የሱመራውያን ነገሥታት ዝርዝር

የሱመራውያን ነገሥታት ዝርዝር ከሥነ ቅርስ ቅጂዎች የታወቀ በሱመርኛ የተጻፈ የሱመር ነገሥታትና አለቆች መዝገብ ነው።

  • የልዩ ልዩ ቅጂዎች መረጃ በ / ይለያል
  • (...)* - ይህ በሁሉ ቅጂዎች አይገኝም።

ከማየ አይኅ አስቀድሞ

በዝርዝሩ መጀመርያ ከማየ አይኅ አስቀድሞ የነገሡትን አፈ ታሪካዊ ነገሥታት ይዘረዝራሉ። የዘመናቸው ልክ በ«ሣር» (3600) እና «ነር» (600) ቁጥር ይሠጣል።

ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
«ንጉሥነቱ ከሰማይ ከወረደ በኋላ፣ ንጉሥነቱ በኤሪዱ ነበር። በኤሪዱ፣ አሉሊም ንጉሥ ሆነ፤ ለ28,800 ዓመታት ነገሠ።»
አሉሊም፰ ሣር (28,800 ዓመታት)አፈ ታሪክ
አላልጛር፲ ሣር (36,000 ዓመታት)
«ከዚያ ኤሪዱ ወደቀና ንጉሥነቱ ወደ ባድ-ቲቢራ ተወሰደ።»
ኤን-መን-ሉ-አና፲፪ ሣር (43,200 ዓመታት)
ኤን-መን-ጋል-አና፰ ሣር (28,800 ዓመታት)
ዱሙዚድ፣ እረኛው «እረኛው»፲ ሣር (36,000 ዓመታት)
«ከዚያ ባድ-ቲቢራ ወደቀና ንጉሥነቱ ወደ ላራግ ተወሰደ።»
ኤን-ሲፓድ-ዚድ-አና፰ ሣር (28,800 ዓመታት)
«ከዚያ ላራግ ወደቀና ንጉሥነቱ ወደ ሲፓር ተወሰደ።»
ኤን-መን-ዱር-አና፭ ሣር እና ፭ ነር (21,000 ዓመታት)
«ከዚያ ሲፓር ወደቀና ንጉሥነቱ ወደ ሹሩፓክ ተወሰደ።»
ኡባራ-ቱቱ፭ ሣርና ፩ ነር (18,600 ዓመታት)
«ከዚያ ማየ አይኅ ጎረፈ።»[1]

፩ኛው የኪሽ ሥርወ መንግሥት
ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
«ማየ አይኅ ከጎረፈ በኋላ፣ ንጉሥነቱም ከሰማይ ከወረደ በኋላ፣ ንጉሥነቱ በኪሽ ነበረ።»
ጙሹር1200 ዓመታት2454 ዓክልበ. ግ.
ኩላሢና-በል960 / 900 ዓመታትይህ ስም በአካድኛ «ሁላቸው ባል» (ሆኑ) ይመስላል።
ናጚሽሊሽማ670 ዓመታት
ኤንታራሃና420 ዓመታት
ባቡም300 ዓመታት
ፑአኑም840 / 240 ዓመታት
ካሊቡም960 / 900 ዓመታት«ውሻ» (ከልብ) በአካድኛ
ካሉሙም840 / 900 ዓመታት
ዙቃቂፕ900 / 600 ዓመታት«ጊንጥ» በአካድኛ
አታብ / አባ600 ዓመታትበሐማዚ የዘመተ ኡቱግ ወይም ኡሁብ ይዘገባል።
ማሽዳ«የአታብ ልጅ»840 / 720 ዓመታት
አርዊዩም«የማሽዳ ልጅ»720 ዓመታት
ኤታና«እረኛው፣ ወደ ሰማይ ዓርጎ ውጭ አገሮቹን ሁሉ ያዋኸደው»1500 / 635 ዓመታትኤታናና ልጁ ባሊኽ ከሌላ ትውፊት ይጠቀሳሉ።
ባሊኽ«የኤታና ልጅ»400 / 410 ዓመታት
ኤንመኑና660 / 621 ዓመታት
መለም-ኪሽ«የኤንመኑና ልጅ»"900 ዓመታት
ባርሳል-ኑና(«የኤንመኑና ልጅ»)1200 ዓመታት
ዛሙግ«የባርሳልኑና ልጅ»140 ዓመታት
ትዝቃር«የዛሙግ ልጅ»305 ዓመታት
እልኩ900 ዓመታት
እልታሳዱም1200 ዓመታት
ኤንመባራገሲ«ኤላም ምድርን ያሸነፈው።»900 ዓመታት2384-2383 ዓክልበ. ግ.ከሥነ ቅርስ መጀመርያው የተረጋገጠ
አጋ«የኤንመባራገሲ ልጅ»625 ዓመታት2383-2375 ዓክልበ. ግ.በኡሩክ ንጉሥ ጊልጋመሽ ዘመን ተሸነፈ (የጊልጋመሽ ትውፊት ዘንድ Archived ኦክቶበር 9, 2016 at the Wayback Machine)
«ከዚያ ኪሽ ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ ኤ-አና ተወሰደ።»

