Wilna Adriaanse
Wilna Adriaanse (gebore 19 Maart 1958, Kalahari) is 'n Afrikaanse skrywer van romantiese fiksie. Haar eerste boek, Die wingerd sal weer bot, is in 2000 deur LAPA Uitgewers onder die skrywersnaam Wilmine Burger gepubliseer. Haar boek, 'n Heildronk op liefde, is in 2003 met LAPA se liefdesromanprys bekroon en sy ontvang in 2009 die ATKV-Woordveertjieprys vir haar roman, Die boek van Ester.[2]
Wilna Adriaanse | |
---|---|
Gebore | 19 Maart 1958 |
Nasionaliteit | Suid-Afrika |
Beroep | Skrywer |
Bekend vir | Romans |
Eggenoot | Deon Adriaanse |
Kinders | 3 seuns, insluitende Beer Adriaanse[1] |
Sy publiseer ook verskeie liefdesverhale onder die skuilnaam Wilmine Burger.
Adriaanse is die moeder van die akteur en musikant Beer Adriaanse.[1]
Lewe en werk
Wilna Adriaanse is op 19 Maart 1958 in die Kalahari[3] gebore as die middelste kind tussen twee broers. Sy word dan groot op Worcester in die Boland.[3] In 1976 matrikuleer sy aan Hoërskool Worcester en studeer vanaf 1977 verder aan die Universiteit van Stellenbosch. Sy behaal ’n B.A.-graad met Sosiologie en Ontwikkelingsbestuur as hoofvakke en ’n B.A. Honneurs-graad in Ontwikkelingsbestuur. In 1981 trou sy met haar studenteliefde Deon Adriaanse. Uit die huwelik word drie seuns (Cobus, Jaco en Johann) gebore. Hulle bly vir drie en ’n halwe jaar in Giyani in Gazankulu (nou deel van Limpopo) waar beide in die Algemene Kommissaris se kantore werk en keer dan in 1985 terug na die Kaap, waar hulle eersteling gebore word. Hier bly hulle sedert 1987 op ’n wynplaas buite Durbanville. Terwyl sy by die huis bly om die kinders groot te maak, studeer sy verder in Sielkunde deur die Universiteit van Suid-Afrika.[4] Haar man werk in 2002 in Lagos in Nigerië, wat meebring dat sy in hierdie jaar baie saam met hom reis. In 2009 skryf sy haar in vir ’n M.A.-graad in Kreatiewe Skryfwerk aan die Universiteit van Kaapstad onder leiding van Etienne van Heerden, ’n graad wat sy in 2011 verwerf. Sy is in 2010 vir die eerste keer een van SkryfNet se inwonende skrywers vir hulle gereelde prosa aanlynskryfskool en is ook kursusleier van die Afrikaanse deel van die Skryf ’n Roman-kursus van die South African Writers College.[5] Sedert 2012 werk Deon in Botswana en reis Wilna gedurig tussen Somerset-Wes en Botswana. In 2015 is sy betrokke by skryfopleiding van voornemende skrywers by die skryfskool van die Breytenbach-sentrum op Wellington.[3]
Skryfwerk
Vandat sy kan praat vertel sy graag stories en op skool skryf sy graag opstelle en briewe. Wanneer haar oudste kind in 1999 na die Paul Roos Gimnasium op Stellenbosch se koshuis toe gaan, begin sy egter vir die eerste keer ernstig skryf.[4] Dit is haar nuwejaarsvoorneme vir 2000 om haar op skryf toe te spits. Sy deurloop Martie Preller se Internetskryfkursus en pak daarna haar eerste roman aan.[6] Sy skryf ontspanningsliteratuur, aanvanklik onder die skuilnaam Wilmine Burger, om die mark se aanvaarding te toets. ’n Heildronk op die liefde, wat sy onder hierdie skuilnaam skryf, wen in 2002 LAPA se Liefdesverhaaltoekenning van die jaar. Nicolene du Toit werk as sjef in Londen en kom terug Kaap toe vir haar suster Karen se troue. Sy het ’n paar dae voor die troue om by haar familie te kuier voordat Andrew, die Engelsman met wie sy ’n verhouding het, ook arriveer. Haar jeugvriend, Jaques Roux, gaan haar op die lughawe haal en sy ontmoet ook vir Mariaan, Jaques se nuwe meisie. Nicolene het haar voorgeneem om nooit by Jaques betrokke te raak nie, want sy het deur die jare te veel gebroke harte gesien. Die paar dae voor die troue maak haar egter baie onseker oor wat haar gevoelens is. Sy skryf ook die liefdesromans Die wingerd sal weer bot, Liefde is ’n kleur en Die brug van woorde onder haar skuilnaam.
