Vermaak

'n Toernooi voor 'n gehoor, en musikante (14de eeu).

Ralph Hedley se The Tournament (1898). Kinders pas hofvermaak aan.

Keiserlike en koninklike howe het as opleidingsterreine en ondersteuning gedien vir professionele onthalers, met verskillende kulture wat paleise, kastele en forte op verskillende maniere gebruik het. In die stadstate van die Maja het 'n skouspel gereeld in groot pleine voor die paleise plaasgevind; die skares het óf daar óf op spesifieke plekke bymekaargekom waarvandaan hulle op 'n afstand kon kyk. Hofvermaak het ook kulture gekruis. Die durbar is deur die Moghal-keisers aan Indië bekendgestel en oorgedra aan die Britse Ryk, wat toe die Indiese tradisie gevolg het: instellings, titels, gebruike, seremonies waardeur 'n Maharaja of Nawab geïnstalleer is, die uitruil van amptelike geskenke en die volgorde van voorrang, is alles aangeneem deur die keisers van Delhi. In Korea is die hofvermaakdans oorspronklik in die paleis opgevoer vir vermaak tydens bankette.

Hofvermaak het dikwels beweeg van 'n verbinding met die hof na meer algemene gebruik onder gewone mense. Dit was die geval met gemaskerde dansdramas in Korea, wat ontstaan het in samewerking met die sjamane-rituele van die dorp en uiteindelik grotendeels 'n vermaakvorm vir gewone mense geword het.[5] Indiese dansers in die Mughal-ryk het in die paleise opgetree. 'n Ander evolusie, soortgelyk aan dié van hofvermaak tot algemene praktyk, was die oorgang van godsdienstige ritueel na sekulêre vermaak, soos wat tydens die Goryeo-dinastie met die Narye-fees gebeur het. Oorspronklik was dit uitsluitlik godsdienstig of ritueel en later is 'n sekulêre komponent bygevoeg.[5] Voormalige hofvermaak, soos grappies, is ook gereeld in kinderspeletjies herleef.

In sommige howe, soos in die Bisantynse Ryk, is die geslagte onder die hoër klasse geskei, sodat mans ten minste voor die tydperk van die Komnenoi (1081–1185) van vroue geskei is tydens seremonies waar daar vermaak by onthale en bankette was.

Hofseremonies, paleisbankette en skouspele is nie net gebruik om te vermaak nie, maar ook om rykdom en mag te demonstreer. Sulke gebeure versterk die verhouding tussen die regeerder en dié wat regeer word; tussen diegene met mag en diegene daarsonder, wat dien om die verskille tussen gewone gesinne en dié van die heerser te dramatiseer.[6] Dit geld net soveel vir tradisionele howe soos vir hedendaagse seremonies, soos die oorhandigingseremonie in Hongkong in 1997, waar 'n reeks vermaaksoorte (insluitend 'n banket, 'n parade, vuurwerk, 'n feesuitvoering en 'n kunsskouspel) gebruik is om 'n verandering in politieke mag te beklemtoon. Daar is gewoonlik vermaak by die hof aangebied vir koninklikes en hofgangers, asook vir die plesier van plaaslike en besoekende hoogwaardigheidsbekleërs.[5] Koninklike howe, soos die Koreaanse hof, het ook tradisionele danse ondersteun.[5] In Soedan het musiekinstrumente soos die sogenaamde "spleet" of "pratende" tromme, eens "deel van die hoforkes van 'n magtige hoof", verskeie doeleindes gedien: Dit is gebruik om musiek te maak; te "praat" tydens seremonies; gemeenskapsgeleenthede op te teken; die stuur van langafstandboodskappe; en om mans te roep wat jag of oorlog gevoer het.[7][8]

Hofvermaak demonstreer ook die komplekse verhouding tussen vermaak en toeskouer: Individue kan 'n vermaakster of deel van die gehoor wees, of hulle kan rolle ruil selfs tydens een vermaakseremonie. In die hof in die Paleis van Versailles het duisende hofdienaars, waaronder mans en vroue wat die woonstelle bewoon het, opgetree as kunstenaars en toeskouers in daaglikse rituele wat die statushiërargie versterk het.[6]

Soos hofvermaak het koninklike geleenthede soos kronings en troues as platforms gedien om sowel die aristokrasie as die gewone mense te vermaak. Tydens die pragtige toetredingsvierings van koningin Elizabeth I van Engeland, wat in 1595 aangebied is, is byvoorbeeld toernooie en opvoerings gehou. Hierdie opvoerings was nie net voor die vergaderde hof nie, maar ook voor duisende Londenaars wat gretig was vir goeie vermaak.

Magtiging vir die teregstelling van Jonathan Wild (1725).

Alhoewel die meeste vorme van vermaak met verloop van tyd ontwikkel het en steeds voortduur, is sommige vorme wat eens gewild was nie meer so aanvaarbaar nie. Tydens vroeëre eeue in Europa was dit byvoorbeeld 'n aanvaarde en gewilde vorm van vermaak om te kyk na of deel te neem aan die straf van misdadigers of sosiale uitgeworpenes. Baie vorme van openbare vernedering het ook in die verlede as plaaslike vermaak gedien. Selfs die doodstraf soos hang en onthoofding, wat as waarskuwing aan die publiek gedien het, is deels as vermaak beskou. 'n Groter openbare skouspel was die soorte doodstraf wat langer geduur het, soos steniging. 'n Geleentheid waarop iemand gehang is, het ontaard in 'n karnaval vir werkende en werklose klasse van die samelewing. Goeie burgerlike of nuuskierige aristokrate wat dit kon bekostig, het dit vanuit 'n koets bekyk of 'n kamer gehuur. Openbare straf as vermaak het geduur tot die 19de eeu, toe openbare hanggeleenthede die wrok van skrywers en filosowe ontlok het. Dickens en Thackeray het in 1840 oor so 'n geleentheid in die Newgate-gevangenis geskryf en het 'n breër deel van die publiek geleer dat teregstellings obsene vermaak is.

Bankette is sedert antieke tye 'n plek vir vermaak of plesier en het tot in die 21ste eeu geduur, toe dit nog steeds vir baie van die oorspronklike doeleindes gebruik is: om besoekers te beïndruk, veral die belangrikes; om gasvryheid te toon; en as geleentheid om ondersteunende vermaak soos musiek of dans, of albei, ten toon te stel. Dit was 'n integrale deel van die vermaak van die hof en het gehelp om vaardighede te ontwikkel. Dit is ook belangrike komponente van vieringe soos kronings, troues, verjaarsdae, burgerlike of politieke prestasies, militêre verbintenisse of oorwinnings, sowel as godsdienstige verpligtinge. In die moderne tyd is bankette kommersieel beskikbaar, byvoorbeeld in restaurante en gekombineer met 'n opvoering in aandete-teaters. Kookkuns deur professionele sjefs het ook 'n vorm van vermaak geword as deel van wêreldwye kompetisies soos die Bocuse d'Or.

