የጣሊያን መንግሥት (1861–1946 እ.ኤ.አ.)

ቤኒቶ ሙሶሊኒ በ1919 ፋሺ ዲ ኮምባትቲሜንቶ ወይም ፍልሚያ ሊግን ፈጠረ።በመጀመሪያ የጣሊያን ሶሻሊስት ፓርቲ ሰላማዊ ፖሊሲዎችን በሚቃወሙ አርበኞች ሶሻሊስቶች እና ሲንዲካሊስት ነባር ታጋዮች ቁጥጥር ስር ነበር። ይህ ቀደምት ፋሽስታዊ እንቅስቃሴ ወደ ግራ የበለጠ ያዘመመበት፣ ተስፋ ሰጪ ማህበራዊ አብዮት፣ በምርጫ የተመጣጣኝ ውክልና፣ የሴቶች ምርጫ (በከፊል በ1925 የተረጋገጠ) እና የገጠርን የግል ንብረት በንብረት የሚከፋፈል መድረክ ነበረው።[104][105] በተጨማሪም ሳንሱርን፣ ወታደራዊነትን እና አምባገነንነትን በመቃወም ከኋላው ፋሺዝም ተለያዩ።

ቤኒቶ ሙሶሎኒ እ.ኤ.አ. በ1922 በሮም ላይ በተካሄደው መጋቢት ወር ላይ

በተመሳሳይ ጊዜ, Biennio Rosso (ቀይ biennium) ተብሎ የሚጠራው ጦርነት ከጦርነቱ በኋላ ባሉት ሁለት ዓመታት ውስጥ የኢኮኖሚ ቀውስ, ከፍተኛ ሥራ አጥነት እና የፖለቲካ አለመረጋጋት ተካሂዷል. የ1919-20 ጊዜ በጅምላ አድማ፣ የሰራተኞች መገለጫዎች እና በመሬት እና በፋብሪካ ስራዎች ራስን የማስተዳደር ሙከራዎች ተለይተው ይታወቃሉ። በቱሪን እና ሚላን የሰራተኞች ምክር ቤቶች ተቋቁመዋል እና በአናርኮ-ሲንዲካሊስቶች መሪነት ብዙ የፋብሪካ ስራዎች ተካሂደዋል። ቅስቀሳው እስከ ፓዳን ሜዳ የእርሻ ቦታዎች ድረስ የተዘረጋ ሲሆን የገበሬዎች አድማ፣ የገጠር አለመረጋጋት እና በግራ እና በቀኝ ሚሊሻዎች መካከል የሽምቅ ውጊያዎች ታጅበው ነበር። ከዚህ በኋላ ፋሲ ዲ ኮምባቲሜንቶ (የብሔራዊ ፋሺስት ፓርቲ ግንባር ቀደም መሪ፣ 1921) የጣሊያን ብሔርተኞች የይገባኛል ጥያቄዎችን እና የመካከለኛው መደብ ሥርዓትን እና መደበኛነትን ፍለጋ በተሳካ ሁኔታ ተጠቅመዋል። በጥቅምት 1922 ሙሶሎኒ አጠቃላይ የስራ ማቆም አድማውን ተጠቅሞ ለጣሊያን መንግስት ለፋሽስቱ ፓርቲ የፖለቲካ ስልጣን እንዲሰጥ ወይም መፈንቅለ መንግስት ሊደረግበት ያለውን ጥያቄ ለኢጣሊያ መንግስት ይፋ አደረገ። አፋጣኝ ምላሽ ባለማግኘቱ 30,000 የፋሺስቶች ቡድን ፋሺስቶች ህግና ስርዓትን ወደ ነበሩበት ለመመለስ አስበዋል በሚል ጣሊያንን አቋርጦ ወደ ሮም (የሮም መጋቢት ወር) ረጅም ጉዞ ጀመረ። ፋሺስቶች ጠቅላይ ሚኒስትር ሉዊጂ ፋክታን ከስልጣን እንዲለቁ እና ሙሶሎኒ በዚህ ቦታ እንዲሰየም ጠየቁ። የኢጣሊያ ጦር ከፋሽስት ሚሊሻዎች በተሻለ ሁኔታ የታጠቀ ቢሆንም፣ የሊበራል ሥርዓት እና ንጉሥ ቪክቶር ኢማኑኤል ሳልሳዊ የከፋ የፖለቲካ ቀውስ ገጥሟቸው ነበር። ንጉሱ በኢጣሊያ ውስጥ ከነበሩት ሁለት ተቀናቃኝ እንቅስቃሴዎች የትኛውን መንግስት እንደሚመሰርቱ እንዲመርጡ ተገደዱ-የሙሶሎኒ ፋሺስቶች ወይም ማርክሲስት የጣሊያን ሶሻሊስት ፓርቲ። ፋሽስቶችን መረጠ።

የሶሻሊስት መሪ ጂያኮሞ ማቲዮቲ በ1924ቱ ምርጫ ወቅት የፋሽስት አመፅን በግልፅ ካወገዙ ከጥቂት ቀናት በኋላ ተገድለዋል።

ሙሶሎኒ ከብሔርተኞች እና ከሊበራሊስቶች ጋር ጥምረት ፈጠረ እና በ 1923 የምርጫውን የአሴርቦ ህግን አፅድቋል ፣ ይህም ቢያንስ 25% ድምጽ ላስገኘው ፓርቲ ሁለት ሶስተኛውን መቀመጫ ሰጥቷል። ፋሺስት ፓርቲ በ1924ቱ ምርጫ ከፍተኛ ደረጃ ላይ ለመድረስ ብጥብጥ እና ማስፈራሪያ ተጠቅሞ ፓርላማውን መቆጣጠር ቻለ። የሶሻሊስት ምክትል ጂያኮሞ ማቲቲ የተገደለው ድምጽ እንዲሰረዝ ከጠየቁ በኋላ ነው። የፓርላማ ተቃዋሚው የማቲዮቲ ግድያ ከአቬንቲኔ ሴሴሽን ጋር ምላሽ ሰጠ።

በሚቀጥሉት አራት ዓመታት ውስጥ፣ ሙሶሎኒ በስልጣኑ ላይ ያሉትን ሁሉንም ቼኮች እና ሚዛኖች አስወግዷል። እ.ኤ.አ. በታህሳስ 24 ቀን 1925 ለንጉሱ ብቻ ተጠያቂ መሆኑን የሚገልጽ ህግ አወጣ ፣ ይህም የፓርላማን አጀንዳ መወሰን የሚችል ብቸኛ ሰው አደረገው። የአካባቢ መስተዳድሮች ፈርሰዋል፣ እና የተሾሙ ባለስልጣኖች (ፖደስታ ይባላሉ) የተመረጡ ከንቲባዎችን እና ምክር ቤቶችን ተክተዋል። እ.ኤ.አ. በ 1928 ሁሉም የፖለቲካ ፓርቲዎች ታግደው ነበር ፣ እናም የፓርላማ ምርጫ በፕሌቢሲሲቶች ተተካ ታላቁ የፋሺዝም ምክር ቤት አንድ የ 400 እጩዎች ዝርዝር አቀረበ ። ክሪስቶፈር ዱጋን አገዛዙ የሙሶሎኒን ህዝባዊ ፍላጎት ተጠቅሞ በ1930ዎቹ በሌሎች የፋሺስት መንግስታት አምባገነኖች የተመሰለውን አርአያ ሆኖ የሚያገለግል የስብዕና አምልኮ እንደፈጠረ ይከራከራሉ።[107]