Wanneer Tafelberg Uitgewers in 2001 ’n manuskrip van haar koop, besluit sy om die naam Wilmine Burger vir haar LAPA-boeke te gebruik en haar eie naam vir Tafelberg. In 2001 verskyn die eerste boek onder haar regte naam, naamlik ’n Ongewone belegging, waarin Georgina Walters moeg gevlug is van haar hartseer herinneringe. Haar swaer stel voor dat sy kinderoppasser word vir ’n baie welgestelde vriend van hom se drie jong spruite, maar die kinders se pa dink klaarblyklik sy is nie opgewasse vir haar taak nie. Alleenvlug is die verhaal van Francis Malan. Sy glo nie aan ewige liefde nie en haar verbintenis met die joernalis, Michael Alheit, is dus gewoon platonies van aard. Selfs 'n week saam met hom in Spanje laat haar nie van haar oortuigings vergeet nie, maar dit raak toenemend moeilik om nie te wonder waar hy is en wat hy doen nie. In Die reuk van verlange, is dit al drie jaar dat dr. Josslyn Neethling alleen omsien na ’n sendinghospitaal op die afgeleë platteland van Kenia, waar sy en haar man Pieter voor sy dood so gelukkig was. Dan daag dr. Adam Berkowitz op, haar eerste liefde. Hy is nog net so arrogant soos destyds en hulle stry na ses jaar nog oor dieselfde onbenullighede. Dan volg Serenade vir ’n nagtegaal. Ann is na vyf jaar se harde werk eindelik klaar met haar musiekstudie. Sang is haar hele bestaan en Carl, haar sangdosent, die liefde in haar lewe. Haar ouers skenk haar ’n twee weke lange Europese toer na Parys, Switserland en Italië. Dit is egter 'n ongeleë geskenk, want dit is kort voor die Kersuitvoering waarvoor sy so lank voorberei het. Carl verbreek ook die verhouding en Ann vertrek op reis met 'n gebroke hart. Sy is nie lus vir die mense saam met wie sy toer nie, veral nie die onbeskofte ‘perdedokter’ wat haar letterlik oor haar eie voete laat struikel nie. Hande wat heelmaak is Libby Malherbe se verhaal. Sy het twee jaar in Engeland gewerk en keer dan as fisioterapeut terug na haar tuisdorp. Die vyfjarige Nikolai is een van haar eerste pasiënte. Hy het 'n gebreekte been en nadat sy ouers verongeluk het, is hy in die sorg van sy oom Andrew, die nuwe ortopeed. Andrew sukkel om gewoond te raak aan sy skielike verantwoordelikheid as pa én aan die nuwe omgewing.[7]
In 2004 verskyn die veel lywiger Rebecca, wat in 2005 twee herdrukke beleef en in 2009 'n tweede uitgawe. Op vyf en twintig het Rebecca Fagan 'n regsgraad en is pas terug in Suid-Afrika na twee jaar se rondrits in Europa, waar sy los werkies gedoen het. Nou soek sy ’n regte werk met uitdaging. Sy hoor dat Julian Hoffman, derde geslag erfgenaam van ’n baie groot maatskappy, op soek is na ’n persoonlike assistent en besluit om aansoek te doen, al word die pos nie in ’n koerant geadverteer nie. Julian is beïndruk deur haar ongewone aanslag en neem haar in diens. Hy raak verlief op haar, maar sy reageer nie op sy toenadering nie, want sy dra 'n donker geheim in haar rond.[8] In 2006 volg die ernstiger roman, Met ander woorde, met die liefde steeds die oorheersende tema, en ook hierdie boek word herdruk. Kristina kom een aand nie huis toe nadat sy gaan draf het nie en haar twee huismaats bel die polisie. Hulle kry haar in die vroeë oggendure onder ’n bos teen die berg. Sy is by haar bewussyn, maar kan glad nie onthou wat met haar gebeur het nie en ondergaan hierna ’n drastiese persoonlikheidsverandering. Die psigiater Ben Krige begin haar behandel en gaandeweg word die grense tussen hulle en tussen haar en haar verlede afgebreek. Die boek van Ester is die verhaal van die politieke fotojoernalis Ester Green, wat in ’n huis grootword waar sy leer dat die pen ’n magtige wapen is. Haar Joodse pa, redakteur van ’n groot koerant, en Afrikaanse ma word egter doodgeskiet en sy emigreer na Londen waar sy haar hele leefwyse verander en ’n mode-fotograaf word. Sy beplan om nooit weer haar voete op die vasteland van Afrika te sit nie. Twee jaar later bevind sy haar egter terug in Suid Afrika en in die Laeveld ontmoet sy die veearts en omgewingskenner Samuel McGreggor, wat betrokke is by ’n aantal bewaringsorganisasies. Hy is onlosmaaklik deel van die vasteland en glo dat daar genoeg mense is wat ’n verskil wil maak. Die fokus op aktuele kwessies soos misdaad en omgewingsbewaring onderskei hierdie roman van die standaard liefdesroman.