፩ኛው የኡሩክ ሥርወ መንግሥት
ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
መስኪያጝካሸር የኤ-አና ንጉሥ«የኡቱ ልጅ»324 / 325 ዓመታትአፈታሪክ
«መስኪያጝካሸር ወደ ባሕር ገብቶ አልታየም።»
ኤንመርካር«የመስኪያጝካሸር ልጅ፣ ኡሩክን የሠራው የኡሩክ ንጉሥ»420 / 900 ዓመታት2432-2406 ዓክልበ.
ሉጋልባንዳ« እረኛው»1200 ዓመታት2406-2400 ዓክልበ.
ዱሙዚድ፣ አሣ አጥማጁ«ከተማው ኩአራ የሆነው አሣ አትማጅ»
(«ኤንመባራገሲን በገዛ እጁ ማረከው።»)*		100 / 110 ዓመታት2400-2382 ዓክልበ.
ጊልጋመሽ«አባቱ ከይሢ የሆነ፣ የኩላባ ጌታ»126 ዓመታት2382-2350 ዓክልበ.
ኡር-ኑንጋል«የጊልጋመሽ ልጅ»30 ዓመታት2350-2345 ዓክልበ.ከኡር-ኑንጋል ቀጥሎ ያሉት የኡሩክ ገዦች ቢሆኑ የኒፑር ላይኛ ንጉሥነት እንደነበራቸው አይመስልም።
ኡዱል-ካላማ«የኡር-ኑንጋል ልጅ»15 ዓመታት
ላባዕሹም9 ዓመታት
ኤን-ኑን-ታራህ-አና8 ዓመታት
መሽ-ሔ«ጠይብ»36 ዓመታት
መለም-አና / ቲል-ኩግ6 / 900 ዓመታት
ሉጋል-ኪቱን36 / 420 ዓመታት
«ከዚያ ኡኑግ ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ ዑር ተወሰደ።»

፩ኛው የኡር ሥርወ መንግሥትr
ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
መስ-አኔ-ፓዳ80 ዓመታት2345-2314 ዓክልበ.
መስኪአጝ-ኑና«የመስ-አኔ-ፓዳ ልጅ»36 / 30 ዓመታት2314-2310 ዓክልበ.ከመስኪአጝ-ኑና ቀጥሎ ያሉት የኡር ገዦች ቢሆኑ የኒፑር ላይኛ ንጉሥነት እንደነበራቸው አይመስልም።
ኤሉሉ25 ዓመታት
ባሉሉ36 ዓመታት
«ከዚያ ኡር ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ አዋን ተወሰደ።»

የአዋን ሥርወ መንግሥት
ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
ሦስት የአዋን ነገሥታት356 ዓመታት2310-2274 ዓክልበ.
«ከዚያ አዋን ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ ኪሽ ተወሰደ።»

፪ኛው የኪሽ ሥርወ መንግሥት
ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
ሱሱዳ«የሱፍ ጠራጊ»201 ዓመታት
ዳዳሲግ81 ዓመታት
ማማጋል«መርከበኛው»360 / 420 ዓመታት
ካልቡም«የማማጋል ልጅ»195 / 132 ዓመታት2274-2243 ዓክልበከካልቡም በቀር ያሉት የኪሽ ገዢዎች ቢሆኑ የኒፑር ላይኛ ንጉሥነት እንደነበራቸው አይመስልም።
ቱጌ360 ዓመታት
መን-ኑና«የቱጌ ልጅ»180 ዓመታት
(ኤንቢ-እሽታር)?290 ዓመታት?-2215 ዓክልበ.በዝርዝሩ ተደምስሶ ስሙ የታወቀው ከኤንሻኩሻና ጽላት ነው።
ሉጋልጙ360 / 420 ዓመታት
«ከዚያ ኪሽ ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ ሐማዚ ተወሰደ።»