በማጠቃለያው የታሪክ ምሁሩ ስታንሊ ጂ ፔይን በጣሊያን ፋሺዝም የሚከተለው ነበር ይላሉ።

በዋናነት የፖለቲካ አምባገነንነት። ፋሽስቱ ፓርቲ ራሱ ሙሉ በሙሉ ማለት ይቻላል ቢሮክራቲዝ የሆነ እና ለግዛቱ የበላይ ሳይሆን ተገዥ ነበር። ትልቅ ንግድ፣ ኢንዱስትሪ እና ፋይናንስ በተለይ በመጀመሪያዎቹ ዓመታት ሰፊ የራስ ገዝ አስተዳደር ጠብቀዋል። የታጠቁ ኃይሎችም ከፍተኛ የራስ ገዝ አስተዳደር ነበራቸው። ... የፋሺስት ሚሊሻ በወታደራዊ ቁጥጥር ስር ዋለ። የፍትህ ስርዓቱ በአብዛኛው ሳይበላሽ እና በአንፃራዊነት ራሱን የቻለ ብቻ ነበር። ፖሊስ በክልል ባለስልጣናት መመራቱን ቀጥሏል እና በፓርቲ መሪዎች አልተያዙም ወይም አዲስ ዋና የፖሊስ ልሂቃን አልተፈጠረም። ቤተክርስቲያንን በጠቅላላ ታዛዥነት ስር የማምጣት ምንም አይነት ጥያቄ አልነበረም። ከፍተኛ መጠን ያላቸው የኢጣሊያ የባህል ህይወት ዘርፎች ሰፊ የራስ ገዝ አስተዳደርን ይዘው ቆይተዋል፣ እና ምንም አይነት ትልቅ የመንግስት ፕሮፓጋንዳ እና የባህል አገልግሎት አልነበረም። የሙሶሎኒ አገዛዝ በተለይ ጨዋ ወይም አፋኝ አልነበረም።

በ19ኛው መቶ ክፍለ ዘመን አጋማሽ ላይ ኢጣሊያ በተዋሃደችበት ወቅት የጳጳሳት ግዛቶች ወደ አዲሱ ሀገር መቀላቀልን ተቃወሙ። በ1860 ገና የጀመረው የኢጣሊያ መንግሥት ሮማኛን (የጳጳሳትን ምስራቃዊ ክፍል) ወረረ እና በጳጳሱ ጎራ ውስጥ ላቲየም ብቻ ቀረ። ላቲየም ራሷን ሮምን ጨምሮ በ1870 ተያዘ እና ተጠቃለለ።ለሚቀጥሉት ስልሳ አመታት በጳጳስ እና በኢጣሊያ መንግስት መካከል ያለው ግንኙነት በጠላትነት የፈረጠመ ሲሆን የጳጳሱ ደረጃም "የሮማውያን ጥያቄ" በመባል ይታወቃል። የላተራን ስምምነት እ.ኤ.አ. በ1929 በጣሊያን መንግሥት በኢጣሊያ ንጉሥ በቪክቶር ኢማኑኤል ሣልሳዊ እና በቅድስት መንበር መካከል በርዕሠ ሊቃነ ጳጳሳት ፒየስ 111ኛ መካከል የተደረገው የላተራን ስምምነት አንዱ አካል ነበር። ስምምነቱ እና ተዛማጅ ስምምነቶች የተፈረሙት በየካቲት 11 ቀን 1929 ነው።[109] ስምምነቱ የቫቲካን ከተማን በቅድስት መንበር ሉዓላዊነት የምትመራ ነጻ ሀገር እንደሆነች እውቅና ሰጥቷል። የኢጣሊያ መንግሥት የሮማ ካቶሊክ ቤተ ክርስቲያን ለጳጳሳዊ መንግሥታት መጥፋት የገንዘብ ካሳ ለመስጠት ተስማምቷል።[110] እ.ኤ.አ. በ 1948 የላተራን ስምምነት በጣሊያን ሕገ መንግሥት በመንግሥት እና በካቶሊክ ቤተ ክርስቲያን መካከል ያለውን ግንኙነት የሚቆጣጠር ነው[111] ስምምነቱ እ.ኤ.አ. በ1984 ጉልህ በሆነ መልኩ ተሻሽሎ የካቶሊክ እምነት ብቸኛ የመንግስት ሃይማኖት እንዲሆን ተደረገ።

ሊ በሙሶሊኒ የውጭ ጉዳይ ፖሊሲ ውስጥ ሶስት ዋና ዋና ጭብጦችን ለይቷል። የመጀመሪያው የቀደመው የሊበራል አገዛዝ የውጭ ፖሊሲ ዓላማዎች ቀጣይነት ነው። ሊበራል ጣሊያን ከጀርመን እና ከኦስትሪያ ጋር ተባብሮ ነበር፣ እናም በባልካን እና በሰሜን አፍሪካ ትልቅ ምኞት ነበረው። እ.ኤ.አ. በ1896 ኢትዮጵያ ውስጥ ክፉኛ ከተሸነፈች ጀምሮ፣ ያቺን ሀገር ለመውረስ ከፍተኛ ፍላጎት ነበረው። ሁለተኛው በአንደኛው የዓለም ጦርነት ከፍተኛ ኪሳራ ከደረሰ በኋላ ከባድ ብስጭት ነበር; ከኦስትሪያ የተገኘው አነስተኛ የግዛት ትርፍ ለማካካስ በቂ አልነበረም። ሦስተኛው የሙሶሎኒ የሮማን ግዛት ኩራት እና ክብር ለመመለስ የገባው ቃል ነበር።[112]

የጣሊያን ፋሺዝም በጣሊያን ብሔርተኝነት ላይ የተመሰረተ ሲሆን በተለይም ኢታሊያ ኢሬዴንታ (ያልተዳደረች ጣሊያን) በጣሊያን ግዛት ውስጥ በማካተት እንደ ሪሶርጊሜንቶ ያልተሟላ ፕሮጀክት አድርጎ የሚቆጥረውን ለማጠናቀቅ ይፈልጋል።[113][114] ከጣሊያን ምስራቃዊ ክፍል ፋሺስቶች ድልማቲያ የጣሊያን ባሕል አገር ናት ብለው ነበር።[115] ከኢጣሊያ በስተደቡብ በኩል ፋሺስቶች የእንግሊዝ የሆነችውን ማልታን፣ ኮርፉ ደግሞ የግሪክ ነች፣ በሰሜን በኩል የጣሊያን ስዊዘርላንድ፣ በምእራብ በኩል ደግሞ ኮርሲካ፣ ኒስ እና ሳቮይ የተባሉ የፈረንሳይ ናቸው ብለዋል:: 116][117]

የፋሺስት ኢጣሊያ ምኞት በአውሮፓ በ1936 ዓ.ም.