[9][10] Hierdie boek wen in 2009 die ATKV se prys vir liefdesromans. Vier seisoene kind het as hoofkarakter Cato, wat ook in Met ander woorde 'n draai gemaak het. Nadat haar man Neil onverwags dood is in ’n motorongeluk, is sy ’n weduwee skaars drie jaar nadat sy getroud is. Sy keer van Londen terug na Stellenbosch, waar haar vriende Kristina en Ben nog is. Sy ontmoet die bekende sanger Jacob Alheit op die vlug van Londen na Suid-Afrika, maar is nog nie gereed vir ’n nuwe verhouding nie, veral omdat sy kort voor haar man se dood swanger geraak het. Sy open haar eie onderneming, ’n teaterrestaurant, om sodoende weer selfstandig te raak. In die boek is die hantering van verlies en die krisisse wat verandering meebring ’n deurlopende tema.[11][12] Hierdie roman verower in 2011 die ATKV-prys vir liefdesromans.[13]
’n Klein lewe is die resultaat van haar meestersgraad in kreatiewe skryfwerk. Die boek het duidelike outobiografiese kenmerke en behandel ’n naamlose hoofkarakter, ’n wit vrou wat in die laat vyftigerjare in apartheid Suid-Afrika gebore is. Sy word groot binne ’n bestel wat sy nie noodwendig ondersteun nie, maar ook nie teenstaan nie. Na haar studies woon en werk sy en haar man as jong getroudes in Giyani, waar hulle met die werklikhede van armoede en mislukking van die tuislandbeleid gekonfronteer word. Hulle keer terug na die Kaap, waar haar man betrokke raak by gemeenskapontwikkeling in swart gebiede en weens sy werk ten diepste betrokke raak by die geweld van die tagtigerjare. Eindelik word hy gedwing om sy werk te bedank, omdat sy wit vel van hom ’n teiken maak. Hy raak betrokke elders op die kontinent om die hulp en ontwikkeling te bied wat hy nie in sy geboorteland kan doen nie. Deur hierdie roman probeer die skrywer sin maak van die witmens se teenwoordigheid in Afrika vandag, om tot begrip en nie konfrontasie nie te kan kom. Dit is die weergawe van ’n klein lewe, soos baie ander, wat bekend sal wees vir miljoene wit Suid-Afrikaners. Hierdie verhaal is nie aktivisties nie en beskryf nie die lewens van mense wat die wêreld wou verander nie. Dit is doodgewone mense wat ’n morele lewe wou leef, probeer goed doen en ’n pad wou vind deur die politieke probleme van sy tyd. Dit is ’n gewone en klein lewe en juis daarom so toepaslik op ’n groot gros mense wat daardie tyd moes deurleef. Die boek verteenwoordig ’n soeke na identiteit en ’n motivering vir ’n bestaan as blanke in Afrika.[14][15][16]
Dubbelspel het die misdaad in Suid-Afrika as tema, met die titel wat die dubbele lewens uitbeeld wat baie van die karakters lei. Die hoofkarakters is Ellie McKenna, ’n sielkundige in diens van die Polisie se misdaadintelligensie-afdeling, en Nick Malherbe, oud-polisieman wat in beheer is van die sekuriteit van die Allegretti-familie, wat van allerlei misdade verdink word. Nadat Ellie se polisieman-pa by ’n padblokkade doodgeskiet word, wil sy by die ondersoek na sy dood betrokke raak, maar mag nie. Haar polisievriend Albert Greyling is betrokke by ondersoeke na Kaapse dwelmsindikate en bied aan om haar op klandestiene wyse by sy ondersoek te betrek. Ellie word dan onder ’n dekmantel die oppasser van Clara Veldman, wat ’n verhouding het met Enzio Allegretti en ’n familielid is van Nazeem Williams, wat van onder meer perlemoensmokkelary beskuldig word. Ellie en Nick se paaie kruis gou, maar albei speel ’n spel om te verseker dat die ander nie te veel van hulle wys word nie.[17] Hierdie is die eerste deel van ’n tweeluik en daar hang steeds etlike drade in die lug wanneer die boek afgesluit word.[18] Dubbelspel is in 2015 op die kortlys vir die toekenning van die ATKV-prys vir spanningslektuur.