• Bankette oor tien eeue en kulture
• 
  'n Bankettoneel uit antieke Egipte (uit 'n muurskildery in Thebe).
• 
  'n Bisantynse banket wat musikante en verskillende musiekinstrumente toon (1204–1453).
• 
  Jean Fouquet, Banket vir Karel V van Frankryk (1455–1460).
• 
  'n Banket met gebraaide eend gehou vir Babur deur die Mirzas in 1507.
• 
  Banketgangers wat kottabos speel en meisies wat die aulos in antieke tye speel.
• 
  Vrede van Münster. Bartholomeus van der Helst, Amsterdam (1648)
• 
  Oorwinningsbanket deur keiser Qian Long om die offisiere te bedank wat in die veldtog teen Taiwan geveg het (laat 18de eeu).
• 
  Gaste op 'n bruilofsfees (laat 18de eeu).
• 
  Die banketsaal in die paleis van koning Sahle Selassie, uit 'n foto, Ethiopië, geskilder (1852).
• 
  Die kroningsbanket van George IV van die Verenigde Koninkryk in die Westminstersaal (1821).
• 
  'n Chinese banket in 'n banketsaal aangebied as verjaarsdagviering (2012).

'n Volgepakte teater in die Metropolitan Opera in New York, met die afwagtende skare wat wag vir musikale vermaak om te begin (1937).

Musiek is 'n ondersteunende komponent van vele soorte vermaak en die meeste uitvoerings. Dit word byvoorbeeld gebruik om verhale te ondersteun, dit is onontbeerlik in dans en opera en word gewoonlik opgeneem in dramatiese film- of teaterproduksies.

Musiek is ook 'n universele en gewilde soort vermaak op sigself, wat 'n hele opvoering vorm, soos wanneer konserte aangebied word. Afhangend van die ritme, instrument, uitvoering en styl, word musiek in baie genres verdeel, soos klassiek, jazz, folk, rock, popmusiek of tradisioneel. Sedert die 20ste eeu het die vermaakbedryf musiek wat eens slegs beskikbaar was aan diegene wat vir die kunstenaars kon betaal, goedkoop beskikbaar gestel vir individue. Hulle saai dit uit of neem dit vooraf op om dit te verkoop.

Die wye verskeidenheid musiekuitvoerings, of dit nou kunsmatig versterk is of nie, bied almal vermaak, ongeag of die uitvoering van soliste, koor- of orkesgroepe is, of ensemble. Regstreekse optredes gebruik gespesialiseerde lokale, wat klein of groot kan wees, binne of buite, gratis of duur. Die gehore het verskillende verwagtings van die kunstenaars sowel as van hul eie rol in die opvoering. Sommige mense verwag byvoorbeeld om in stilte te luister en word vermaak deur die uitnemendheid, uitvoering of interpretasie van die musiek. Ander gehore van lewende optredes word vermaak deur die atmosfeer en die kans om deel te neem. Nog meer luisteraars word vermaak deur vooraf opgeneemde musiek en luister in hul privaat hoedanigheid daarna.

Die instrumente wat by musikale vermaak gebruik word, is slegs die menslike stem of slegs instrumenteel of die een of ander kombinasie van die twee. Die uitvoering kan deur sangers of musikante aangebied word, die uitvoerders kan soliste wees of deel uitmaak van 'n klein of groot groep en op hul beurt 'n gehoor wat individueel, verbygaande, klein of groot wees. Sang gaan oor die algemeen gepaard met instrumente hoewel sommige vorme daarsonder geskied. Moderne konserte gebruik dikwels verskillende spesiale effekte en ander style om optredes van sang en dans te begelei.

• Musikale vermaak – tien soorte gehoorbetrokkenheid
• 
  Tradisionele instrumente wat gebruik word om dans te begelei (Tibet, 1949).
• 
  'n Kinderkoor wat musikale vermaak aanbied (Sowjetunie, 1979).
• 
  'n Ensemble vermaak deur reisigers in die Paryse Metro (2002).
• 
  Tromspeler in Boduberu (Maledive, 2010).
• 
  'n Koor en orkes in 'n kerklike omgewing (Italië, 2008).
• 
  'n Hedendaagse gehoor in 'n antieke buitelugstadion (Griekeland, 2009)
• 
  'n Konsert met 'n verhoogde 3D-verhoog (Singapoer, 2010)
• 
  'n Gehoor in 'n konsertsaal (Nederland, 2010).
• 
  'n Opgewonde skare tydens 'n konsert (Frankryk, 2011).
• 
  'n Vrou wat privaat na musiek luister via oorfone (Rusland, 2010).

Speletjies word vir vermaak gespeel — soms net vir ontspanning, soms ook vir prestasie of beloning. Dit kan alleen, in spanne of aanlyn gespeel word; deur amateurs of deur professionele persone. Die spelers het miskien 'n gehoor van niespelers, soos wanneer mense na 'n skaakkampioenskap kyk. Aan die ander kant kan spelers in 'n spel hul eie gehoor wees omdat hulle beurte maak om te speel. Dikwels is daar 'n deel van die vermaak vir kinders wat 'n speletjie speel, om te besluit wie deel is van die gehoor en wie 'n speler is.

Toerusting wissel met die spel. Bordspeletjies soos Go, Monopoly of bakspel benodig 'n bord en merkers. Een van die oudste bekende bordspeletjies is Senet, 'n spel wat in antieke Egipte gespeel is en wat farao Toetankamen geniet het. Kaartspeletjies, soos poker en brug, word al lank gespeel as aandvermaak onder vriende. Vir hierdie speletjies is 'n pak speelkaarte al wat nodig is. Ander speletjies, soos bingo, wat met talle vreemdelinge gespeel word, word gereël om die deelname van niespelers via dobbelary te betrek. Baie is bedoel vir kinders en kan in die buitelug gespeel word soos eenbeentjie, wegkruipertjie of blindemol. Die lys van balspeletjies is redelik uitgebreid; dit omvat byvoorbeeld kroukie, rolbal en verfbal, asook baie sportsoorte waaarin verskillende soorte balle gebruik word. Die opsies pas op 'n wye verskeidenheid vaardigheids- en fiksheidsvlakke. Fisieke speletjies kan motoriese vaardighede ontwikkel. Getalspeletjies soos sudoku en legkaartspeletjies soos Rubik se kubus kan geestelike vaardigheid ontwikkel.