አፈ ታሪክ፡-

   ሜትሮፖሊታን ጣሊያን እና ጥገኛ ግዛቶች;

   የደንበኛ ግዛቶች;

   የይገባኛል ጥያቄ ያነሱ ግዛቶች ይካተታሉ;

   ክልሎች ወደ ደንበኛ ግዛቶች ሊለወጡ ነው።

የደንበኛ ግዛት የነበረችው አልባኒያ እንደ ክልል እንድትጠቃለል ተደርጋ ትወሰድ ነበር።

ሙሶሎኒ ጣሊያንን ወደ አውሮፓ እንደ ታላቅ ኃይል ለመመለስ ቃል ገብቷል, "አዲስ የሮማን ኢምፓየር" በመገንባት እና በሜዲትራኒያን ባህር ላይ ስልጣን ይይዛል. በፕሮፓጋንዳ ውስጥ ፋሺስቶች ሜዲትራኒያንን ለመግለፅ የጥንቱን የሮማውያን መፈክር "ማሬ ኖስትረም" (ላቲን "ባህራችን") ይጠቀሙ ነበር. በዚ ምኽንያት’ዚ ፋሺስታዊ ስርዓት ህግደፍ ኣብ ኣውሮጳን ውሽጣዊ ጉዳያትን ውሽጣዊ ጉዳያት ወጻኢ ሃገር ምዃን’ዩ። እ.ኤ.አ. በ 1923 በግሪክ ግዛት ውስጥ ጄኔራል ቴሊኒ ከተገደለ በኋላ የግሪክ ደሴት ኮርፉ ለአጭር ጊዜ በጣሊያን ተያዘ። እ.ኤ.አ. በ 1925 አልባኒያ በቲራና ስምምነቶች ምክንያት በጣሊያን ከፍተኛ ተጽዕኖ ስር ወድቃለች ፣ ይህ ደግሞ ጣሊያን በባልካን አገሮች ውስጥ ጠንካራ ቦታ እንድትሰጥ አስችሎታል።[118] ከፈረንሳይ ጋር ያለው ግንኙነት ተደባልቆ ነበር። የፋሺስት አገዛዝ በጣሊያን የሚኖርባቸውን የፈረንሳይ አካባቢዎች መልሶ ለማግኘት አቅዶ ነበር።[119] በናዚዝም መነሳት፣ ጀርመን በጣሊያን ላይ ሊደርስ የሚችለውን ስጋት የበለጠ ያሳሰበው ሆነ። በጀርመን መስፋፋት ስጋት ምክንያት ኢጣሊያ ከ1935 እስከ 1936 የነበረውን የስትሬሳ ግንባርን ከፈረንሳይ እና ከእንግሊዝ ጋር ተቀላቀለ።

በፍራንሲስኮ ፍራንኮ በሚመራው የሶሻሊስት ሪፐብሊካኖች እና ናሽናሊስቶች መካከል በተደረገው የስፔን የእርስ በርስ ጦርነት ጣሊያን የጦር መሳሪያ እና ከ60,000 በላይ ወታደር ልኮ የብሔር ብሔረሰቦችን ቡድን ለመርዳት ነበር። ይህም የኢጣሊያ የባህር ኃይል ወደ ስፔን ወደቦች መግባቱን እና የጣሊያን ተጽእኖ በሜዲትራኒያን ባህር ላይ እንዲጨምር አድርጓል። እ.ኤ.አ. በ 1930 ዎቹ ውስጥ ጣሊያን የባህር ኃይልን የማስታጠቅ ፖሊሲን በጥብቅ ተከትሏል ። እ.ኤ.አ. በ 1940 ሬጂያ ማሪና በዓለም ላይ አራተኛው ትልቁ የባህር ኃይል ነበር።

ቻምበርሊን፣ ዳላዲየር፣ ሂትለር፣ ሙሶሎኒ እና የጣሊያን የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ካውንት ሲያኖ የሙኒክን ስምምነት ለመፈራረም ሲዘጋጁ

ከግራ ወደ ቀኝ፡ ቻምበርሊን፣ ዳላዲየር፣ ሂትለር፣ ሙሶሎኒ እና የጣሊያን የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ቆጠራ ሲያኖ የሙኒክን ስምምነት ሲፈራረሙ

ሙሶሎኒ እና አዶልፍ ሂትለር ለመጀመሪያ ጊዜ የተገናኙት በጁን 1934 ሲሆን ሙሶሊኒ የጀርመን ናዚ ጀርመን በአውሮፓ ውስጥ የበላይነት እንዳትሆን ለማድረግ ኦስትሪያን የመቀላቀል እቅድን በመቃወም ነበር። የሙሶሎኒ እና የሂትለርን ቅርበት እና የኢጣልያ ፋሺዝም እና የጀርመን ብሄራዊ ሶሻሊዝም መመሳሰልን በአደባባይ ማሳየት እና ፕሮፓጋንዳ ያለማቋረጥ ያሳያል። ሁለቱም ርዕዮተ ዓለም ጉልህ ተመሳሳይነት ቢኖራቸውም፣ ሁለቱ አንጃዎች እርስ በርሳቸው ይጠራጠሩ ነበር፣ እናም ሁለቱም መሪዎች የዓለምን ተፅዕኖ ለመፍጠር ይወዳደሩ ነበር።

ሙሶሎኒ እና ሂትለር በሰኔ 1940 ዓ.ም

በ1935 ሙሶሎኒ ኢትዮጵያን ለመውረር ወሰነ። 2,313 ጣሊያናውያን እና 275,000 ኢትዮጵያውያን ሞቱ።[120] ሁለተኛው ኢታሎ-ኢትዮጵያ ጦርነት ጣሊያንን ዓለም አቀፋዊ መገለል አስከተለ; የጣሊያንን ወረራ የሚደግፍ ብቸኛ ሀገር ናዚ ጀርመን ብቻ ነበር። በሊግ ኦፍ ኔሽን ከተወገዘ በኋላ ጣሊያን በታህሳስ 11 ቀን 1937 ሊግ ለመልቀቅ ወሰነ።[121] ሙሶሎኒ በአለም አቀፍ ፖለቲካ ውስጥ ከሂትለር ጋር ከመቀላቀል በቀር ሌላ ምርጫ አልነበረውም።በዚህም ሳያስበው የኦስትሪያን ነፃነት መደገፉን ትቶ ሂትለር በ1938 ኦስትሪያን ወደ ተቀላቀለው አንሽሉስ ቀጠለ። ሙሶሎኒ በኋላ በሙኒክ ኮንፈረንስ በሱዴተንላንድ ላይ የጀርመንን የይገባኛል ጥያቄ ደገፈ። እ.ኤ.አ. በ 1938 ፣ በሂትለር ተጽዕኖ ፣ ሙሶሎኒ በጣሊያን ፀረ-ሴማዊ የዘር ህጎች እንዲፀድቁ ደገፈ። በመጋቢት 1939 ጀርመን ቼኮዝሎቫኪያን ከቀላቀለች በኋላ ጣሊያን አልባኒያን በመውረር የኢጣሊያ ጠባቂ አደረጋት።