የሐማዚ ሥርወ መንግሥት
ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
ሃዳኒሽ360 ዓመታት2243-2215 ዓክልበ.
«ከዚያ ሐማዚ ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ ኡሩክ ተወሰደ።»

፪ኛው የኡሩክ ሥርወ መንግሥት
ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
ኤንሻኩሻና60 ዓመታት2215-2195 ዓክልበ.ከርሱ ቀጥሎ፣ የላጋሽ ንጉሥ ኤአናቱም ላዕላይነቱን ለ፩ ዓመት ያሕል እንደ ያዘ ይመስላል።
ሉጋል-ኪኒሼ-ዱዱ120 ዓመታት2194-2187 ዓክልበ.
አርጋንዴአ7 ዓመታትየኡሩክ ገዥ ቢሆን የኒፑር ላይኛነት እንደ ያዘ አይመስልም።
«ከዚያ ኡኑግ ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ ኡር ተወሰደ።»

፪ኛው የኡር ሥርወ መንግሥት
ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
ናኒ120 / 54 ዓመታት2187-2182 ዓክልበ.
መስኪአጝ-ናና«የናኒ ልጅ»48 ዓመታት2182-2152 ዓክልበ.
(?)2 ዓመታት
«ከዚያ ኡር ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ አዳብ ተወሰደ።»

የአዳብ ሥርወ መንግሥት
ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
ሉጋል-አኔ-ሙንዱ90 ዓመታት2152-2107 ዓክልበ.
«ከዚያ አዳብ ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ ማሪ ተወሰደ።»

የማሪ ሥርወ መንግሥት
ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
አንቡ30 / 90 ዓመታት
አንባ«የአንቡ ልጅ»17 / 7 ዓመታት
ባዚ«የቆዳ ሠሪ»30 ዓመታት
ዚዚ«የሱፍ ሰሪ..20 ዓመታት
ሊመር«ካህኑ»30 ዓመታት
ሻሩሚተር9 / 7 ዓመታት2107-2100 ዓክልበ.ከርሱ በፊት ያሉት የማሪ ገዦች ቢሆኑ የኒፑር ላይኛ ንጉሥነት እንደነበራቸው አይመስልም።
«ከዚያ ማሪ ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ አክሻክ ተወሰደ።»

የአክሻክ ሥርወ መንግሥት
ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
ኡንዚ30 ዓመታት
ኡንዳሉሉ6 / 12 ዓመታት
ኡሩር6 ዓመታት
ፑዙር-ኒራሕ20 ዓመታት2100-2097 ዓክልበ.ከፑዙር-ኒራሕ በቀር ያሉት የአክሻክ ገዢዎች ቢሆኑ የኒፑር ላይኛ ንጉሥነት እንደነበራቸው አይመስልም።
ኢሹ-ኢል24 ዓመታት
ሹ-ሲን«የኢሹ-ኢል ልጅ»7 / 24 ዓመታት
«ከዚያ አክሻክ ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ ኪሽ ተወሰደ።»

፫ኛው የኪሽ ሥርወ መንግሥት
ንግሥትመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
ኩግ-ባው«የኪሽ መሠረቶችን ያጸናችው ሴት ባለ-ቡናቤት»100 ዓመታት2097-2091 ዓክልበ.በአንዳንድ ቅጂ የእርሷ ዘመን ከማሪ ቀጥሎና ከአክሻክ በፊት ይታያል፤ ስለዚህ «፫ኛው» ከ«፬ኛው» የኪሽ ሥርወ መንግሥት ይለያል።
(አንዳንድ ቅጂ፦) «ከዚያ ኪሽ ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ አክሻክ ተወሰደ።»

፬ኛው የኪሽ ሥርወ መንግሥት
ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
ፑዙር-ሲን«የኩግባው ልጅ»25 ዓመታትከሌላ ምንጭ አይታወቅም
ኡር-ዛባባ«የፑዙር-ሲን ልጅ»400 / 6 / 4 ዓመታት2091-2085 ዓክልበ.ከኡር-ዛባባ በቀር ያሉት የኪሽ ገዢዎች ቢሆኑ የኒፑር ላይኛ ንጉሥነት እንደነበራቸው አይመስልም።
ዚሙዳር / ዚጙያከ30 ዓመታት
ኡሲ-ዋታር«የዚሙዳር ልጅ»7 / 6 ዓመታት
ኤሽታር-ሙቲ11 / 17 ዓመታት
እሽመ-ሻማሽ11 ዓመታት
(ሹ-ኢሊሹ)*(15 ዓመታት)*
ናኒያ / ዚሙዳር«የዕንቁ ሠሪ»7 / 3 ዓመታት
«ከዚያ ኪሽ ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ ኡሩክ ተወሰደ።»