Videospeletjies word met behulp van 'n beheerder gespeel om resultate op die skerm te skep. Dit kan ook aanlyn gespeel word met deelnemers wat van 'n afstand af aanmeld. In die tweede helfte van die 20ste eeu en in die 21ste eeu het die aantal speletjies geweldig toegeneem, wat 'n wye verskeidenheid vermaak aan spelers regoor die wêreld bied. Videospeletjies is wêreldwyd gewild.

• Speletjies
• 
  Sofonisba Anguissola
  'n skaakspel (1555) ('n intellektuele spel)
• 
  Théophile Emmanuel Duverger (voor 1901) Eenbeentjie ('n fisieke spel)
• 
  'n Televisiewedstryd van Star Craft (2006) Suid-Korea ('n elektroniese spel)

Lees is al baie lank 'n bron van vermaak, meer as ander vorme, veral omdat uitvoerende vermaak onbeskikbaar of te duur was (of is). Selfs as die primêre doel van die skryfstuk is om in te lig of te onderrig, is dit steeds ontspannend om te lees. Beide verhale en inligting word deur die tradisie van vertelling oorgedra en mondelinge tradisies oorleef byvoorbeeld in die vorm van uitvoeringspoësie. Dit het egter drasties afgeneem. Nadat geletterdheid gewild geraak het, was daar geen terugkeer na mondelinge vertellings nie.[10] Die koms van drukwerk, die verlaging van die koste van boeke en 'n toenemende geletterdheid het alles bygedra tot die groot aantrekkingskrag van lees. Aangesien lettertipes gestandaardiseer is en tekste duideliker geword het, het lees groter plesier verskaf.[10] Teen die 16de eeu in Europa was die aantrekkingskrag van lees as vermaak goed gevestig.

Van die vele genres in letterkunde is sommige, heeltemal of gedeeltelik, slegs vir vermaak. Limerieke gebruik byvoorbeeld verse in 'n streng, voorspelbare rym en ritme om humor te skep en die luisteraars of lesers te vermaak. Interaktiewe boeke soos "kies jou eie avontuur" kan letterkundige vermaak meer deelnemend maak.

'n Bejaarde man lees koerant in Basantapur.

Strokiesverhale en tekenprente is letterkundige genres wat tekenings of grafika gebruik, gewoonlik in kombinasie met teks, om 'n vermaaklike vertelling oor te dra. Baie kontemporêre strokiesprente het elemente van fantasie en word vervaardig deur ondernemings wat deel uitmaak van die vermaakbedryf. Ander het unieke skrywers wat 'n persoonliker, filosofieser siening van die wêreld het en die probleme verstaan waarmee mense te kampe het. Strokiesprente oor superhelde soos Superman is van die eerste soort. Voorbeelde van die tweede soort sluit in die individuele werk oor 50 jaar van Charles M. Schulz[11] wat 'n gewilde strokiesprent genaamd Peanuts oor die verhoudings tussen 'n paar kinderkarakters; en Michael Leunig wat vermaak deur die vervaardiging van grillerige tekenprente wat ook sosiale kritiek insluit. Die Japannese mangastyl verskil van die Westerse benadering in die sin dat dit 'n wye verskeidenheid genres en temas omvat vir lesers van alle ouderdomme. Karikatuur gebruik 'n soort grafiese vermaak vir doeleindes wat wissel van bloot 'n glimlag op die kyker se gesig tot sosiale bewusmaking tot die morele eienskappe van 'n persoon wat gekarakteriseer word.

Die komediant Charlie Chaplin verpersoonlik Hitler vir komiese effek in die satiriese film The Great Dictator (1940).

Komedie is beide 'n genre en komponent van vermaak wat mense amuseer en laat lag, hetsy of die komedie die enigste doel is en of dit as 'n vorm van kontras in 'n andersins ernstige stuk gebruik word. Dit lewer 'n groot bydrae tot baie vorme van vermaak, onder meer in letterkunde, die teater, opera, rolprente en speletjies. In koninklike howe, soos in die Bisantynse hof, en vermoedelik ook in welgestelde huishoudings, was mimiek die fokus van georkestreerde humor. Dit is deur almal by die hof verwag, selfs met die keiser en keiserlike lede ingesluit. Hierdie hoogs gestruktureerde rol van hofnarre het bestaan uit verbale humor, insluitend terg, rokke, beledigings, bespotting en verspotheid asook nieverbale humor, wat verspotte gesigsuitdrukkings en manerismes ingesluit het.

Shakespeare het sewentien komedies geskryf wat baie tegnieke bevat wat steeds gebruik word in soorte vermaak soos grappe, woordspeling, parodie, waarnemingshumor of die onverwagte effek van ironie. Kort grappe en satires word ook gebruik in die literatuur.

Die betekenis van die woord komedie en die verwagtinge van die gehoor daarvan het mettertyd verander en wissel volgens kultuur. Eenvoudige, fisieke komedie soos geselstaal vermaak 'n wye verskeidenheid mense van alle ouderdomme. Namate kulture meer gesofistikeerd raak, verskyn nasionale nuanses in die styl en verwysings, sodat dit wat in die een kultuur amusant gevind word, in 'n ander onverstaanbaar kan wees.

Regstreekse optredes voor 'n gehoor vorm 'n belangrike vorm van vermaak, veral voor die ontdekking van klank- en video-opnames. Opvoerings neem 'n wye verskeidenheid vorme aan, insluitend teater, musiek en drama. In die 16de en 17de eeu het Europese koninklike howe maskerspele aangebied. Dit was komplekse teatervermaak wat dans, sang en toneelspel behels het. Opera is 'n soortgelyke veeleisende styl wat gewild bly. Dit omvat ook al drie vorme, wat 'n hoë vlak van musikale en dramatiese vaardigheid vereis asook samewerking en, nes die maskerspel, kundigheid om die produksie uit te voer.

'n Plakkaat vir 'n produksie van 1908 van Verdi se opera Aida in 1871, uitgevoer deur die Hippodrome Opera Company in Cleveland, Ohio.

Gehore toon gewoonlik hul waardering vir 'n vermaaklike opvoering met 'n applous. Alle akteurs loop egter die risiko om nie hul gehoor se aandag te trek nie en dus nie te vermaak nie. Ontevredenheid uit die gehoor is dikwels eerlik en direk.