እ.ኤ.አ. በ1939 ጦርነት ሲቃረብ የፋሺስቱ አገዛዝ የኢጣሊያ ነዋሪዎቿ እየተሰቃዩ ነው በማለት በፈረንሳይ ላይ ኃይለኛ የፕሬስ ዘመቻ ከፍቷል።[122] ሁለቱም መንግስታት በፈረንሳይ ላይ የይገባኛል ጥያቄ ስላላቸው ይህ ለህብረቱ አስፈላጊ ነበር፡ ጀርመን በጀርመን ህዝብ በሚበዛባት አልሳስ ሎሬይን እና ጣሊያን በጣሊያን እና በፈረንሳይ ቅይጥ ህዝብ ኒስ እና ኮርሲካ በግንቦት 1939 ከጀርመን ጋር የብረታ ብረት ስምምነት በመባል የሚታወቀው መደበኛ ትብብር ተፈራረመ። ሙሶሎኒ ጣሊያን በቅርብ ጊዜ ውስጥ ጦርነት መዋጋት አትችልም የሚል ስጋት ቢኖረውም ውሉን የመፈረም ግዴታ እንዳለበት ተሰማው። ይህ ግዴታ ያደገው ለጣሊያኖች የገባውን ግዛት እገነባለሁ ብሎ ከገባው ቃል እና ሂትለር በአውሮፓ የበላይ መሪ እንዳይሆን ካለው የግል ፍላጎት የተነሳ ነው።[123] ሙሶሎኒ በ Molotov–Ribbentrop Pact ስምምነት ጀርመን እና ሶቪየት ኅብረት ሁለተኛውን የፖላንድ ሪፐብሊክ ሪፐብሊክ ወደ ጀርመን እና የሶቪየት ዞኖች ለመከፋፈል በተስማሙበት ወረራ ውድቅ ተደረገ። የፋሺስት መንግስት ይህንን ፀረ-ኮምንተርን ቃልኪዳን እንደ ክህደት ቢያየውም በይፋ ዝም ለማለት ወሰነ።

ጀርመን ፖላንድን በሴፕቴምበር 1 1939 ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት ጀምሮ በወረረች ጊዜ ሙሶሎኒ ለሂትለር እንደሚደግፍ ቢገልጽም ጦረኛ ላለመሆን መረጠ። ሙሶሎኒ እና የፋሺስት አገዛዝ የጦርነት እቅድ ሲያወጡ ጣሊያን ሰፊውን የአፍሪካ እና የመካከለኛው ምስራቅ ክፍል ለመጠቅለል ወስነዋል። ማመንታት ከንጉሱ እና የጦር አዛዡ ፒዬትሮ ባዶሊዮ ቀርቷል ጣሊያን በጣም ጥቂት ታንኮች፣ የታጠቁ ተሽከርካሪዎች እና አውሮፕላኖች የረዥም ጊዜ ጦርነት ለማካሄድ የሚያስችል አቅም እንዳላት ለሙሶሊኒ አስጠነቀቀ። ባዶሊዮ ጣሊያን በአውሮፓ ግጭት ውስጥ እንድትገባ ለሙሶሎኒ “ራስን ማጥፋት ነው” ብሎታል።[124] በጁን 1940 (የፈረንሳይ ጦርነት) ፈረንሳይ በጀርመን ስትወረር ሙሶሎኒ እና የፋሺስት አገዛዝ ጠብቋቸው።

ጣሊያን በሰኔ 10 ቀን 1940 በብረታብረት ስምምነት ላይ የተጣለባትን ግዴታ በመወጣት ወደ ጦርነቱ ገባች። ሙሶሎኒ ሳቮይ፣ ኒስ፣ ኮርሲካ እና የአፍሪካ ቅኝ ግዛቶችን የቱኒዚያ እና አልጄሪያን ከፈረንሳይ በፍጥነት ለመያዝ ተስፋ አድርጎ ነበር፣ ነገር ግን ጀርመን በደቡባዊው ላይ ያለውን ቁጥጥር የቀጠለውን ቪቺ ፈረንሳይን ካቋቋመው ማርሻል ፊሊፕ ፔታይን ጋር አርማስቲክስ (22 ሰኔ፡ ሁለተኛ የጦር ሰራዊት በ Compiègne) ተፈራረመች። ፈረንሳይ እና ቅኝ ግዛቶች. ይህ ውሳኔ የፋሺስትን አገዛዝ አስቆጣ።[125] በ1940 ክረምት ሙሶሎኒ አስገዳጅ ፍልስጤም ላይ የቦምብ ጥቃት እንዲደርስ እና የብሪታንያ ሶማሌላንድን እንድትቆጣጠር አዘዘ። በመስከረም ወር የግብፅን ወረራ አዘዘ; ምንም እንኳን የመጀመሪያ ስኬት ቢኖረውም የጣሊያን ኃይሎች ብዙም ሳይቆይ በብሪቲሽ ተባረሩ (ኦፕሬሽን ኮምፓስን ይመልከቱ)። ሂትለር በሰሜን አፍሪካ ዘመቻ ዋና መሰረት የሆነውን የጄኔራል ኤርዊን ሮሜልን አፍሪካ ኮርፕስን በመላክ ጣልቃ መግባት ነበረበት።

እ.ኤ.አ ኦክቶበር 28፣ ሙሶሎኒ በግሪክ ላይ ጥቃት ሰነዘረ። የሮያል አየር ሃይል የጣሊያንን ወረራ በመከላከል ግሪኮች ጣሊያኖችን ወደ አልባኒያ እንዲገፉ ፈቀደላቸው። ሂትለር በባልካን በኩል ግሪኮችን በማጥቃት ሙሶሎኒን ለመርዳት መጣ። የባልካን ዘመቻ በዚህ ምክንያት የዩጎዝላቪያ መፍረስ እና የግሪክ ሽንፈት ነበረው። ጣሊያን ደቡብ ስሎቬንያ፣ዳልማቲያ፣ሞንቴኔግሮ አግኝታ የክሮሺያ እና የሄለኒክ ግዛት አሻንጉሊት ግዛቶችን አቋቁማለች። እ.ኤ.አ. በ 1942 ኢኮኖሚዋ ከጦርነት ሁኔታ ጋር መላመድ ባለመቻሉ እና የኢጣሊያ ከተሞች በአሊያንስ ከፍተኛ የቦምብ ጥቃት እየደረሰባቸው በመምጣቱ እየወደቀ ነበር። በተጨማሪም የሮምሜል እድገቶች ቢኖሩም በሰሜን አፍሪካ የተደረገው ዘመቻ በ1942 መገባደጃ ላይ መክሸፍ ጀመረ። ፍፁም ውድቀት የመጣው በኤል አላሜይን ከባድ ሽንፈት ከደረሰ በኋላ ነው።