Haar flitsverhaal, Fia, die formidabele, wat in die tydskrif Sarie verskyn het, is een van 40 flitsverhale wat in die versamelbundel Sarie 40 Flitsverhale opgeneem is.
Publikasies
As Wilna Adriaanse
- ’n Ongewone belegging, Jasmyn, 2001
- Alleenvlug, Jasmyn, 2002
- Die reuk van verlange, Jasmyn, 2003
- Serenade vir ’n nagtegaal, Jasmyn, 2004
- Rebecca, Tafelberg, 2004
- Hande wat heel, Hartklop, 2005
- Met ander woorde, Tafelberg, 2006
- Die boek van Ester, Tafelberg, 2008
- Vier seisoene kind, Tafelberg, 2010
- 'n Klein lewe, Tafelberg, 2012
- Dubbelspel, 2014
- Vlug, Tafelberg, 2020
As Wilmine Burger
- Die wingerd sal weer bot, LAPA, 2000
- ’n Heildronk op die liefde, LAPA, 2002
- Liefde is ’n kleur, LAPA, 2002
- Brug van woorde, LAPA, 2004
Sien ook
Eksterne skakels
- Wilna Adriaanse se webtuiste Geargiveer 12 Januarie 2016 op Wayback Machine
- Adriaanse se Facebook-profiel
Verwysings
Tydskrifte en koerante
- Anoniem “Voorste skrywers help opkomendes publiseer” “Rapport” 23 Augustus 2015
- Greeff, Rachelle “Laat die goeie ouens tog net wen” “Rapport” 8 Junie 2014
Internet
- Die Burger: http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2005/02/09/TB/08/01.html%5Bdooie+skakel%5D
- Die Burger: http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2014/05/03/8/ERWilna_Adriaanse_30_0_11569559.html
- Rapport: http://152.111.1.87/argief/berigte/rapport/2014/06/11/26/Onderhoud8Junie_31_0_189636695.html
Ander verwysings
- Salzwedel, Ilse. "Bedrywige Beer Adriaanse". Rooi Rose. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 November 2018. Besoek op 22 Augustus 2018.
- HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8
- http://www.litnet.co.za/wilna-adriaanse-1958/
- Stellenbosch Writers: http://www.stellenboschwriters.com/adriaansew.html
- Writers’ College: http://www.writerscollegeblog.co.za/n-onderhoud-met-wilna-adriaanse-skryf-n-roman-kursusleier/ Geargiveer 3 Oktober 2018 op Wayback Machine
- https://www.facebook.com/wilnadriaanse/about/?entry_point=page_nav_about_item&tab=page_info
- De Kock, Helene “Plus” 31 Mei 2006
- De Kock, Anita “Kakkerlak” Uitgawe 3, 2005
- Bookslive: http://nb.bookslive.co.za/blog/2008/11/10/wilna-adriaanse-glo-in-romanse-en-in-afrika/ Geargiveer 13 Januarie 2012 op Wayback Machine
- Nel, Ronel “Beeld” 24 November 2008
- Roux, J.B. “Rapport” 5 Desember 2010
- Salzwedel, Ilse “Rapport” 5 Desember 2010
- LitNet: http://www.litnet.co.za/nadine-petrick-gesels-met-wilna-adriaanse-oor-em-vier-seisoene-kind/
- Botha, Saartjie “Beeld” 23 Julie 2012
- Thiart, Lezandra “Tydskrif vir Letterkunde” Nuwe reeks 50 no. 1 Herfs 2013
- Volschenk, Dineke “Rapport” 5 Augustus 2012
- Sarie: http://www.sarie.com/lewe-liefdes/boeke/wilna-adriaanse-oor-dubbelspel-se-ellie-mckenna/
- Roggeband, Ilza “Beeld” 28 April 2014