Storievertelling is 'n ou vorm van vermaak wat byna alle ander vorme beïnvloed het. Dit is nie net vermaaklik nie, maar ook 'n denkproses om deur menslike konflikte en teenstrydighede te werk. Hoewel verhale direk aan 'n klein gehoor gelewer kan word, word dit ook as vermaak aangebied en word dit gebruik as 'n komponent van enige stuk wat op 'n vertelling berus, soos film, drama, ballet en opera. Geskrewe verhale is verbeter deur illustrasies, dikwels tot 'n baie hoë artistieke standaard. Verhale bly 'n algemene manier om 'n groep wat op reis is, te vermaak. Chaucer het gewys hoe stories gebruik word om die tyd te verwyl en 'n gehoor van reisigers te vermaak. Hy gebruik pelgrims in sy letterkundige werk The Canterbury Tales in die 14de eeu, net soos Wu Cheng'en in die 16de eeu in Journey to the West. Alhoewel die reis nou vinniger voltooi kan word, word verhale steeds deur die een of ander vorm van tegnologie vertel aan passasiers wat per motor of vliegtuig reis.

Die vermoë van stories om te kan vermaak is duidelik in een van die bekendste verhale, Scheherazade, 'n verhaal wat deel is van die Persiese storieverteltradisie. Dit gaan oor 'n vrou wat haar eie lewe red deur stories te vertel. Die konneksies tussen die verskillende soorte vermaak word uitgebeeld deur verhale soos dié oor te dra in 'n ander medium, soos musiek, film of speletjies. Die komponiste Rimsky-Korsakov, Ravel en Szymanowski is deur die Scheherazade-verhaal geïnspireer en het dit omskep in 'n orkeswerk; die regisseur Pasolini het dit verwerk in 'n rolprent; en daar is 'n innoverende videospeletjie gebaseer op die verhaal. Verhale kan woordeloos vertel word, byvoorbeeld in musiek, dans of poppespel, soos in die Javaanse tradisie van wayang, waarin die uitvoering gepaard gaan met 'n gamelan-orkes of die soortgelyke tradisionele Punch and Judy-vertoning.

Epiese verhale, gedigte, sagas en allegorieë uit alle kulture vertel sulke aangrypende verhale dat hulle ontelbare ander verhale in alle vorme van vermaak geïnspireer het. Voorbeelde hiervan is die Hindoe Ramayana en Mahabharata; Homeros se Odussee en Ilias; die eerste Arabiese roman, Hayy ibn Yaqdhan; die Persiese verhaal Shahnameh; die Sagas van Yslanders en Die Verhaal van Genji. Versamelings verhale, soos die broers Grimm se feëverhale of die geskrifte van Hans Christian Andersen, het ook 'n invloed gehad. Hierdie versameling volksverhale, wat oorspronklik in die vroeë 19de eeu gepubliseer is, het 'n groot invloed op die moderne populêre kultuur gehad, wat die temas, beelde, simbole en strukturele elemente daarna gebruik het om nuwe vermaaklikheidsvorme te skep.

Sommige van die kragtigste en langdurigste verhale is die basisverhale, ook genoem oorsprongs- of skeppingsmites, soos die Dreamtime-mites van die inheemse bewoners van Australië, die Mesopotamiese- Heldedig van Gilgamesj of die Hawaiese verhale van die oorsprong van die wêreld. Dit word ook ontwikkel tot boeke, films, musiek en speletjies op 'n manier wat die langdurigheid van die stories verleng en hul vermaakwaarde verhoog.

• Storievertelling
• 
  William Blake se skildery van die pelgrims in The Canterbury Tales.
• 
  Scheherazade vertel haar verhale aan koning Sjahriaar in Duisend-en-een-nag.
• 
  Storievertelling met wayang-marionette in Java.
• 
  Tosa Mitsuoki illustreer haar Verhaal van Genji.

'n Gehoor in die Victoriateater, Londen (1872).

Teateropvoerings, gewoonlik dramaties of musikaal, word op 'n verhoog vir 'n gehoor aangebied en het 'n geskiedenis wat terugstrek na die Hellenistiese tydperk, toe toonaangewende musikante en akteurs wyd opgetree het by poëtiese kompetisies, byvoorbeeld by Delphi, Delos en Efese. Aristoteles en sy onderwyser Plato het albei oor die teorie en doel van teater geskryf. Aristoteles het vrae gevra soos: "Wat is die funksie van die kunste in die vorming van karakters? Moet 'n lid van die regerende klas bloot opvoerings kyk of 'n deelnemer wees en optree? Watter soort vermaak moet voorsien word vir diegene wat nie tot die elite behoort nie?"[12] Die Ptolemeïese Ryk in Egipte en die Seleukidiese Ryk in Pergamon het ook 'n sterk teatertradisie gehad en later het die ryk beskermhere in Rome veel uitspattiger produksies opgevoer.[12]

Verwagtinge oor opvoerings en mense se betrokkenheid daarby het mettertyd verander. In Engeland het die vooroordeel teenoor aktrises in die 18de eeu verdwyn en in Europa het teaterbywoning in die laat 19de en vroeë 20ste eeu oor die algemeen 'n respekvoller tydverdryf in die middelklas geword, toe die verskeidenheid soorte gewilde vermaak toegeneem het. Operette- en musieksale het beskikbaar geword en nuwe dramateaters soos die Moskou-kunsteater en die Soeworin-teater in Rusland is geopen.[13] Terselfdertyd het kommersiële koerante se toegewyde kolomme vir teaterproduksies en resensies begin bydra tot die vestiging van vermaak en het dit algemene gesprekke oor kuns en kultuur ontlok.[13] Gehore het begin om kreatiewe uitvoerings te waardeer, om die prominente sterre te bewonder en om vermaak al hoe meer te geniet.[13] Vaudeville en musieksale, wat in hierdie tyd gewild was in die Verenigde State van Amerika, Engeland, Kanada, Australië en Nieu-Seeland, is almal uiteindelik vervang.

Toneelstukke, musiekblyspele, monoloë, pantomimes en uitvoeringspoësie vorm deel van die baie lang geskiedenis van teater, wat ook die plek geword het vir improviserende komedie. In die 20ste eeu het radio en televisie, wat gereeld regstreeks uitgesaai is, die teatertradisie uitgebrei, maar dit het naas die nuwe vorme bly bestaan.

