Wet van die drie fases

Die wet van die drie fases is 'n begrip in die filosofie.

Die wet word geformuleer deur Auguste Comte – 'n denker wie beskou word as die grondlegger van die sosiologie as 'n wetenskaplike dissipline. Die wet vorm in werklikheid 'n meer gedetailleerde ontwikkeling van die positiwistiese gedagtegoed van sy leermeerster Claude Henri de Rouvroy, (graaf van) Saint-Simon. Die wet gaan uit van die positiwistiese "wet van die vooruitgang", en het betrekking op die evolusie van die menslike denke. Dit verloop volgens Comte in drie fases:

1. Die teologiese stadium, waarin die verklaring vir verskynsel gesoek word in bonatuurlike kragte.

2. Die metafisiese stadium, waarin bonatuurlike verklarings vervang word deur abstrakte begrippe sodat Siel en Rede as verklaringsgrond oorbly, soos by Thomas Hobbes en Sigmund Freud.

3. Die positiewe stadium, waarin verskynsels verklaar word deur ander verskynsels. Mens gaan op soek na verhoudige tussen die verskynsels, wat mens dan in wette probeer te giet. Comte sien hierin n programmatieseverklaring vir die sosiologie as wetenskap.

Volgens Comte, bied hierdie wet bonop die basis vir 'n rangskikking van die wetenskappe. Die indeling berus dan op die beginsel van afnemende algemeenheid en toenemende ingewikkeldheid. Die eenvoudigste en mees abstrakte wetenskappe (die wiskunde is hier die voorbeeld by uitstek) bereik die eerste die positiewe stadium, gevolg deur wetenskappe wat in toenemende mate kompleks en konkreet is. Comte beskou die sosiologie om die rede as die sluitstuk van alle wetenskappe.

Hy word algemeen as die stigter van die positivisme beskou: 'n wetenskap wat 'n antwoord wil bied aan alle waarom-vrae (godsdienstig) en alle hoe-vrae (wetenskap) deur hierdie vrae aan mekaar gelyk te stel.