፫ኛው የኡሩክ ሥርወ መንግሥት
ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
ሉጋል-ዛገሲ25 / 34 ዓመታት2085-2077 ዓክልበ.በፊት የኡማ ንጉሥ ነበረ።
«ከዚያ ኡሩክ ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ አካድ ተወሰደ።»

የአካድ ሥርወ መንግሥት
ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
ታላቁ ሳርጎን«አባቱ የአጸድ ጠባቂ የሆነ፣ የኡር-ዛባባ ዋንጫ ተሸካሚ የሆነ፣ አካድን የሠራው የአካድ ንጉሥ»56 / 55 / 54 ዓመታት2077-2064 ዓክልበ.
ሪሙሽ«የሳርጎን ልጅ»9 / 7 / 15 ዓመታት2064-2056 ዓክልበ.
ማኒሽቱሹ«የሪሙስ ትልቅ ወንድም፣ የሳርጎን ልጅ»15 / 7 ዓመታት2056-2049 ዓክልበ.
ናራም-ሲን«የማኒሽቱሹ ልጅ»56 ዓመታት2049-2030 ዓክልበ.
ሻርካሊሻሪ«የናራም-ሲን ልጅ»25 / 24 ዓመታት2030-2013 ዓክልበ.
«ከዚያስ ማን ንጉሥ ነበረ? ማን ንጉሥ አልነበረም!»
«አራታቸውም ለ፫ ዓመታት ብቻ ነገሡ።»2013-2010 ዓክልበ.
ዱዱ21 ዓመታት2010–2001 ዓክልበ.ከአካድ አካባቢ ውጭ አልገዙም፤ ጉታውያን ሱመርን ወረሩ።
ሹዱሩል«የዱዱ ልጅ»15 / 18 ዓመታት2001-1986 ዓክልበ.
«ከዚያ አካድ ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ ኡሩክ ተወሰደ።»

፬ኛው የኡሩክ ሥርወ መንግሥት

እነዚህ ነገሥታት ምናልባት በአካድ መንግሥት ዘመን ገዙ እንጂ የኒፑር ላዕላይነት እንደ ያዙ አይመስልም።

ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
ኡር-ኒንጊን7 / 3 / 15 / 30 ዓመታት
ኡር-ጊጊር«የኡእ-ኒንጊን ልጅ»6 / 7 / 15 ዓመታት
ኩዳ6 ዓመታት
ፑዙር-ኢሊ5 / 20 ዓመታት
ኡር-ኡቱ / ሉጋል-መለም('«የኡር-ጊጊር ልጅ»')*25 / 7 ዓመታት
«ኡኑግ ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ ጉቲዩም ሥራዊት ተወሰደ።»

የጉታውያን ገዥነት

የአካድ መንግሥት እየደከመ ጉታውያን መስጴጦምያን ወርረው ከ2010 እስከ 1985 ዓክልበ. ድረስ የሱመር አለቆች ነበሩ።

ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
'«በጉቲዩም ሥራዊት፣ በመጀመርያ ማንም ንጉሥ ዝነኛ አልነበረም፤ የራሳቸውን ነገሥታት ሆነው ለ፫ (አንድ ቅጂ፦ ለ፭) ዓመታት እንዲህ ገዙ።»
ኢንኪሹሽ6 / 7 ዓመታት
ዛርላጋብ6 ዓመታት2020 ዓክልበ. ግ.
ሹልመ / ያርላጋሽ6 ዓመታት
ኤሉሉመሽ / ሲሉሉመሽ / ሲሉሉ6 / 7 ዓመታትላይ የተጠቀሰው ኢሉሉ ሊሆን ይችላል
ኢኒማባከሽ / ዱጋ5 / 6 ዓመታት
ኢገሻውሽ / ኢሉ-አን6 / 3 ዓመታት
ያርላጋብ15 / 5 ዓመታት
ኢባቴ3 ዓመታት
ያርላ / ያርላንጋብ3 ዓመታት
ኩሩም1 / 3 ዓመት
አፒልኪን3 ዓመታት
ላ-ኤራቡም2 ዓመታትየዱላ ቅርስ
ኢራሩም2 ዓመታት
ኢብራኑም1 ዓመት
ሃብሉም2 ዓመታት
ፑዙር-ሲን«የሃብሉም ልጅ»7 ዓመታት
ያርላጋንዳ7 ዓመታትየመሠረት ቅርስ በኡማ
(ሲ-ኡም?)7 ዓመታትየመሠረት ቅርስ በኡማ
ቲሪጋን40 ቀንበኡሩክ ንጉሥ ኡቱ-ኸጛል ተባረረ።
«ለ ፳፭ (ወይም ፻፳፬ በሌላ ቅጂ) አመታት ገዙ፤ ከዚያ የጉቲዩም ሥራዊት ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ ኡሩክ ተወሰደ።»