Die toneel en die ruimtes wat daarvoor uiteengesit word, skep 'n teater. Alle soorte toneelstukke word saam met alle soorte sitplekke vir die gehoor gebruik. Hulle word binnenshuis of in die buitelug opgerig. Die vaardigheid om die verhoog vir 'n opvoering te bestuur, te organiseer en voor te berei staan bekend as toneelkundigheid. Die ervaring van die gehoor word beïnvloed deur hul verwagtinge, die verhoogwerk, die toneel, en die standaard van die stoele wat voorsien word.

• Teatervermaak
• 
  'n Geïmproviseerde verhoog vir 'n openbare optrede op 'n kermis (1642).
• 
  'n Verbeterde verhoog vir plaaslike teater.
• 
  'n Opelugteater voor 'n vertoning.
• 
  'n Konsertteater gereed vir 'n solo-instrumentalis.
• 
  'n Buitelugteater geskep by die kasteel van Edinburg.
• 
  'n Tradisionele verhoog vir Japannese noh-teater.
• 
  Teatro Colón, 'n hoogs dekoratiewe teater.

Bioskoopgehore sit gewoonlik in gemaklike stoele wat in nou rye voor 'n projeksieskerm gerangskik is. Noorweë (2005)

Rolprente is 'n belangrike vorm van vermaak, hoewel nie alle films vermaak as hul primêre doel het nie: 'n Dokumentêre prent is byvoorbeeld daarop gemik om iets op te neem of om in te lig, hoewel die twee doeleindes dikwels saamwerk. Die medium was van die begin af 'n wêreldwye onderneming. Die Lumière-broers was die eerste om kameramanne oor die hele wêreld te stuur en hulle opdrag te gee om alles te verfilm wat vir die publiek van belang kan wees. In 1908 het Pathé nuusberigte bekendgestel en versprei en teen die Eerste Wêreldoorlog het rolprente in 'n geweldige behoefte aan massavermaak voorsien. In die eerste dekade van die 20ste eeuse filmprogramme is fiksie en nuusfilms gekombineer. Die Amerikaners het eerstens 'n manier beoog om 'n illusie van beweging deur opeenvolgende beelde te produseer, maar die Franse kon 'n wetenskaplike beginsel omskep in 'n kommersieel winsgewende skouspel.[14] Rolprente het daarom van die vroeë dae af deel van die vermaakbedryf uitgemaak. Al hoe gesofistikeerder tegnieke word in dié medium gebruik om gehore te vermaak. Animasie, wat byvoorbeeld die vertoon van vinnige beweging in 'n kunswerk behels, is een van hierdie tegnieke wat veral jonger gehore aantrek. Die koms van rekenaargegenereerde beeldmateriaal in die 21ste eeu het dit moontlik gemaak om 'n skouspel goedkoper te vervaardig en op 'n heelwat groter skaal, soos deur Cecil B. DeMille.[15] Van die dertiger- tot die vyftigerjare was rolprente en radio die enigste massavermaak, maar teen die tweede dekade van die 21ste eeu het tegnologiese veranderinge, ekonomiese besluite, risiko-afkeer en globalisering die gehalte en omvang van rolprente verhoog. Gesofistikeerde visuele effekte en tegnieke, eerder as mense, is nie net gebruik om realistiese beelde te skep nie, maar ook om animasies te skep wat nielewend is, soos Lego wat normaalweg as vermaak gebruik word. Ontwerpers van The Lego Movie wou hê dat die gehoor moet glo dat hulle na werklike Legobakstene kyk op 'n tafelblad wat met 'n regte kamera geskiet is, wat groot omgewings skep met digitale bakstene in die rekenaar. Deur die samesmelting van rekenaars en films kan vermaak op 'n nuwe manier aangebied word en die tegnologie het dit ook moontlik gemaak vir diegene met die persoonlike hulpbronne om films in 'n tuisteater te vertoon, wat die gehalte en ervaring van 'n openbare teater in 'n privaat lokaal skep. Dit is soortgelyk aan die manier waarop die adel in vroeër tye privaat musiekuitvoerings kon opvoer.

Rolprente neem ook vermaak uit ander vorme en herskep verhale vervat in boeke en toneelstukke in 'n nuwe vorm. The Story of Film, 'n dokumentêr oor die geskiedenis van rolprente, gee 'n oorsig van wêreldwye prestasies en ontdekkings in dié medium, sowel as veranderings in die opvatting van filmvervaardiging. Dit demonstreer dat hoewel sommige prente, veral in die Hollywood-tradisie, wat realisme en melodramatiese romantiek kombineer,[14] bedoel is as 'n vorm van ontvlugting, terwyl ander 'n dieper betrokkenheid of meer deurdagte reaksie van hul gehore vereis. Die bekroonde Senegalese film Xala neem byvoorbeeld regeringskorrupsie as tema. Charlie Chaplin se rolprent The Great Dictator was 'n dapper en innoverende parodie, ook op 'n politieke tema. Verhale wat duisende jare oud is, soos Noag, is in film weer geïnterpreteer deur bekende letterkundige instrumente soos allegorie en verpersoonliking toe te pas met nuwe tegnieke om groot temas soos menslike dwaasheid, goed en kwaad, moed en wanhoop, liefde, geloof en die dood te ondersoek – temas wat al die vorme van vermaak behels het.[16]

Soos in ander media, word uitnemendheid en prestasies in rolprente erken deur verskeie pryse, waaronder Oscars, die Cannes-rolprentfees in Frankryk se pryse en die Asië Pacific Screen Awards.

Die verskillende vorme van dans sorg vir vermaak vir alle ouderdomsgroepe en kulture. Dans kan 'n ernstige toon aanneem, soos wanneer dit gebruik word om die geskiedenis van 'n kultuur of belangrike verhale te vertel; dit kan uitlokkend wees; of dit kan komiese verligting bring. Aangesien dit baie vorme van vermaak kombineer, soos musiek, beweging, storievertelling en teater, is dit 'n goeie voorbeeld van hoe verskillende vorme gekombineer kan word om vermaak vir verskillende doeleindes en gehore te skep.