እ.ኤ.አ. በ1943 ጣሊያን በሁሉም ግንባር ተሸንፋለች። በሶቪየት ኅብረት ውስጥ ሲዋጉ ከነበሩት የጣሊያን ጦር ግማሾቹ ወድመዋል፣[126] የአፍሪካ ዘመቻ አልተሳካም፣ የባልካን አገሮች ያልተረጋጋ ሆኑ፣ ጣሊያኖች ጦርነቱ እንዲያበቃ ፈለጉ።[127] በጁላይ 1943 የተባበሩት መንግስታት ጣሊያንን ከጦርነት ለማውጣት እና በአውሮፓ ውስጥ መቀመጫ ለመመስረት ሲሉ ሲሲሊን ወረሩ። እ.ኤ.አ. ጁላይ 25፣ ሙሶሎኒ በታላቁ የፋሺዝም ምክር ቤት ተወግዶ በንጉሥ ቪክቶር ኢማኑኤል ሳልሳዊ ትእዛዝ ተይዞ ጄኔራል ፒትሮ ባዶሊዮን አዲስ ጠቅላይ ሚኒስትር አድርጎ ሾመ። ባዶሊዮ የብሄራዊ ፋሺስት ፓርቲን በማገድ የፋሽስት አገዛዝን የመጨረሻ አካላትን አስወገደ ፣ከዚያም ከተባባሪ ጦር ሃይሎች ጋር የጦር ሰራዊት ስምምነት ፈረመ።

የጣሊያን እስረኞች በኤል አላሜይን ፣ ህዳር 1942

ዶናልድ ዴትዊለር “ጣሊያን ወደ ጦርነቱ መግባቷ ገና ቀደም ብሎ ያሳየችው የውትድርና ጥንካሬዋ ባዶ ሼል ብቻ መሆኑን ነው። ኢጣሊያ በፈረንሳይ፣ በግሪክ፣ በዩጎዝላቪያ እና በአፍሪካ ቲያትር ጦርነቶች ላይ ያሳየችው ወታደራዊ ውድቀት የኢጣሊያ አዲስ ክብርን በእጅጉ አንቀጥቅጦታል።”[128] የታሪክ ምሁራን። የጣሊያን ጦር እና የፋሺስቱ አገዛዝ የማንነታቸው ዋና ማዕከል በሆነው እንቅስቃሴ ላይ በሚያስደንቅ ሁኔታ ውጤታማ እንዳልሆኑ ለረጅም ጊዜ ሲከራከሩ ቆይተዋል። ማክግሪጎር ኖክስ ማብራሪያውን ሲናገር "በመጀመሪያ የጣሊያን ወታደራዊ ባህል እና ወታደራዊ ተቋማት ውድቀት ነበር."[129] ኖርማን ፖልማር እና ቶማስ ቢ አለን "ሬጂያ ኤሮኖቲካ በዘመናዊ ግጭት ውስጥ ውጤታማ በሆነ መንገድ ማከናወን አልቻለም" በማለት ይከራከራሉ.[130] ጄምስ ሳድኮቪች የበታች መሳሪያዎችን በመወንጀል፣ ከመጠን በላይ መጨናነቅ እና በአገልግሎት መካከል ያሉ ፉክክርዎችን በመወንጀል ስለ ጣሊያን ውድቀቶች እጅግ የበጎ አድራጎት ትርጓሜ ይሰጣል። ኃይሎቹ “ከእነሱ አካል ጉዳተኞች በላይ” ነበሩት።

ከስልጣን ከተባረረ ብዙም ሳይቆይ ሙሶሎኒ በጀርመን ኮማንዶ ኦፕሬሽን ኢቼ ("ኦክ") ታድጓል። ጀርመኖች ሙሶሎኒን ወደ ሰሜናዊ ኢጣሊያ አምጥተው የፋሽስት አሻንጉሊት መንግሥት የጣሊያን ሶሻል ሪፐብሊክ (አርኤስአይ) አቋቋመ። ይህ በእንዲህ እንዳለ፣ አጋሮቹ ወደ ደቡብ ኢጣሊያ ገቡ። በሴፕቴምበር 1943 ኔፕልስ በጀርመን ወረራ ላይ ተነሳ። አጋሮቹ አንዳንድ የንጉሣውያን ኢጣሊያ ወታደሮችን ወደ ኢጣሊያ ኮ-ቢሊገርንት ጦር ያደራጁ ሲሆን ሌሎች ወታደሮች ደግሞ ከናዚ ጀርመን ጋር በኤሰርሲቶ ናዚዮናሌ ሪፑብሊካኖ፣ ብሔራዊ የሪፐብሊካን ጦር ሠራዊት ውስጥ መዋጋታቸውን ቀጥለዋል። አንድ ትልቅ የኢጣሊያ የተቃውሞ እንቅስቃሴ በጀርመን እና ፋሺስት ኃይሎች ላይ ረጅም የሽምቅ ውጊያ የጀመረ ሲሆን [132] በፋሺስት አርኤስአይ ጦር እና በሮያሊስት የጣሊያን ተባባሪ ጦር ሰራዊት መካከል ግጭቶች እምብዛም አልነበሩም።[133] ብዙ ጊዜ በፋሺስቶች ታግዘው ጀርመኖች በጣሊያን ሰላማዊ ዜጎች ላይ በተያዙ ዞኖች እንደ አርደአታይን እልቂት እና የሳንትአና ዲ ስታዜማ እልቂት ፈፅመዋል። በጥቅምት 13 ቀን 1943 የኢጣሊያ መንግሥት በናዚ ጀርመን ላይ ጦርነት አውጀዋል፤[134][135] በአክሲስ ኃይሎች እና በጣሊያን ጦር መካከል ያለው ውጥረት ሲሲሊን መከላከል ተስኖት ነበር።[134]

