Virginia Lee

Virginia Lee (27 Junie 1927 – 7 Januarie 1990) was 'n Suid-Afrikaanse sangeres van ligte musiek. Sy was veral bekend om treffers soos Vaarwel my lief (haar grootste treffer), Ek sal jou nooit vergeet nie, Jy is my liefling, Twee Witte Duifies en Groen Koringlande.

Virginia Lee
Agtergrondinligting
Geboortenaam	Virginia de Jager
Gebore	27 Junie 1927 Port Elizabeth, Suid-Afrika
Sterf	7 Januarie 1990 Houghton, Johannesburg, Suid-Afrika
Genres	Ligte musiek
Beroep(e)	Sangeres, Aktrise, Danseres
Instrumente	Stem
Jare aktief	1950’s, 60’s en 70’s

Sy was die eerste vroulike Suid-Afrikaanse sangeres aan wie 'n Goue Plaat toegeken is. Dit is op 15 Desember 1965 aan haar toegeken vir die ekwivalent van een miljoen verkope vir haar treffer Goodbye My Love. Sy was die eerste kunstenaar wat die onderskeiding behaal het om ’n plaaslikvervaardigde plaat oorsee vry te stel. Goodbye My Love is in Engeland, Holland en Duitsland onder die PYE-etiket vrygestel met ’n vooraf bestelling van 100 000 kopieë.

Virginia het die lirieke vir hierdie instrumentele komposisie, bekend as Il Silenzio van Ninni Rosso, geskryf. Murray Campbell, die bekende plaaslike trompetspeler het hierdie werk bekend gemaak. Haar lirieke is in Frans, Duits en Italiaans vertaal en is deur internasionale kunstenaars soos Dalida (Frankryk) en Keely Smith (VSA) gesing. Sy was die eerste vroulike kunstenaar wie se lirieke oorsee gepubliseer is.

Virginia hou die Suid-Afrikaanse musiekbedryf se rekord vir die Suid-Afrikaanse kunstenaar met die meeste opnames. Sy het meer as 800 liedjies opgeneem, en dit is onwaarskynlik dat hierdie rekord maklik verbeter sal word. Haar grootste plaaslike mededinger was Min Shaw, wat amper 600 liedjies opgeneem het. (Instrumentele kunstenaars soos Nico Carstens het meer opnames van melodieë gemaak). Slegs twee plaaslike vroulike sangers, nl. Virginia Lee en Min Shaw, het meer as 'n miljoen plate verkoop. Virginia se verkope het reeds in Maart 1972 die miljoenkerf verbygesteek.

Teen die einde van haar loopbaan het Virginia in meer as 16 tale opnames gemaak. Sy het kunstenaars soos Caterina Valente en Connie Francis verbygesteek wat elk in 11 tale gesing het.

Sy was die eerste kunstenaar wat 'n SARIE-toekenning ontvang het in die kategorie Beste Afrikaanse Sanger. Hierdie toekenning was vir haar opname van ''Vaarwel My Lief'' (haar Afrikaanse weergawe van ''Goodbye My Love''). Die toekenning is op 21 Oktober 1965 aan haar oorhandig tydens SARIE se toekenningsgeleentheid. Sy het ook tweede gekom in die kategorieë "Country en Western" en "Beste Vroulike Sanger". Sy was die eerste plaaslike vroulike sanger wat haar eie solo-langspeler "InternasionaLee Yours" vrygestel het waarop sy in nie minder nie as 10 tale sing.

Sy was die eerste kunstenaar wat Suid-Afrika op 'n internasionale sangfees verteenwoordig het. Hierdie eer het haar in Barcelona te beurt geval waar sy 'n plek in die Top Tien behaal het. Sy het die Maltese komponis, Johnny Cassar, se liedjie ''The Cross On The Hill'' gesing. Sy het Suid-Afrika weer in Mei 1973 op 'n internasionale Musiekfees in Parys verteenwoordig waar sy die liedjie ''One Life To Live'' gesing het.

Virginia het eiehandig die eerste Suid-Afrikaanse Sangfees ingestel, aanvanklik bekend as die Durban Song Festival. Hierdie Fees is deur haar persoonlik vanaf 1964 tot 1970 gefinansier. Sodoende het sy daartoe bygedra om aan Suid-Afrikaanse liedjieskrywers wat erg gesukkel het om hulle musiek bekend te stel, (wat nog op plaat vrygestel te kry), blootstelling te gee. In 1969 het die SAUK, ten spyte van vertoë van die pers en musiekkenners dat so-iets reeds bestaan, voortgegaan om hulle eie Radio Sangfees aan te kondig. Die SAUK se organiseerder van ligte-musiek van daardie tyd, Rollo Scott, het aangekondig “ons het meer geld as Virginia”. Virginia, wat nie finansieel met die SAUK kon meeding nie, moes terugstaan en sodoende het een van haar drome aan skerwe gelê.