Dans is 'n vorm van kulturele voorstelling wat nie net dansers betrek nie, maar ook choreograwe, gehoorlede en impresario's. Dit kom van oor die wêreld en uit verskillende periodes. Of dit nou uit Afrika, Asië of Europa is, dans beïnvloed voortdurend op politieke, sosiale, spirituele en die kunstegebied.[17] Al is danstradisies dalk tot een kultuurgroep beperk, ontwikkel hulle almal. In Afrika is daar byvoorbeeld Dahomean-danse, Hausa-danse, Masai-danse en so meer.[17] Ballet is 'n voorbeeld van 'n baie ontwikkelde Westerse vorm van dans wat tydens die bewind van Lodewyk XIV van Frankryk na die teaters verplaas is, terwyl die dansers professionele kunstenaars in teaters geword het. Sommige danse, soos die quadrille, 'n dans wat tydens die Napoleoniese jare in Frankryk voorgekom het,[18] en ander landelike danse was eens gewild by sosiale byeenkomste soos balle, maar word nou selde uitgevoer. Aan die ander kant het baie volksdanse (soos die Skotse Hooglanddans en Ierse dans) ontwikkel tot kompetisievlak, wat hul vermaakwaarde verhoog het deur dans by te voeg. Ierse dansteater, wat soms tradisionele Ierse toneelstukke en musiek bevat, het ontwikkel tot 'n belangrike dansvorm met 'n internasionale reputasie.

Dans is oorspronklik met vroue verbind, omdat dans gewoonlik vroue se liggaam en ervarings uitbeeld en omdat hulle hul liggame gebruik het om 'n inkomste te verdien, eerder as om 'n kuis bestaan te voer.[17] Die siening van die samelewing teenoor vroulike dansers hang af van die kultuur, die geskiedenis en die vermaakbedryf self. Hoewel sommige kulture byvoorbeeld enige dans deur 'n vrou beskou as die skandelikste vorm van vermaak,[19] het ander kulture gevestigde plekke soos ontkleeklubs waar doelbewuste erotiese of seksueel uitlokkende danse in die openbaar deur professionele vroue uitgevoer word vir meestal manlike gehore.

Verskeie politieke regimes het probeer om dans of spesifieke soorte dans te beheer of te verbied, soms as gevolg van die afkeur van die musiek of klere wat daarmee gepaard gaan. Nasionalisme, outoritarisme en rassisme het 'n rol gespeel in die verbod van danse. In Nazi-Duitsland het Amerikaanse byvoorbeeld danse soos swing, wat as "heeltemal on-Duits" beskou is, 'n openbare oortreding geword en is dit verbied. Net so, in Shanghai, China, was dans en nagklubs in die 1930's simbolies aan dit waaraan die Chinese gemeenskap 'n afsku gehad het, en amptenare het gewonder of ander vorme van vermaak soos bordele ook verbied moes word. Verbanning het danse egter nog gewilder gemaak. In Ierland het die Openbare Danssaalwet van 1935 danse in openbare plekke verbied, alhoewel dit nie die einde van dans was nie. In Amerika is verskillende danse eens verbied, hetsy omdat hulle, soos burlesk, suggestief was, of omdat hulle, soos die twist, met Afro-Amerikaners verbind is. Afro-Amerikaanse dansers is meestal verbied om op te tree in minstrelvertonings tot ná die Amerikaanse Burgeroorlog.

Danse kan solo opgevoer word, in pare of in groepe. Dit kan geïmproviseer of gechoreografeer word; spontaan vir persoonlike vermaak (soos wanneer kinders vir hulself begin dans); 'n privaat gehoor; 'n betalende gehoor; 'n wêreldgehoor; of 'n gehoor wat belangstel in 'n spesifieke dansgenre. Dit kan deel uitmaak van 'n viering, soos 'n troue of Nuwejaar; of 'n kulturele ritueel met 'n spesifieke doel wees, soos 'n dans soos die haka deur krygers. Sommige danse, soos tradisionele danse en ballet, vereis 'n baie hoë vlak van vaardigheid en opleiding; ander, soos die can-can, vereis 'n baie hoë vlak van energie en fisieke fiksheid. Die vermaak van die gehoor is 'n normale deel van die dans, maar die fisieke uitvoering daarvan lewer ook dikwels vreugde vir die dansers.

• Dans – 10 soorte oor tien kulture
• 
  'n Tradisionele danser (Thailand)
• 
  Harlequin en Columbine (Denemarke)
• 
  'n Balsaaldans (Tsjeggië)
• 
  'n Buikdanser (Marokko)
• 
  'n Morris-dans (Engeland)
• 
  'n Hooglandse troue (Skotland, 1780)
• 
  Krygsdansers (Papoea-Nieu-Guinee)
• 
  Fire Dragon-dans vir die Chinese Nuwejaar.
• 
  Bhangra-dansers op die Internasionale Kinderfees.
• 
  Kinders in massaspeletjies (Noord-Korea).

Diere word al duisende jare lank gebruik vir vermaakdoeleindes. Hulle is gejag vir vermaak; vertoon terwyl hulle prooi jag; na gekyk wanneer mense met mekaar meegeding het; en dopgehou terwyl hulle 'n opgeleide roetine uitvoer vir menslike vermaak. Die Romeine is byvoorbeeld vermaak deur beide wilde diere en kompetisies wat deur opgeleide diere uitgevoer is. Hulle het gekyk terwyl leeus en bere op die maat van musiek van pype en simbale gedans het; perde is opgelei om te kniel, te buig en te dans. Daar was gewelddadige gevegte met wilde diere en optredes het mettertyd wreder en bloediger geword.

Diere wat opgeleide roetines vir menslike vermaak uitvoer, sluit dolfyne en ape in wat truuks doen. Diere wat in antieke tye in dieretuine aangehou is, is dikwels daar gehou om later in die arena as vermaak of vir hul vermaaklikheidswaarde as eksotiese diere gebruik te word.

Baie wedstryde tussen diere word nou as sport beskou: perdewedrenne word byvoorbeeld as 'n sport en 'n belangrike bron van vermaak beskou. Die ekonomiese impak daarvan beteken dat dit ook as 'n wêreldwye nywerheid beskou word waarin perde noukeurig oor die hele wêreld vervoer word om aan wedrenne deel te neem. In Australië is die perdewedren op Melbourne Cup Day 'n openbare vakansiedag en beskou die publiek die wedloop as 'n belangrike jaarlikse geleentheid. Soos perdewedrenne, moet kameelwedrenne menslike ruiters hê, terwyl windhondwedrenne dit nie het nie. Mense vind dit vermaaklik om te kyk hoe diere kompeteer, of hulle opgelei is, soos perde, kamele of honde, of onopgeleid, soos kakkerlakke.

