón: el origen de sus nombres (A).
- 1 2 3 4 5 (es) Alastuey, .pdf editato por a comarca d'a Chacetania.
- 1 2 (es) Iglesia de San Miguel Arcángel de Alastuey.
- ↑ (es) Karina Jara Alastuey: Los Alastuey.