Virginia was ook die eerste plaaslike kunstenaar wat 'n volledige Afrikaanse album uitgereik het wat slegs bestaan het uit nommers wat geskryf en gekomponeer is deur Suid-Afrikaanse kunstenaars. Die album is getiteld ''My Lieflike Dag''. In protes teen Suid-Afrikaanse sterre wat nie die erkenning gekry het wat hulle verdien nie, het sy amper geweier om saam met die oorsese kunstenaar Freddy Quinn te toer.

Sy het ook uit protes vir nege maande geweier om enige "vinnige" Afrikaanse vertalings van buitelandse treffers op te neem. Sy was die eerste bekende opname-kunstenaar om die strydbyl op te neem ter verdediging van Suid-Afrikaanse liedjie-skryf talent. Sy het sterk gevoel dat daar genoeg plaaslike kundigheid bestaan het om self liedjies van internasionale kaliber te lewer.

Sy was die eerste Suid-Afrikaanse vroulike kunstenaar wat haar tweede Goue Plaat slegs sewe maande na haar eerste gekry het, nl. In Julie 1966 vir haar opname van Darling It’s Wonderful. Hierdie opname het vir nog 'n verdere drie Goue Plate gesorg. Verder was sy ook die eerste vroulike kunstenaar wat 'n Goue Plaat verwerf het vir haar onderskeiding om 200 000 plate te verkoop.

"Ginny", soos sy onder haar vriende bekend gestaan het, was self ook 'n bekwame liriekskrywer en komponis. Haar vertaling van Dinah Shore se treffer 10.000 Miles, Tien Duisend Myl, het een van die grootse treffers in die jare vyftig geword. Sy het meer as 100 liedjies gekomponeer en as vertalings ook in aanmerking geneem word, kom die syfer te staan naastenby 200.

Haar bemindheid onder die Suid-Afrikaanse publiek het gesorg vir 'n hele aantal titels soos: South Africa’s Singing Sweetheart, Die Meisie met die Goue Stem, Suid-Afrika se Koningin van Liedjies, Suid-Afrika se vroulike Jim Reeves en Suid-Afrika se “First Lady Of Song”. Sy is in 1927 as Virginia de Jager gebore in Port Elizabeth. Virginia het haar skool opleiding ontvang by North End Grey in Port Elizabeth en later by Victoria Girls High School in Grahamstad.

Sy was 'n duikkampioen vir Oostelike Provinsie en het haar loopbaan begin as grafiese kunstenaar. Haar verhoogloopbaan het sy begin as akrobatiese-, ballet- en klopdanser saam met die Gorval Concert Party in Port Elizabeth. Sy was ook daartoe instaat om liggaamlike kontorsies uit te voer. Sy het haar musiektalent op agtienjarige ouderdom “ontdek” toe sy gevra is om op 'n verskeidenheidskonsert in te staan vir 'n sanger wat siek geword het. Sy was die enigste persoon onder die dansers wat al die woorde geken het.

In 1948 is Virginia getroud met 'n plaaslike Port Elizabethse musikant, Johnny Lee. Dit was 'n stormagtige huwelik en die paartjie het besluit om tydelik uitmekaar te gaan.

In 1957 het sy Johannesburg toe vertrek waar sy 'n oudisie by Dan Hill afgelê het. Sy is dadelik aangestel om saam met sy orkes op te tree. Gedurende hierdie tyd het sy begin om radio-uitsendings te doen en is aan die opname-industrie bekend gestel. Saam met Dan Hill se vrou Artemis het hulle die duo gevorm wat hulself “Die Sonskynsusters” genoem het. Sy het saam met Archie Silansky opnames gemaak en het later by sy orkes aangesluit. In 1958 het Virginia 'n drie-jaar kontrak gesluit met die Gallo Platemaatskappy.