Die gebruik van diere vir vermaak is dikwels omstrede, veral die jag van wilde diere. Sommige wedstryde tussen diere, wat eens 'n gewilde vorm van vermaak vir die publiek was, het onwettig geword weens die wreedheid wat daarby betrokke is. Ander kompetisies waarby diere betrokke is, bly omstrede en het ondersteuners sowel as kritici. Teenstanders van duifskiet beskou dit byvoorbeeld as 'n wrede en dwase oefening in vakmanskap, terwyl voorstanders dit as vermaak beskou. Jakkalsjag, wat die gebruik van perde sowel as jaghonde behels, en stiergevegte, wat 'n sterk teaterkomponent het, is twee soorte vermaak wat 'n lang en betekenisvolle kultuurgeskiedenis het. Dit behels albei diere en word as sport-, vermaak- of kulturele tradisie beskou. Sommige organisasies wat gestig is om diereregte te bepleit is bekommerd oor die gebruik van diere vir vermaak.[20]

• Diere wat gebruik word vir vermaak
• 
  Ala'ud-Din en Mahima Dharma se tierjag, Punjab, Suid-Asië, 1790.
• 
  'n Opgeleide aap tree op vir 'n gehoor (1900–20).
• 
  'n Skare kyk hoe na die Melbournebeker in Australië, 1930.
• 
  'n Skare kyk na 'n stiergeveg in Meksiko, 2010.

Kinders vermaak deur 'n stelt-towerkunstenaar wat in 'n sirkus optree.

'n Sirkus, wat beskryf word as een van die kordaatste vermaakvorme, is 'n spesiale soort teateropvoering wat 'n verskeidenheid fisieke vaardighede insluit, soos akrobatiese toertjies en dierevertonings. Die sirkus word in permanente lokale of as 'n reisprogram opgevoer. Philip Astley is in die tweede helfte van die 18de eeu beskou as die stigter van die moderne sirkus en Jules Léotard is die Franse kunstenaar wat erkenning ontvang vir die ontwikkeling van die kuns van die sweefstok, wat as sinoniem met sirkusse beskou word. Astley het optredes bymekaargebring wat minstens sedert die begin van die 17de eeu algemeen bekend was op tradisionele Britse feeste: tuimel, toudans, dieretruuks, ensovoorts. Daar word beweer daar is geen direkte verband tussen die Romeinse sirkus en die sirkus van die moderne tyd nie. Tussen die ondergang van die Romeinse sirkus en die stigting van Astley's Amphitheatre in Londen, ongeveer 1 300 jaar later, was die naaste konsep van 'n sirkus die informele kring wat gevorm is deur die nuuskierige toeskouers rondom die rondreisende tuimelaar of jongleur op 'n dorpsplein.[21]

Die vorm van vermaak wat as kulkuns bekend is, is gebaseer op tradisies en tekste van magiese dogmas wat sedert die antieke tyd deel uitmaak van die meeste kulturele tradisies. (Verwysings na kulkuns kan byvoorbeeld in die Bybel, Hermetisme, Zoroastrisme, kabbalah, mistisisme en in die bronne van die Vrymesselary gevind word.)

Kulkuns word opgevoer vir 'n gehoor in 'n verskeidenheid media en plekke: op die verhoog, op televisie, in die straat, en by partytjies of funksies. Dit word dikwels gekombineer met ander vorme van vermaak, soos komedie of musiek, en uitvoering is dikwels 'n wesenlike deel daarvan. Goeie kulkuns berus op misleiding, psigologiese manipulasie, handbewegings en ander vorme van afleiding om 'n gehoor die illusie te gee dat 'n kunstenaar die onmoontlike kan bereik. Gehore was verbaas oor die optredes en ontsnappingsaksies van Harry Houdini en het hom as 'n towenaar beskou.[22][23][24]

Fantasiekulkuns het eeue lank 'n belangrike plek in die letterkunde beklee en vermaak aan miljoene lesers gebied. Bekende towenaars soos Merlin in die Arthur-legendes word sedert die 5de en 6de eeu beskryf, terwyl die jong towenaar Harry Potter in die 21ste eeu 'n wêreldwye vermaakverskynsel geword het toe sowat 450 miljoen eksemplare van die boekreeks oor hom verkoop is (teen Junie 2011), wat dit die topverkoperboekreeks in die geskiedenis gemaak het.

'n Didgeridoo-speler vermaak verbygangers in die straat.

Straatvermaak is vorme van uitvoering wat al eeue lank in die publiek se behoefte aan vermaak voorsien. Dit was byvoorbeeld 'n integrale aspek van die lewe in Londen toe die stad in die vroeë 19de eeu gevul was met afleiding.[25] Siterspelers of troebadoers is deel van die tradisie. Die kuns en praktyk van straatvermaak is steeds te sien.

Daar is drie basiese vorme van kontemporêre straatopvoerings. Die eerste vorm is die sirkelvertoning. Dit is geneig om 'n menigte te lok, het gewoonlik 'n duidelike begin en einde en word gedoen in samehang met straatteater, poppekas, kulkuns, komediante, akrobate en soms musikante. Hierdie tipe kan die winsgewendste vir die kunstenaar wees, omdat daar waarskynlik meer skenkings van groter gehore sal wees as hulle deur die optrede vermaak word. Goeie straatvermakers beheer die skare sodat toeskouers nie die voetverkeer belemmer nie. Die tweede vorm, die stapwandel, het geen duidelike begin of einde nie. Tipies bied die vermaker 'n vermaaklike atmosfeer, dikwels met 'n ongewone instrument en die gehoor hou moontlik nie op om te kyk of om 'n skare te vorm nie. Soms kan 'n spontane vertoning maklik verander in 'n sirkelvertoning. Die derde vorm, kafeestraatkuns, word meestal in restaurante, kroeë en kafees opgevoer. Hierdie soort handeling gebruik soms openbare vervoer as 'n platform om by op te tree.

Parades word gehou vir verskillende doeleindes, dikwels meer as een. Of die bui somber of feestelik is, parades het 'n duidelike vermaakwaarde vir hul gehore, omdat dit openbare geleenthede is wat ontwerp is om aandag te trek met aktiwiteite waarvoor die normale verkeer noodwendig weggelei moet word. Sommige mense wat na die optog kyk, het moontlik 'n spesiale poging aangewend om dit by te woon, terwyl ander per ongeluk deel van die gehoor word. Wat ook al die primêre doel is, parades lok skares om vermaak te word. Soms vind 'n optog in 'n geïmproviseerde teaterruimte plaas en kaartjies word aan die gehoor verkoop terwyl die wêreldwye gehoor via die uitsending deelneem.