ሰኔ 4 ቀን 1944 የጀርመን የሮም ወረራ አሊያንስ እየገፋ ሲሄድ አከተመ። የተባበሩት መንግስታት የጎቲክ መስመርን ጥሰው ከገቡ በኋላ በ1945 ዓ.ም የጸደይ ጥቃት እስከ 1945 ድረስ በጣሊያን በአክሲስ ላይ የመጨረሻው የተባበሩት መንግስታት ድል አልመጣም ፣ ይህም በግንቦት 2 ቀን ጣሊያን ውስጥ የጀርመን እና የፋሺስት ኃይሎች እጅ እንዲሰጡ አድርጓል ። II በአውሮፓ በግንቦት 8. ከሴፕቴምበር 1943 እስከ ኤፕሪል 1945 ባለው ጊዜ ውስጥ 60,000 የሚያህሉ የሕብረቱ ወታደሮች እና 50,000 የጀርመን ወታደሮች በጣሊያን እንደሞቱ ይገመታል።[ሐ]

የጣሊያን ሶሻል ሪፐብሊክ መሪ ቤኒቶ ሙሶሊኒ ከአንድ ወታደር ጋር በ1944 ዓ.ም

በሁለተኛው የዓለም ጦርነት ወቅት የጣሊያን የጦር ወንጀሎች ወደ 25,000 የሚጠጉ ሰዎችን በተለይም አይሁዶችን፣ ክሮአቶችን እና ስሎቪያውያንን ወደ ጣልያን ማጎሪያ ካምፖች እንደ ራብ፣ ጎንናርስ፣ ሞኒጎ፣ ሬኒቺ ዲ አንጊሪ በመሰደዳቸው ከህግ አግባብ ውጭ ግድያ እና የዘር ማፅዳትን ያጠቃልላል[137] እና ሌላ ቦታ. የዩጎዝላቪያ ፓርቲስቶች በጦርነቱ ወቅት እና ከጦርነቱ በኋላ የፎይቤ ጭፍጨፋን ጨምሮ በአካባቢው በሚገኙ የኢጣሊያ ተወላጆች ላይ የራሳቸውን ወንጀል ፈጽመዋል። በጣሊያን እና በዩጎዝላቪያ ከጀርመን በተለየ መልኩ ጥቂት የጦር ወንጀሎች ተከሰው ነበር።[138][139][140][141]

በጣሊያን የእርስ በርስ ጦርነት ወቅት፣ ሚያዝያ 1945 በሚላን የጣሊያን ፀረ-ፋሺስት ፓርቲዎች

እ.ኤ.አ. ኤፕሪል 25 ቀን 1945 የሰሜን ኢጣሊያ ብሔራዊ ነፃ አውጪ ኮሚቴ አሁንም በናዚዎች በተያዙት ግዛቶች ሁሉ አጠቃላይ አመጽ አወጀ ፣ ይህም በሰሜናዊ ኢጣሊያ ፋሺስት እና ጀርመናዊውን ለማጥቃት የበጎ ፈቃደኞች የነፃነት ቡድን አካል ለነበሩት የፓርቲ ኃይሎች በሙሉ ያሳያል ። የጦር ሰራዊቶች እጅ መስጠትን, የተባበሩት ወታደሮች ከመድረሱ ቀናት በፊት; በተመሳሳይ ጊዜ የሰሜን ኢጣሊያ ብሔራዊ ነፃ አውጪ ኮሚቴ ሥልጣንን በኃይል በመግዛት “በጣሊያን ሕዝብ ስም እና በጣሊያን መንግሥት ልዑክነት” በሕግ አውጥቷል ። ተዋረድ፣[143] ዛሬ ዝግጅቱ በጣሊያን በየ 25 ኤፕሪል የሚከበረው የነጻነት ቀን፣ ብሄራዊ ቀን 22 April 1946 አስተዋወቀ፣ አገሪቷ ከፋሺዝም ነፃ የወጣችበትን ቀን ነው።[144]

ሙሶሎኒ ጣሊያንን ለማምለጥ ሲሞክር በስዊዘርላንድ ድንበር አቅራቢያ በኮሚኒስት ኢጣሊያውያን ፓርቲ አባላት ሚያዝያ 27 ቀን 1945 ተይዟል። በማግስቱ በከፍተኛ የሀገር ክህደት ወንጀል ተገደለ። ከቀናት በኋላ ግንቦት 2 ቀን 1945 በጣሊያን የሚገኘው የጀርመን ጦር እጅ ሰጠ። ሰኔ 9 ቀን 1944 ባዶሊዮ በፀረ-ፋሺስት መሪ ኢቫኖይ ቦኖሚ በጠቅላይ ሚኒስትርነት ተተካ። ሰኔ 1945 ቦኖሚ በተራው በፌሩቺዮ ፓሪ ተተክቷል ፣ እሱም በተራው ወደ አልሲድ ዴ ጋስፔሪ በታህሳስ 4 1945 ሰጠ ። በመጨረሻም ዴ ጋስፔሪ ወደ ሪፐብሊክ የሚደረገውን ሽግግር ግንቦት 9 ቀን 1946 ቪቶሪዮ ኢማኑኤል III ከስልጣን መወገዱን ተከትሎ ወደ ሪፐብሊክ መደረጉን ተቆጣጠረ። -የልጁ ኡምቤርቶ 2ኛ ("የግንቦት ንጉስ") የአንድ ወር የግዛት ዘመን እና የንጉሣዊ ስርዓቱን የሻረው የሕገ መንግሥት ሪፈረንደም; ደ ጋስፒሪ በጁን 18 ቀን 1946 የመንግስት ርዕሰ መስተዳድር እና ጠቅላይ ሚኒስትር ሆነው ነበር ነገር ግን የቀድሞ ሚናቸውን ለጊዜያዊ ፕሬዝዳንት ኤንሪኮ ዴ ኒኮላ ከአስር ቀናት በኋላ ሰጡ።

የአርዲቲ ዴል ፖፖሎ ባንዲራ፣ መጥረቢያ ፋስ የሚቆርጥ። አርዲቲ ዴል ፖፖሎ እ.ኤ.አ. በ1921 የተቋቋመ ፅንፈኛ ፀረ ፋሺስት ቡድን ነበር።

በጣሊያን የሙሶሎኒ ፋሺስት አገዛዝ ተቃዋሚዎቹን ለመግለጽ ፀረ ፋሺስት የሚለውን ቃል ተጠቅሟል። የሙሶሎኒ ሚስጥራዊ ፖሊስ የፀረ ፋሺዝም ንቃት እና አፈና ድርጅት (OVRA) በመባል ይታወቅ ነበር። እ.ኤ.አ. በ 1920 ዎቹ ውስጥ ፀረ-ፋሺስቶች ፣ ብዙዎቹ ከሠራተኛ እንቅስቃሴ ፣ ከኃይለኛ ጥቁር ሸሚዞች እና ከፋሺስቱ መሪ ቤኒቶ ሙሶሎኒ መነሳት ጋር ተዋግተዋል። የጣሊያን ሶሻሊስት ፓርቲ (ፒኤስአይ) በነሐሴ 3 ቀን 1921 ከሙሶሎኒ እና ከሱ የውጊያ ፋሽስ ጋር ስምምነት ከተፈራረመ እና የሰራተኛ ማህበራት ህጋዊ እና ሰላማዊ ስልት ካወጡ በኋላ በዚህ ስልት ያልተስማሙ የሰራተኞች ንቅናቄ አባላት አርዲቲ ፈጠሩ። ዴል ፖፖሎ.[146]