Virginia en Johnny is geskei en “om weg te kom van alles” is sy in Junie 1959 Engeland toe. Sy het 18 maande lank daar gewoon en in kabaretvertonings in verskeie klubs in Londen se Wes-Einde opgetree. Sy het deur Engeland, Duitsland, Holland, Spanje, Frankryk en ook vreemde plekke soos Ysland en Turkye getoer. Sy het oor die radio opgetree in hierdie lande en het in Engeland, Holland en Spanje op televisie verskyn. Virginia het in 1961 na Suid-Afrika teruggekeer en het toere onderneem deur Rhodesië, Suidwes-Afrika en Suid-Afrika. In Durban het sy vir Elof Edwin (Lea) Bergman ontmoet en is op 14 Januarie 1961 met hom getroud. (Lea was die countrysanger Clive Bruce se vader).

In Durban het sy 'n musiekskool asook opname-ateljees geopen – die Virginia Lee Academy. Hier het sy die Durban Song Festival (later bekend as die South African Song Festival) gestig, wat van 1964 tot 1970 bestaan het. In 1965 het sy 'n kontrak met Teal Records gesluit. Dit was 'n vrugbare, maar ook soms frustrerende, verbintenis wat gesorg het vir ses SARIE-toekennings en veertien Goue Plate. Virginia het die SARIE-toekennings gewen in die volgende kategorieë:

Beste Afrikaanse Sanger (1965), Beste Vroulike Sanger (1968/69), Beste Langspeler van Jaar (1968/69) en Beste Vroulike Country en Western Sanger (1971). In April 1965 het sy saam met Slim Whitman 'n toer onderneem wat 37 stede en dorpe ingesluit het. Sy het telkens luide applous gekry vir haar weergawe van Cu Cu Ru Cu Cu Paloma. Hierdie opname sou later aan haar twee Goue Plate besorg.

Virginia het in die opname-ateljees bekend gestaan as “'n moeilike mens”. Maar ter verdediging moet mens toegee dat sy haar plek moes oopveg tussen onbevoegde musikante en platemaatskappy-personeel, wat haar opnamesessies op die goedkoopste moontlike manier bedryf het. Dit het dikwels tot gevolg gehad dat van haar albums minder waardig was wat klankgehalte betref. Ten spyte van haar titel as “Suid-Afrika se Liedjie Koningin” moes Virginia dikwels tevrede wees met 'n 4-man orkes, terwyl internasionale sterre soos Connie Francis, Petula Clark en Sandie Shaw kon spog met 17-28 stuk orkeste.

In 1969 het Virginia deur Zambië getoer en was ongelooflik suksesvol. Haar liedjie Telephone To Glory was 'n toptreffer. (Dit is onlangs vrygestel op haar Gospel-skyf getiteld How Great Thou Art). In 1970 het sy haar eie platemaatskappy, Dominant Records, gestig. Moedeloos van jare se goedkoop produksies het sy op eie onkoste na Londen gevlieg vir haar eerste opnamesessie by Londen se EMI Abbey Road studios. Vir hierdie geleentheid het sy oor 'n volle orkes beskik.

Virginia het verskeie kere deur Rhodesië getoer met die “Virginia Lee Show” en was ook 'n gereelde gas op die televisie aldaar. Haar eie plate-etiket, desondanks goeie kwaliteit en verskeie plasings op trefferlyste (Twee Witte Duifies /A Brand New Day), het nie so goed gevaar as wat gehoop is nie en het 'n finansiële las geword.

Sy het die etiket ontbind, in 1972 'n kontrak met EMI gesluit en 'n landswye toer saam met Nico Carstens onderneem.

In 1974 tree Virginia saam met Wena Naudé op in die eerste Engelse Suid-Afrikaanse musiekblyspel rolprent, Cry Me A Teardrop. Aanvanklik is sy 'n hoofrol aangebied, maar moes uiteindelik tevrede wees met 'n ondergeskikte rol en moes 'n verdere vernedering verduur toe haar praatstem oorgeklank word. Tenspyte van koue en reën, het die opening van hierdie rolprent alle vorige bywoningsyfers oortref in Durban se 700 Bay Bluff Drive-in.

Talle teleurstellings, soos gebroke ooreenkomste in die musiekbedryf, haar ondergeskikte rol in die rolprent, 'n afname in haar plate-verkope, en haar toenemende wantrou in mense in die “bedryf” het bygedra tot haar senuwee-ineenstorting en haar depressie wat gely het tot 'n selfmoordpoging in die hospitaal. Na 'n periode van herstel, het Virginia 'n Gospel-album gemaak (haar tweede) saam met Dan Hill, wat onlangs op laserskyf vrygestel is. Dit is getiteld "How Great Thou Art". Alhoewel sy weer vol moed teruggekeer het tot die vermaaklikheidswêreld, was haar terugkeer van korte duur. Sy was emosioneel uitgeput. Virginia het die vermaaklikheidswêreld vaarwel toegeroep en het haar tyd gegee aan liefdadigheidswerk

Afgesien van een laaste album I’ll Be Wearing Blue (1980), het sy uit die openbare oog verdwyn, maar het wel in die 1980's as gaskunstenaar op Bobby Angel se program 'Gentle on my mind' opgetree en 'All I wanna do in life' gesing.