፭ኛው የኡሩክ ሥርወ መንግሥት
ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
ኡቱ-ኸጛል427 / 26 / 7 ዓመታት1985-1984 ዓክልበ.
«ከዚያ ኡኑግ ተሸነፈና ንጉሥነቱ ወደ ኡር ተወሰደ።»

፫ኛው የኡር ሥርወ መንግሥት
ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
ኡር-ናሙ18 ዓመታት1984-1966 ዓክልበ.የኡር-ናሙ ሕግጋት
ሹልጊ«የኡር-ናሙ ልጅ»46 / 48 / 58 ዓመታት1966-1918 ዓክልበ.
አማር-ሲን«የሹልጊ ልጅ»9 / 25 ዓመታት1918-1909 ዓክልበ.
ሹ-ሲን«የአማር-ሲን ልጅ»9 / 7 / 16 / 20 ዓመታት1909-1901 ዓክልበ.
ኢቢ-ሲን«የሹ-ሲን ልጅ»15 / 23 / 24 / 25 ዓመታት1901-1879 ዓክልበ.
«ከዚያ ኡር ተሸነፈ። የሱመር መሠረት እራሱ ተነቀለ። (ኪንዳቱና ኤላማውያን ዑርን ለ፩ ዓመት ያዙ ማለት ነው።) ንጉሥነቱ ወደ ኢሲን ተወሰደ።»

የኢሲን ሥርወ መንግሥት
ንጉሥመጠሪያዘመን እንደዝርዝሩዓክልበ. ግድምነጥቦች
እሽቢ-ኤራ33 / 32 ዓመታት1878-1872 ዓክልበ.ኤላማውያንን ከሱመር አባረራቸው።
ሹ-ኢሊሹ«የእሽቢ-ኤራ ልጅ»20 / 10 / 15 ዓመታት1872-1862 ዓክልበ.
ኢዲን-ዳጋን«የሹ-ኢሊሹ ልጅ»21 / 25 ዓመታት1862-1850 ዓክልበ.
እሽመ-ዳጋን«የኢዲን-ዳጋን ልጅ»20 / 18 ዓመታት1850-1833 ዓክልበ.
ሊፒት-እሽታር«ዬሽመ-ዳጋን ልጅ»11 ዓመታት1833-1823 ዓክልበ.የሊፒት-እሽታር ሕግጋት
ኡር-ኒኑርታ(«የእሽኩር ልጅ፤ የሙላት እድሜ፣ መልካም ዘመንና ጣፋች ኑሮ ያገኝ።»)* 28 ዓመታት1823-1806 ዓክልበ.ዙፋኑን ያዘ።
ቡር-ሲን«የኡር-ኒኑርታ ልጅ»21 ዓመታት1806-1785 ዓክልበ.
ሊፒት-ኤንሊል«የቡር-ሲን ልጅ»5 ዓመታት1785-1780 ዓክልበ.
ኤራ-ኢሚቲ8 / 7 ዓመታት1780-1772 ዓክልበ..
ኤንሊል-ባኒ24 ዓመታት1772-1749 ዓክልበ.የኤራ-ኢሚቲ አጸድ ጠባቂ ሲሆን እንደ ምትኩ ተሾሞ ኤራ-ኢሚቲ በአረፈ ጊዜ ዘውዱን ጠበቀው።
ዛምቢያ3 ዓመታት1749-1747 ዓክልበ.
ኢተር-ፒሻ4 ዓመታት1749-1744 ዓክልበ.
ኡርዱኩጋ4 ዓመታት1744-1741 ዓክልበ.
ሲን-ማጊር11 ዓመታት1741-1731 ዓክልበ.
(ዳሚቅ-ኢሊሹ)*(«የሲን-ማጊር ልጅ»)*(23 ዓመታት)*1731-1709 ዓክልበ.
  1. http://etcsl.orinst.ox.ac.uk/section2/tr211.htm
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.