1931 የ Concentrazion Antifascista Italiana አባል ባጅ

ከ1929 እስከ 1945 ድረስ የነቃ ፀረ-ፋሺስት ንቅናቄ የጊዩስቲዚያ ኢ ሊበርታ ባንዲራ

የጣሊያን አጠቃላይ የሰራተኞች ኮንፌዴሬሽን (ሲጂኤል) እና PSI ለፀረ ፋሺስት ሚሊሻ በይፋ እውቅና ለመስጠት ፈቃደኛ አልሆኑም እና ጠብ የለሽ፣ ህጋዊ ስትራቴጂን ሲከተሉ፣ የኢጣሊያ ኮሚኒስት ፓርቲ (ፒሲዲአይ) አባላት ድርጅቱን ለቀው እንዲወጡ አዘዘ። PCd'I አንዳንድ ታጣቂ ቡድኖችን አደራጅቷል፣ ነገር ግን ተግባራቸው በአንጻራዊ ሁኔታ አነስተኛ ነበር።[147] እ.ኤ.አ. በ 1922 የሮም መጋቢት ወር ላይ እራሱን ወደ አርጀንቲና በግዞት የወሰደው ጣሊያናዊው አናርኪስት ሴቬሪኖ ዲ ጆቫኒ በጣሊያን ፋሺስት ማህበረሰብ ላይ በርካታ የቦምብ ጥቃቶችን አዘጋጅቷል።[148] የጣሊያን ሊበራል ፀረ ፋሺስት ቤኔዴቶ ክሮስ በ1925 የታተመውን የፀረ ፋሺስት ምሁራን ማኒፌስቶን ጽፏል።[149] በዚያን ጊዜ ሌሎች ታዋቂ የኢጣሊያ ሊበራል ፀረ-ፋሺስቶች ፒዬሮ ጎቤቲ እና ካርሎ ሮሴሊ ነበሩ።[150]

Concentrazione Antifascista Italiana (እንግሊዝኛ፡ የጣሊያን ፀረ-ፋሺስት ማጎሪያ)፣ በይፋ Concentrazione d'Azione Antifascista (ፀረ-ፋሽስት አክሽን ማጎሪያ) በመባል የሚታወቀው፣ ከ1927 እስከ 1934 ድረስ ያለው የጣሊያን ፀረ-ፋሺስት ቡድኖች ጥምረት ነበር፣ ለማስተዋወቅ እና ወደ በጣሊያን ውስጥ ፋሺዝምን ለመዋጋት የውጭ ሀገር ድርጊቶችን ማስተባበር; ላ ሊበርታ[151][152][153] በሚል ርዕስ የፕሮፓጋንዳ ወረቀት አሳትመዋል። Giustizia e Libertà (እንግሊዝኛ: Justice and Freedom) ከ1929 እስከ 1945 [154] ከጥንት የጣሊያን ፀረ ፋሺስት ፓርቲዎች ጋር ሲነፃፀር የፋሺዝምን ንቁ እና ውጤታማ ተቃውሞ የሚያምን የጣሊያን ፀረ-ፋሺስት ተቃውሞ እንቅስቃሴ ነበር። Giustizia e Libertà ለጋኤታኖ ሳልቬሚኒ ሥራ ምስጋና ይግባውና በጣሊያን ውስጥ ስላለው የፋሺዝም እውነታ ዓለም አቀፉን ማህበረሰብ እንዲያውቅ አድርጓል።

ከ1929 እስከ 1945 ድረስ የነቃ ፀረ-ፋሺስት ንቅናቄ የጊዩስቲዚያ ኢ ሊበርታ ባንዲራ

እ.ኤ.አ. በ1920 እና 1943 መካከል፣ ከአንደኛው የዓለም ጦርነት በኋላ ጁሊያን ማርች በመባል በሚታወቁት ግዛቶች ውስጥ በስሎቬንያ እና ክሮአቶች መካከል በርካታ ፀረ-ፋሺስት እንቅስቃሴዎች ንቁ ነበሩ።[155][156] ከፍተኛ ተጽዕኖ ያሳደረው ታጣቂው ታጣቂ ድርጅት TIGR ሲሆን ብዙ ማበላሸት እንዲሁም የፋሺስት ፓርቲ ተወካዮች እና ወታደራዊ ሃይሎች ላይ ጥቃት ፈጽሟል።[157][158] በ1940 እና 1941፣[159] እና ከሰኔ 1941 በኋላ አብዛኞቹ የቀድሞ ታጋዮቹ ወደ ስሎቬንያ ፓርቲያን የተቀላቀሉት አብዛኛው የድርጅቱ የመሬት ውስጥ መዋቅር በ OVRA ተገኝቶ ፈርሷል። በጣሊያን የእርስ በርስ ጦርነት ወቅት ከጣሊያን ፋሺስቶች እና ከጀርመን ናዚ ወታደሮች ጋር በመፋለም ብዙ የኢጣሊያ ተቃውሞ አባላት ቤታቸውን ለቀው ወደ ተራራው ሄዱ። ቱሪን፣ ኔፕልስ እና ሚላንን ጨምሮ በርካታ የኢጣሊያ ከተሞች በፀረ ፋሽስት አመፅ ነፃ ወጡ።

ልክ እንደ ጃፓንና ጀርመን የሁለተኛው የዓለም ጦርነት ማግስት ጣሊያንን ለከፋ ኢኮኖሚ፣ ለሁለት የተከፈለ ማህበረሰብ እና ንጉሣዊው ስርዓት ላለፉት ሃያ አመታት የፋሽስት መንግስትን በመደገፉ ቁጣን አስከትሏል።

ፋሺስቶች ከመነሳታቸው በፊትም ንጉሣዊው አገዛዝ ደካማ አፈጻጸም እንደነበረው ታይቷል፣ ህብረተሰቡ በሰሜን እና በድሃ ደቡብ መካከል በጣም የተከፋፈለ ነበር። አንደኛው የዓለም ጦርነት ጣሊያን ጥቂት ጥቅሞችን እንዳስመዘገበች እና የፋሺዝምን መነሳት ያነሳሳው ሆኖ ይታይ ነበር። እነዚህ ብስጭቶች ለጣሊያን ሪፐብሊካን እንቅስቃሴ መነቃቃት አስተዋፅዖ አድርገዋል።[161] በ1944 የጸደይ ወቅት፣ ቪክቶር ኢማኑኤል ከዚህ ቀደም ለሙሶሊኒ ባደረገው ድጋፍ ምንም ተጨማሪ ሚና እንዳይኖረው በመበከሉ ግልጽ ነበር። ሕገ መንግሥታዊ ሥልጣናቸውን ለልዑል ልዑል ኡምቤርቶ አስተላልፈዋል፣ እሱም የሪል መንግሥቱ ሌተና ጄኔራል እና ርእሰ መስተዳድር ብሎ ሰየማቸው።