Sy sterf op 7 Januarie 1990 aan borskanker. Te spyte daarvan dat sy Engelssprekend was, het Virginia haar daarop geroem dat sy ten volle tweetalig was en het sedert haar eerste opnames in 1956 tot haar uittrede, baie opnames in Afrikaans gemaak. Sy het ook baie hard probeer om haar woorde perfek uit te spreek.

Desnieteenstaande is daar hier en daar oulike “glipse” wat haar Engelstaligheid verraai. Sy het dikwels opnames herhaal tot haar uitspraak “reg” was. Sy het 9 albums en 'n aantal solus-sewes in Afrikaans vrygestel. Hierdie vrystelling om Virginia Lee, Suid-Afrika se ”Singing Sweetheart” te vereer is geneem uit die beste snitte van haar albums Boerenooientjie, Vaarwel My Lief, Ons Kleine Nagtegaal, My Lieflike Dag en As Die Sterre Glinster. Verder is snitte geneem van “onbekende” solus-sewes en ou 78-plate. Een van die opnames op hierdie versameling is Virginia se opname wat sy vir Gallo gemaak het in die vroeë sestigerjare , nl. 'n Afrikaanse vertaling van die Lefty Frizzel-treffer, Mom and Dad’s Waltz, getiteld Mammie en Pappie Wals. Hierdie solus-sewe is vandag 'n rariteit onder versamelaars (Die liedjie is aanvanklik bekend gemaak deur Patti Page). Nog 'n baie seldsame snit is Virginia se duet saam met Jimmy Rayson (opgeneem in 1959) van Tom Dooley. Hierdie opname was slegs op 78-plaat beskikbaar. Die Kingston Trio het 'n Goue Plaat met hulle opname in 1958 van hierdie trefferliedjie gekry. Virginia en Jimmy het twee opnames van hierdie liedjie gemaak. Die tweede opname is vrygestel aangesien die weergawe meer afgerond en verfynd was. Die eerste opname klink eerder na 'n oefensessie, maar is tog meer gevoelvol.

'n Ander seldsame Afrikaanse solus-sewe opname wat nie baie bekend is nie, is Virginia se eie komposisie, Hy is Die Lig, wat in 1973 vrygestel is. Alhoewel sy 'n hele aantal Afrikaanse vertalings van oorsese treffers opgeneem het, het sy haar so ver moontlik van hierdie “euwel” weerhou, aangesien sy geglo het dat Suid-Afrikaners genoeg skryf- en musiektalent het om hulle eie werk te produseer.

Van die snitte op die hierdie samestelling is werke soos In Die Skadu Van Ou Tafelberg van Danie Bosman, en Hendrik Susan, die vader van ligte Afrikaanse musiek, se Huisie In Die Berge, Flippie van Vuuren se Groenkoringlande, Anton de Waal se Boerenooientjie en ander liedjies soos Die Ou Kalahari, Alleen In Droomland, Nog 'n Dansie, Trekkerliedjie en Die Swaeltjie ('n treffer van Jurie Ferreira). Liefling Dis Wonderlik is Virginia se vertaling van treffer Darling It’s Wonderful. Nog een van haar vertalings, Die Eensame Wagter is in April 1966 op 'n solus-sewe uitgereik (met Edelweiss op die keersy) om die 200 000ste vrystelling van die Engelse klankbaanweergawe van The Sound of Music te vier.

Virginia se dogter Peggy, sing op die liedjie saam – as deel van die koor. Virginia het ook die Afrikaanse lirieke vir Seeman geskryf wat vir haar en menige kunstenaar na haar 'n treffer was.

Danseres, aktrise, talentsoeker, musiekdirekteur, liriekskrywer en komponis is beskrywings wat van Virginia Lee een van die mees gerespekteerde en geliefde persoonlikhede in die musiekwêreld gemaak het. Haar toewyding, professionaliteit en dapperheid word bewonder deur dié wat saam met haar gewerk het.

Lee is as een van Suid-Afrika se gewildste sangeresse van ligte musiek in die jare 50, 60 en 70 beskou.[1]

Virginia Lee met van haar toekennings.