Een van die vroegste vorme van die parade was die Romeinse triomf, groot en opspraakwekkende uitstallings van buitelandse skatte wat aan triomfantlike Romeinse generaals geskenk is om hul oorwinnings te vier. Julius Caesar het verkies om vier oorwinnings te vier wat op verskillende dae plaasgevind en ongeveer oor 'n maand gestrek het. In Europa, van die Middeleeue tot die Barok, het die Royal Entry die formele besoek van die monarg aan die stad gevier met 'n optog deur uitgestrekte versierde strate, waar verskillende vertonings en uitstallings te sien was. Die jaarlikse Lord Mayor's Show in Londen is 'n voorbeeld van 'n burgerparade wat sedert die Middeleeue oorleef het.

Baie godsdienstige feeste (veral dié wat optogte insluit, soos die Heilige Week-optogte of die Indiese Holi-fees, bevat 'n mate van vermaak, benewens hul ernstige doel. Soms is godsdienstige rituele aangepas of ontwikkel tot sekulêre vermaak of het hulle, soos die Festa del Redentore in Venesië, gewilder geword, met beide sekulêre en heilige doeleindes in balans. Pelgrimstogte, soos die Rooms-Katolieke pelgrimstogte van die Jakobsweg, die Moslemse Hadj en die Hindiese Kumbh Mela, wat vir die buitestaanders as 'n vermaaklike optog beskou, is nie bedoel as vermaak nie; dit gaan eerder oor 'n individuele geestelike reis. Daarom is die verhouding tussen toeskouer en deelnemer anders as met ander soorte vermaak. Die manier waarop die Kumbh Mela van sy kulturele konteks geskei en weer vir Westerse verbruik verpak is, maak die teenwoordigheid van voyeurs problematies.

• Parades – 10 soorte, ses kulture
• 
  Triomf van Caesar, Andreani (1588/9)
• 
  'n Parade vanuit die perspektief van die kyker (1816)
• Die inhuldigingsparade van die Amerikaanse president McKinley (1897)
• 
  'n Skare by 'n motorkade in Kanada (1945)
• 
  Ganesh Visarjan, Mumbai (2007)
• 
  Kostuums in die Wes-Indiese dagparade (2008)
• 
  'n Feesparade in Londen voor 'n gehoor (2008)
• 
  'n Verbyvlug (2012)
• 
  Die Rio-karnaval, 'n feestelike optog in Brasilië (2014)

Gehoorbetrokkenheid van 'n menigte Italiaanse sportliefhebbers.

Gehoorbetrokkenheid deur individuele Suid-Afrikaanse aanhangers tydens die FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2010.

Sport het nog altyd vermaak aan die skare verskaf en by sport staan die gehoor bekend as toeskouers om die spelers van die gehoor te onderskei. Die ontwikkeling van stadion- en ouditoriumontwerp, sowel as die opname- en uitsaaitegnologie, het toeskouers van buite die geleentheid gegee om na sport te kyk, met die gevolg dat die gehoor groter en toeskouersport toenemend gewild geword het. Twee van die gewildste sportsoorte met wêreldwye aantrekkingskrag is sokker en krieket. Hul uiteindelike internasionale kompetisies, die Sokker-Wêreldbeker en toetskrieket, word regoor die wêreld uitgesaai. Benewens die baie groot getalle wat aan hierdie sportsoorte deelneem, is dit veral 'n belangrike bron van vermaak vir miljoene niespelers wêreldwyd. Die Tour de France, 'n vergelykbare sportsoort in fietsry met 'n wêreldwye aantrekkingskrag, is ongewoon in die sin dat dit buite die spesiale stadia en eerder op die platteland plaasvind.

Afgesien van sportsoorte wat wêreldwyd 'n aantrekkingskrag en kompetisies het, soos die Olimpiese Spele, hang die vermaaklikheidswaarde van 'n sportsoort af van die kultuur en land waar mense dit speel. In die Verenigde State van Amerika, Byvoorbeeld, is bofbal- en basketbalspele gewilde vorme van sportvermaak; in Bhoetan is die nasionale sport boogskiet; in Nieu-Seeland is dit rugby; In Iran is dit vryslagstoei. Japan se unieke soemostoei bevat rituele elemente wat spruit uit sy lang geskiedenis. In sommige gevalle, soos die internasionale hardloopgroep Hash House Harriers, skep deelnemers 'n mengsel van sport en vermaak vir hulself, grootliks onafhanklik van toeskouerbetrokkenheid, waar die sosiale komponent belangriker is as die mededinging.

Die evolusie van 'n aktiwiteit soos sport wat na vermaak oorvloei, word ook beïnvloed deur die plaaslike klimaat en omstandighede. Die moderne branderplankrysport word byvoorbeeld met Hawaiï verbind en dié van sneeuski het waarskynlik in Skandinawië ontwikkel. Terwyl hierdie sportsoorte en die vermaak wat hulle aan toeskouers bied, oor die hele wêreld versprei het, bly mense in die twee lande van oorsprong bekend vir hul bekwaamheid. Soms bied die klimaat die geleentheid om 'n ander sportsoort aan te pas, soos in die geval van yshokkie – 'n belangrike vermaak in Kanada.

Skoue en uitstallings bestaan al sedert die Middeleeue. Dit toon rykdom, innovasies en voorwerpe vir handel en bied spesifieke soorte vermaak. Of daar nou in 'n Middeleeuse mark of in 'n klein winkeltjie handelgedryf word, inkopies bied altyd vorme van opwinding aan wat die alledaagse interessanter maak.

Teen die 19de eeu het uitstallings wat kunsvervaardiging en handel aangemoedig het, internasionaal geword. Dit was nie net baie gewild nie, maar het ook internasionale idees beïnvloed. Die Paris Exposition van 1878 het byvoorbeeld internasionale samewerking oor idees, innovasies en standaarde vergemaklik. Van Londen 1851 tot Parys 1900 het meer as 200 miljoen besoekers die toerusting in Londen, Parys, Wene, Philadelphia, Chicago en 'n magdom kleiner vertonings regoor die wêreld gesien.[26] Sedert die Tweede Wêreldoorlog is daar meer as 500 miljoen besoeke deur wêreldekspo's aangeteken. As 'n vorm van skouspel en vermaak beïnvloed ekspo's alles van argitektuur tot patrone van globalisering, tot fundamentele aangeleenthede rakende menslike identiteit. In die proses het die noue band tussen die opkoms van afdelingswinkels en kunsmuseums, die moderne wêreld van massaverbruik en die vermaakbedryf ontstaan.

• Inkopies as vermaak
• 
  'n Advertensie vir 'n ekspo 1889 in Parys.
• 
  Die publiek staan tou vir Katar se World Exposition Pavilion tydens die Shanghai-wêreldexpo in 2010.
• 
  Kindervermaak in 'n winkelsentrum.