የ1946ቱ ሪፈረንደም ውጤቶች

ቪክቶር ኢማኑኤል ሳልሳዊ በ1946 የኢጣሊያ ተቋማዊ ህዝበ ውሳኔ ከመደረጉ በፊት ብዙም ሳይቆይ ንጉሥ ሆኖ ቆይቷል ወይም ሪፐብሊክ ለመሆን። እ.ኤ.አ. ሜይ 9 ቀን 1946 ንጉሱ ኡምቤርቶ 2ኛ ሆነው የወጡትን ዘውዳዊውን ልዑል ደግፈው ለቀቁ። ነገር ግን ሰኔ 2 ቀን 1946 የሪፐብሊካኑ ወገን 54% ድምጽ አሸንፏል እና ኢጣሊያ በይፋ ሪፐብሊክ ሆነች፣ ከፌስታ ዴላ ሪፑብሊካ ጀምሮ የሚከበር ቀን። ይህ የጣሊያን ሴቶች በአገር አቀፍ ደረጃ ለመጀመሪያ ጊዜ ሲሆን በአጠቃላይ ለሁለተኛ ጊዜ በአንዳንድ ከተሞች ከጥቂት ወራት በፊት የተካሄደውን የአካባቢ ምርጫ ግምት ውስጥ በማስገባት ነው።[162][163]

የውጤቶች ሰንጠረዥ በተለያዩ የጣሊያን ክፍሎች ውስጥ አንዳንድ ተዛማጅ ልዩነቶችን ያሳያል. ባሕረ ገብ መሬት ሁለት የተለያዩ ተመሳሳይ አገሮች እንዳሉ ያህል ለሁለት የተቆረጠ ይመስላል-ሰሜን ለሪፐብሊኩ (ከ 66.2%); ደቡብ ለንግሥና (ከ 63.8%). አንዳንድ የንጉሣውያን ቡድኖች በሰሜናዊ ሪፐብሊካኖች፣ በሶሻሊስቶች እና በኮሚኒስቶች መጠቀሚያ እንደነበር ይናገራሉ። ሌሎች ደግሞ ጣሊያን አሁንም በ1946 በጣም ትርምስ እንደነበረችና ትክክለኛ ህዝበ ውሳኔ ለማድረግ ተከራክረዋል።

ኡምቤርቶ ዳግማዊ በተለያዩ የጣሊያን ከተሞች ውስጥ ደም አፋሳሽ ክስተቶች ውስጥ የተገለጠውን በንጉሣውያን እና በሪፐብሊካኖች መካከል ያለውን ግጭት ለማስወገድ ሰኔ 13 ቀን ጣሊያንን ለቆ ለመውጣት ወሰነ። ወደ ፖርቹጋል በግዞት ሄደ።[164] ከጃንዋሪ 1 ቀን 1948 ጀምሮ የጣሊያን ሪፐብሊክ ሕገ መንግሥት በሥራ ላይ ከዋለ ፣ የኡምቤርቶ II የ Savoy ወንድ ዘሮች ወደ ጣሊያን እንዳይገቡ ታግደዋል ። በ 2002 የተሻረው ድንጋጌ.

በጣሊያን የእርስ በርስ ጦርነት ወቅት ለናዚ እና ፋሺስት ኃይሎች ሽንፈት አስተዋጽኦ ባደረጉ ፀረ-ፋሺስት ኃይሎች ተወካዮች በተቋቋመው የሕገ መንግሥት ምክር ቤት ሥራ የተገኘ የሪፐብሊካን ሕገ መንግሥት [166] በጥር 1 ቀን 1948 ጸደቀ።

በ1947 ከጣሊያን ጋር በተደረገው የሰላም ስምምነት፣ ኢስትሪያ፣ ክቫርነር፣ አብዛኛው የጁሊያን መጋቢት እና የዳልማቲያ ከተማ ዛራ በዩጎዝላቪያ ተጠቃለለ የኢስትሪያን-ዳልማትያን ስደት አስከትሏል፣ ይህም ከ1943 እስከ 1960 በ230,000 መካከል ስደትን አስከትሏል። እና 350,000 የአካባቢ ጎሳ ኢጣሊያኖች (ኢስትሪያን ኢጣሊያኖች እና ዳልማቲያን ጣሊያኖች)፣ ሌሎቹ የጎሳ ስሎቪያውያን፣ ክሮኤሽያውያን፣ እና ኢስትሮ-ሮማንያውያን ጎሳ ሲሆኑ የጣልያን ዜግነታቸውን ለመጠበቅ መርጠዋል።[167] በኋላ፣ የትሪስቴ ነፃ ግዛት በሁለቱ ግዛቶች ተከፈለ። ጣሊያንም የቅኝ ግዛት ንብረቷን አጥታ የጣሊያን ኢምፓየርን በይፋ አከተመ። ዛሬ ተግባራዊ የሆነው የጣሊያን ድንበር ከ 1975 ጀምሮ የነበረ ሲሆን ትራይስቴ እንደገና ወደ ጣሊያን ከተወሰደችበት ጊዜ ጀምሮ ነበር።

በኤፕሪል 18 ቀን 1948 የክርስቲያን ዴሞክራቶች በአልሲድ ደ ጋስፒሪ መሪነት ከፍተኛ ድል ባገኙበት ለመጀመሪያ ጊዜ የኮሚኒስት ቁጥጥር ሊደረግ ይችላል የሚለው ፍራቻ ወሳኝ ሆኖ ተገኝቷል።[168][169] በዚህም ምክንያት በ1949 ጣሊያን የኔቶ አባል ሆነች። የማርሻል ፕላን የጣሊያንን ኢኮኖሚ እንዲያንሰራራ ረድቷል ይህም እስከ 1960ዎቹ መጨረሻ ድረስ በተለምዶ “ኢኮኖሚያዊ ተአምር” እየተባለ የሚጠራው ቀጣይነት ያለው የኢኮኖሚ እድገት ነበር። እ.ኤ.አ. በ1950ዎቹ ጣሊያን በ1952 የአውሮፓ የድንጋይ ከሰል እና ብረታብረት ማህበረሰብ መመስረት እና በ1958 የአውሮፓ ኢኮኖሚ ማህበረሰብ እና የአውሮፓ የአቶሚክ ኢነርጂ ማህበረሰብ መፍጠርን ተከትሎ ከስድስቱ የአውሮፓ ማህበረሰቦች መስራች ሀገራት አንዷ ሆናለች። እ.ኤ.አ. በ 1993 የመጀመሪያዎቹ ሁለቱ በአውሮፓ ህብረት ውስጥ ተካተዋል ።